بخش 5
د. جلسات و دیدارهای داخلی بعثه در مکة مکرمه جلسة شورای هماهنگی دیدار رابطین بعثه با نمایندة ولی‌فقیه شورای هماهنگی پس از ایام تشریق برگزاری نشست خبری نشست با کارکنان نشریة زائر دیدار با جمعی از اندیشمندان اهل‌سنت دیدار با خبرنگاران رسانهها دیدار کارکنان معاونت اجرایی برگزاری آیین نیایش و شکرگزاری دفاتر مراجع تقلید در حج 87 بخش دوم: روابط عمومی فعالیت‌های کلی روابط عمومی آشنایی با گروه قرآنی سخنان دکتر رضیعی مسؤول گروه برنامه‌های گروه قرآنی برنامه‌های ویژة بعثه برنامه‌های کاروان‌ه اجرای برنامه در مسجدالحرام نوآوری‌های کاروان قرآن برگزاری محافل دعا اهمیت و آثار برگزاری دعای کمیل برگزاری مراسم دعای کمیل مراسم دعای ندبه برگزاری جلسات عمومی در بعثه
د. جلسات و ديدارهاي داخلي بعثه در مكة مكرمه
جلسة شوراي هماهنگي
با حضور سرپرست حجاج، معاونان و مديران بعثه و سازمان، روز شنبه ( 1 ) نخستين جلسة شوراي هماهنگي در مكّة مكرمه برگزار شد.
در ابتداي اين جلسه نمايندة ولي‌فقيه، با ابراز رضايت از روند فعاليتهاي اجرايي و فرهنگي حج تاكنون، ابراز اميدواري كرد كه با تلاش همة دست‌اندركاران حج شعار نوآوري، در خدمت‌رساني فرهنگي و اجرايي به حجاج ايراني تحقق يابد.
آقاي ريشهري در نخستين نشست شوراي هماهنگي حج در مكّة مكرمه، خدمت به حجاج را توفيقي الهي خواند و گفت: «طيّ روزهاي آينده اعمال سنگين حج آغاز ميشود، بنابراين تمام كارگزاران فرهنگي و اجرايي بايد آمادة خدمت به زائران خدا در اين روزهاي حساس باشند.
از درگاه خداوند مي‌خواهيم هم شناخت صحيح مسؤوليت را به ما عنايت كند و هم كمك كند تا بتوانيم به شايستگي وظيفة خود را در خدمت‌رساني به زائران انجام دهيم.»
نمايندة ولي‌فقيه با تقدير از تلاش‌هاي همه‌جانبة رييس سازمان حج در
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 . 9/9/87 مطابق با30 ذي‌قعده.
136 |
سازماندهي امور اجرايي و خدمات‌رساني به زائران گفت: «تلاش‌هاي شبانه‌روزي آقاي قهرودي و مسؤولان اجرايي حج، سبب شده تا امور خدمت‌رساني به حجاج به شكلي مطلوب و روان جريان داشته باشد.»
در ادامة جلسه، آقاي قهرودي گفت: «هر چند بخش حساس اعمال حج در پيش است، اما با توجه به آنچه تاكنون در مدينه و مكه انجام شده، به لطف خداوند و در سايه زحمات كارگزاران حج، امور اجرايي حج با اشكالات كمي مواجه است.»
رييس سازمان حج و زيارت افزود: «با برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده در حج سال جاري، حمل و نقل درون شهري، تغذيه و تداركات وضعيت بهتري نسبت به گذشته داشته است.»
حسن سقايي رييس ستاد مكّة مكرمه نيز، داشتن آمادگي كامل عوامل را براي واكنش سريع در برابر مشكلات احتمالي اجرايي، از جمله برنامههاي جاري ستاد مكه برشمرد و گفت: «خوشبختانه مشكل خاصي در انجام امور اجرايي حج وجود ندارد و امور اجرايي مشاعر نيز تدارك ديده شده است.»
دكتر حلي‌ساز رييس گروه پزشكي نيز در گزارش خود گفت: «امسال نسبت به سال گذشته تا اين تاريخ، آمار بيماران مراجعه‌كننده به مراكز درماني، بيمار‌ي‌هاي منجر به فوت و اعزام بيماران به ايران كاهش داشته است.»
ديدار رابطين بعثه با نمايندة ولي‌فقيه
روز سهشنبه ( 1 ) رابطين روحانيون كاروانها با نمايندة ولي‌فقيه ديدار و گفت‌وگو كردند. در ابتداي اين جلسه آقاي نواب، معاون امور روحانيون گزارشي از فعاليتهاي معاونت و رابطين در مدينه و مكه ارائه كرد و گفت: «امسال با توجه به سياست كوچك‌سازي بعثه، دفتر مناطق را ايجاد كرده‌ايم تا رابطين بتوانند در مناطق حضور
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . 12/9/87 مطابق با 3 ذيحجه.
137 |
داشته باشند.»
آقاي ريشهري با قدرداني از تلاش رابطين، از آن‌ها خواست تا مطالب مورد نظر خود را مطرح كنند كه از طرف برخي رابطين نكاتي مطرح شد و در پايان جلسه، آقاي ريشهري علاوه بر دستور پي‌گيري موارد مطرح شده و تشكر از حضور رابطين گفت:
«دربارة مسائل فرهنگي كه مطرح شد، ما تا حال به اين‌جا رسيده‌ايم و دو سال است كار را به صورت منسجم شروع كرده‌ايم. بارها گفته‌ام كه تحول معنوي قرص و آمپول مخصوصي ندارد و بهترين كار براي تحول معنوي، خود روحانيون هستند؛ خود آن‌ها در اين زمينه چه‌قدر نقش ايفا ميكنند؟»
شوراي هماهنگي پس از ايام تشريق
پس از سپري شدن موفقيتآميز روزهاي حساس مناسك حج، روز پنجشنبه ( 1 ) كارگزاران در جلسة شوراي هماهنگي گردهم آمدند تا فعاليتهاي اين ايام را بررسي و نسبت به برنامههاي روزهاي آينده گفت‌وگو كنند.
آقاي ريشهري در ابتداي اين جلسه گفت: «اكنون بخش سنگين اعمال حج به فضل و عنايت خداوند و تلاش دست‌اندركاران حج به خوبي برگزار شده و بحمدالله در مجموع، كارهاي فرهنگي و اجرايي حج بهتر از سال گذشته انجام شده است و حضور آقاي قهرودي در صحنه، عامل مهمي در موفقيت انجام امور اجرايي حج بوده است.»
نمايندة ولي‌فقيه همچنين از تلاش‌هاي آقاي سقايي، رييس ستاد مكه به دليل تلاش براي خدمت‌رساني مناسب به حجاج در مكة مكرمه قدرداني كرد.
آقاي قهرودي رييس سازمان حج و زيارت نيز طي گزارشي از عمليات اجرايي
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 . 21/9/87 مطابق با 12ذيحجه.
138 |
حج سال جاري گفت: «موفقيت ايجاد شده در انجام مأموريت خدمت رساني به حجاج در نتيجة تلاش و هماهنگي همة كارگزاران حج است كه با عنايت خداوند حاصل شده است.»
