بخش 9

همايش­هاي برگزار شده در حج 87

همايش هنگامة وصال
همايش «هنگامة وصال» عصر روز سه‌شنبه ^{( 1 )} با حضور زائران ايراني خارج از كشور در بعثة مقام معظم رهبري در مكة مكرمه برگزار شد.
نمايندة ولي فقيه، در اين همايش از زائران ايراني خارج از كشور، خواست به ترويج معارف نوراني اسلام و اهل بيت و انقلاب اسلامي، در محل زندگي خود بپردازند و به لحاظ فرهنگي جمهوري اسلامي مظلوم را ياري كنند، تا در صف مهاجران الي‌الله قرار گيرند.
آقاي ري‌شهري گفت: «حج كامل‌ترين و بهترين برنامه‌اي است كه اسلام براي خودسازي معرفي كرده است و اگر اين برنامه به آن نحو كه اسلام مي‌خواهد، پياده شود، زائر خانة خدا هم خود را و هم خانواده و اطرافيان خود را مي‌تواند از بركات حاصل از آن بهره‌مند كند.»
وي همچنين اظهار اميدواري كرد كه زائران ايراني خارج از كشور در اين سفر نوراني و اين مراسم باشكوه، بتوانند نورانيت و معنويت حج را به محل زندگي خود منتقل كنند.

سرپرست حجاج ايراني، با استناد به روايتي از رسول مكرم اسلام9 گفت: «اگر كسي موفق شد به زيارت خانة خدا بيايد، خداوند حوائج دنيوي و اخروي او را برآورده مي‌كند و اين سفر معنوي، مي‌تواند سرنوشت زائر خانة خدا، خانوادة او و اطرافيانش را تغيير دهد؛ اما انسان در طلب حاجت از خدا و اولياي خدا بايد همت

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. 12/9/87 مطابق با 3 ذي‌حجه.

252

بلند داشته باشد و چيزي از خداي متعال بخواهد كه سعادت دنيا و آخرت در آن وجود داشته باشد.»
نمايندة ولي‌فقيه با اشاره به يكي از پيام‌هاي امام راحل در خصوص حج گفت: «در اين سفر معنوي، مهم اين است كه حاجي بداند دعوت چه كسي را اجابت كرده و ميهمان كيست و ادب اين ميهماني چيست؟ و انسان بايد بداند در اين سفر معنوي، خودبيني و خودخواهي با خداخواهي متناقض و آفت رسيدن به معنويت و نورانيت حج است.»
وي گفت: «متأسفانه تاكنون برنامه‌ريزي‌هاي قابل قبولي براي استفاده از سرمايه‌هاي موجود در خارج از كشور انجام نشده، در حالي كه هموطنان ايراني در اقصا نقاط دنيا بهترين خدمات را مي‌توانند به لحاظ فرهنگي به اهداف نظام مقدس جمهوري اسلامي داشته باشند.»
آيةالله محمدي ري‌شهري همچنين به ايرانيان خارج از كشور توصيه كرد تا زمينه را براي حضور جوانان و نوجوانان خود در سفر عمره و حضور در سرزمين وحي فراهم كنند تا آنان نيز از بركات اين اماكن نوراني بهره‌مند شوند.
در اين همايش، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و حجةالاسلام والمسلمين راشد يزدي سخنراني كردند و طي ميزگردي با حضور نمايندگان وزارت امورخارجه، سازمان فرهنگ و ارتباطات، بعثة مقام معظم رهبري و سازمان حج به سئوالات زائران پاسخ داده شد.
همايش نخبگان

اين همايش شامگاه چهارشنبه ^{( 1 )} با موضوع «نقش نخبگان در نوآوري» برگزار شد

 

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. 13/9/87 مطابق با 4 ذي‌حجه.

253

و فرهيختگان حوزه و دانشگاه در خصوص آن به اعلام‌نظر پرداختند و نظريات خود را دربارة ضوابط و معيارهاي نوآوري ديني مطرح كردند.
نوآوري در حوزه‌هاي علميه، لزوم زمينه‌سازي براي تحقق فقه پويا و مروري بر نوآوري‌هاي صورت گرفته توسط حضرت امام خميني1 از جمله مسائل مطرح شده در اين همايش بود.
در اين روز همايش‌هاي قدس، روحانيون و امام خميني1 نيز در بعثة مقام معظم رهبري در مكة مكرمه برگزار شد.

همايش منزلت زن
در اين نشست كه روز پنجشنبه ^{( 1 )} در سالن بعثة مقام معظم رهبري در مدينة منوره برگزار شد، تعداد زيادي از مسلمانان فرهيخته از ده كشور مختلف جهان حضور داشتند. در اين همايش چهار سخنران از كشورهاي مختلف به سه زبان عربي، انگليسي و فرانسه، در محوريت زن و نوآوري و شكوفايي اسلامي به ايراد سخنراني پرداختند.
 دكتر رقيه رستم‌پور، استاد دانشگاه و دبير اين همايش، گفت: «اين زنان از زائران كشورهاي مختلف اسلامي مانند: تانزانيا، تركيه، مغرب، مالي، عربستان، عراق، كويت و سودان در اين همايش شركت كردند.»
وي با بيان اين كه همه‌ساله چنين همايشي در موسم حج در بعثة مقام معظم رهبري برگزار مي‌شود گفت: «هدف از اين همايش كه با محوريت نوآوري، زن و شكوفايي اسلامي برپا شد، ايجاد ارتباط بيشتر ميان زنان كشورهاي اسلامي و تبادل آرا و انديشه ميان آنان بود.»

در اين همايش چهار سخنران زن، به زبان‌هاي انگليسي، فرانسه و عربي به طرح

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. 7/9/87 مطابق با 28 ذي‌قعده.

254

ديدگاه‌هاي خود پرداخته، همگي بر تأسي زنان مسلمان از اصول متعالي دين مبين اسلام در تقويت بنيان خانواده و تربيت فرزندان تأكيد كردند.
 خانم رستم‌پور، حج را فرصت مغتنمي براي هم‌فكري ميان مسلمانان جهان دانست وگفت: «شركت‌كنندگان در اين همايش، همگي اذعان داشتند كه زنان نبايد به دليل التزامات ديني، خود را از حركت هاي علمي جدا كرده، بلكه با استفاده از علوم مختلف در تربيت و پرورش صحيح فرزندان خود و جامعه پيش‌گام باشند.»

سخنان سرپرست حجاج ايراني
بسم الله الرحمن الرحيم
(إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبارَكاً وَ هُديً لِلْعالَمِينَ) ^{( 1 )} .
خوش‌آمد عرض مي‌كنم خدمت همة خواهران فرهيخته كه از بلاد مختلف اسلامي به سرزمين وحي آمده‌ايد و اكنون در كنار مرقد نوراني پيامبر اعظم و خاندان پاكش آماده مي‌شويد براي زيارت خانة خدا و انجام مناسك حج.
فريضة حج يك فرصت گران‌بها و بي‌بديل است كه خداي متعال در اختيار ما قرار داده است؛ هم فرصت است براي شخص مسلمان و هم فرصت براي امت اسلامي.

