بخش 3

50

دو ـ گروه اعزامي صدا و سيما (پانزدهم آبان / هجدهم ذي‌القعده)

در اين ديدار سرپرست گروه اعزامي صدا و سيما گزارشي از برنامه‌هاي در

دست اجراي اين گروه عرضه كرد. سپس يكي از اعضاي گروه با شرح پاره‌اي

از مشكلات هنگام آمدن به مدينه، خواستار تلاش آيت‌الله ري‌شهري براي رفع آن

شد.

نمايندة محترم ولي‌فقيه با تشكر از فعاليت گروه فرستاده سازمان صدا و سيما به سرزمين وحي، با استناد به حديث نبوي «
الحج جهاد»
، حج را آزمايشگاهي توصيف كرد كه خداوند با مبتلا كردن انسان به مشكلات درصدد تربيت اوست. وي گفت: بنابراين، در عين آنكه بايد براي رفع مشكلات كوشش كنيم، توجه داشته باشيم كه اين سفر معنوي بدون مشكل نيست.

وي با اشاره به ويژگي حج امسال (1388) و پيوند آن با مفهوم انتظار، از گروه فرستاده صدا و سيما خواست كه در بازتاب پيوند حج با مقوله انتظار تلاش كنند. سپس در شرح مفهوم درست انتظار افزود: «
انتظار منجي انتظار حل مشكلات جهان اسلام بلكه جهان بشريت است، اما برخلاف پندار عده‌اي كه گمان مي‌كنند مشكلات جهان با معجزه يا جنگ و خونريزي حل خواهد شد، ظهور منجي بشريت و حل مشكلات آن نيازمند زمينه‌سازي است و ما بايد زمينة آن را فراهم كنيم. با زور و اجبار نمي‌توان مردم را هدايت كرد و مشكلات را حل نمود؛ اگر بنابر اين بود كه با معجزه يا با زور مشكلات بشر حل شود، پيامبر اكرم‌ ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) در زمان خود از اين طريق مشكلات را حل مي‌كرد، ولي مشيت الهي چنين نيست»
.

آيت‌الله ري‌شهري در دنباله سخنان خود، «
وحدت كلمة امت اسلامي»
 را از مهم‌ترين زمينه‌هاي ظهور منجي برشمرد و با استناد به سخنان امام خميني= كه كليد حل مشكلات جهان اسلام وحدت كلمه است، فرازي از سخنان حضرت امام را به اين

51

شرح نقل كرد: «
اين وحدت كه اسلام شريف و قرآن كريم بر آن پافشاري كرده‌اند، با دعوت و تبليغ دامنه‌دار بايد به وجود آيد و مركز اين دعوت و تبليغ مكه معظمه در زمان اجتماع مسلمين براي فريضه حج است...»
.

وي همه را از اختلاف و بدبيني درباره يكديگر پرهيز داد و با استناد به گفته

امام صادق‌ ( عليه السلام ) كه «
افضلكم افضل معرفةً»
، درباره اهميت معرفت و بينش و بصيرت يادآوري كرد و آن را براي جامعه حياتي دانست و مهم‌ترين ويژگي زمينه‌سازان حكومت جهاني حضرت مهدي ( عجل الله تعالي فرجه الشريف ) را بصيرت آنان برشمرد و از گروه فرستاده صدا و سيما خواست كه در اين زمينه كار كنند و با برنامه‌هايي كه در اين سرزمين مي‌سازند، به وحدت و دوستي و اتحاد كلمه بر محور رهبري در جمهوري اسلامي و وحدت امت اسلامي در جهان كمك كنند.

سرپرست حجاج ايراني در پايان سخنان خود تأكيد كرد: با كسب نور معرفت و بصيرت در كنار حرم نبوي ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) ، پيامي كه از حج ارسال مي‌شود در جهت تقويت دوستي و الفت و محبت باشد نه اختلاف و تفرقه و بدبيني؛ تا مبادا وحدت مردم و امت اسلامي آسيب بيند.

سه ـ گروه پزشكي مدينه (شانزدهم آبان / نوزدهم ذي‌القعده)

آقاي دكتر حلي‌ساز، رئيس گروه پزشكي در آغاز اين ديدار با قدرداني از نمايندة مقام معظم رهبري، از وضع مطلوب كادر پزشكي و مراجعان به بيمارستان مستقر در مدينه گزارش داد و از بهينه بودن وضع بهداشتي و درماني زائران ايراني، آمادگي تيم پزشكي در عرضه خدمات به زائران در صورت ابتلاي آنان به آنفولانزايِ «
»
 خبر داد. او همچنين خواستار تصميم‌گيري مناسب درباره چگونگي پخش اخبار پزشكي شد تا عوامل نگراني در اين باره كاهش يابد.

سپس آيت‌الله ري‌شهري با سپاسگزاري از گروه پزشكي فرستاده به مدينه منوره از

52

اينكه وضع بهداشتي و درماني زائران ايراني در سنجش با سال گذشته بهتر شده و حتي بيماري‌هاي عادي نيز كاهش يافته است، بسيار خرسند شد و اين را لطف و عنايت حضرت حق به ميهمانان خانه خويش خواند.

وي از امتياز بالاي كادر پزشكي در ارزيابي‌ها خبر داد و بر خدمت به زائران

خانه خدا تأكيد و توصيه كرد كه مبادا از فضاي معنوي اين سرزمين محروم

بمانيد.

سرپرست حجاج ايراني در دنباله سخنان خود، از زبان حضرت عيسي‌ ( عليه السلام ) حاضران را موعظه كرد: ‌چنان‌كه جسم مريض از غذاي مطبوع لذت نمي‌برد، روح و جان

مريض هم از غذاي معنوي و عبادت خدا لذت نمي‌برد. نشانة بي‌ميلي به عبادت

و مناجات با خدا و لذت نبردن از بركات اين سرزمين، نشانة بيماري روح و روان انسان و منشأ آن علاقه به دنيا است. او همه را به ارزيابي روح و روان خويش فراخواند: اگر از لذات معنوي بهره نمي‌‌بريم، در فكر درمان بيماري روح و روان خويش باشيم.

او در پايان اين ديدار افزود: اميدوارم پيش‌بيني وزارت بهداشت در ابتلاي درصد بالاي زائراني ايراني به بيماري آنفولانزايِ «
»
 تحقق نيابد و زائران بيت الله الحرام در سلامت كامل در اجراي اعمال و مناسك خود موفق شوند، اما صحت يا بيماري، هر دو براي آزمودن انسان است كه چگونه با آنها روبه‌رو مي‌شود.

چهار ـ مديران و كاركنان معاونت آموزش و پژوهش (نوزدهم آبان / 22 ذي‌القعده)

مديران و كاركنان معاونت آموزش و پژوهش در اين روز با نمايندة ولي‌فقيه

در محل بعثه ديدار كردند. در اين ديدار صميمانه حجت‌الاسلام و المسلمين قاضي عسكر، معاون محترم آموزش و پژوهش بعثه با معرفي چهره‌هاي جديد فعال در بخش‌هاي گوناگون اين معاونت (شوراي استفتا، وجوهات، امور فرهنگي و تبليغي،

53

تدوين كتاب حج، دفتر معاونت) در سخنان كوتاهي از فعاليت مضاعف ايشان در

مدينه منوّره بر اثر كاهش نيروها در سال 88 سخن گفت و از زحمات آنان سپاسگزاري كرد. وي در اين گزارش كوتاه از برگزاري روزانه جلسات آموزش مناسك، حضور

در مسجد شجره براي پاسخگويي به پرسش‌هاي احتمالي روحانيان كاروان‌ها خبر

داد.