آقاي حسيني، سفير جمهوري اسلامي ايران در رياض نيز گزارشي از فعاليتهاي سفارت و كنسول‌گري را در خصوص اعمال حج ارائه داد و گفت: «ما از تمام ظرفيت‌هاي سياسي استفاده كرده‌ايم و با ملاقات‌هاي مختلف در قبل، حين و بعد از حج با مقامات دولت عربستان، تلاش داشته‌ايم كه عمليات حج، عزّت‌مند و در شأن جمهوري اسلامي ايران برگزار شود.»
در اين جلسه چنين مقرر شد كه فعاليتهاي فرهنگي بعثة جمهوري اسلامي در مكة مكرمه، تا دوشنبه، دوم دي ماه ادامه يابد و بعثة مقام معظم رهبري در مدينة منوره نيز از روز جمعه ( 1 ) زير نظر آيةالله ابراهيم اميني، جانشين نمايندة ولي‌فقيه، فعاليت خود را آغاز كند.
برگزاري نشست خبري
با سپري شدن موفقيتآميز اكثر روزهاي موسم حج، روز جمعه ( 1 ) سرپرست حجاج ايراني همراه رييس سازمان حج و زيارت در نشست مطبوعاتي و راديو ـ تلويزيوني شركت كرد و ضمن تحليل وضعيت حج امسال، دربارة ابعاد مختلف آن براي خبرنگاران توضيح داد.
در ابتداي اين نشست خبري، آقاي ريشهري از بعثة مقام معظم رهبري و سازمان حج و زيارت به عنوان يك مجموعة منسجم ياد كرد و گفت: «در طول يك سال
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 . 22/9/87 مطابق با 13 ذيحجه.
2 . همان تاريخ.
139 |
گذشته و به‌ويژه يك ماه اخير، اين دو مجموعه بيشترين تلاش خود را در جهت بهرهگيري زائران، امت اسلام و جمهوري اسلامي از فرصت حج، به كار گرفتند.»
نمايندة ولي‌فقيه در امور حج و زيارت با اشاره به اين‌كه تمام وعده‌هاي داده شده قبل از برگزاري مراسم حج اجرا شده است، اظهار داشت: «شعار محوري حج امسال، «نوآوري و شكوفايي در ارائة خدمت بهتر و بيشتر در زمينة فرهنگي و اجرايي» و سياست‌هاي اصلي نيز حول معرفي مباني انقلاب اسلامي و معارف اسلامي ناب، وحدت، تقريب و نفي افراط‌گرايي و تعصب بود كه در همة برنامه‌ها و همايشهاي انجام شده اين نكات مورد تأكيد و پي‌گيري قرار گرفت.»
آيةالله ريشهري با ذكر اين نكته كه مهم‌ترين كار بين‌المللي كه حج را در جهت منافع امت اسلامي قرار مي دهد، برپايي همايشهاي بعثه است، گفت: «برگزاري همايش زن با مشاركت نمايندگان 19 كشور و حضور 250 نفر، همايش تقريب به عنوان منشور وحدت اسلامي در پرتو قرآن و سنت با حضور 500 نفر از 15 كشور و همايش اهلبيت، با شركت 500 نفر از 30 كشور جهان از جمله فعاليتهاي عمدة بعثة مقام معظم رهبري بوده است.
برگزاري همايش قدس در دفاع از مردم مظلوم فلسطين و مردم در محاصرة غزه با شركت بيش از 400 نفر از 20 كشور جهان، همايش ايرانيان خارج از كشور با حضور 650 نفر، همايش علما و روحانيون پيرو مكتب اهلبيت با مشاركت 880 نفر و نيز همايش فرهيختگان جهان اسلام، از ديگر برنامههاي مهم مورد بعثة جمهوري اسلامي ايران بود كه همه در جهت منافع امت اسلامي در سرزمين وحي برگزار شده است.
از مهم‌ترين كارهاي بعثه در حج، برگزاري مراسم پرشكوه برائت از مشركان در صحراي عرفات است كه در صدر برنامههاي بعثه قرار دارد و در آن به صورت
140 |
هم‌زمان، پيام مهم مقام معظم رهبري به 11 زبان ترجمه گرديد.»
به گفتة سرپرست حجاج ايراني، برگزاري ديدارهاي منظم با وزرا، مسؤولان بعثه‌ها و شخصيت‌هاي برجستة اسلامي از كشورهاي مختلف و تأكيد بر حفظ وحدت اسلامي و دفاع از مردم فلسطين و غزه و تبادل تجربيات در امر برگزاري حج در اين ملاقاتها، از برنامههاي جمهوري اسلامي در حج امسال بوده است.
آقاي ريشهري به محبوبيت مواضع ضدآمريكايي و ضدصهيونيستي رهبر معظم انقلاب و دولت ايران در ميان زائران و حجاج ساير كشورهاي اسلامي اشاره كرد و گفت: «حجاج ساير كشورها در ديدارهاي حضوري، به‌طور علني مواضع كشورمان را در اين مسائل ستايش ميكنند.»
وي از اين‌كه موضوع فلسطين در سياست خارجي كشورهاي اسلامي كم‌رنگ شده و مورد اهتمام جدّي نيست، ابراز تأسف كرد. نمايندة ولي‌فقيه در خصوص رابطة ايران و عربستان نيز تأكيد كرد: «روابط دو كشور به‌ويژه در زمينة حج، استراتژيك است. منطق جمهوري اسلامي هماهنگي با همة كشورها مخصوصاً كشورهاي اسلامي است و هرگونه افراط‌گري از هر طرف كه باشد محكوم است.»
ايشان در پايان از همة نهادها و سازمانها به‌ويژه سازمان حج و زيارت ـ كه در موفقيت حج امسال دخيل بودهاند ـ قدرداني كرد.
رييس سازمان حج و زيارت در اين نشست، با اشاره به برپايي حجي موفق‌تر و روان‌تر از سالهاي گذشته، از زائران و حجاج ايراني كه با وظيفه‌شناسي و رفتار شايستة خود و حضور در برنامههاي تدارك ديده شده در كاروانها، نقش مهمي در برپايي اين حج موفق داشته‌اند، تقدير كرد.
آقاي قهرودي با يادآوري توان‌مندي و قابليت اجرايي جمهوري اسلامي ايران در برگزاري موفق امر حج و ادارة امور آن، خواستار اطلاع‌رساني گستردة اين موضوع و نيز نمايش منصفانة نقاط ضعف توسط رسانهها شد تا در آينده نسبت به اصلاح
141 |
آن‌ها اقدام شود.
وي گفت: «در بخش‌هاي مختلف حج امسال مانند: اسكان، تغذيه، بهداشت و درمان، حمل و نقل و تأمين نيازمندي‌هاي گوناگون حجاج، با توجه به استفاده از تجهيزات مناسب‌تر و مواد با كيفيت‌تر و منازل اجاره‌اي نزديك‌تر به مسجدالحرام و مسجدالنبي نسبت به سالهاي قبل، توانسته‌ايم ميزان رضايت زائران را از خدمات ارائه شده بالاتر ببريم؛ هر چند نواقص، كمبودها و اشكالات را كتمان نمي‌كنيم.»