براي يك مسلمان، حج فرصت ورود به يك فضاي سراسر نور و معنويت است. يك مسلمان با بهره‌گيري از اين فرصت، خود را از زندگي روزمره ـ كه با انواع غفلت‌ها و آلودگي‌ها همراه است ـ خارج مي‌كند و با انجام اين فريضه كه رياضتي اختياري است و در روايات اسلامي نوعي جهاد ناميده شده، از انواع كدورت‌هاي

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. آل عمران: 96

255

باطني پاك مي‌شود و تولدي نو پيدا مي‌كند؛ چنان‌كه از پيامبر خدا9 روايت شده كه مي‌فرمايد: «مَنْ حَجَّ للهِ فَلَم يَرْفُثْ و لَم يَفْسُقْ، رَجَعَ كَيَوم وَلَدَتْهُ اُمُّهُ» ^{( 1 )} .
و در حديثي ديگر آمده: «حُجُّوا، فَاِنَّ الحَجَّ يَغْسِلُ الذُّنُوبَ كَما يَغْسِلُ الماءُ الدَّرَنَ» ^{( 2 )} . اين رياضت اختياري با احرام؛ يعني حرام كردن 24 چيز برخود آغاز مي‌گردد و با اين اقدام، مظاهر تفاخر و عوامل راحت‌طلبي از انسان جدا مي‌شود، هر چه جلوة خودخواهي است از انسان جدا مي‌گردد و بدين‌سان براي زيارت خانة خدا و خداخواهي دعوت مي‌گردد و بالاخره به منطقة تجلي نور مطلق نزديك مي‌گردد.
اما بايد توجه داشت كه بركات حج در منافع فردي خلاصه نمي‌شود، حج يك فرصت مهم براي امت اسلامي نيز هست، حج وسيلة در كنار هم قرار گرفتن اقوام و مذاهب مختلف اسلامي است، مسلمانان بايد از اين فرصت نهايت بهره‌برداري را در جهت احياي ارزش‌هاي اسلامي و تجديد مجد و عظمت اسلام و تحقق وعدة الهي در پيروزي اسلام بر همه اديان را داشته باشند .
بي‌ترديد براي برخورداري امت اسلامي از منافع حج، زنان مسلمان همانند مردان مسلمان مسؤولند. زنان مسلمان با بهره‌گيري از نورانيت حج، بايد در گام نخست با جايگاه زن در اسلام آشنا شوند و در گام دوم، در جهت انجام مسؤوليت‌هاي خود براي احياي ارزش‌هاي اسلامي تلاش كنند.

زنان مسلمان بايد با پيروي از آموزه‌هاي اسلام و شناخت هرچه بيشتر قدر و منزلت انساني خويش، تلاش همه‌جانبه‌اي براي رشد و ارتقاي حيات فردي،

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. صحيح بخاري، ج 2، ص 55، ح 1449 و ص 645، ح 1723 و ص 646، ح 1724
2. المعجم الاوسط، ج 5، ص 177، ح 4997؛ الدرالمنثور، ج 1، ص 507

256

خانوادگي و اجتماعي خود داشته باشند . با رفع عوامل عقب‌ماندگي، فقر، بي‌سوادي، بيماري و بي‌عدالتي، زندگي شايسته و درخور يك انسان مسلمان، همراه با آرامش، رفاه، سرافرازي و رشد و بالندگي در ابعاد مادي و معنوي براي خود و خانوادة خود رقم بزنند.
همچنين با بهره‌برداري هوشمندانه از جنبه‌هاي مثبت توسعه و مدرنيزم، براي حل مشكلات و مسائل خود، چشم به مدل‌هاي آزمايش ‌شده و شكست خورده و نسخه‌هاي پيچيده شده بر اساس تفكر مادي دنياي غرب ندوزند . بلكه با الهام از تعاليم نجات‌بخش اسلام، ديني كه مكتب سلامت، امنيت، آرامش، صلح، مهرورزي، عدالت، علم و مدنيت است و براي همة ابعاد رفاه و آرامش زندگي بشر دستورالعمل‌هاي دقيق دارد؛ راه خود را براي سعادت و خوشبختي انتخاب
كنند.
راهي كه به دور از هرگونه افراط و تفريط و بر اساس فطرت انسان‌ها، ويژگي‌هاي خاص جسمي و روحي زن و مرد را در نظر گرفته است و با بها دادن به جايگاه مهم و حساس نهاد خانواده، به جاي وارد كردن زن و مرد در عرصة رقابت‌ها و كشمكش‌هاي خودخواهانة جنسيتي، روحية هم‌بستگي، وظيفه‌شناسي، مسؤوليت‌پذيري، ايثار و از خودگذشتگي را در زن و مرد تقويت مي‌كند . تا با محور قرار دادن كانون خانواده موجبات رشد و بالندگي جامعة خود را فراهم
سازند.

امروزه شعار برابري كور و بدون قيد و شرط زن و مرد، نه تنها موجب رفع نابرابري‌ها به طور كامل نشده، بلكه موجب اختلاط نقش‌ها و تشديد رقابت‌ها و كشمكش‌هاي خودخواهانة جنسيتي، واگذاري وظايف و مسؤوليت‌ها، تقويت روحية فردمحوري زن، مرد و فرزند در عرصة خانواده، افزايش انواع فشارها و

257

اضطراب‌هاي حاصل از تحمل نقش‌هاي غير فطري و غير طبيعي، بي‌پناهي و سردرگمي فرزندان، اضمحلال خانواده و در يك كلام، در مخاطره قرار گرفتن نسل انسان شده است.
در دنياي امروز شايسته است، جوامع اسلامي فارغ از هياهوها و جنجال‌هاي مادي‌گرايانه و برابري‌طلبي‌هاي جنس‌گرايانه، با برخورداري از آموزه‌هاي غني اسلامي مبتني بر منزلت و كرامت واقعي انسان، شعار عدالت‌خواهي و كمال‌خواهي را سرلوحة همة برنامه‌ها و حركت‌هاي خود قرار دهند و تمامي تلاش و همت خود را صرف شكوفايي و بالندگي همة اقشار جامعه كنند.
با چنين تفكري بود كه بنيان‌گذار جمهوري اسلامي ايران حضرت امام خميني1 نداي آزادي و آزادگي مردان و زنان را در سال‌هاي شكل‌گيري انقلاب اسلامي سر داد و فرمود:
«زنان از نظر اسلام، نقش حساسي در بناي جامعة اسلامي دارند و اسلام زن را تا حدي ارتقا مي‌دهد كه او بتواند مقام انساني خود را در جامعه بازيابد و از حدّ شئ بودن بيرون بيايد و متناسب با چنين رشدي، مي‌تواند در ساختمان حكومت اسلامي مسؤوليت‌هايي به‌عهده بگيرد».
و همچنين فرمود: «زن مظهر تحقق آمال بشر است، زن پرورش‌دهندة زنان و مردان ارجمند است و از دامن زن‌، مرد به معراج مي‌رود.»
تا پيش از انقلاب اسلامي، زنان ايران عمدتاً به دو گروه تقسيم مي‌شدند: يك دسته زنان سنتي خانه‌نشين كه با اكتفا كردن به نقش‌هاي محدود در چهار ديواري خانه، در عرصه‌هاي علمي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي كمتر ظاهر مي‌شدند.
دستة دوم زنان مدرن و تجددگرا كه عمدتاً با پشت‌پا زدن به ارزش‌هاي اخلاقي، ديني و نقش‌هاي خانوادگي، نوعي حضور اجتماعي را براي خود رقم زده بودند.