در پايان آيت‌الله محمدي ري‌شهري نيز به همة مديران و فعّالان در اين بخش خوشامد گفت و از زحمات آنان قدرداني كرد.

پنج ـ اعضاي بعثه‌هاي مراجع

اعضاي بعثه‌هاي مراجع معظم تقليد مقيم قم و نجف اشرف، يكشنبه هفدهم آبان‌ماه (بيستم ذي‌القعده) با حضور در بعثه مقام معظم رهبري، با نمايندة رهبري و سرپرست حجاج ايراني ديدار كردند. نمايندگان بعثه‌هاي مراجع عظام آيات: اسحاق فياض، جعفر سبحاني، حسين نوري همداني، سيد سعيد حكيم، سيد عبدالكريم موسوي اردبيلي، سيد عزالدين زنجاني، سيد علي سيستاني، سيد موسي شبيري زنجاني، سيد كاظم حائري، شاهرودي، شيخ يوسف صانعي، عبدالله جوادي آملي، لطف‌الله صافي گلپايگاني و ناصر مكارم شيرازي در ديدارهاي جداگانه‌اي درباره مسائل مهم حج به عرضه نظرهاي خود پرداختند.

هيئت‌هاي نمايندگي مراجع عظام از كوشش‌هاي سرپرست حجاج ايراني در آسان كردن كارها در فرودگاه مدينه سپاسگزاري كردند. همچنين برخي از اعضاي هيئت‌ها، آمادگي خود را براي اجراي كارهاي علمي به انگيزه پاسخگويي به اتهامات خطيب جمعه مسجدالنبي بر ضد شيعيان اعلام كردند و خواستار اقدام عملي در اين زمينه شدند. بيشتر اعضاي بعثه‌ها از ايجاد نگراني در مردم درباره آنفولانزا و دامن زدن به آن،

54

اظهار ناخشنودي كردند.

آيت‌الله ري‌شهري با اشاره به برخي از كارهاي نمايندگان وزارت خارجه در عربستان سعودي در اعتراض به رفتار نادرست با شيعيان، همه را از كارهاي تحريك‌آميز برخي از افراطيان براي دامن زدن به اختلاف‌ها پرهيز داد و بر «
وحدت اسلامي»
 در موسم حج تأكيد كرد.

او در پايان نيز درباره ايجاد نگراني در مردم، به نقد عملكرد وزارت بهداشت پرداخت و به انگيزه كاهش نگراني مردم در اين‌باره به مسئولان آن وزارتخانه تذكر داد و گفت: به لطف خداوند، زائران در اين زمينه با مشكلي روبه‌رو نشوند.

ب) مكه

يك ـ ستاد مكه مكرّمه (25 آبان / 28 ذي‌القعده)

مسئولان بخش‌هاي گوناگون ستاد مكّه با نماينده ولي‌فقيه در حج ديدار كردند. در آغاز اين ديدار، رئيس سازمان حج و زيارت از نگاه سامان‌مند (سيستماتيك) به همه كارها و اصلاح الگوي مصرف در سال 88 در اين سازمان خبر داد. به گفته وي با به‌كارگيري اين روش روشن خواهد شد كه در كجا مصرف كاهش يافته و دركجا افزايش داشته است. وي افزود: اكنون مانند گذشته نيست كه اگر براي نمونه رئيس كارواني اعلام كرد: براي پنجاه نفر غذا كم داريم، بدون بررسي مسئولان مناطق در اين‌باره كاري صورت گيرد. البته اشكالاتي در اين زمينه وجود دارد كه آرام آرام آنها نيز از ميان خواهند رفت.

رئيس ستاد مكه نيز در اين نشست از همكارانش درخواست كرد: «
از عرضه گزارش‌هاي تكراري بپرهيزند و تنها به پرسش‌ها و ابهامات مطرح شده در نشست پاسخ دهند»
. وي در پاسخ به پرسش سرپرست حجاج ايراني درباره مهم‌‌ترين مسائل و

55

مشكلات گفت: «
يكي از مهم‌ترين مشكلات در سال 88 سرقت‌هاست كه تاكنون هجده گزارش در اين‌باره رسيده و بر پايه برخي از آنها، پول‌هاي فراواني دزديده شده، پنج دزدي در ساختمان‌ها صورت گرفته كه خوش‌بختانه پليس سارق را شناسايي و او را دستگير كرده است.

در بخش حمل و نقل با توجه به افرايش زائران، تعداد اتوبوس‌ها هم افزايش خواهد يافت. در بخش تداركات مشكلي وجود ندارد و اوضاع در بخش مسكن خوب است. زائران توجيه شوند كه امسال به دليل كاهش حجاج فرستاده به اين سرزمين، سرانه مسكن آنان افزايش يافته است»
.

معاون برنامه‌ريزي، نظارت و ارزشيابي در دنباله نشست يادآوري كرد: اگر برآيند كارهاي امسال در اصلاح الگوي مصرف، كمبود غذا در كاروان‌ها باشد، بازتاب خوبي ندارد. از اين رو، از افراط و تفريط در اين زمينه بايد بركنار بود؛ زيرا دست‌كم سه گزارش از كمبود غذا در هتل‌ها آمده است.

آقاي عرب همچنين خواستار بررسي بخش مسكن و جلوگيري از پراكندگي زائران در سطح شهر شد و گفت: منطقه نُه بسيار دور است و اين دوري مشكلاتي در پي

دارد.

در پايان آيت‌الله محمدي ري‌شهري با سپاسگزاري از مجريان حج و تأكيد بر افزايش توان و اخلاص براي خدمتگزاري بيشتر به حجاج، دهه ذي‌الحجه را از نگاه قرآن «
ايام معلومات»
 توصيف كرد: }وَ اذْكُرُوا اللهَ فِي أَيَّامٍ مَعْدُوداتٍ} كه ذكر خدا در آن بسيار مهم است و افزود: «
هر چند ياد خدا در هر حالي خوب است، ولي در اين ايام اثر بيشتري در روح و روان انسان دارد. البته ذكر خدا تنها ذكر لساني نيست، بلكه ذكر عملي و ذكر قلبي نيز از اقسام ذكر خداست كه همه آنها مكمّل يكديگرند»
.

وي از كارگزاران اجرايي حج خواست: «
در عين خدمت به زائران خانه خدا،

56

همواره در اعمال و رفتار و گفتار به ياد خدا باشند كه موجب صفا و نورانيت قلب آدمي است»
.

سرپرست حجاج ايراني در پايان سخنان خود با استناد به روايتي از امام ( عليه السلام ) يادآور شد: «
اصلاح الگوي مصرف به معناي كم مصرف كردن نيست، بلكه به معناي درست مصرف كردن از امكاناتي است كه خداوند در اختيار ما نهاده است؛ به ويژه در اموال دولتي كه دقت در اين زمينه حائز اهميت است»
.