رييس سازمان حج و زيارت با اعلام اين‌كه از همين الآن اقدامات اجرايي براي برگزاري حج سال آينده آغاز شده است،گفت: «25? منازل مورد نياز سال آينده در مدينة منوره اجاره شده است.»
قهرودي اضافه كرد: «امسال براي نخستين‌بار از تمام ظرفيت و سهمية حج استفاده شد و همة 104080 نفر به عربستان اعزام شدند.»
وي از مسؤولان بخش‌هاي مختلف كشور براي پشتيباني از برگزاري شايستة مراسم حج امسال، سپاس‌گزاري كرد.
نشست با كاركنان نشرية زائر
روز يكشنبه ( 1 ) مديرمسؤول و اعضاي تحريرية نشرية زائر، با سرپرست حجاج ديدار كردند. وي ضمن تشكر از دست‌اندركاران نشرية زائر در كسب توفيق نسبي در انتشار روزانة آن، سرمايه‌گذاري براي تقويت هر چه بهتر اين نشريه را ضروري دانست.
نمايندة ولي‌فقيه گفت: «نشرية زائر، تاريخ مكتوب حج و بيان‌گر تاريخ فعاليتهاي اجرايي و فرهنگي حج است و به همين جهت، تقويت روزافزون آن به لحاظ شكل و محتوا، ضروري و موجب روشن‌تر شدن اقدامات و برنامههاي
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . 24/9/87 مطابق با 15 ذيحجه.
142 |
خدمت‌گزاران حج در طول تاريخ برگزاري اين مراسم الهي است.»
وي ضمن مناسب خواندن ايجاد ارتباط تنگاتنگ مخاطبان با نشريه گفت: «بايد مطالب باكيفيت و برگزيده از سوي مخاطبان، براي انتشار در اين نشريه انتخاب شود.»
نمايندة ولي‌فقيه در مورد بهبود روند توزيع و بررسي راه‌كاري براي دسترسي بهتر زائران به نشرية زائر دستورهاي لازم را صادر كرد.
در ابتدا آقاي اسلاميفرد طي گزارشي به بيان اقدامات انجام شده در نشرية زائر در موسم حج سالجاري پرداخت. مدير ارتباطات و اطلاع‌رساني بعثة مقام معظم رهبري، استفاده از نيروهاي باتجربه و كارشناس در مسائل خبري و روزنامه‌نگاري و طراحي و از سوي ديگر اختصاص سهم بالاي محتواي نشرية زائر به مطالب توليدي و غير آرشيوي را از جمله تفاوتهاي انتشار نشرية زائر در حج سال جاري برشمرد.
وي با اشاره به استقبال بالاي مخاطبان از مطالب نشريات زائر، گفت: «بر اساس نقاط ضعف و قوت تعيين‌شده توسط نمايندة محترم ولي‌فقيه و تجربيات سال گذشته، امسال نشريه به شكل كيفي و ظاهري به لحاظ قابل ملاحظه‌اي ارتقا يافته است.»
ايشان ايجاد ستون‌‌هايي با عناوين: نوآوري در كاروانها، اخبار كاروان ها و بخش پيام‌هاي زائران را براي ايجاد ارتباط مناسب با مخاطبان، از تجربيات خوب سال جاري نشرية زائر برشمرد و گفت: «هم اكنون ارتباط خوبي بين مخاطبان و نشرية زائر ايجاد شده است و حجم مطالب و پيام‌هاي ارسالي از سوي مخاطبان نشان‌گر اين مسأله است.»
به گفتة وي، در ايام حج تمتع سال جاري تا كنون سه ويژه‌نامة: «هاجر»، «ظهور» و ويژه‌نامة «هنگامه وصال»، براي ايرانيان خارج از كشور و «زعيم» به مناسبت سي‌امين سال پيروزي انقلاب اسلامي و يادبود حضرت امام خميني1 و ويژه‌نامه «ايام تشريق» منتشر شده است.
143 |
ديدار با جمعي از انديشمندان اهل‌سنت
روز دوشنبه ( 1 ) در آستانة فرارسيدن عيد سعيد غدير، جمعي از علما و انديشمندان اهل‌سنت با نمايندة ولي‌فقيه ديدار كردند. در اين ديدار، مولوي اسحاق مدني، مشاور رييس جمهور در امور اهل‌سنت، حاج آخوند عابديكر، امام جمعه بندرتركمن و دكتر محمدحسن الياسي عضو هيئت علمي دانشگاه امام حسين7 حضور داشتند و طي سخناني، با تبريك فرارسيدن عيد غدير از بعثة مقام معظم رهبري و سازمان حج و زيارت به دليل ايجاد شرايط و تسهيلات مطلوب براي زائران و علماي اهل‌سنت تقدير كردند .
در ابتداي اين ديدار حجةالاسلام والملسمين عطاران، مدير اهل‌سنت بعثة مقام معظم رهبري گزارشي از اقدامات و همايشهاي برگزار شده در حج سال جاري را به نمايندة ولي‌فقيه ارائه كرد و حضور پرشور زائران اهل‌سنت در بعثة مقام معظم رهبري را نشانه تجديد بيعت با نمايندة ولي‌فقيه و نظام جمهوري اسلامي دانست.
نمايندة ولي‌فقيه و سرپرست حجاج ايراني در اين ديدار، شرايط كنوني دنياي اسلام را بسيار حساس و پيچيده خواند و گفت: «در شرايطي كه توجه به ارزش‌هاي اسلامي در سراسر جهان رو به گسترش است و بيداري اسلامي در دنيا فراگير شده، توطئه‌هاي دشمنان نيز روز به روز پيچيده‌تر ميشود.»
وي اعتراض يك خبرنگارمسلمان به بوش در كنفرانس خبري عراق را نمونه‌اي از جرئت، جسارت و بيداري مسلمانان دانست و گفت: «در اين نشست خبري، رييس جمهور متكبري چون بوش، به عينه اوج نفرت مسلمانان را از آمريكا تجربه كرد.»
1 . 25/9/87 مطابق با 16 ذيحجه.
144 |
آقاي ريشهري تنها اميد دشمنان اسلام را اختلاف‌افكني بين شيعه و سني و مسلمانان در سراسر جهان دانست و هوشياري علما و انديشمندان اهل‌سنت و تشيع را در برابر تفرقه‌افكنان ضروري برشمرد.
وي وحدت و همدلي اهل‌سنت و تشيع در ايران اسلامي را الگويي براي وحدت مسلمانان دانست و گفت: «علما و سياسيون اهل‌سنت و تشيع بايد بدانند در هر دو طرف، تعدادي آگاهانه و نااگاهانه آلت‌دست دشمنان هستند. اگر بزرگان و علماي اهل‌سنت و تشيع هوشيار باشند، تفرقه‌افكنان كاري به پيش نمي‌برند.»
