بخش 21

501

   2)   محمدشريف شانظري   عزيز   59   25133   سنندج   ايست قلبي

   3)   لاچين افشاري بيژن   بيك علي   56   33168   همدان   تصادف

   4)   صديقه دايي مقدم ـ علي اكبر ـ 50 ـ 19386 ـ كاشمر ـ تصادف

   5)   عزيزالله ابراهيمان ـ محمد ـ 59 ـ 19386 ـ كاشمر ـ سكته مغزي

   6) علي تقي زاده ـ حسن علي ـ 70 ـ 11228 ـ آذرشهر ـ ايست قلبي

   7) عطا درودي ارجب ـ صفر ـ 69 ـ 38304 ـ كلاله ـ ايست قلبي

   8) اسماعيل روحي ـ عباس 72 ـ 17803 ـ كرج ـ ايست قلبي

   9) لطف الله لطفي ـ علي ـ 71 ـ 11218 ـ تبريز ـ ايست قلبي

   10) احمد بيگدلي ـ عظيم ـ 49 ـ 17719 ـ تهران ـ خونريزي مغزي

   11) محمد ناصري ـ حسن ـ 68 ـ 33147 ـ بندرعباس ـ ايست قلبي

   12) كافيه رحيمي ملك شان ـ محمد ـ 79 ـ 25121 ـ كردستان ـ ايست قلبي

   13) خديجه دهقان اسكندري ـ غلامرضا ـ 69 ـ 34106 ـ يزد ـ ايست قلبي

   14) قنبر آقا غفاري ـ70 ـ 30291 ـ مازندران ـ ايست قلبي

   15)فاطمه خداي ـ 0 ـ 0 ـ 11248 ـ آذربايجان شرقي ـ ايست قلبي

   16) حسين زينال پور ـ محمدعلي ـ 55 ـ 11233 ـ آذربايجان شرقي ـ ايست قلبي

   17) زينب ميرمحمدي شجاعي ـ 0 ـ 61 ـ 17803 ـ كرج ـ ضربه مغزي

   18) مليحه ابراهيمي ـ احمد ـ 59 ـ 26159 ـ كرمان ـ ضربه مغزي

   19) طاووس رنجبركهن ـ علي اكرم ـ 63 ـ 17645 ـ تهران ـ ايست قلبي

   20) حاجي آقا صمدي جوزاني ـ حسين ـ 76 ـ 17605 ـ تهران ـ ايست قلبي

   21) عزيز موسي زاده ـ موسي ـ 65 ـ 15135 ـ كرمانشاه ـ ايست قلبي

   22) غلامحسين رحماني شمس ـ غلامرضا ـ 17588 ـ تهران ـ ايست قلبي

   23) حسين انصاري مقدم ـ عباس ـ 47 ـ 13414 ـ اصفهان ـ پارگي طحال

   24) مريم نوري شيرك ـ نورالله ـ 74 ـ 19387 ـ قائن ـ ايست قلبي

   25) محمدباقر سعيدي ـ غلامرضا ـ 80 ـ 24259 ـ لارستان ـ ايست قلبي

   26) نيره اعظم منطقي ـ عليرضا ـ 66 ـ 17713 ـ تهران ـ ازدحام جمرات

   27) مرضيه بوستاني ـ يحيي ـ 39 ـ 20184 ـ شوشتر ـ سكته مغزي

502

   28 ) نصرالله فتحي ـ 0 ـ 71 ـ 19445 ـ كاشمر ـ سكته مغزي

   29) ذبيح الله عبداللهي ـ ملاخليل ـ 74 ـ19122 ـ مشهد ـ ايست قلبي

   30) بتول سهپرجولا ـ ابوالحسن ـ 0 ـ 19279 ـ خراسان ـ ايست قلبي

انتخاب روحانيون نمونه حج امسال

در جلسه روز پنجشنبه، توسط معاونت امور روحانيون بعثه مقام معظم رهبري و با حضور نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج ايراني 76 نفر از روحانيون نمونه و برتر حج سال 82 معرفي شدند.

سرپرست حجاج ايراني در اين جلسه با تشكر از زحمات روحانيون نمونه، به آنان توصيه كرد تا بازوي قوي برنامه ريزيهاي امور روحانيون باشند و نظريات سازنده خود را به طور مستمر در اختيار اين معاونت قرار دهند.

وي با بيان اينكه فقه شيعه فقهي پويا و زنده است، تأكيد كرد:

روحانيون نمونه و برتر ارتباطي مستمر با دفاتر آقايان مراجع عظام داشته باشند.