دو ـ هيئت پزشكي مكه مكرّمه (25 آبان / 28 ذي‌القعده)

هيئت پزشكي مكه مكرّمه با سرپرست حجاج ايراني ديدار كرد. در آغاز اين ديدار دكتر حلّي‌ساز رئيس هيئت پزشكي فرستاده به حج، با معرفي اعضاي آن هيئت، از افزايش چهل درصدي تخت‌هاي بيمارستاني در مكه مكرمه خبر داد و گفت: بر آنها تا چهل تخت ديگر مي‌توان افزود و از اين رو، امسال صد تخت در بخش تخصصي و فوق تخصصي آماده عرضه امكانات به بيمارانند.

وي با توجه به عواملي مانند هواي مناسب، نظافت بيشتر در مكان‌هاي مقدس مكه و مدينه، آمدن نيروي انساني مجرّب و مهم‌تر از همه لطف و عنايت خداوند، وضع سلامت و بهداشت زائران را در سنجش با سال گذشته بهتر ارزيابي كرد.

دكتر نادري، رئيس بيمارستان مكه نيز در اين ديدار گزارشي كوتاه عرضه كرد و از دقت بيشتر درباره بيماران سال 88 و از افزايش سيصد درصدي داروهاي منتقل شده و راه‌اندازي بيست تخت آي. سي. يو و دو دستگاه آمبولانس آي. سي. يو در مكه مكرمه خبر داد.

نماينده ولي‌فقيه در حج در پايان با تشكر از هيئت پزشكي و همكارانشان در كاروان‌ها، سنگين‌ترين كارها و خدمات پزشكي را در ايام «
تشريق»
 پيش‌بيني كرد. وي

57

خواستار بهره‌گيري بهتر از ايام بافضيلت ذي‌الحجه شد و از پزشكان خواست، چنان‌كه به ميهمانان بيمار خداوند رسيدگي مي‌كنند ـ كه از بهترين خدمات و مصاديق ذكر عملي حق تعالي است ـ از ياد خدا و ذكر زباني او غافل نشوند كه اين نيز در زندگي انسان بسيار مؤثر است.

سه ـ ناظران و ارزشيابان معاونت مبنا (27 آبان / يكم ذي‌الحجه)

ناظران و ارزيابان معاونت برنامه‌ريزي، نظارت و ارزشيابي با نماينده ولي‌فقيه در حج در مكه مكرمه ديدار كردند. در اين ديدار كه رئيس سازمان حج و زيارت نيز در آن حاضر بود، حجت‌الاسلام و المسلمين عرب، گزارشي كوتاه از كارهاي اين معاونت در حج سي‌ام عرضه كرد كه سومين سال تجربه اين معاونت با ساختار جديد بود. وي از همكاري دويست تن از صاحب‌نظران و كارشناسان ارشد نظام با اين معاونت

خبر داد كه به تناوب در موسم حج حاضر مي‌شوند و پشتوانه فكري فعاليت‌هاي آن معاونت به شمار مي‌روند و در هر ماه 25 ساعت وقت خود را براي اين نهاد صرف مي‌كنند.

آقاي عرب برگزاري نشست را با حضور هر سه گروه پس از موسم حج، از برنامه‌هاي معاونت برشمرد و افزود: در امور تخصصي حج و زيارت از تجارب ايشان استفاده كنيم.

وي همچنين كاهش نيروهاي اين معاونت را از 82 نفر به هفتاد نفر در سال 88 و فرستادن آنان را به مناطق مدينه و مكه از ديگر تصميم‌هاي حج سي‌ام ياد كرد.

معاون بعثه رهبري از رضايت زائران از خدمات اجرايي و به‌ويژه خدمات روحانيان كاروان‌ها نيز گزارش داد.

آيت‌الله ري‌شهري نيز در اين ديدار با تشكر از زحمات مجريان اين معاونت و يادآوري اهميت ياد خدا در اين ايّام و ارزش تسبيح خدا، «
افزايش كيفيت و كاهش

58

كميت»
 را سياست بعثه رهبري و سازمان حج و زيارت در سال 88 دانست و افزود: البته كاهش كميّتي كه به كيفيت كار لطمه‌اي نزند. او موفقيت اين سياست را با برنامه‌ريزي امكان‌پذير خواند و بر نكات زير در كار ارزشيابي و نظارت تأكيد كرد:

? دقت نظر در عرضه گزارش و پرهيز از دخالت عنصر احساس در عرضه گزارش‌ها؛

? سرعت انتقال در عرضه اخبار و گزارش‌ها كه در بهبود روش‌ها مؤثر است؛

? نظارت در امور كاروان‌ها بدون دخالت در كار مدير يا روحاني كاروان؛

? ‌رعايت شأن روحاني و مدير كاروان.

سرپرست حجاج ايراني در پايان از ناظران و ارزشيابان خواست چنانچه كمبودهايي در فعاليت فرهنگي كاروان‌ها ديدند، با توجه به نو بودن اين فعاليت‌ها، در اين باره گزارش دهند تا كارها اصلاح شود.

چهار ـ گروه فرهنگي، تبليغي و قاريان «
معاونت آموزش و پژوهش»
 

نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج ايراني در ديدار با گروه فرهنگي و تبليغاتي حج و اعضاي كاروان قرآني كشور در حج، بر پرداختن به قرآن تأكيد كرد و اين كار را از مهم‌ترين مسائل فرهنگي دانست و گفت: هر قدر به موضوع قرآن پرداخته شود و قرآن در سطوح مختلف و اشكال گوناگون در زمينه‌هاي فرهنگي استفاده شود، باز هم كافي نيست.

آيت الله محمد محمدي ري‌شهري تأكيد كرد: هيچ‌گاه گنجينه عظيم قرآن به پايان نمي‌رسد و به هر ميزان تلاش كنيم باز هم مي‌توانيم از ذخائر اين گنجينه بزرگ بيشتر استفاده كنيم. آيت الله بهجت مي‌فرمودند: «
يكي از نكات بسيار آموزنده و فوق العاده مهم براي همه كساني كه در عرصه فرهنگ كار مي‌كنند به‌ويژه براي قاريان و حافظان قرآن اين است كه افزون بر حفظ قرآن احساس كنند قرآن زنده است و نكات

59

جديدي را از آن مي‌فهمند»
. وي افزود: «
زنده بودن قرآن در احاديث اهل بيت: نيز آمده است. امام باقر ( عليه السلام ) برپايه نقلي مي‌فرمايند: قرآن زنده‌اي است كه هيچ‌گاه نمي‌ميرد. عمر قرآن به درازي عمر نازل‌كننده آن است و همچون خدا حي لايموت است»
.

نماينده ولي‌فقيه به اين پرسش كه «
چه بايد كرد كه حس كنيم قرآن زنده است؟»
 چنين پاسخ داد: «
بايد معتقد بود و باور داشت قرآن زنده است. افزون بر اين بايد از

نظر علمي و عملي براي شكوفايي اين حس تلاش كرد. بايد اين باور تبلور پيدا كند

و اين حس در وجود زنده شود كه قرآن شامل عبارات، اشارات، لطائف و حقايقي است. عبارات براي خواندن عوام، اشارات براي خواص، لطائف براي اوليا و

حقايق مختص انبياست. اگر اين حس پيدا شود، در همه زمينه‌ها مي‌توان از آن‌

استفاده كرد. اينجاست كه لحن قاري قرآن و گوينده تفسير، اثر ديگري خواهد داشت. وي افزود: در كار فرهنگي هم با باور به زنده بودن قرآن مي‌توان در همه زمينه‌ها هنرنمايي كرد»
.