258

با پيروزي انقلاب اسلامي و با تأسي بر انديشه‌هاي تابناك حضرت امام خميني‌1، قشر جديدي از زنان هويت يافتند كه با حفظ ارزش‌هاي اخلاقي و ديني و با پاي‌بندي به نقش‌هاي خانوادگي در عرصه‌هاي علمي، فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و سياسي جامعه حضوري آگاهانه و هوشمندانه داشتند.
در واقع نوآوري انقلاب اسلامي نسبت به حقوق زن، چيزي جز بازگشت به اصول و ارزش‌هاي راستين اسلامي نبود و درست همين امر، زمينه را براي شكوفايي جامعه و استعدادهاي زنان مسلمان ايراني در زمينه‌هاي گوناگون فراهم كرد و در سال جاري كه سي‌امين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي است و از طرف مقام معظم رهبري سال نوآوري و شكوفايي ناميده شده، بيش از هر وقت ديگر شكوفايي زن مسلمان ايراني قابل ارائه است.
و اين روند همچنان ادامه يافت تا امروز كه دنيا، زن ايراني را نه از زاوية جذابيت‌هاي ظاهري و جسماني و به عنوان مدلي در كلكسيون‌هاي مد و زيبايي، بلكه انساني ارزش‌مند و توان‌مند و برخوردار از انديشه‌اي والا، نبوغ، درخشش و توان‌مندي‌هاي مختلف علمي، اجتماعي و نيز ايثارگر و سخت‌كوش در عرصه‌هاي مختلف انقلابي و اجتماعي و مسؤوليت‌پذير، با نشاط و موفق در زندگي خانوادگي شناخته است.
آري، به فرمودة رهبر معظم انقلاب اسلامي حضرت آيةالله خامنه‌اي:

«تضييع حقوق زنان، تهمت از سوي كساني است كه شأن والاي زن ايراني را ـ كه با حفظ حجاب و حد شرعي، در برترين فعاليت‌هاي كشور شركت مي‌ورزد ـ نمي‌پسندند و ابتذال حاكم بر روابط زن و مرد و بهره‌كشي ناجوانمردانه از زن در جوامع غربي را، نسخة مطلوب در حيات اجتماعي زن مي‌شمرند».

259

خودباوري و سخت كوشي زنان طي سه دهه پس از پيروزي انقلاب اسلامي و سياست‌گذاري، برنامه‌ريزي و توجه مسؤولان در جمهوري اسلامي ايران جهت رفع كاستي‌هاي به جا مانده از قبل، موجب شده كه زنان ايراني علاوه بر انجام وظايف و مسؤوليت‌ها و ايفاي نقش خانوادگي، در زمينه‌هاي سواد، آموزش، علم، پژوهش، فرهنگ، هنر، بهداشت، سلامت و مشاركت‌هاي اجتماعي و اقتصادي و سياسي رشد چشم‌گيري داشته باشند.
اميدوارم شما بزرگواران، به بركت حضور در سرزمين وحي، پيام‌آور معنويت و نورانيت براي خانواده‌هاي خود و مسؤوليت‌شناسي در جامعه خود باشيد.

سخنان آيةالله مصباح يزدي
يكي ديگر از سخنرانان اين همايش آيةالله محمدتقي مصباح يزدي، رييس شوراي عالي مجمع جهاني اهل‌بيت بود كه با طرح سؤالاتي در مورد نوآوري، دربارة معيارها و قلمرو آن به ايراد سخن پرداخت.
وي گفت: زنان درعرصة توسعه مي‌توانند با حفظ ارزش‌هاي ثابت اسلامي به پيشرفت‌هاي صنعتي برسند؛ نمونه‌هايي كه ايران بسيار به دنيا عرضه كرده است.
ازمعجزه هاي اين قرن است كه زنان با حفظ ارزش‌هاي ثابت اسلامي در عرصه‌هاي تكنولوژي، ابتكار، خلاقيت و اختراع همپاي مردان پيش مي­روند و خانواده را حفظ مي‌كنند.»

سخنان خانم دكتر بُشري حسين از عراق
يكي ديگر از سخنرانان اين نشست خانم دكتر بُشري حسين بود؛ ايشان گفت: «غرب، خانوادة پيوسته را از هم جدا كرد، در حالي كه خانواده بايد به هم پيوسته باشد و زن محور اين پيوستگي است.»

همايش بين‌المللي منزلت زن امروز در محل بعثة مقام معظم رهبري در مدينة

260

منوره با حضور تعدادي از شخصيت‌هاي فرهنگي و فرهيختة زنان مسلمان كشورهاي مختلف برگزار شد.
اين استاد عراقي با بيان اين‌كه عراق يك كشور جنگ زده است، گفت: «اكنون زنان در عراق تلاش مي‌كنند تا با نوآوري در يك كشور جنگ‌زده، فرزندان خود را با تربيت صحيح به ساحل آرامش برسانند».
وي با بيان اين‌كه زنان عراقي در تلاش‌اند تا در همة عرصه‌ها در جامعه حضور پيدا كنند گفت: «درعراق، كشوري جنگ زده كه مردم را از اعتقاداتشان دور مي‌كنند، زن مي‌تواند نقش مهمي درشكوفايي اسلامي داشته باشد.»

برگزاري همايش قدس
همايش بين‌المللي قدس در مكة مكرمه، روز چهارشنبه ^{( 1 )} با حضور شخصيت‌هاي برجستة جهان اسلا‌م در بعثة مقام معظم رهبري برگزار شد.
اين همايش با حضور جمعي از انديشمندان و صاحب‌نظران كشورهاي اسلامي در سالن اجتماعات بعثة مقام معظم رهبري در مكة مكرمه آغاز به كار كرد.
 به گزارش واحد ارتباطات خبري بعثة مقام معظم رهبري، در اين همايش نمايندة ولي‌فقيه و سرپرست حجاج ايراني و سخنراناني از كشورهاي مختلف دربارة شرايط موجود در فلسطين و جهان اسلام سخنراني خواهند كرد.

سخنان نمايندة ولي‌فقيه در همايش قدس

آقاي ري­شهري، در جمع علما و فرهيختگان كشورهاي اسلامي گفت: «تأسيس كشور فلسطين كه پايتحت آن تمام شهر قدس باشد، از اصول مورد تأكيد ماست. جبران خسارت آوارگان و پايان دادن به اسكان آنان در كشورهاي عربي و غير

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1.  13/9/87 مطابق با 4 ذي‌حجه.