اميرالحاج ايران استفاده از خدمات افراد نمونه اي كه در 3 سال اخير انتخاب شده اند را در كارهاي ستادي و برنامه ريزي كميته هاي امور روحانيون ضروري دانست و افزود:

بعثه مقام معظم رهبري با هدف افزايش توانايي روحانيون كاروانها، استفاده از تجربيات آنان در جهت دستيابي به وضعيت مطلوب خدمات فرهنگي و شناسايي نقاط قوت و ضعف برنامه هاي فرهنگي از روحانيون نمونه و برتر استفاده مي كنند.

در اين جلسه همچنين حجت الاسلام والمسلمين عرب، معاون امور روحانيون در بعثه، با اشاره به چگونگي انتخاب روحانيون نمونه و برتر، رسيدگي دقيق به امور ديني زائران، فعاليت برجسته در يكي از محورهاي ارزشيابي، دارا بودن تأليف و يا آثار منتشر شده و رضايتمندي زائران را از جمله ملاكهاي انتخاب اين افراد برشمرد.

همچنين در اين جلسه، تعدادي از روحانيون به بيان برخي از مهم ترين ديدگاه هاي خود در باره عامل موفقيت خويش در ميان كاروانها پرداختند.

503

مصاحبه اي كوتاه با حجت الاسلام و المسلمين اختري

در باره مسأله فلسطين و حج، با جناب آقاي اختري كه سالها سفير ايران در سوريه بودند، گفتگوي كوتاهي صورت گرفت كه ثبت آن مناسبت با حج دارد:

* آيا درايام حج مي توان به چالشها و مشكلات جهان اسلام پرداخت؟ چگونه؟

* همانطونه كه قرآن كريم مي فرمايد: "  لِيَشْهَدُوا مَنافِعَ لَهُمْ... "  ، خداوند حج را بر مسلمانان واجب كرد تا منافع و بهره هاي خود را از آن ببرند; يعني مصلحت و منافع جهان اسلام در حج تأمين مي شود. لذا تا زماني كه حج نتواند همه مصالح مسلمانان را تأمين كند، معنايش اين است كه هنوز حج واقعي و مورد رضاي خداوند محقّق نشده است. هنوز حج ابراهيمي و محمدي(صلي الله عليه وآله) اتفاق نيفتاده است.

انقلاب اسلاي توانست معناي جديدي به حج بدهد; معنايي كه اگر محقّق گردد منافع و مصالح جهان اسلام را تأمين خواهدكرد; از جمله اين منافع، حلّ مسائل سياسي جهان اسلام است، يعني با حضور مليتها و شخصيتهاي جهان اسلام در حج، مي توان مشكلات را محقّقانه بررسي كرد و مدبرانه براي آنها راه حل يافت.

براي اتخاذ تصميم، دو سطح فعاليت ممكن است:

1) از ناحيه دولتها و بعثه هاي كشورهاي اسلامي 2) از ناحيه ملتها و مردم حاضر در حج.

شخصيتهاي درجه اول، دوم و سوم كشورها، همه ساله در اينجا حضور مي يابند، آنان مي توانند در اينجا، در امور كلّي جهان اسلام تصميمات بزرگي بگيرند.

* به نظر حضرت عالي بزرگترين چالش جهان اسلام در دهه هاي گذشته چيست؟

* دنياي اسلام اكنون بيش از پنجاه سال است كه با گروه اقليت صهيونيزم لجوج، عنود و اشغالگر مواجه شده است; اشغالگراني كه با كمك انگليسي ها از سراسر دنيا در فلسطين جمع شدند و يك حكومت غاصبانه اي را تشكيل دادند.

اما متأسفانه جهان اسلام به خاطر مسائل داخلي، هنوز نتوانسته است آن را حل كند. البته قدرتهاي بزرگي هم تلاش كردند، مسأله را به نفع اسراييل حل كنند كه آنها هم موفق نشدند.

504

* چرا طرحهاي آنان با شكست مواجه شده است؟

* چون آنها نمي خواهند مشكل را حل كنند. آنان مي خواهند مسأله را ظالمانه به نفع اسراييل پايان دهند. يك ملت و كشورِ با سابقه را از صحنه تاريخ، حذف كنند. ولذا مقاومت مردم فلسطين هر روز قوي تر و توفنده تر مي شود.

* گروهي معتقدند در وضعيت كنوني، امكان رويارويي با دولت اسراييل وجود ندارد. نظر جناب عالي چيست؟

* ما معتقديم مسلمانان مي توانند اين مسأله را حل كنند. ولي متأسفانه تاكنون خودشان نخواسته اند، به خصوص كشورهاي عربي تاكنون تصميم جدي نگرفته اند. وقتي ما پيروزي مقاومت اسلامي لبنان عليه اسراييل را در نظر بگيريم، روشن مي شود كه اگر ما بخواهيم امكان دارد.