نماينده ولي فقيه كار فرهنگي را كاري بسيار دشوار و اثرگذار دانست و گفت: هر اندازه از ظرفيت‌هاي حج براي عرضه كارهاي فرهنگي و فرهنگ‌سازي استفاده شود، باز هم كم است. بايد برنامه‌ريزي‌ها به گونه‌اي باشد كه هر سال يك يا چند گام به جلو باشيم كه بحمدالله همين‌گونه است. وي با تشكر از همه مجريان كارهاي فرهنگي حج افزود: اميدوارم خداوند توفيق تلاش بيشتر و برنامه‌ريزي بهتر را براي بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي بي‌نهايت حج به ما عنايت فرمايد»
.

حجت الاسلام والمسلمين جناب آقاي قاضي عسكر، معاون آموزش و پژوهش بعثه نيز در اين ديدار با تشكر از قاريان قرآن و اعضاي گروه فرهنگي و تبليغي گفت: «
قاريان فرستاده به حج و همكاران فرهنگي در حج سال 88، برنامه‌هاي نيكويي را اجرا

60

كردند و خوش درخشيدند»
.

پنج ـ مجريان و ميهمانان «
مديريت اهل‌سنت»
 بعثه

اعضا و ميهمانان بخش مديريت اهل سنت بعثه رهبري، نهم آذرماه با نماينده مقام معظم رهبري ديدار كردند. در اين ديدار حجت‌الاسلام و المسلمين عطاران پس از معرفي همكاران خود از حضور ميهمانان سال 88 و تلاش فراوان آنان در كاروان‌هاي اهل سنت به‌ويژه در ايام تشريق تشكر كرد.

وي از انتشار ده شماره نشريه «
زائر»
 ويژه اهل سنت در سال 88 و مذاكره با

شوراي استفتاء به انگيزه استخراج احكام ويژه بانوان بر پايه مذاهب فقهي اهل سنت

و بومي‌سازي برنامه فرهنگي تدوين شده به همت معاونت آموزش و پژوهش خبر

داد.

مولوي اسحاق مدني نيز با تشكر از برگزاري نشست و تقدير از اعضا و ميهمانان، آنان را سرچشمه خدمات ارزنده در كشور و در موسم حج براي زائران اهل‌سنت خواند و خرسندي‌اش را از بهبود وضع حجاج اهل‌سنت در سال 88 ابراز كرد. وي افزود: «
وحدتي را كه امام راحل پايه‌ريزي كرده و مقام معظم رهبري آن را دنبال كردند، به نفع نظام و به نفع شيعه و سني است و در آخر براي جمهوري اسلامي در خدمتگزاري به مسلمانان شيعه و سني آرزوي موفقيت بيشتر كرد»
.

شماري از علماي اهل سنت نيز در اين نشست به عرضه نظرهاي خود پرداختند و از نماينده ولي‌فقيه براي پيگيري امور زائران اهل‌سنت و از آقاي عطاران براي مديريت شايسته اين بخش تشكر كردند و خواهان تعامل اهل سنت و شيعه در سطح كشور همچون تعامل آنان در موسم حج شدند.

همچنين يكي از سخنرانان با استناد به كهولت سن بيشتر كساني كه از استان كردستان به حج مي‌روند و با اشاره حذف پنجاه درصدي سهم آنان در حج سال 88،

61

خواستار افزايش شمار حجاج اين استان در سال‌هاي آينده شد.

حجت‌الاسلام و المسلمين حسيني، از روحانيان شيعي اين مديريت، از ارتقاي سطح علمي و توانايي روحانيان كاروان‌هاي اهل‌سنت خبر داد و از تأثيرگذران در اين روند رو به كمال سپاسگزاري كرد.

در پايان آيت‌الله ري‌شهري با تقدير از زحمات علما، ميهمانان و بزرگان اين بخش و جناب آقاي عطاران، گفت: «
از آغاز تشكيل اين جمع تصور بر اين بود كه هر چه اين بخش قوي‌تر و گسترده‌تر و كامل‌تر باشد، آثار و بركات آن در داخل و خارج از كشور گسترش مي‌يابد و الگويي براي تعامل شيعه و سني در سطح بين‌المللي خواهد شد. خوش‌بختانه هر ساله رشد و پيشرفت كيفي كار بيشتر مي‌شود»
.

وي در بخش ديگري از سخنان خود از علماي اهل سنت كه اوضاع جهاني و توطئه‌هاي استكبار جهاني را بر ضد اسلام و مسلمانان درك مي‌كنند و موضع‌گيري مناسبي دارند و در راه وحدت شيعه و سني گام‌هاي مثبتي برمي‌دارند، بسيار تقدير كرد و پيشنهاد كرد: «
سخنراني دو تن از علماي اهل‌سنت در موسم حج از سيماي جمهوري اسلامي پخش شود»
. او با اشاره به پيام رهبري، شيعه و سني را از سوء‌ظن به يكديگر بپرهيز داد و اين بدگماني‌ها را سرچشمه بسياري از كينه‌ها و دشمني‌ها دانست و آنان را به همدلي، وحدت و مهرباني به يكديگر فراخواند.

سرپرست حجاج ايراني افراد تفرقه‌افكن را يا جاهل يا بيمار يا مزدور دانست و گفت: «
بايد بيماران را دعا، مزدوران را افشا و براي آگاه‌كردن جاهلان تلاش كرد»
. وي در پايان سخنراني خود از تلاش مسئولان براي حلّ مشكلات همه زائران و زائران اهل‌‌ ‌سنت در حد توان خبر داد.

شش ـ رؤساي مناطق دوازده گانه

نماينده ولي‌فقيه و سرپرست حجاج، نهم آذرماه 88 در ديدار با مسئولان مناطق بعثه

62

مقام معظم رهبري در مكه و مدينه، از عملكرد نمايندگي‌هاي بعثه كه براي نخستين بار در موسم حج سي‌ام تشكيل شدند، بسيار خرسند بود و گفت: «
همه گزارش‌ها نشان مي‌دهند كه تشكيل نمايندگي‌ها يك تجربه موفق بوده است كه با قوت، عمق و توسعه بيشتري بايد كار كنند.

وي خواستار تشكيل جلسه‌اي در تهران براي جمع‌بندي نظرات و ديدگاه‌هاي مسئولان مناطق شد. بعثه مقام معظم رهبري براي نخستين بار در سال 88 در كنار دفترهاي ستادي مكه و مدينه نمايندگي‌هايي برپا كرد تا هماهنگي ميان ستاد و بعثه و دسترسي زائران و روحانيان بيشتر و آسان‌تر شود. حجت‌الاسلام و المسلمين فضل‌الله ذاكري، مسئول دفتر نمايندگي بعثه مقام معظم رهبري در مناطق دوازده‌گانه مكه و مدينه در گزارشي در اين باره گفت: «
تشكيل مناطق تأثير بسياري در تعامل ستاد و بعثه داشته و جلسات كاري سودمندي با معاونت‌هاي بعثه در بخش‌هاي نظارتي و فرهنگي برگزار شده است»
.