261

عربي، نابودي شهرك‌هاي صهيونسيت‌نشين، آزادسازي كامل سرزمين و برچيده شدن ديوار حائل نژادپرستانه از ديگر اصول مورد تأكيد نظام جمهوري اسلامي است.»
اميرالحاج جمهوري اسلامي ايران افزود: «به مردم فلسطين نيز مي‌گوييم كه بايد از انتفاضة ارزش‌مند خود حمايت كنند؛ زيرا پيروزي تنها با ايستادگي به دست مي‌آيد.»
ايشان اظهار داشت: «مقاومت شكوهمند لبنان كه تنها پيروزي تاريخ مبارزه با دشمن را تحقق بخشيده است، بهترين الگو در مسير حركت فلسطينيان است.»
آقاي ري‌شهري با توجه به وضعيت نوار غزه گفت: «همايش قدس امسال نيز طبق روال هر سال برگزار مي‌شود، اما شرايط محاصرة ظالمانة تحميلي بر نوار غزه كه با وجود تلقي آن به عنوان يك فاجعة انساني از سوي سازمان ملل متحد، با سكوت مجامع بين‌المللي و عربي روبه‌روست، بر اين همايش سايه افكنده است.»
نمايندة ولي‌فقيه گفت:‌ «قدس در طول دوره‌هاي تاريخ اسلام، به‌ويژه در رويارويي با صليبي‌ها، استعمار، استكبار و رژيم نامشروع زاييدة آن‌ها، نقش فرهنگي و تمدني ويژه‌اي ايفا كرده و مردم آن‌ها همواره با ظلم و ستم و تجاوز مقاومت كرده‌اند.»
ايشان با تصريح به اين‌كه راز تداوم آرمان قدس در قداست آن نهفته است گفت: «اين آرمان هم‌اكنون نه تنها نزد مسلمانان كه در انديشة پيروان ساير اديان آسماني و نيز در مظلوميت اهالي آن و در خواست‌هاي عادلانة آن‌ها كه با وجود همة جنايت‌هاي اشغال‌گران عليه مردم و سرزمين، ناموس، اموال و دارايي و جان خود و بستگانشان، گوش شنوايي در جهان نمي‌يابد.

به همين دليل است كه آرمان فلسطين به مسألة محوري همة افراد امت اسلامي تبديل شده و بلكه به صورت پاية اصلي وحدت آن‌ها در مواجهه با پروژة

262

صهيونيستي درآمده است.»
نمايندة ولي فقيه با اشاره به تأكيدات رهبر فقيد انقلاب اسلامي، حضرت امام خميني1، در خصوص مسألة آزادي فلسطين اظهار داشت: «امام راحل، اين مسأله را آن را از دايرة تنگ ملي‌گرايانه خارج ساخت و به يك شعار اصلي امت اسلامي تبديل كرد.»
اميرالحاج جمهوري اسلامي ايران گفت: «اكنون مظلوميت مردم فلسطين نيز با وجود سلطة استكبار بر سازمان‌ها و سازوكارهاي بين‌المللي،‌ مورد توجه جامعة جهاني قرار گرفته است. در شرايط كنوني مي‌توان گفت هر راه حلي كه عدالت و انصاف را در مورد صاحبان اصلي سرزمين فلسطين در نظر نگيرد، حتي اگر مورد حمايت همة قدرت‌هاي بزرگ باشد، توفيق نخواهد يافت.»
وي با اشاره به طرح‌هاي مادريد، اسلو و همچنين نقشة راه و شرم‌الشيخ و نيز اقدامات كميتة چهارجانبة بين‌المللي ـ كه اخيراً نشست خود را مانند نشست‌هاي گذشته بي‌ثمر بيان كرد ـ افزود: «اسرائيل حقوق فلسطينيان را هميشه ناديده گرفته و اصولاً به هيچ قراردادي كه امضا مي‌كند، پاي‌بند نيست، سرنوشت اسلو بهترين دليل براي اين واقعيت است.»
آقاي ري‌شهري گفت: «شگفت آن‌‌كه كشورهاي منطقه در تلاش براي پيش‌برد اين طرح با وجود بي‌اعتنايي اسرائيل هستند و اقدام به عادي‌سازي روابط مي‌كنند و همة توان سياسي، تبليغاتي و ديپلماتيك خود را در اين راه به كار مي‌گيرند.»
وي تصريح كرد: «برخي محافل رسانه‌اي و سياسي منطقه هم اخيراً استفاده از پرچم صهيونسيتي را مجاز مي‌شمرند، در صورتي كه در طرف مقابل هر نشان فلسطيني مردود شمرده مي‌شود.

سرپرست حجاج ايراني گفت: «چرا يك و نيم ميليون نفر از مردم غزه به فراموشي سپرده مي‌شوند و آن‌ها را رها مي‌كنند تا در معرض كشتار و مرگ ناشي از

263

گرسنگي و بيماري قرار گيرند و حتي عرصه بر آن‌ها تنگ‌تر مي‌شود و معابر بسته مي شود تا از زندگي راحت و سفر آنان حتي به ديار وحي جلوگيري شود؟
جمهوري اسلامي ايران از آغاز، حمايت كامل خود را از مسألة فلسطين اعلام و در اين راه، بسياري از فشارها و تهديدات را شاهد بود. اما دفاع از قدس را همواره از اصول ثابت خود دانسته، همة توان خود را در حمايت از اين مسأله به‌كار گرفته است.»
نمايندة ولي‌فقيه در امور حج و زيارت در پايان، اعلام روز جهاني قدس را از جمله نوآوري­هاي امام راحل برشمرد و استفاده از همة فرصت‌ها براي مطرح كردن آرمان فلسطين در ميان امت و از جمله كنگره بزرگ سالانه حج لازم دانست.

همايش علماي اسلام
اين همايش در روز جمعه ^{( 1 )} با حضور با شكوه علماي جهان اسلام در سالن اجتماعات بعثة مقام معظم رهبري برگزار شد. در اين همايش نمايندة ولي‌فقيه با استناد به روايتي از امام باقر7 گفت: «كسي كه در انتظار حضرت امام مهدي[باشد، از پاداش كسي بهره‌مند مي‌شود كه با سلاح در حال حفاظت از پيامبر اعظم9 است.»
نمايندة ولي‌فقيه در امور حج و زيارت گفت: «دعا براي فرج امام عصر[از تكاليف منتظران است، اما بايد توجه داشت كه تكاليف منتظران حضرت بقيةالله[ بيش از دعاست و نبايد در اين زمينه صرفاً به دعا اكتفا نمود».

آقاي ري‌شهري، آماده‌سازي جهان براي حكومت جهاني اسلام به رهبري مهديِ آل‌محمد9 را از جمله وظايف مهم منتظران امام عصر[ برشمرد و گفت: «امام خميني1 از مصاديق بارز منتظران امام عصر در تاريخ تشيع است كه علاوه بر انجام

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. 15/9/87 مطابق با 6 ذي‌حجه.