همين اسراييلي كه مي گفتند اسطوره است وشكست ناپذير، حركت مقاومت
اسلامي نشان داد كه چنين نيست و امكان آزادسازي سرزمينهاي اشغالي وجود
دارد.

* نظر شما نسبت به حركت انتفاضه در فلسطين چيست؟ آيا اين جريان توانايي مقابله با رژيم صهيونيستي را دارد؟

* اسراييل هرگز پيش بيني انتفاضه را نمي كرد. آنها مي گفتند نهايتاً ممكن است برخي كشورها به جنگ با اسراييل برخيزند و آنها هم به لحاظ نظامي توانايي مقابله با اسراييل را نخواهند داشت، اما در انتفاضه ديديم كه علي رغم انواع و اقسام شكنجه ها و ترورها و با وجود حداقل امكانات، آنها توانستند يك حركت زنده و قوي را به وجود بياورند. بدين لحاظ اسراييل اكنون در بدترين وضعيت است.

امروز نه تنها سياستهاي اسراييل، در جهان اسلام خريدار ندارد، بلكه در اروپا هم شكست خورده است. كشورهاي اروپايي مي ترسند وگرنه بيشتر آنها مخالف سياستهاي اسراييل به خصوص شارون هستند.

از نظر اقتصادي، وضعيت اسراييل به گونه اي است كه اگر آمريكا، كمك هاي خود

505

را قطع كند، خود به خود فرو مي پاشد.

از نظر نظامي و امنيتي هم به شدت ضربه خورده است. اكنون بسياري از افسران و درجه داران و سربازان اسراييلي خودكشي مي كنند. پول مي دهند براي اينكه آنها را سراغ فلسطيني ها براي رويارويي با حركت انتفاضه نياورند. وحشت و هراس آنها را فراگرفته است. اكنون هيچ منطقه اي از اسراييل امنيت ندارد. همين چند روز پيش در نزديكي محل سكونت شارون، جوانان فلسطيني عمليات انجام دادند و تعدادي از اسراييلي ها به هلاكت رسيدند. الآن تمامي سيستم هاي امنيتي اسراييل در برابر حركت انتفاضه مورد تهديد قرار است و اين از بركت انتفاضه مي باشد.

اسراييلي ها هرگز تصوّر نمي كردند چنين تهديدي از داخل اسراييل آغاز شود. بدون اينكه هيچ كمكي از خارج بگيرند.

* مهمترين مشخّصه مثبت حركت انتفاضه چيست؟

* مهمترين مشخّصه حركت انتفاضه، ايمان به خداوند است. اخلاص و ايثار است. به قول يكي از رؤساي كشورهاي عربي، امروز حزب الله و فلسطينيان با انتفاضه ثابت كردند كه اسراييل در برابر مقاومت انتفاضه شكست مي خورد. قبلا خيلي از تحليلگران و دولتمردان اسلامي حاضر نبودند چنين اظهارنظرهايي بكنند.

* نقش كشورهاي اسلامي در اين ميان چيست؟

* كشورهاي اسلامي بايد روابط سياسي و اقتصادي خود را با اسراييل قطع كنند. به لحاظ اقتصادي و سياسي به انتفاضه كمك كنند. در سازمان ملل در پيمانهاي سياسي و اقتصادي و ... حامي فلسطينيان باشند تا آنان احساس دلگرمي كنند. والاّ با وجود اسراييل، خاورميانه روز خوش نخواهد ديد. بهترين راه حل همان است كه مقام معظم رهبري فرمودند كه: اسراييلي هاي مهاجر بايد خارج شوند و مسلمانان اخراج شده بايد به سرزمين خود برگردند. سپس براساس دموكراسي عددي، رأي گيري شود و مردم، حكومت دلخواه خود را تأسيس نمايند. يهودي، مسيحي و مسلمانان همانند ايران مي توانند در كنار هم زندگي كنند. مسلمانان فلسطيني مشكلي با يهود ندارند، مشكل

506

دولت غاصب و اشغالگر صهيونيزم است.

سرزمين مكه و حج، فرصتي است تا شخصيتها، متفكّران، تحليگران و نخبگان كشورهاي اسلامي، در اينجا جمع شوند و راه حلي را ارائه كنند و برگزينند تا بتوانند اين مشكلات را به نحو مطلوب حلّ نمايند.