شماري از رؤساي مناطق، فرستادن مبلغه‌ها به مناطق و برگزاري جلسات روزانه، برگزاري جلسات هم‌انديشي، دسترسي زائران به مسئولان بعثه، مسئوليت‌پذيري مديران، رضايت مديران كاروان‌ها، وارسي‌ شدن كاروان‌ها و رسيدگي سريع به شكايات را از جمله دستاوردهاي تأسيس مناطق برشمردند.

هفت ـ سپاسگزاري از كارگزاران حج

از برنامه‌هاي بعثه مقام معظم رهبري همايش مجريان برنامه‌هاي حج در مدينه و مكه به ضيافت ناهار با حضور نماينده رهبري بود. دعوت‌شدگان به اين آيين عبارتند از:

? رابطان روحانيان در مدينه منوّره؛

? معاونت آموزش و پژوهش، شوراي استفتاء، وجوهات، فرهنگي و بخش‌هاي

63

ديگر اين معاونت در مدينه منوره؛

? خادمان فعّال در معاونت اجرايي بعثه رهبري در مكه مكرمه؛

? روحانيان برتر كاروان‌ها در مكه مكرّمه.

در هر يك از ديدارهاي كارگزاران حج با سرپرست حاجيان ايراني، معاون‌هاي بعثه با معرفي افراد مجموعه خود، درباره فعاليت آنان توضيح مي‌دادند و در حضور نماينده ولي فقيه در حج از آنان تشكر مي‌كردند.

در نشست روحانيان برتر كاروان‌ها، شماري از روحانيان، نقطه‌نظرها، پيشنهاد و انتقاد‌هاي خود را درباره كارهاي اجرايي و فرهنگي مطرح كردند و خواستار حل مشكلات موجود در كاروان‌ها شدند و رئيس سازمان حج و زيارت و معاونان بعثه

نيز به عرضه توضيحاتي در اين باره پرداختند. برخي از نكات روحانيان برتر چنين است:

? وضعيت بي‌سامان نقل و انتقال شهري و اتوبوس‌هاي حامل زائران؛

? وجود مشكل در اتوبوس‌هاي بدون سقف به اين معنا كه رديف‌هاي نزديك پنجره زير سقف قرار مي‌گيرند و از ديد مراجع عظام تقليد «
استظلال»
 درباره آنها صدق مي‌كند و زائران موظف به پرداخت كفاره خواهند بود؛

? مسئوليت شوراي فرهنگي كاروان‌ها برعهده‌ِ كاروان، اما بودجه آن در دست مديريت است و اين مسئله مشكلاتي پديد مي‌آورد؛

? روحانياني كه داراي صلاحيت سياسي نيستند، نبايد در چرخه روحانيان كاروان‌ها باشند.

نماينده ولي‌فقيه، رئيس سازمان حج و زيارت و معاونان بعثه نيز درباره اين نكته‌ها، سخن گفتند:

? در وضع موجود حمل و نقل زائران مشكلات فراواني دارد و تنها راه حل، انتقال

64

تدريجي حجاج ايراني به هتل‌هاي نزديك مسجدالحرام است كه اميد داريم در چند سال آينده اين كار تحقق يابد. البته اگر راهكار مناسب‌تري در اين‌باره در وضع كنوني عرضه شود، از آن بهره مي‌گيريم؛

? سازمان موظف است به همه زائراني كه بر اثر سوار شدن اتوبوس‌هاي غير مسقّف بايد كفاره بدهند، هزينه كفاره آنان را بپردازد تا اينكه مشكل در سال آينده حلّ

شود؛

? با توجه به اينكه مدير وظيفه دارد با بودجه‌اي كه سازمان به او مي‌دهد، مصوبات شورا را اجرا كند، شورا مي‌تواند براي اجراي مصوبات خود از اين بودجه استفاده كند. سپردن بودجه به روحاني مشكلاتي مانند درخواست از سازمان و مانند آن در پي دارد كه شايسته جايگاه وي نيست؛

? روحانيان كاروان‌ها افزون بر صلاحيت علمي و اخلاقي، صلاحيت سياسي دارند و هنگام فرستادن آنان، صلاحيتشان احراز مي‌گردد، اما روحاني را تنها به دليل يك حرف يا موضع‌گيري از اين چرخه حذف نمي‌كنيم. بعثه بر پايه رهنمودهاي رهبري، به جذب حداكثري افراد و دفع حداقلي آنها خواهد پرداخت. اگر كسي ده درصد با نظام مشكل دارد، نبايد او را طرد كرد تا در نود درصد همكاري‌اش با نظام نيز به مشكل دچار شود.

هشت ـ روحانيان كاروان‌هاي ايرانيان خارج از كشور

گروهي از روحانيان كاروان‌هاي ايراني مقيم خارج از كشور با آيت‌الله ري‌شهري ديدار و گفت‌وگو كردند. به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني حج، در اين ديدار، چند تن از روحانيان حاضر در نشست به طرح پيشنهادهاي خود براي بهتر شدن شيوه اجراي مناسك حج ايرانيان مقيم خارج از كشور پرداختند. آموزش مجازي حجاج ايراني مقيم خارج از كشور از اين پيشنهادها بود كه معاونت آموزش و پژوهش به آماده‌سازي

65

فرايند آن مي‌پردازد. نماينده ولي‌فقيه در اين ديدار، پس از شنيدن سخنان روحانيان كاروان‌ها، از برگزاري جلسه‌اي براي هماهنگي و بررسي پيشنهادهاي آنان و تصميم‌گيري براي بهينه شدن عمليات حج ايرانيان مقيم خارج از كشور خبر داد.

نُه ـ همكاران معاونت اجرايي بعثه

نماينده ولي‌فقيه، كار همكاران معاونت اجرايي بعثه را سنگين و بسيار اثرگذار دانست و از همه مجريان اين معاونت قدرداني كرد و گفت: «
معاونت اجرايي بعثه چه در مؤسسه مشعر و چه در بخش چاپ نشريه «
زائر»
، نوآوري‌هايي داشته است كه بايد آنها را در سال‌هاي آينده نيز پي گرفت»
.

وي افزود: «
معاونت اجرايي بايد كارهاي تازه‌اش را در همه بخش‌ها دنبال كند و در آينده با كيفيت بهتر و نوآوري بيشتري به توليد بپردازد»
.

سرپرست حجاج ايراني از معاونت اجرايي بعثه خواست كه براي چاپ رنگي همه صفحات نشريه «
زائر»
 به بررسي بپردازد»
.

مجيد آخوندزاده، معاون اجرايي بعثه مقام معظم رهبري در اين ديدار گزارشي از نوآوري‌هاي صورت گرفته در بخش‌هاي گوناگون اين معاونت عرضه كرد.

ده ـ رسانه‌هاي گروهي

نماينده ولي‌فقيه در امور حج و زيارت در جمع خبرنگاراني كه براي پوشش خبري آيين حج سي‌ام در مكه حاضر شده بودند، از خدمات آنان قدرداني كرد و كار خبرنگاري را به دليل تأثير مثبت و منفي آن در افكار عمومي به ويژه از ديد وضع سياسي كنوني كشور بسيار ظريف، دقيق و مهم توصيف كرد.

وي تنها، انتقال خوب اخبار و رويدادهاي حج را به كشور كافي ندانست و گفت: «
خبرنگار حج»
 بايد در رسانه خود تحول آفرين و تأثيرگذار باشد و حج امسال كه با

66

عنوان «
حج و انتظار»
 ناميده شده است، در رسانه‌اش بازتاب داشته باشد.