ايشان با تقدير از فعاليتهاي مديريت اهل‌سنت بعثة مقام معظم رهبري ابراز اميدواري كرد الگوي موفق وحدت و همدلي اهل سنت و تشيع در بعثة مقام معظم رهبري و در ايران اسلامي تعميق، و به ساير كشورهاي اسلامي تعميم يابد.
ديدار با خبرنگاران رسانهها
روز دوشنبه ( 1 ) ، خبرنگاران اعزامي به آيين حج امسال با نمايندة ولي‌فقيه ديدار و گفت‌وگو كردند. آقاي ريشهري، با اشاره به اين‌كه خبرنگاران بايد اين معنويت را به ميهن اسلامي و به جامعة رسانه‌اي كشور انتقال دهند، گفت: «بردن نورانيت حج به داخل رسانه باعث مي شود كه آسيب‌ها و آفت‌هاي رسانه‌اي كمتر شود.»
وي با مهم شمردن اخلاق رسانه‌اي در مديريت اخبار و رويدادها و تحليل‌هاي رسانه‌اي و اهميت رعايت انصاف در انتشار اخبار گفت: «معنويت حج باعث ميشود خبرنگار و گزارش‌گر نگاه توأم با بصيرت و معنويت پيدا كند كه اين موضوعِ بسيار مهمي در نشر حقايق است.»
سرپرست حجاج ايراني با اشاره به برخي نقاط قوت و ضعف رسانهها و اين‌كه
1 . 25/9/87 مطابق با 16 ذيحجه.
145 |
در برخي از رسانهها بر اثر علايق و سلايق شخصي و گروهي بسياري از
نكات ريز، برجسته و بسياري از نكات برجسته، ناچيز جلوه داده ميشود گفت: «اين نكتة مهمي است كه خبرنگار در نشر حقايق واقع‌بين، واقع‌گو و واقع‌نگر باشد. حج و نورانيت و معنويت آن سبب ميشود تا اخلاق روزنامه‌نگاري در كشور ما تقويت شود.»
نمايندة ولي‌فقيه و سرپرست حجاج ايراني در ادامه از تلاش خبرنگاران در اطلاع‌رساني آيين حج قدرداني كرد و تلاش خبرنگاران را چه از نظر كمي و چه از نظر كيفي، در آيندة حضور خبرنگاران در حج مؤثر دانست.
مدير ارتباطات و اطلاع‌رساني نيز در اين ديدار با ارائة گزارشي از اهم فعاليتهاي ستاد خبري و خبرنگاران اعزامي به حج، از تقويت نگاه تحليلي در اخبار، توجه ويژه به نيازهاي خبري مخاطبان در حج و همچنين حضور خبرنگاران حوزه‌هاي تخصصي حج و زيارت و تيم كارآمد خبري، به عنوان ويژگي‌هاي خاص حج سال جاري در حوزة پوشش اخبار نام برد.
غلام‌حسين اسلاميفرد، اطلاع‌رساني در سه حوزة داخل كشور، حوزة بين‌المللي و زائران را از مأموريت‌هاي مديريت ارتباطات و اطلاع‌رساني در حج سال جاري برشمرد و گفت: «با حضور نمايندگان خبرگزاري‌ها و روزنامه‌هاي كشور و همچنين اطلاع‌رساني مداوم پايگاه اطلاع‌رساني حج و نشرية زائر، سعي شده تا از همة توان حرفه‌اي موجود به منظور بهرهگيري از فرصت عظيم حج استفاده شود.»
وي زمان آغاز كار واحد ارتباطات خبري را در تهران و پيش از آغاز موسم حج برشمرد و اظهار داشت: «توليد خبر و تغذية رسانهها با اخباري كه جامعة زائران، خانواده‌هاي آن‌ها و همچنين مخاطبان عمومي جامعه به آن‌ها توجه داشتند، از داخل كشور و پيش از موسم حج صورت گرفت كه بيشتر رسانهها، همچنين صدا و سيما
146 |
از خبرهاي توليدي بهره‌مند شده‌اند.
در اين نشست، سه نفر از خبرنگاران رسانه‌هاي مختلف خبري به نمايندگي از ساير خبرنگاران اعزامي،گزارش مختصري از فعاليتهاي تيم خبري در موسم حج سال جاري ارائه كردند.
نمايندگان رسانه‌هاي مختلف، حج را مهم‌ترين رويداد خبري جهان اسلام دانسته و انعكاس اخبار و گزارش‌هاي مرتبط با اين رويداد عظيم الهي با هدف انتقال روح حج به داخل كشور را از اهداف رسانه‌اي خود در اين ايام عنوان كردند.
ديدار كاركنان معاونت اجرايي
نمايندة ولي‌فقيه و سرپرست حجاج ايراني عصر دوشنبه ( 1 ) ، فعاليت در معاونت اجرايي بعثة مقام معظم رهبري را سنگين و دشوار خواند و گفت: «سنگين بودن كار، زمينة مضاعف بودن بركات حج را فراهم مي كند . ... »
آقاي ريشهري در ديدار معاون و اعضاي معاونت امور اجرايي ابراز اميدواري كرد كه كارگزاران حج معنويت و نورانيت را كه حاصل حج و خدمت است، به ميهن اسلامي منتقل كنند.
وي گفت: همة زائران ميهمانِ ميزبانِ بسيار بزرگي هستند كه بزرگوارتر از آن وجود ندارد. نورانيت و چراغي كه در جان زائران تلألؤ پيدا ميكند، در صورتي تداوم دارد كه با گناه آلوده نشود.»
سرپرست حجاج ايراني اضافه كرد: «خداوند بزرگ‌تر از آن است كه ميهمانان را نوراني نكند و مورد عنايت قرار ندهد؛ مهم اين است كه اين نورانيت تداوم داشته باشد.» وي گناه را آفت نورانيت حج دانست و گفت: «ظلم نسبت به حق ديگران از
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . 25/9/87 مطابق با 16 ذيحجه.
147 |
همة آفات و گناهان بيشتر موجب ضايع شدن اجر و ثواب و معنويت حج خواهد شد.»
نمايندة ولي‌فقيه با قدرداني از كاركنان معاونت اجرايي بعثة مقام معظم رهبري، كارگزاران حج را به تلاش مضاعف و راضي نبودن از كار خود توصيه كرد و گفت: «تمام خدمت‌گزاران حج بايد براي بهتر شدن كارهاي خود تلاش كنند.»
برگزاري آيين نيايش و شكرگزاري
روز پنجشنبه ( 1 ) ـ كه آخرين روز حضور نمايندة ولي‌فقيه و سرپرست حجاج ايراني در مكة مكرمه بود ـ به مناسبت پايان موفقيتآميز موسم حج امسال، آيين نيايش و شكرگزاري با حضور ايشان و رييس سازمان حج و زيارت برگزار شد.
در اين مراسم كه با حضور علما و روحانيون و مسؤولان اجرايي و فرهنگي حج، نمايندگان بعثة مراجع تقليد و حاجيان ايراني برگزار شد، پس از قرائت قرآن و نيايش، نمايندة ولي‌فقيه خداوند منان را براي پايان موفقيتآميز اعمال حج امسال سپاس گفت و براي عزت روزافزون دولت و ملت مسلمان ايران و طول عمر پربركت رهبر معظم انقلاب دعا كرد.