264

تكاليف عبادي، بيشترين زمينه‌سازي را براي ظهور حضرت مهدي[ در جهان ايجاد كرد.
هر كسي بنا به استعدادها و زمينه‌هاي فردي و مسؤوليت‌هايي كه برعهده
دارد، بايد براي ظهور امام عصر[ زمينه‌سازي كند و وظيفة روحانيون و مبلّغان ديني به عنوان سربازان امام زمان[ رساندن معارف اهل‌بيت: به گوش جهانيان و تبليغ عملي سخنان اهل‌بيت و ارزش‌هايي است كه اهل‌بيت: بدان دعوت كرده‌اند.»
وي با استناد به روايتي از امام رضا7 گفت: «اگر جهانيان با معارف اهل‌بيت: آشنا شوند، از ايشان تبعيت خواهند كرد. تفقه در دين و همه‌سونگري را از مهم‌ترين ويژگي‌هاي يك مبلّغ ديني دانست و گفت: «مبلغ ديني بايد بتواند به معارف اهل‌بيت: در زمينه‌هاي مختلف سياسي، اجتماعي، فرهنگي، خانوادگي و اخلاقي آشنا باشد و آن‌ها را به مردم معرفي كند.»
سرپرست حجاج ايراني گفت: «دانشكدة علوم حديث، آمادگي دارد تا با همكاري مترجمان توانا و افراد مؤثر، كتاب‌هاي منتشر شدة خود را در زمينه‌هاي احاديث و معارف اهل‌بيت: به زبان‌هاي مختلف دنيا به جهانيان ارائه كند.»
وي در اين مراسم همچنين با اشاره به وضعيت اسف­بار مردم مظلوم و ستم‌ديدة فلسطين در محاصرة غزه و با دعا براي آزادي و دفع ستم اشغال‌گر اسرائيل از آن سرزمين تصريح كرد: «متأسفانه كشورهاي اسلامي در اين زمينه سكوت كرده‌اند، در حالي‌كه همه روزه، تعداد زيادي از افراد محاصره شده در اين فاجعه انساني به دليل نبود دارو و غذا جان مي‌بازند؛ از اين رو بايد دولت‌هاي اسلامي به هوش بيايند و در مقابل اين فاجعة انساني ايستادگي كنند.»

 

265

همايش بين‌المللي اهل‌بيت :

همايش بين‌المللي اهل‌بيت در مكة مكرمه روز پنج‌شنبه ^{( 1 )} با حضور شخصيت‌هاي برجستة جهان اسلا‌م در بعثة مقام معظم رهبري برگزار شد.
آقايان، آيةالله آصفي، عضو محترم شوراي عالي مجمع اهل‌بيت، هادوي تهراني، عضو شوراي عالي مجمع اهل‌بيت، اكرم بركات، عضو مقاومت اسلامي لبنان، دكتر موسي جعفري، مؤسس مركز اسلامي ولي‌عصر نيوجرسي آمريكا، پروفسور حسين حاتمي از تركيه، شيخ نورمحمد، امام جماعت سويتو آفريقاي جنوبي ژوهانسبورگ، سيد محمدتقي نقوب، قائم مقام مسؤول تبليغات اسلامي نهضت جعفري پاكستان و جلال‌الدين صغير رييس فراكسيون ائتلاف يك‌پارچة عراق از جمله سخنرانان اين همايش بودند كه مطالب برخي از آنان را مرور مي­كنيم.
مطالب مطرح شده در اين همايش به طور هم‌زمان به زبان‌هاي عربي، انگليسي، تركي و فرانسه ترجمه مي‌شد.

سخنان آية‌الله آصفي
ايشان در اين نشست در سخناني به مشكلات مسلمانان و اقدامات سلطه‌طلبانة فرهنگي غرب در ابعاد مختلف اشاره كردند و به برخي اتفاقات اخير و بروز جريانات فكري كه مجموع آن‌ها در فضاي ذهني غرب بوده، اين عوامل را نشانة فشار سياسي اقتصادي و فرهنگي غرب دانستند.

وي استقامت همه جانبه بر كتاب و سنت، نفي تفكرات نظام سلطه، توجه همه‌جانبه به مشكلات جهان اسلام و ردّ سلطة فرهنگ غرب و نفي اسرائيل در قبال انفعال جهان عرب را از بنيان‌هاي فكري انقلاب اسلامي ايران برشمرد و در مقابل، استفادة ابزاري از تروريسم، اشغال كشورهاي اسلامي، دامن زدن به تفرقه و قوم‌گرايي و هدر دادن منابع امت اسلامي را از نشانه‌هاي حضور غربيان در جهان اسلام ذكر كرد.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. 14/5/87، مطابق با 5 ذي‌قعده.

266

سخنان شيخ جلال‌الدين صغير از عراق
 وي كه يكي از روحانيون سرشناس عراق است، در اين همايش با تشريح اوضاع اسف‌بار جاري عراق گفت: «دردهاي ملت عراق در حالي است كه جهان، تماشاگر آن است و فقط تعداد اندكي از كشورها به عنوان حاميان ملت‌هاي مستضعف به ياري آن‌ها شتافته‌اند... .
اما اصرار ملت عراق بر ايمان و توسل به اهل‌بيت: و پاي‌بندي به رهبري علماي ديني و ماهيت حكيمانة رفتار آية‌الله سيستاني و هوشياري رهبران سياسي، مجموعه عواملي است كه توانسته از مشكلات جاري عبور كند. كساني كه به مكتب علي7 و امام حسين7 عقيده دارند، از چند موشك نمي‌هراسند و خودروهاي بمب‌گذاري شده در عراق ـ كه در برخي روزها به 25 عدد مي‌رسد ـ نتوانسته است آراي مردم را بشكند.»
وي درگيري‌هاي نظامي در ماه‌هاي اخير را جنگ عليه مسؤولان ندانست، بلكه آن را جنگ عليه مردم عراق برشمرد كه پرچم مقاومت را با خود به همراه داشت: ولي اين نمايندة عضو ائتلاف عراق يك‌پارچه تأكيد نمود: «بين اين مقاومت و مقاومتي كه در ديگر جاهاي دنيا همانند لبنان رايج است، تفاوتي بنيادين وجود دارد؛ چراكه اين تفاوت فتنه‌انگيزي است.»

سخنان شيخ اكرم بركات از لبنان

 ايشان كه عضو مقاومت اسلامي لبنان است، در اين همايش به مفاهيم اساسي حج از توحيد تا عرفان اشاره كرد و اظهار داشت: «پيامبر، ديني را پايه‌گذاري كرد كه بر ديگر اديان برتري داشته و در ادامة اين راه، اهل‌بيت: بيان‌كنندة پيام دين

267

بوده‌اند.
وي با اشاره به سير تاريخي مجاهدات ائمه در استقرار احكام الهي، نهضت امام خميني1 در قرن اخير را مورد توجه قرار داد و گفت: «امام خميني1 در اين مسير، دولت اسلامي را بر اساس دين پيامبر پايه‌گذاري نمود و بر اساس تجربه اين انقلاب توانست به اين پرسش پاسخ دهد كه علت پيشرفت براي غرب چيست و عقب‌ماندگي كشورهاي اسلامي به چه عواملي بستگي دارد.»
شيخ بركات، پيروزي تموز را يكي از نمونه‌هاي الهام‌‌گيري از فرهنگ محمدي و اهل‌بيت دانست و اعلام كرد: «پيروزي اين جنگ، مجدي غرورآفرين بود كه سربازان دشمن دچار اختلالات رواني شدند و جرئت تفكر حمله را در سر نمي‌‌پرورانند.»