نماينده ولي‌فقيه در امور حج و زيارت همچنين بر بصيرت در عملكرد خبرنگاران اشاره كرد و داشتن انگيزه حق‌مداري را بر حق‌بيني و حق گفتن مقدم دانست و افزود: «
خيلي‌ها حق را مي‌بينند و به خيال خودشان حق را مي‌گويند، اما انگيزه آنان در گفتن حق، حق نيست»
. وي با ذكر حديثي از امام علي ( عليه السلام ) در اين باره توضيح داد: «
اشكالي كه اميرالمؤمنين ( عليه السلام ) به مخالفان خود مي‌گرفت نيز همين بود؛ آن حضرت مي‌فرمود: «
كلمةُ حقٍ يراد بها الباطل»
؛ يعني حق را مي‌گويند، اما انگيزه‌شان باطل است و به تعبير امروزي حق را با انگيزه سياسي مي‌گويند»
.

سرپرست حجاج ايراني با تأكيد بر ضرورت برخورداري خبرنگاران از انگيزه الهي گفت: «
ممكن است انسان در هر جناحي كه هست، حق را بگويد، اسم مقدسي را بر زبان براند، مطلب با ارزشي را به قلم بياورد، اما انگيزه‌اش الهي نباشد. رعايت اين نكته مهم مي‌تواند از سويي خبرنگار را به خبرنگار الهي بدل كند و او را در خدمت‌گزاري به اسلام و نظام و انقلاب توفيق بخشد و عدم رعايت آن هم خبرنگار را به ابزار شيطان بدل گرداند»
.

وي تصريح كرد: «
اگر در گفتن حق، انگيزه خبرنگار الهي باشد، تنظيم و ويرايش

و صدر و ذيل خبر متفاوت مي‌شود»
. نماينده ولي‌فقيه با بيان اينكه نداشتن انگيزه

الهي، خطري است كه خبرنگاران را تهديد مي‌كند، چنين گفت: «
اگر خبرنگاران

و رسانه‌ها بخواهند به فرمايش مقام معظم رهبري عمل كنند نه اينكه شعار بدهند،

بايد حق را با انگيزه حق و با انصاف بيان كنند نه اينكه خواسته سياسي خودشان را

در لاي زرورقي از حق بپيچند. آنچه براي كشور مشكل درست مي‌كند، همين

است»
.

آيت‌الله ري‌شهري بيان باطل را به زبان حق خطرناك توصيف كرد و به جناح‌هاي سياسي گفت: «
مبادا زبان شيطان شوند؛ زيرا كسي خريدار باطلي نيست كه از زبان باطل

67

گفته مي‌شود»
. وي براي خبرنگاراني كه براي گزارش خبرهاي حج در مكه حاضر شده بودند، بصيرت را واجب عيني و مهم‌ترين نياز خبرنگاري شمرد و گفت: «
بايد اين پيام را به رسانه‌هاي خود منتقل كنيد كه براي تداوم انقلاب هيچ چيز مؤثرتر از بصيرت نيست»
.

غلامحسين اسلامي فرد، مدير ارتباطات و اطلاع‌رساني بعثه، نمايندگان خبرگزاري‌ها و مطبوعات فعال در موسم حج امسال مانند ايرنا، ايسنا، ايكنا، مهر و فارس و روزنامه‌هاي اطلاعات، ايران، جمهوري اسلامي و خراسان نيز در اين ديدار گزارش‌هايي از تلاش‌هاي رسانه‌هاي خود درباره حج تمتع 1388 به نماينده ولي‌فقيه عرضه كردند.

4. ديدارها و بازديدها

الف) مدينه

يك ـ بعثه‌هاي مراجع تقليد ايران (21 آبان / 24 ذي‌القعده)

آيت‌الله محمد محمدي ري‌شهري، نماينده ولي‌فقيه با حضور در بعثه‌هاي مراجع عظام تقليد در مدينه منوره با اعضاي محترم اين بعثه‌ها و نمايندگان فرستاده آنان ديدار و گفت‌وگو كرد. در اين ديدارهاي دوستانه، درباره برخي از مسائل مهم حج و كوشش‌هاي وهابيان تندرو سخن رفت.

گفتني است هر سال ارتباط قوي و تعامل صميمانه‌اي ميان بعثه‌هاي مراجع معظم تقليد و بعثه مقام معظم رهبري برقرار مي‌شود و اين ارتباط موجب مي‌شود كه گفت‌وگوهايي درباره مشكلات صورت بگيرد و گام‌هاي مؤثرتري براي حل آنها برداشته شود.

68

دو ـ بعثه‌هاي ديگر كشورها

اول ـ عراق (بيستم آبان / 23 ذي‌القعده)

هيئت نمايندگي عراق در حج با حضور در بعثه جمهوري اسلامي ايران با نماينده ولي‌فقيه ديدار كرد. در آغاز اين ديدار آيت‌الله ري‌شهري، با اشاره به آيه شريفه }لِيَشْهَدُوا مَنافِعَ لَهُمْ وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللهِ فِي أَيَّامٍ مَعْلُوماتٍ}، به هيئت بعثه عراقي خوشامد گفت و از خداوند متعال توفيق آنان را در خدمت‌رساني به زائران خانه خدا و رسيدن به اهداف بزرگ حج خواستار شد و ياد شهيد آيت‌الله سيد محمدباقر حكيم و برادر بزرگوارش، مرحوم سيد عبدالعزيز حكيم را كه پس از دوره بلند بيماري و خدمات فراوان به انقلاب عراق درگذشت، بسي گرامي داشت و با اشاره به تصريح قرآن كريم افزود: «
حج بايد تأمين‌كننده منافع همه جوامع اسلامي باشد و همه منافعي كه در زمينه‌هاي سياسي، اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي دارد، در صورت هشياري مسلمانان تأمين‌شدني است. قرآن اين منافع را در كنار ذكر خود مي‌آورد؛ يعني منافع جامعه اسلامي از طريق حقيقت توجه به خدا در اين سرزمين تأمين مي‌شود. ياد خدا در اين سرزمين نه تنها دل‌ها و قلب‌هاي زائران را صفا مي‌دهد و انسان را به خدا نزديك مي‌كند، مشكلات جهان اسلام را نيز از ميان خواهد برد»
.

سرپرست حجاج ايراني افزود: «
پس از پيروزي انقلاب با الهام از رهنمودها

امام خميني= و بعد از ايشان با رهبري‌هاي داهيانه خلف صالحش، حج در جمهوري اسلامي به مقصد اصلي خود نزديك مي‌شود»
. او بزرگ‌ترين هدف حج را كه امام و رهبر همواره بدان سفارش مي‌كنند، «
وحدت امت اسلامي»
 دانست و با اشاره به سخنان رهبر انقلاب در جمع كارگزاران حج درباره اينكه با توجه به اوضاع كنوني جهان و تلاش دشمنان اسلام و انقلاب اسلامي، مهم‌ترين وظيفه ما «
اخوّت اسلامي»
 است، تحركات دشمن را در ايجاد تفرقه كه موجب هوشياري مسلمانان و وحدت بيشتر آنان

69

مي‌شود، نشانه حركت رو به رشد اسلام در جهان ارزيابي كرد.