در موسم حج امسال بعثه‌هاي مراجع عظام تقليد همچون سالهاي گذشته فعاليت داشتند. حجةالاسلام والمسلمين معراجي ـ روحاني كاروان بعثه‌هاي مراجع معظم تقليد ـ در گفتگويي اظهار داشت: امسال از سوي مراجع معظم تقليد حدود سيزده بعثه رسمي به حج اعزام گرديده‌اند كه حضرات آيات سيد كاظم حائري و يوسف صانعي نيز همراه با بعثه‌هاي خود به حج آمده‌اند. اسامي بعثه‌ها بر اساس حروف الفبا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . 28/9/87 مطابق 19 ذيحجه.
148 |
عبارتند از:
1. بعثه حضرت آيةالله العظمي بهجت.
2. بعثه حضرت آيةالله العظمي سيد كاظم حائري.
3. بعثه حضرت آيةالله العظمي سيدعزّالدين زنجاني.
4. بعثه حضرت آيةالله العظمي سبحاني.
5. بعثه حضرت آيةالله العظمي سيستاني.
6. بعثه حضرت آيةالله العظمي سيدمحمد شاهرودي.
7. بعثه حضرت آيةالله العظمي شبيري زنجاني.
8. بعثه حضرت آيةالله العظمي صافي گلپايگاني.
9. بعثه حضرت آيةالله العظمي اسحاق فياض.
10. بعثه حضرت آيةالله العظمي مكارم شيرازي.
11. بعثه حضرت آيةالله العظمي موسوي اردبيلي.
12. بعثه حضرت آية الله العظمي نوري همداني.
13. بعثه حضرت آيةالله العظمي وحيد خراساني.
آقاي معراجي با اشاره به فعاليتهاي دفاتر مراجع عظام تقليد وضعيت و عمل‌كرد آنان را چنين توصيف كرد:
«معمولا اين دفاتر براي حل مشكلات فقهي و پاسخگويي به سؤالات زائران در قالب يك كاروان خاص حضور مي‌يابند كه تعداد اعضاي آن‌ها در مجموع حدود 170 نفر مي‌باشد.
اين افراد عموماً از شخصيت‌هاي ارزنده و از مجتهدان و فقهاي قابل اعتماد و چهره‌هاي برجسته هستند و در مجموع ظرفيت‌هاي بالايي دارند و مي‌توان بيشتر از آن‌ها بهره گرفت.
149 |
هماهنگي اعضاي دفاتر با سياست‌هاي بعثة رهبري و اشتياق حضور آنان در مراسم دعاي كميل و برائت از مشركان مشهود است و با ارتباطي دو سويه همه ساله در محيطي صميمانه و دوستانه، برنامة ديد و بازديد دفاتر مراجع عظام تقليد با بعثة مقام معظم رهبري برقرار است.
هدف از اين ملاقاتها تمايل ويژة آن‌ها براي هماهنگي و همگامي با سياست‌ها و برنامههاي بعثة مقام معظم رهبري و رسيدگي به مشكلات و تأمين امكانات و وسايل مورد نياز دفاتر مراجع عظام تقليد است كه امسال نيز اين تعامل و ارتباط دو سويه با نمود بيشتري انجام گرفت.»
150 |
فعاليتهاي كلي روابط عمومي
يكي از واحدهاي بعثة مقام معظم رهبري روابط عمومي است كه پيش از موسم حج، مقدمات كار را فراهم ميكند. اين واحد در هفتة حج، تبليغات متفاوتي را در مورد حج در قالب ، ارائة برخي از اطلاعات به روزنامه‌هاي كثيرالانتشار و طراحي و توزيع پوستر هفتة حج انجام ميدهد.
هماهنگي براي ملاقات كارگزاران حج با مقام معظم رهبري و ساير هماهنگي‌ها دربارة برگزاري همايشهاي سراسري حج، از ديگر اقدامات اين واحد پيش از موسم حج است.
با مشخص شدن زمان حركت حجاج، گروه پيش‌روِ روابط عمومي، مأموريت دارد قبل از عزيمت زائران ايراني بيت‌الله الحرام، راهي مدينه منوره شده، مقدمات كار را فراهم سازد؛ مهم‌ترين اقداماتي كه توسط روابط عمومي در طول سفر حج انجام ميگيرد عبارتند از:
1. استقرار لوازم و وسايل لازم و ايجاد يك كارگاه كوچك هنري ـ اجرايي به منظور انجام امور نقاشي، خطاطي، طراحي و ساير اقدامات مرتبط.
2. گروه‌بندي پرسنل به تناسب نيازمندي‌هاي كاري تحت عناوين اداري، اجرايي، هنري، تريبون، تبليغات و مراسم كاروانها و پشتيباني.
152 |
3. آماده‌سازي سالن‌هاي اجتماعات بعثه در مكه و مدينه با استفاده از تابلوهاي زيباي نقاشي، خوش‌نويسي آيات و روايات و سخنان بزرگان در قالب تابلوهاي زيبا، طراحي، برش و رنگ‌آميزي شمسه‌هاي يونوليتي و بالاخره استقرار جايگاه و تريبون سخنراني با دكور مناسب.
اين سالن‌ها براي برگزاري تمام جلسات رسمي از جمله سخنراني‌هاي عمومي بعثه، همايشهاي بين‌المللي، جلسات و محافل قرآني، جلسات دعا و ساير نشست‌ها مورد بهره‌برداري قرار ميگيرد.
4. استقرار پرچم پرافتخار جمهوري اسلامي ايران در ابعاد بزرگ بر فراز بام و ساختمان‌هاي بعثه در مكه و مدينه، به علاوه طراحي، تهيه و نصب تابلوي ورودي ساختمان بعثه.
5. برنامه‌ريزي و تنظيم جدول همايش‌ها و برنامههاي بعثه در سه مقطع مدينه قبل، مكه مكرمه و مدينه بعد، ابلاغ به مبادي ذي‌ربط و اهتمام لازم در مورد اجراي به موقع آن.
6. برنامه‌ريزي لازم و اجراي روزانة جلسات سخنراني عمومي در سالن اجتماعات بعثه كه با حضور صدها نفر از زائران ايراني برگزار ميشود و روابط عمومي مسؤوليت اجراي آن و تأمين مجري، قاري و مداح جلسه را برعهده دارد.
7. برنامه‌ريزي و اجراي روزانة دو جلسه سخنراني در كاروانها كه اين محافل نيز با اعزام مجري، قاري، مداح و سخنراني و با حضور زائران مشتاق ايراني در كاروانهاي مختلف برپا ميشود.
8. همكاري مؤثر در برگزاري جلسات روزانه و پاسخگويي به سؤالات شرعي بانوان كه با حضور بانوان فاضله در محل كاروانهاي ايرانيان برپا ميشود.