سخنان سيد محمدتقي نقوي از پاكستان
وي كه رييس دانشكدة جعفري پاكستان است، با قرائت آية تطهير و به استناد اين آيه، به ارتباط عميق قرآن و اهل بيت پرداخت و اين آيه را نشانة ارتباط مستحكم قرآن و اهل‌بيت و ارتباط لاينفك آن‌ها دانست.
وي افزود: «دين كامل نمي‌شود، مگر با ضمانتي مستحكم كه ائمة هُدي چنين پشتوانه‌اي براي دين را دارا هستند.» نقوي با اشاره به تحريف‌هاي انجام شده در برخي كتاب‌هاي آسماني در طول تاريخ، مصون ماندن قرآن از هر نوع تحريف را در ساية مجاهدت ائمه و پيروان اهل بيت در طول زمان دانست.
وي تأكيد كرد: «امروز در نتيجة ولايت است كه دين محفوظ مانده و امام خميني1 در همين راستا گام برداشته است.»

سخنان دكتر موسي جعفري از آمريكا

وي پايه‌گذار مركز ولي‌عصر[ در ايالت نيوجرسي آمريكاست و در سخناني با طرح اين سؤال كه «چرا نمي‌توانيم به اهل‌بيت نزديك‌تر شويم»، اظهار داشت: «تنها

268

راه نزديك شدن به اهل‌بيت، تطهير روح خودمان است و در اين صورت با نزديكي به ائمة اطهار، اعمال ما نيز تطهير مي‌شود.»
وي افزود: «براي آن‌ها كه در غرب زندگي مي‌كنند معرفت صحيح اهل‌بيت، ضروري است و اين امر ميسر نمي‌شود، مگر اين‌كه از خداوند بخواهيم در اين راه به ما توفيق درك و شناخت عنايت كند.»

 

269

5 . مديريت اهل سنت

سخنان حجت الاسلام و المسلمين عطاران
مديريت اهل‌سنت بعثة مقام معظم رهبري، در نشست خبري دربارة وضعيت كاروان­هاي اهل‌سنت و عمل‌كرد مديريت را تشريح كرد

جايگاه اهل‌سنت ايران
آقاي عطاران گفت: «با توجه به تبليغات فراوان رسانه‌هاي مخالف ايران، سؤالي كه هميشه براي بسياري از زائران خارجي وجود دارد، اين‌كه رفتار با اهل‌سنت در ايران چگونه است؟ آيا تحت فشار قرار دارند يا در شرايط عادي هستند؟»
ايشان اظهار داشت: «اهل‌تسنن در ايران در زمينه‌هاي مختلف مذهبي، سياسي، آموزشي و اقتصادي وضعيت مناسبي دارند و داراي مراكز آموزشي، مسجد و مانند آن هستند و در اجراي مناسك ديني كاملاً آزاد مي‌باشند.»
عطاران تصريح كرد: «زائران ما همانند ساير زائران از ايران به عربستان اعزام مي‌شوند و بعضاً حتي نزديك‌ترين هتل‌هاي نزديك حرم به آن‌ها اختصاص مي‌يابد.»
مدير واحد اهل سنت حوزة نمايندگي ولي فقيه در امور حج و زيارت اظهار داشت: «در حالي كه وهابيون زيارت دوره را نهي مي‌كنند اما كاروان‌هاي اهل‌سنت ما با حضور علماي خود اين اماكن را زيارت مي‌كنند؛ اين موضوع نشان مي‌دهد كه اهل‌سنت ما با وهابيت، صفي جدا دارند و تحت تأثير آن‌ها نيستند.»

270

وضعيت كاروان‌هاي اهل‌سنت
آقاي عطاران گفت: «بيش از هجده سال است كه معاونت اهل‌تسنن براي اعزام زائران سنّي در بعثة مقام معظم رهبري فعاليت مي‌كند و فعاليت‌ها در دو بخش داخل و خارج از كشور انجام مي‌شود».
مدير واحد اهل‌سنت با اشاره به اين‌كه امسال 8 هزار 400 زائر سنّي از ايران به عربستان اعزام شده­اند، گفت: «اين زائران در قالب 51 كاروان به مكة معظمه و مدينة منوره مي‌روند. و 100 روحاني و 25 معينه كاروان آنان را همراهي مي­كنند.
وي تبليغات دشمنان را در خصوص ارائة نامطلوب خدمات به اهل‌سنت غيرواقعي خواند و افزود: «زائران اهل‌سنت امسال در بهترين نقطه و نزديك‌ترين هتل‌ها به مسجدالحرام و مسجدالنبي9 اسكان يافته‌اند».
عطاران اظهار داشت: «امسال بهترين و شايسته‌ترين روحانيون اهل سنت براي حضور در كاروان‌هاي اهل‌سنت انتخاب شدند و در آينده درصدد هستيم معينه‌ها نيز در همة كاروان‌هاي اهل‌سنت حضور داشته باشند.

گفت‌وگو با حجة ‌الاسلام و المسلمين خراساني
(جانشين مديريت اهل‌سنت)
* دربارة فلسفة تشكيل مديريت اهل‌سنت و اهمّ مأموريت‌هاي آنان بفرماييد؟
بخش اهل‌سنت بعثه در سال 71 با دعوت جمعي از شخصيت‌هاي اهل‌سنت كشور، به عنوان مهمان بعثه راه‌اندازي شده، به مرور شرح وظايف جامعي براي آن تبيين شد.

تمام مأموريت‌ها و وظايفي كه امور روحانيون نسبت به كاروان­هاي شيعه دارد، اين مديريت نيز در قبال كاروان‌هاي اهل‌سنت دارد. تحقق اين مأموريت‌ها نياز به