نماينده ولي‌فقيه در حج از «
وحدت كلمه ملت عراق»
 در پيروي از مرجعيت و

ناكام گذاشتن دشمنان در ايجاد تفرقه ميان شيعه و سني و اقوام گوناگون، به بزرگي ياد كرد.

حجت‌الاسلام و المسلمين شيخ مولا، سرپرست بعثه عراقي نيز در اين ديدار با سپاسگزاري از جمهوري اسلامي ايران و بعثه ولي‌امر مسلمين و آيت‌الله محمدي ري‌شهري، كوشش‌هاي فراوان ايران را در آگاهي بخشيدن به ملت‌هاي اسلامي و خدمت‌رساني به حجاج و مستضعفان جهان، مايه اطمينان قلب دانست و حج را كنگره سالانه عظيم اسلامي براي اطلاع از مشكلات ملت‌هاي مسلمان و زمينه‌اي براي تبادل افكار و اطلاع يافتن از راه حل مشكلات برشمرد.

وي عراق را كشور مقدسات توصيف كرد و به جمهوري اسلامي ايران، چه در زمان امام راحل و چه در زمان آيت‌الله العظمي خامنه‌اي كه به ويژه به عراق و عراقيان توجه مي‌كنند و آنان را كه هيچ جاي جهان جايي جز ايران نداشتند، در آغوش خود گرفتند و به شيعه و سني، عرب و كرد و تركمن عنايت و خدمت كردند، بسيار سپاس گزارد. او جمهوري اسلامي را كشوري خواند كه در دوران شكنجه و زندان و اعدام در رژيم پيشين به ياري مردم عراق شتافت و نخستين كشوري بود كه عراق تازه را به رسميت شناخت و ملت عراق هرگز آن را فراموش نخواهد كرد.

سرپرست بعثه عراق همچنين از مشكلات و دشمن مشترك بيدراي اسلامي

در الجزاير تا فلسطين، لبنان، عراق و افغانستان سخن گفت و تنها راه رويارويي را با

آن، وحدت مسلمانان با يكديگر دانست و خواستار همبستگي بيشتر براي ايجاد

قدرتي بزرگ در برابر هر حمله نظامي، تبليغاتي و اقتصادي بر ضد اسلام و مسلمانان شد.

70

او از وحدت ملت هوشيار عراق در برابر استعمارگران و منافقان و زمينه‌سازان جنگ فرقه‌اي و اختلاف‌افكنان ميان شيعه و سني و عرب و كُرد و تُرك نيز سخن گفت و عمليات تروريستي را در عراق دردناك توصيف كرد و آن را نه دشمني با مذهب يا قوم ويژه‌اي، بلكه هدف آن را ملت عراق دانست و گفت: ملت صبور و فرهيخته و مؤمن عراق ايستاده و تلاش‌هاي تفرقه‌آميز دشمن به شكست انجاميده است؛ زيرا همه علماي اهل ‌سنت و شيعه نداي وحدت سر داده‌اند.

وي القاعده و حزب بعث را دشمنان وحدت ملت عراق برشمرد و درباره تلاش استكبار جهاني در ايجاد تفرقه ميان ملت‌ها از لبنان تا ايران و عراق سخن راند و افزود: اميدوارم كه با هوشياري ملت‌ها، اين تلاش‌ها ناكام بماند.

وي در بخش ديگري از سخنان خود از حضور بيش از 32 هزار زائر عراقي در موسم حج خبر داد كه با مشكلات فراواني با عشق به حج و در قالب كاروان‌هايي كه هر كدام يك پزشك و يك روحاني دارند، به اين سرزمين آمده‌اند و با مذاهب و قوميت‌هاي گوناگون، مناسك حج را ادا و در سرزمين عرفات دعاي امام حسين‌ ( عليه السلام ) را زمزمه مي‌كنند.

دوم ـ گروه تايلندي (28 آبان / يكم ذي‌الحجه)

هيئتي از علما و زائران شيعه تايلندي در بعثه جمهوري اسلامي با نماينده ولي‌فقيه و سرپرست حجاج ايراني ديدار كردند. اين ديدار با حضور معاون بخش بين الملل بعثه رهبري برگزار شد. نماينده ولي‌فقيه با تقدير و تشكر از هيئت تايلندي و يادآوري خاطره‌ حضور خود در جمع مسلمانان تايلند در سال گذشته، گفت: اميدوارم سفر حج براي همه زائران تايلندي پربار و پربركت بوده باشد و زمينه تكامل روحي و معنوي آنان را فراهم سازد و از فرصت كم‌نظيري كه خداوند براي ميهمانانش فراهم آورده است، به بهترين شيوه استفاده كنند.

71

سرپرست حجاج ايراني با اشاره به آغاز دهه ذي‌الحجه كه قرآن از آن به ايام معلومات ياد مي‌كند، فلسفه حج را دستيابي به منافع مادي و معنوي، فردي و اجتماعي مسلمانان دانست كه تأمين آنها به همّت و تلاش مسلمانان وابسته است.

وي مسئوليت‌هاي فردي و اجتماعي مسلمانان را يادآور شد و رفتار و منش زائر بيت‌الله الحرام را پس از بازگشت به جمع خانواده و دوستان و آ‌شنايان بسيار مهم توصيف كرد و افزود: بايد تحول روحي و معنوي انسان را پس از بازگشت از سفر در گفتار و كردار او ببينند.

آيت‌الله ري‌شهري با يادآوري سخنان رهبري در ديدار با كارگزاران حج درباره

الگو بودن پيروان مكتب اهل‌ بيت: از نظر اخلاق و رفتار و تلاش براي «
وحدت امت اسلامي»
، كوشش دشمن را در ايجاد اختلاف و تفرقه ميان آنان، مهم توصيف كرد و خواستار ايستادگي در برابر اين تلاش‌ها شد.

وي در پايان گفت: اميد است نشست علماي شيعه و سني تايلند كه از سال گذشته پايه‌گذاري شد، همچنان پايدار باشد.

رئيس هيئت تايلندي نيز در اين ديدار با تشكر از نماينده ولي‌فقيه، با گزارشي كوتاه از وضع مسلمانان و شيعيان تايلند خواستار كمك‌هاي فرهنگي جمهوري اسلامي و ارسال كتب اسلامي براي شيعيان تايلند شد.

نزديك به ده درصد جمعيت تايلند مسلمان و ده درصد مسلمانان اين كشور شيعه‌‌اند كه بيشتر در جنوب تايلند و هم‌مرز با كشور مالزي زندگي مي‌كنند. چهارده هزار نفر از آنان در سال 88 به زيارت بيت الله الحرام رفتند كه تنها 22 نفر از آنان شيعه بودند. افسوس كه سهم اين شيعيان در سنجش با آمار آنان بسيار ناچيز است.