9. برنامه‌ريزي و اجراي برنامة قرآن صبحگاهي كه روزانه به مدت نيم ساعت و پيش از جلسة سخنراني عمومي برگزار شده، فضاي قرآني مناسبي در بعثه ايجاد ميكند.
153 |
10. هماهنگي و برنامه‌ريزي به منظور بهره‌وري از توان‌مندي‌هاي گروه قاريان قرآن در جلسات، همايش‌ها، محافل شبي با قرآن، جلسة تلاوت قرآن در مسجدالحرام و ساير موارد مرتبط.
11. دريافت و توزيع منظم نشرية زائر بين همكاران بعثه و سازمان حج و هيئت پزشكي و آشپزخانه‌هاي مركزي در مكه ومدينه.
12. برنامه‌ريزي و اجراي چهار مراسم دعاي كميل در جوار بقيع شريف و مراسم دعاي كميل در مكة مكرمه.
13. برنامه‌ريزي و اجراي جلسات دعاي ندبه در مكه و مدينه و دعاي عرفه در عرفات.
14. برنامه‌ريزي و هماهنگي لازم در مورد برگزاري كلاس‌هاي آموزش
مناسك.
15. انجام كليه امور خوش‌نويسي مورد نياز بعثه و ستاد.
16. همكاري لازم در مورد برگزاري كليه همايش‌ها.
17. برنامه‌ريزي ويژه و اجراي مراسم برائت از مشركان در صحراي عرفات.
18. هماهنگي و برگزاري برنامههاي فرهنگي در ايام تشريق (منا).
19. برنامه‌ريزي و اقدام لازم در مورد پوشش تبليغاتي يكنواخت در كاروانهاي مدينه و مكه.
20. تنظيم اطلاعيه‌هاي مورد نياز بعثه.
هر سال در موسم حج، تعدادي از قاريان ممتاز و بين‌المللي كشور براي اجراي محافل قرآني در سالن اجتماعات بعثه و هتل‌ها به سرزمين وحي دعوت ميشوند.
154 |
برگزاري چنين محافلي ضمن داشتن آثار معنوي براي زائران، باعث رفع اتهاماتي ميشود كه به شيعيان دربارة قرآن كريم نسبت ميدهند. با توجه به آثار اين برنامههاي قرآني، شايسته است براي توسعة آن‌ها در سرزمين وحي و شناسايي و بهرهگيري از ظرفيت‌هاي جديد برنامه‌ريزي شود.
انجام هماهنگي و برنامه‌ريزي به منظور بهره‌برداري بهينه از وجود ارزشمند اين قاريان سرافراز بر عهدة روابط عمومي است كه از رهگذر جلسات مشترك و هماهنگي با سرپرستان و اساتيد همراه گروه، تحقق يافته و شركت ايشان در برنامه‌هايي چون تلاوت صبحگاهي، سخنراني‌هاي عمومي در بعثة مقام معظم رهبري، برگزاري جلسات تبليغي در كاروانهاي زائران ايراني و ساير كشورهاي مسلمان، تلاوت قرآن در مراسم دعاي كميل، دعاي ندبه، دعاي عرفه، مراسم برائت از مشركان، ايام تشريق در منا، همايشهاي بين‌المللي، محافل شبي با قرآن در مدينة منوره و مكة مكرمه و ساير جلسات مشابه، به‌ويژه تشكيل حلقة قرآني در روزهاي آغازين ماه ذيحجه در مسجدالحرام ـ كه مورد استقبال حجاج بيت‌الله الحرام قرار ميگيرد ـ سيماي قرآني نظام مقدس اسلامي را به نمايش مي‌گذارد.
بسياري از محافل قرآني ياد شده از طريق رسانه‌هايي چون راديو قرآن و شبكه قرآن، شبكة معارف سيما پخش شده، تلاوت‌هاي قاريان گرامي به عنوان برنامههاي قرآني توليدي در طول سال مورد استفادة شبكه‌هاي راديو و تلويزيون جمهوري اسلامي ايران قرار ميگيرد.
همه ساله حدود سي نفر از اساتيد، قاريان، حفاظ و گروه‌هاي هم‌خواني و مديحه‌سرايي كه در مسابقات مختلف، اعم از داخلي يا بين‌المللي قرآن و نيز مسائل
155 |
ويژة حج، موفق به كسب امتياز شده‌اند، در قالب «كاروان نور» سازماندهي شده، به عنوان نمايندگان قرآني جمهوري اسلامي ايران در سرزمين وحي حضور مي‌يابند.
امسال بيست و هفتمين سال اعزام گروه قاريان و حافظان ايراني به حج تمتع است. اين اعزام‌ها از سال 1360 آغاز شده كه هدف از آن اشاعة فرهنگ قرآن در كشور، ايجاد فضاي معنوي و قرآني در حج و دفاع از تشيع است.
در حج 87، قاسم رضيعي، رحيم خاكي، حسين فردي، سيد مهدي تاج زاده، وحيد وكيلي، محمد جواد كاشفي، حافظ كل قرآن و شجاع زويدات، صادق سياري، علي رضايي، محمد پوراسدالله، محمد حبيبي نژاد، پيام ابراهيمي، گروه تواشيح ياسين از بابلسر و امير باقري، مسعود بيژني، رضا محمدپور، محمدصالح اطهري فرد، حسين رفيعي، مسعود نوري، امير لعل اول، مجيد جيريايي، سيد احسان ابطحي، محسن رشيدي، كيومرث حبيب زاده، محمد سلطاني، حميدرضا عباسي، مجتبي محمدبيگي، علي شعباني، ماشاءالله خالصي و عليرضا سبحاني در كاروان قرآني كشورمان حضور دارند.
اين افراد از استان‌هاي تهران، قزوين، خراسان رضوي،آذربايجان غربي، اردبيل، مازندران، گيلان، خوزستان، بوشهر و مركزي به حج اعزام شده‌اند. حجةالاسلام والمسلمين سجادي، به عنوان نمايندة سازمان اوقاف و امور خيريه ايشان را همراهي ميكند.
در اين كاروان، يك نفر حافظ قرآن، چهار نفر قاري پيش‌كسوت و بين‌المللي، نوزده قاري ممتاز جوان، پنج نفر در قالب گروه تواشيح و يك نفر به عنوان سرپرست حضور دارند. همچنين كاروان اعزامي قاريان و حافظان برگزيدة سازمان اوقاف و امور خيريه به حج تمتع، حدود هزار برنامة قرآني را در كاروانهاي داخلي بين‌المللي و مراسم ويژة بعثة مقام معظم رهبري و مسجدالحرام اجرا خواهند كرد.
156 |
گروه قاريان قرآن در روز چهارشنبه ( 1 ) ، جلسه‌اي با مسؤول روابط عمومي بعثة مقام معظم رهبري دربارة برنامههاي قرآني موسم حج برگزار كردند.
در اين جلسه دكتر رضيعي، سرپرست گروه قاريان گفت: «امسال ميانگين سن گروه نسبت به سالهاي قبل بسيار پايين است، اما با توجه به اين‌كه تجربة افراد باسابقه هم بسيار مهم است، ما كاري تلفيقي كرده‌ايم تا افراد جديد در كنار افراد مجرب حضور يابند و از تجارب آنان سود بگيرند. مطمئناً اين كار باعث نيروسازي خواهد شد و در سالهاي آتي همين افراد مي‌توانند اين رسالت سنگين را بر عهده بگيرند.»