271

آموزش و پژوهش و مانند آن دارد كه ما سعي كرديم تا حدودي آن را تأمين كنيم.
* فعاليت‌هاي پيش موسم مديريت چه چيزهايي بوده است؟
تا سال گذشته، تعداد روحانيون كافي نبود، با برگزاري آزمون‌هاي منطقه‌اي و پذيرش افراد جديد سعي كرديم اين نقيصه را جبران كنيم و براي رفع اين مشكل، با انجام سه آزمون كتبي و مصاحبه‌هاي علمي كه در مركز سيستان و بلوچستان، كرمانشاه و هرمزگان، همچنين برگزاري جلسات مصاحبه در كردستان و اروميه، سعي كرديم تا حدودي نيازهايمان را برطرف كنيم. اين آزمون‌ها براي جذب معين و معينه بوده و با حضور خواهران و برادران انجام شد.
كار ديگر ما، نسبت به روحانيوني بود كه دورة آموزش «سفيران تقريب» را گذرانده و در مصاحبه هم پذيرفته شده بودند؛ اين گروه كه به عمرة كارآموزي اعزام شدند، 50 نفر از اين افراد، همراه با سه نفر از اساتيد براي اين‌كه به صورت عملي و ميداني با وظايف خود آشنا شوند و تجربيات لازم را كسب كنند، به عمره اعزام شدند.
سوم، براي اولين سال برگزاري آزمون غيرحضوري «ويژة اهل سنت» براي روحانيون، معين‌ها و معينه‌هايي كه قرار بود در سال جاري به حج اعزام شوند برگزار شد، پنج منبع در زمينة تاريخ اسلام، اماكن مكه و مدينه، زيارت پيامبر اكرم9 و اوليا و تفسير آيات حج برايشان ارسال مي‌شد. در مجموع براي 130 نفر از روحانيوني كه در سال جاري قصد اعزام داشتند، آزمون غيرحضوري برگزار شد و 120 سؤال به صورت تستي از اين منابع و همچنين از فقه شافعي و حنفي طراحي گرديد و روحانيون به صورت غيرحضوري در اين آزمون شركت كردند.
چهارمين فعاليت ما گردهم‌آيي بزرگ روحانيون و كارگزاران حج اهل‌سنت در تهران بود. اين نشست يك روز پيش از ديدار با مقام معظم رهبري، انجام گرفت و سپس مدعوين در ديدار با مقام معظم رهبري نيز شركت كردند.
پنجم، بازچاپِ مناسك فقه حنفي و شافعي كه در شمارگان 3000 انجام شد.

272

ششم، توليد نرم‌افزاري براي معرفي اماكن مكه و مدينه با توضيحات جناب مولوي اسحاق مدني، مشاور محترم رييس جمهوري در امور اهل سنت كه در 3000 حلقه براي توجيه كاروان‌هاي اهل‌سنت آماده و ارسال شد.
هفتم، همه ساله حدود 15 نفر از روحانيون، دانشگاهيان، مسؤولان سياسي و معتمدين و ريش‌سفيدان اهل‌سنت را به عنوان ميهمان دعوت مي‌كنيم. در بين ميهمانان اهل‌سنت، امسال مشاور رييس جمهور، نمايندة مجلس، استاد دانشگاه، نويسنده، امام جمعه، معتمد اقوام و روحانيون برجسته را شاهد بوديم.
* در خصوص آموزش روحانيون هم توضيحاتي بفرماييد.
ما در بخش آموزش چهار سطح پيش‌بيني كرده‌ايم:
1. آموزش تمهيدي؛ اين آموزش با هدف بهره‌مندي جمع بيشتري از روحانيون اهل‌سنت از فضاي حج برگزار مي‌شود، به‌دليل پيچيدگي مسائل حج، بسياري از روحانيوني كه از تحصيل فاصله گرفتند و در مناطق دوردست مشغول خدمت مي‌باشند، با توجه به گستردگي و تنوع سؤالات موفق نمي‌شوند نمرة لازم را در آزمون‌هاي حج كسب كنند؛ از اين رو با كمك مناطق، آموزش تمهيدي برايشان در نظر گرفتيم و با اين آموزش ايجاد آمادگي مي‌كنيم پس اين دسته از افراد براي شركت در آزمون اصلي مهيا مي‌گردند.
2. آموزش بدو خدمت: پس از برگزاري آزمون و قبولي مصاحبة علمي؛ اين آموزش براي قبول‌شدگان انجام مي‌گيرد.
اين آموزش در هشت واحد طراحي شده و مباحثي را مانند: فقه مقارن، كلام مقارن، تقويت مهارت‌هاي مديريتي فرهنگي در كاروان‌ها، آشنايي با اماكن مكه و مدينه در خود دارد. اين آموزش را معمولاً در تهران يا در قالب اردوهاي سياحتي برگزار مي‌كنيم.

3. دورة عمرة كارآموزي: پس از موفقيت روحانيون درگذراندن آموزش بدو

 

273

خدمت و قبولي در آن، به اين عمره مشرف مي‌شوند كه مدت 12 روز است و روحانيون به صورت علمي با مسؤوليت‌ها و وظايف خود در كاروان‌ها آشنا مي‌شوند و در حقيقت به‌گونه‌اي آموزش‌هاي عمرة كارآموزي مكمل دوره‌هاي قبلي است. بسياري از دانستني‌ها، به‌صورت ميداني انجام مي‌شود؛ مثل آشنايي با اماكن مكه و مدينه و انجام مناسك.
4. آموزش مكاتبه‌اي: اين آموزش هر سال نسبت به كساني كه قصد اعزام به حج در آن سال را دارند، اجرا مي‌شود. اما مي‌توان آن را تعميم داد. اين كار با هدف نوآوري و به روز شدن اطلاعات انجام مي‌شود.
البته ارتقاي علمي و مهارتي روحانيون هم مدّ نظر است؛ اين آموزش به صورت غيرحضوري است.
آموزش مكاتبه‌اي و عمرة كارآموزي در سال جاري پيش از موسم حج انجام شده و آموزش بدو خدمت و تمهيدي، سال آينده اجرايي مي‌شود.
* آيا در سطح كلان برنامه‌ريزي و تدريس‌ها از كارشناسان خبرة اهل‌سنت هم بهره مي‌گيريد؟
مسلماً از وجود كارشناسان و مشاوران اهل‌سنت در برنامه‌ريزي‌ها مدد مي‌‌جوييم. در زمينة انتخاب منابع، تدريس فقه شافعي، فقه حنفي، طراحي سؤالات و همچنين در تأليف برخي منابع پژوهش و درس‌نامه‌ها و همچنين تأليف مناسك مقارن از نويسندگان و علماي اهل‌سنت شافعي و حنفي استفاده مي‌كنيم.

274

همايش­هاي مديريت اهل سنت
همايش مديران كاروان‌هاي اهل سنت

همايش مديران كاروان‌هاي اهل سنت روز سه شنبه ^{( 1 )}با سرپرست حجاج ايراني در بعثة مقام معظم رهبري در مدينة منوره برگزار شد.
مدير واحد اهل سنت بعثة مقام معظم رهبري در عربستان در اين همايش گفت: تمام تلاش ايران اين است كه شايسته ترين خدمات و سرويس دهي به زائران اهل سنت ارائه شود تا مناسك حج را انجام دهند.
حجت الاسلام راشد يزدي سخنران اين همايش نيز با اشاره به آثار حج در انسان گفت: سفر پاك، غم و اندوه را از انسان دور مي كند و اين موضوع از جمله آثار سفر به حج است.
وي با اشاره به اينكه كساني كه استطاعت مالي دارند سفر حج بر آن ها واجب مي شود، افزود: سفر حج باعث اصلاح رفتار و تزكية انسان مي شود و اطرافيان حاجي بايد بعداز بازگشت اين آثار مثبت را در او مشاهده كنند.