سوم ـ هيئت نمايندگي حزب الله لبنان (29 آبان / چهارم ذي‌الحجه)

هيئت نمايندگي حزب الله لبنان در حج با حضور در بعثه جمهوري اسلامي ايران

72

در مكه مكرمه با نماينده ولي‌فقيه و سرپرست حجاج ايراني ديدار كرد. در آغاز

اين ديدار، نماينده ولي‌فقيه در حج با خوش‌آمدگويي به هيئت و برادران مجاهد

حزب الله لبنان، انتخاب دوباره سيد حسن نصرالله، اين مدير بسيار لايق و شايسته

را به دبير كلّي حزب الله تبريك گفت. وي با اشاره به نام‌گذاري حج امسال به «
حج

و انتظار»
 با استناد به فرمايش امير مؤمنان علي‌ ( عليه السلام ) در نهج‌البلاغه، مهم‌ترين خصلت ياران حضرت ولي ‌عصر ( عجل الله تعالي فرجه الشريف ) را «
بصيرت»
 آنان دانست كه مهم‌ترين عامل پيروزي قيام

آن حضرت خواهد بود. چنان‌كه عامل شكست حكومتي چون حكومت علوي با

رهبري مانند علي‌ ( عليه السلام ) كه نظيرش در جهان وجود نداشته، بي‌بصيرتي يارانش بوده

است.

آيت‌الله محمدي ري‌شهري، انقلاب اسلامي ايران و برپايي جمهوري اسلامي را به رهبري فرزندي از سلاله رسول الله، حكومتي بر پايه آموزه‌هاي اهل ‌بيت: و بر محور ولايت فقيه ارزيابي كرد و اين گفته امام خميني را كه «
مردم زمان ما بهتر از مردم عصر پيامبر ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) و ائمه‌: هستند»
، نشانه بصيرت و آگاهي ملت ايران شمرد كه با رشادت در دفاع از جمهوري اسلامي و ولايت فقيه تاكنون پايدار مانده‌اند. سرپرست حجاج ايراني، پيروزي حزب الله لبنان و دبير كل شجاع و فرماندهان آن را پي‌آمد بصيرت و آگاهي آنان دانست و افزود: اگر آنان تقويت شوند، نه تنها رژيم صهيونيستي، بلكه همه قدرت‌هاي استكباري، بر پايه وعده الهي در برابرش شكست خواهند خورد؛ چنان‌كه امام خميني= در پيام حج سال شصت، خود اين سده را «
قرن پيروزي حق بر باطل و مستضعفان در برابر مستكبران»
 ناميدند و در پيام حج سال 66 اعلام كردند: «
اسلام همه قله‌هاي كليدي جهان را فتح خواهد كرد»
 و موسم حج و اربعين كليمي، بهترين فضا براي تقويت معرفت و بصيرت است.

نماينده گروه لبناني نيز در اين ديدار با تشكر از جناب آقاي ري‌شهري به دليل سخنان

73

ارزشمندش كه فضايي معنوي را بر آن نشست حاكم كرد، از امام خميني= تجليل كرد و حاضران را به خواندن فاتحه‌اي براي روح بزرگ آن حضرت فرا خواند. رئيس بعثه حزب الله لبنان، عزت و شرف لبنان را وامدار پيروزي انقلاب اسلامي ايران و پيروي از مكتب اهل بيت: دانست و بر گام زدن در راه اصيل ولايت براي رسيدن به پيروزي نهايي تأكيد كرد و شهداي مقاومت لبنان، سيد عباس موسوي، شيخ راغب حرب تا عماد مغنيه و ديگر شهدا را شهيدان راه ولايت اهل‌بيت رسول خدا‌ ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) شمرد؛ زيرا آنان به گفته امام خميني= به تكليف الهي‌شان كه جهاد با اسرائيل بود، به خوبي عمل كردند.

وي با اشاره به ثمر دادن خون شهيدان مقاومت، افزود: دشمن صهيونيستي از دنبال شدن همين راه اصيل خائف است و هيچ قدرتي را توان ايستادگي در برابر آن نيست؛ زيرا اين راه، راه سيدالشهدا‌ ( عليه السلام ) است و خداوند به بركت خون شهدا، ما را كرامت بخشيد و روشن ساخت كه رژيم صهيونيستي از خانه ‌عنكبوت سست‌تر است. او در پايان سخنان خود، صبر و استقامت و ايستادگي گروه مقاومت را در برابر مشكلات، موجب پيروزي آنان شمرد و نتيجه انتخابات را در لبنان لطف الهي ارزيابي كرد كه فراتر از ديد و تدبير ماست. وي با دريغ خوردن از حوادث مربوط به انتخابات ايران گفت: اميدوارم كه جمهوري اسلامي ايران بر پايه ولايت فقيه همچنان استوار بماند.

چهارم ـ بعثه چين (29 آبان / دوم ذي‌الحجه)

هيئت نمايندگي چين در حج با حضور در بعثه جمهوري اسلامي با نماينده ولي‌فقيه در حج ديدار كرد. در اين ديدار كه جمعي از معاونان بعثه نيز در آن حاضر بودند، نماينده ولي‌فقيه و سرپرست حجاج ايراني با اشاره به تفاهم‌نامه نُه ماده‌اي امضا شده ميان دو دولت ايران و چين گفت: اميدواريم تبادلات فرهنگي به همكاري‌هاي

بيشتر اقتصادي و سياسي دو طرف نيز بينجامد. وي با تشكر از مواضع دولت چين درباره مسئله انرژي صلح‌آميز هسته‌اي ايران، انتظار جمهوري اسلامي را از دولت

74

چين با توجه به جايگاه مهم اين كشور در شوراي امنيت، دفاع از دولت‌ها و ملت‌هاي مظلوم مثل ايران دانست تا مستكبران عالم بيش از اين نتوانند حقوق آنان را پايمال كنند.

آيت‌الله ري‌شهري، مهم‌ترين نكته بايسته توجه زائران بيت‌الله الحرام را «
آگاهي و معرفت»
 دانست كه بدون آن تلاش‌هاي مسئولان به نتيجه نمي‌‌رسد؛ چنان‌كه امام خميني بنيانگذار جمهوري اسلامي مي‌فرمود: «
حاجي بايد بداند كه كجا مي‌رود و دعوت چه كسي را اجابت مي‌كند و ميهمان كيست؟ و آداب مهماني چيست؟»
 سرپرست حجاج ايراني، وظايف حجاج را در استفاده از فضاي نوراني حج سه چيز دانست:

1. تلاش براي خودسازي در اين فضاي معنوي با رعايت دقيق احكام و مناسك حج و با عنايت به باطن و اسرار آنها كه همان توجه به خداست؛

2. انتقال منافع حج به هم‌وطنان خود با گفتار، رفتار و كردار خود كه اثر رفتار از گفتار بيشتر است؛

3. تلاش براي تأمين منافع مسلمانان در پرتو وحدت اسلامي كه به فرموده امام راحل با فعاليت گسترده از كنار خانه خدا شروع مي‌شود.

آقاي ري‌شهري با اشاره به تلاش و فعاليت دشمنان در ايجاد تفرقه و دشمني بين پيروان مذاهب اسلامي، به ويژه در سال 88، هوشياري را در اين زمينه مهم توصيف كرد و چنين ديدارهايي را در تفاهم هر چه بيشتر و خنثا شدن توطئه‌هاي دشمن مؤثر دانست.

نماينده ولي‌فقيه با تقدير از سياست صحيح دولت چين در آزادي دادن به پيروان مذاهب اسلامي براي اجراي فرائض ديني و مذهبي خود بر پايه مذهبشان، از رفتار گروه‌هاي افراطي در برخي از كشورهاي اسلامي انتقاد كرد و سلوك آنان را موجب مشوّه شدن چهره نوراني اسلام دانست و مسئوليت انجمن‌هاي اسلامي را با توجه به سياست دولت چين مهم توصيف كرد.