وي با اشاره به اين‌كه برنامههاي قرآني در كاروانها بسيار خوب است، تأكيد كرد: «لازم است زمينه‌هاي برگزاري اين برنامه‌ها در كاروانها آماده‌تر شود تا از فرصت‌هاي به دست‌آمده، استفادة بهينه داشته باشيم.»
دكتر رضيعي نسبت به نگراني برخي قاريان از بيماري گفت: «اين نگراني حالت دفاعي را ضعيف‌‌تر ميكند و لازم است قاريان بدون هيچ اضطرابي اقدامات پيش‌گيرانه را جدي بگيرند.» ايشان همچنين نسبت به نظم و وقت‌شناسي قاريان در برنامه‌ها تأكيد كرد.
دكتر رضيعي در گفت‌وگو با كتاب سال، دربارة چگونگي شكلگيري اين گروه و اهداف و برنامههاي آن گفت: «هدف از اعزام قاريان، حافظان و گروه‌هاي قرآني سه چيز است:
1. دفاع از فرهنگ شيعه و اشاعة آن از طريق زبان مشترك ساده و ممكن؛ اين تجربه را در اعزام و مسافرت‌ها به كشورهاي ديگر كسب كرده‌ايم و از اين طريق ميشود به ملل و مذاهب ديگر نزديك شد و به راحتي ما را مي‌پذيرند و نقشه‌هاي
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . 29/8/87 مطابق با 20 ذي‌قعده.
157 |
دشمن نقش بر آب ميشود.
2. تشويق در جامعة قرآني و اشاعة فرهنگ قرآني در جامعة ايران؛ جوانان انگيزة بيشتري براي كارهاي قرآني پيدا ميكنند، چون يكي از ثمرات فعاليتهاي قرآني، حضور در ديار وحي است.
3. با توجه به اين‌كه در ايام حج هميشه تلاوت قرآن، زينت‌بخش محافل است، عرصه‌اي است براي تلاوت قاريان برجسته.»
وي دربارة مرجع تصميم‌گيري در اين‌باره گفت: «اعزام افراد با تصميم‌گيري شوراي‌عالي قرآن است كه به رياست نمايندة مقام معظم رهبري ملاك انتخاب آن‌ها نفرات برگزيده در مسابقات بين‌المللي قرآن و موفقيت در مسائل انتخابي حج است و استعدادهايي كه ويژگي‌هاي خوبي در قرائت قرآن دارند. البته در سالهاي گذشته جنبة تشويقي اين كار كم‌رنگ بوده، از اين جهت افرادي مكرر اعزام شده‌اند؛ اما چند سالي است كه به جنبة تشويقي هم توجه شده و نتيجة آن، آمدن افراد جوان و جديد در گروه است.»
اين گروه اعزامي غالباً از چند قاري قرآن، چند حافظ كل قرآن و يك گروه تواشيح تشكيل ميشود. سرپرست گروه نيز توسط شورا تأمين ميشود. سازمان اوقاف هم نماينده‌اي را با گروه همراه مي‌سازد.
برنامههاي گروه قرآني
وظيفة اصلي اين گروه، اجراي برنامههاي مدوني است كه از طرف روابط عمومي تنظيم ميشود. اين برنامه‌ها در سه شاخة ذيل خلاصه ميشود:
الف: برنامههاي مخصوص بعثة مقام معظم رهبري.
ب: برنامه‌ها در كاروانهاي ايراني و غيرايراني.
ج: اجراي برنامه در مسجدالحرام براي عموم زائران.
158 |
برنامههاي ويژة بعثه
اين برنامه‌ها شامل محافل شبي با قرآن، برنامة تلاوت ترتيل صبحگاهي، تلاوت قرآن در شروع مراسم سخنراني عمومي، تلاوت قرآن در آغاز همايش‌ها، اجراي تواشيح و هم‌خواني در همايش‌هاست.
برنامههاي كاروانها
طبق برنامه‌ريزي روابط عمومي، روازنه دو نوبت اجراي برنامه در كاروانهاي ايراني (عصر و شب) و نيز اجراي برنامه در كاروانهاي خارجي به درخواست آنان از بعثة مقام معظم رهبري انجام ميگردد.
اجراي برنامه در مسجدالحرام
امسال از دوم ذيحجه به مدت پنج شب از ساعت 22 الي 23 در طبقة دوم مسجدالحرام، مقابل ناودان طلا، برنامههاي متنوع قرآني اجراي شد كه مورد استقبال شركت‌كنندگان و حجاج كشورهاي اسلامي قرار گرفت.
نوآوري‌هاي كاروان قرآن
با توجه به ظرفيت گروه صداوسيما و حضور مدير محترم راديو قرآن، روزانه برنامه‌اي به مدت 5/1 ـ 2 ساعت به صورت زنده، قبل و پس از اذان مغرب، چند تلاوت قرآن، اجراي هم‌خواني و تواشيح و اجراي اذان و نيز گزارش سرپرست گروه از برنامههاي مختلف در چند نوبت اجرا شد.
نظر به حضور مديرعامل محترم اسكنا (خبرگزاري قرآني) گزارش لحظه به لحظه‌اي از سفر ملكوتي به صورت مصوّر در سايت مربوط ارسال شد؛ حتي براي نخستين بار، فايل صوتي مراسم دعاي كميل به صورت كامل در سايت ارسال شد
159 |
كه مورد استقبال كاربران قرار گرفت.
برگزاري محافل دعا
برگزاري محافل دعا در سرزمين وحي و مهد پيامبر مكرم اسلام و اهلبيت عصمت و طهارت: از برنامههاي بسيار مهم و مؤثر موسم حج است. اين برنامه‌ها در سالن اجتماعات بعثة مقام معظم رهبري، هتل‌ها و يا در بينالحرمين برگزار ميشود كه مورد استقبال گرم زائران ايراني و حتي زائران ساير كشوها قرار ميگيرد؛ تا جايي كه مسؤولان آن‌ها روزهاي اول موسم با توجه به آشنايي با اين برنامه، همواره از زمان برگزاري اين محافل به‌ويژه مراسم دعاي كميل مي‌پرسند.
اهميت و آثار برگزاري دعاي كميل
دعاي كميل از چنان ادبيات عميق و عرفان والايي برخوردار است كه هر انسان منصف و خردمندي ناگزير از اعتراف به عظمت آن ميشود. مفاهيم بلند اين دعا ترديدي باقي نمي‌گذارد كه دعاي مزبور، از سينه و لب‌هاي انساني معصوم صادر شده و به بهترين نحوي ميتواند ارتباط بين بنده و معبود را فراهم سازد.