سخنان مولوي اسحاق مدني
در اين همايش، مشاور رييس جمهور در اهل سنت گفت: «بايد مسائل اختلاف­زا را با گفت‌وگو حل كرد؛ زيرا كه براي همة اختلافات ميان اهل‌سنت و تشيع، راه حل مناسبي وجود دارد. ما بايد با مسؤوليت خود، مسائلمان را حل كنيم؛ كساني كه مي‌خواهند دشمني كنند، درصدد تفرقه در سرتاسر جهان اسلام هستند.
اگر اختلافي نيز وجود دارد، بايد بدانيم كه اين اختلافات را چگونه حل كنيم و اين مسأله راه‌حل‌هايي دارد. ما بايد منافع كشور و اسلام را در نظر بگيريم و ديگر اين‌كه بر مسائل اشراف داشته باشيم و سعي كنيم كه به مسائل ديني درست توجه كنيم».

وي در ادامه افزود: «در هيچ‌جا مرسوم نيست كه در مركز اهل تشيع به يك

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. 28/8/87 مطابق با 19ذي‌قعده.

275

روحاني اهل‌سنت اجازه دهند كه در  دارالافتاء بنشيند و به مسائل مذهبي خود بپردازد و اين مسألة مهمي است».
مشاور رييس جمهور گفت:‌ «از اين فرصتي كه در اختيار ما قرار داده شده، بايد استفاده كرد و در ايران همان‌طور كه يك روحاني اهل شيعه داراي احترام است يك مفتي اهل‌سنت نيز به همان اندازه داراي احترام است».

سخنراني حجة ‌الاسلام عطاران، مديريت اهل‌سنت بعثة مقام معظم رهبري
مدير اهل‌سنت بعثه در اين همايش گفت: «بي‌ترديد، قرآن به عنوان غني‌ترين منبع اسلامي، يكي از اركان تمدن اسلامي است و اين تمدن، آرماني‌ترين بنيان اسلامي در طول حيات امت است و حج، يكي از مصاديق بارز تمدن اسلامي است. همچنين از منظر ديگر، حج جايگاه ارزشمندي است براي تفكر نخبگان امت در راستاي احياي تمدن اسلامي و ارائة راهبردهاي آن؛ همچنين هر انديشمند منصفي اذعان مي‌كند كه انقلاب اسلامي و انديشه‌هاي امام راحل، احيا كنندة تمدن اسلامي است».
حجة‌الاسلام عطاران در انتها گفت: «در اين همايش به دنبال تبيين اين موضوع هستيم كه چگونه مي‌‌توانيم از قرآن به عنوان يك محور شركت وحدت‌ساز بين فرق مختلف اسلامي براي پي‌ريزي پايه‌ها و اركان تمدن اسلامي كمك بگيريم».

سخنراني دكتر محمدحسين الياسي
دكتر محمدحسين الياسي، از استادان اهل‌سنت دانشگاه‌هاي كشور، با بيان اين‌كه پيروزي انقلاب اسلامي نقطة عطف احياي تمدن اسلامي در قرن بيستم بود اعلام كرد: «در رقابت تمدن اسلام و غرب و بر اساس شاخص‌هاي مورد مطالعه، پس از پيروزي انقلاب اسلامي، نمودار فراز و نشيب غرب از سال 1950 تا 2000م. از 42? به 28? رسيده، در حالي‌كه در همين مدت فرآيند رشد و شكوه تمدن اسلامي از 7? در 1950 به 21? در سال 2000 رسيده است».

276

وي در سخنان خود با عنوان «نقش اخلاق در ترويج تمدن اسلامي» تأكيد كرد: «بر اين باورم كه تمدن متشكل از سامانه‌هاي سياسي، اقتصادي و نظام علمي و از همه مهم‌تر مؤلفة اخلاق است.»
اين استاد دانشگاه، نقطه عطف تمدن اسلامي را شكل‌گيري بغداد به عنوان پايتخت تمدن اسلامي با حضور اعراب و ايرانيان دانست كه در آن علم و آگاهي و رشد فكري موجب حركتي فزاينده شد.
در پايان اين مراسم، يك نفر از روحانيون و يك نفر از معينه‌هاي اهل‌سنت براي حضار مقاله‌اي خواندند.

همايش محبت پيامبر اكرم و اهل‌بيت:
اين همايش با عنوان «محبت پيامبر اكرم9 و اهل‌بيت:؛ محور وحدت امت اسلامي» در مدينة منوره برگزار شد.
جانشين سرپرست حجاج در اين همايش گفت: «دشمنان و بدخواهان اسلام در مقابل كل اسلام و جهان اسلام موضع دارند و در برابر فرقه يا مذهب خاصي قرار نمي‌گيرند؛ بنابراين لازم است مسلمانان نيز از دامن زدن به اختلاف‌هاي داخلي بپرهيزند و با محور قرار دادن خداپرستي، قرآن و محبت پيامبر گرامي اسلام9 اميد دشمنان را نااميد كنند».
آيةالله ابراهيم اميني افزود: «مطابق وعدة خداوند و رسول او، اسلام روز به روز در جهان و نقاط مختلف دنيا در حال نفوذ است و به همين دليل، دشمنان اسلام احساس خطر كرده، از هر طريق ممكن، به صورت متحد در مقابل كليت اسلام و جنبش بيداري اسلامي ايستاده‌اند.

علما و انديشمندان جهان اسلام و نيز همة مسلمانان از فرقه‌هاي مختلف بايد براي

277

پاسخ‌گويي به شبهات و دفاع از اسلام و با استفاده از همان ابزار مورد استفاده دشمنان اسلام با يكديگر متحد شوند».
در اين همايش كه در محل بعثة مقام معظم رهبري در جوار مسجدالنبي برگزار شد، ماموستا سيد اشرف حسامي، استاد دانشگاهي در كردستان گفت: «اسلام ظرف بزرگي است كه جميع استعدادهاي فطري بشر را در خود جاي مي دهد». وي با اشاره به اين‌كه هيچ دو عقلي در جهان شبيه هم نيست، پاية ايجاد اتحاد و اتفاق بين مسلمين را قلب آن‌ها دانست و افزود: «نمي‌توان با عقل‌هاي جست‌وجوگر و كنجكاو به دنبال محبت و اتحاد گشت؛ بلكه به مصداق آية (فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ) ^{( 1 )} اتحاد و افتراق به قلب انسان‌ها مربوط مي‌شود».
حجةالاسلام والمسلمين محمدحسن زماني نيز در اين همايش با تشريح سير شكل‌گيري فرقه‌ها و گروه‌هاي مختلف بعد از رحلت رسول گرامي اسلام9، بر لزوم نزديك شدن جهان اسلام به يكديگر تأكيد كرد و گفت: «يكي از بهترين راه‌ها، بهره‌گيري بيشتر دانشمندان و عالمان از كتاب‌هاي علمي فرقه‌هاي ديگر است».
وي افزود: «استفادة علماي شيعه از صحاح شش‌گانة اهل تسنن و استفادة عالمان اهل‌تسنن از منابعي چون «وسائل‌الشيعه» كه حاوي حدود 20 هزار حديث فقهي ائمه اهل‌بيت: است، عامل نزديكي بيش از پيش اين دو مذهب به همديگر است».
اين همايش با اجراي تواشيح و مداحي در مدح نبي اكرم9 پايان يافت.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. آل عمران: 103

278