مسلماناني كه مفاهيم روح‌بخش دعاي كميل را با زمزمة دل‌نشين نيايش‌گران ايران اسلامي در جوار حرم شريف پيامبر اكرم9 و بقيع، در فضايي آكنده از نظم و انضباط و توجه عميق ده‌ها هزار زائر دلدادة اهلبيت مي‌شنوند، شديداً تحت‌تأثير قرار مي‌گيرند و يقيناً اجراي اين دعا در مدينة منوره، علاوه بر تأثير جدي بر افكار مسلمانان كشور ميزبان، بر دل و جان ساير مسلمين نيز نقش بسته و در حقيقت به كشورهايشان صادر ميشود.
حجةالاسلام تائب، روحاني كاروان جانبازان در گفت‌وگويي كه با نشرية زائر داشت، اهميت برگزاري دعاي كميل به صورت دسته‌جمعي و در بينالحرمين را
160 |
بسيار بالا دانست و گفت: «برگزاري اين مراسم تبليغ علي‌بن ابي‌طالب7 و علم آن حضرت و تميز دهندة حضرت علي7 از ديگران است و باعث ميگردد تا آن امام از مظلوميت خارج شود.»
وي در ادامة گفت‌وگو اشاره كرد كه اصولاً جهان امروز اسلام، اجتماعاتي را كه براساس معرفت به وجود آمده باشد، كم دارد و اين را از آسيب‌هاي جامعة اسلامي دانست. وي برگزاري مراسمي مانند دعاي كميل را يكي از عوامل افزايش معرفت در جهان اسلام ياد كرد. ايشان در پايان سخنان خود، برگزاري چنين مراسمي را جنبة نمادين بودن آن عنوان كرد و گفت: «برگزاري باشكوه و منسجم و منظم اين مراسم، نمادي است كه به جهان اسلام نشان ميدهد، ملت ايران زنده است و حيات معنوي‌اش را در همه حال حفظ ميكند.»
نظر به اهميت و آثار برگزاري اين مراسم با شكوه و پيش‌گيري از هرگونه ناهماهنگي و بروز زمينة بهانه‌جويي‌هاي مختلف، روابط عمومي بعثة مقام معظم رهبري در سالهاي قبل، آيين‌نامهاي را براي برگزاري مراسم دعا تنظيم و در آبان‌ماه امسال، بازنگري و ابلاغ كرد. اين آيين‌نامه ميتواند الگويي براي ساير كارهاباشد.
برگزاري مراسم دعاي كميل
مراسم روحاني دعاي كميل از جمله همايش‌هايي است كه همه ساله در موسم حجّ تمتع با حضور ده‌ها هزار تن از حجاج بيت‌الله الحرام و زائران حرم شريف نبوي9، با هدايت و نظارت بعثة مقام معظم رهبري در مقابل قبرستان بقيع برگزار ميگردد. اين تنها برنامة عمومي است كه در موسم حج به صورت رسمي و با هماهنگي مسؤلان عربستان از طرف ايران برگزار ميشود.
161 |
براي برگزاري اين مراسم باشكوه و تأثيرگذار، علاوه بر اقدامات ديپلماتيك
و پي‌گيريهاي سفير جمهوري اسلامي ايران، گروه‌هاي مختلفي در شكلگيري
آن دخالت دارند.
شبهاي جمعهاي كه قرار است مراسم دعاي كميل برگزار شود، از حدود ساعت 20، نيروهاي امنيتي با كنترل اطراف بينالحرمين شرايط را براي برگزاري دعاي كميل در جوّي آرام فراهم ميكنند. با توجه به اين‌كه اين برنامه ويژة زائران ايراني است، به بهانة مسائل امنيتي از ورود زائران غيرايراني به محوطه جلوگيري ميشود.
تقريباً همة كارگزاران حج ساير كشورها از اين مراسم باخبرند و گاهي زائران نسبت به اين برنامه اطلاع‌رساني ميكنند. گاه ديده ميشود كه زائران ساير كشورها مشتاقانه براي شركت در اين مراسم ميآيند؛ اما با ممانعت نيروهاي امنيتي روبه‌رو ميشوند كه برخي از آنان از فرصت استفاده كرده، به هر بهانهاي وارد محوطه ميشوند.
اين مراسم ساعت 30/23 دقيقه به وقت تهران از شبكة دوم سيماي جمهوري اسلامي، راديو سراسري و شبكة تصويري اينترنتي «لبيك»، جهت بهرهمندي هم‌وطنان پخش ميشد.
مراسم دعاي كميل هر سال چهار بار (دو بار براي زائران مدينه قبل و دو بار براي زائران مدينه بعد) با هماهنگي قبلي مسؤولان بعثة مقام معظم رهبري با مقامات و مسؤولان كشور عربستان سعودي برگزار ميشود و نيروهاي انتظامي عربستان، با حضور در محل برگزاري مراسم، امنيت منطقه را به عهده‌دارند. با اين حال مأموران امنيتي در انتظامات مراسم دخالتي ندارند و انتظامات، برعهدة تعدادي از زائران اعضاي كاروانهاي مختلف است.
162 |
مراسم دعاي ندبه
برگزاري مراسم با شكوه دعاي ندبه نيز يكي از برنامههاي موسم حج است كه با حضور با شكوه كاروانهاي مدعو در سالن اجتماعات بعثة مقام معظم رهبري در هتل «قصرالدخيل» برگزار ميگردد.
زائران ايراني در جوار مرقد مطهر پيامبر اسلام و ائمه مظلوم بقيع، با شركت در اين مراسم، مظلوميت اهلبيت عصمت و طهارت را ياد ميكنند و آواي دل‌دادگي سر ميدهند و ظهور آن منجي عالم بشريت را از خداي متعال درخواست ميكنند.
امسال شبكة قرآن صداي جمهوري اسلامي ايران اين نجواي زيباي منتظران منجي را به صورت مستقيم براي هموطنانمان پخش ميكرد.
برگزاري جلسات عمومي در بعثه
يكي از برنامههاي بعثة مقام معظم رهبري در موسم حج، برگزاري جلسات عمومي سخنراني در بعثه و برخي از هتلهاست. اين برنامه تركيبي از تلاوت قرآن، مداحي و سخنراني است و سخنرانان بعثه در اين سال، حجج الاسلام و المسلمين آقايان راشد يزدي و نقويان هستند.
تنظيم جدول جلسات، از ابتكارات واحد روابط عمومي بوده كه در سالهاي گذشته با هدف ايجاد نظم در نحوة استفاده از فضاها و جلوگيري از تداخل و تزاحم برنامه‌ها طراحي و پس از تأييد سرپرست محترم حجاج ايراني، به صورت يك شيوة مصوب درآمده و هر سال پيش از آغاز موسم حج، در سه مقطع مدينه قبل، مكة مكرمه و مدينه بعد، تنظيم و ملاك اقدام قرار ميگيرد.
با ابلاغ اين جدول، ساير مبادي ذي‌ربط در مورد امور مربوطه چون: تأمين انتظامات، پوشش صوتي و تصويري، پذيرايي، اعزام و حضور قاريان، مداحان،
سخنرانان و ساير امور مرتبط مطلع شده، كارها به نحوي منظم به پيش مي‌رود.
163 |