علاوه بر مشكل فلسطين، جهان اسلام مشكلات ديگري از جمله; حكومتهاي فرمايشي، عدم مشاركت سياسي مردم، عدم وجود تبليغات و اطلاع رساني با مركزيت جهان اسلام، عدم توسعه اقتصادي، وابستگي اقتصادي و سياسي به قدرتهاي بزرگ، عدم وجود بازار مشترك اسلامي و ... روبه رو است كه اگر جهان اسلام با هم همكاري كنند و از ظرفيت هاي خودشان استفاده نمايند، قطعاً موفق خواهند شد.

ديدار امير الحاج با كاروان بم در شهر مكه

عصر روز شنبه اميرالحاج جمهوري اسلامي ايران از تنها كاروان اعزامي شهرستان بم به مكه مكرمه ديدن كرد.

در اين ديدار كه گروهي از بازماندگان و مصيبت ديدگان حادثه اسف بار بم در قالب كاروان حجاج اين شهرستان حضور داشتند، آقاي ري شهري ضمن گرامي داشت ياد قربانيان زلزله بم گفت: در كنار بازسازي ويرانه هاي شهرستان بم، پاسداري از مرزهاي فرهنگي و بازسازي معنوي اين شهرستان نبايد فراموش شود.

وي زلزله بم را يكي از سخت ترين و جانگدازترين حوادث تلخ تاريخ ايران برشمرد كه درس ها و عبرتهايي به همراه خود داشته است.

حجاج ايراني مهم ترين درس اجتماعي زلزله بم را برنامه ريزي مسؤولان ذيربط، جهت پيشگيري از صدمات جاني حوادث و بلاياي احتمالي دانست و تأكيد كرد: به مدد فناوريهاي نوين، صيانت از جان انسانها در برابر حوادث طبيعي ميسر و ممكن است.

نماينده وليّ فقيه در حج و زيارت، جنبه فردي عبرت انگيز بودن حادثه بم را مهيّاي مرگ بودن انسان توصيف كرد و خطاب به حجاج اعزامي از شهرستان بم گفت:

همانگونه كه حاجي در صورت پذيرفته شدن اعمال، آماده سفر آخرت مي شود، زلزله تأسف بار بم نيز اين پيام را به همراه دارد و آن مستعد بودن براي مرگ است.

507

جلسه عمومي با زائران در مكه

حجت الاسلام والمسلمين قرائتي، نماينده محترم ولي فقيه و سرپرست نهضت سوادآموزي، صبح روز (19 بهمن)، در جمع گروهي از حجاج بيت الله الحرام در مكّه مكرمه گفت: بنا به نصّ صريح قرآن، آنچه پيامبرخدا(صلي الله عليه وآله) در غدير خم ابلاغ كرد باعث يأس دشمنان دين، اتمام نعمت ورضايت خدا شد و به همين دليل غدير خم ازبزرگترين اعياداست.

قرائتي كه در مراسم ويژه بعثه مقام معظم رهبري در مكّه مكرمه سخنراني مي كرد با برشمردن اهميت مكاني و زماني غدير خم تأكيد كرد:

پيامبرخدا(صلي الله عليه وآله) غدير خم را كه در نزديكي مكه و محل تقاطع شاهراههاي منتهي به مكه بود، برگزيد تا به همه كاروانيان آن روز پيام غدير رسانده شود.

به گفته نماينده ولي فقيه در نهضت سوادآموزي، زمان ابلاغ پيام غدير نيز حداكثر 72 روز با رحلت پيامبر(صلي الله عليه وآله) فاصله داشت، بنابراين، همه دستورات الهي و احكام، اصول و فروغ دين بر مسلمين ابلاغ شده بود و تنها اصل باقيمانده ولايت و جانشيني پيامبر بود.

سخنران بعثه رهبري در مكه دوست داشتن علي(عليه السلام) را توأم با عمل توصيف كرد و افزود: دوستداران علي مردان عمل در صحنه هاي سياست و دفاع هستند.

وي به حجاج بيت الله الحرام توصيه كرد: در آستانه بازگشت به ميهن و در شب عيد غدير خم، از خداوند توفيق حفظ و نگهداري دستاوردهاي حج را طلب كنند.

آقاي قرائتي حفظ دستاوردها را از كسب آنها مشكل تر دانست و گفت: يكي از روزنه هاي مهم براي از دست دادن بركات حج، زبان انسان است كه بايد حاجي در بيان و گفتار خويش به شدت مراقبت نمايد.

ورود امير الحاج ايران به مدينه منوره

امسال بر خلاف چند سال گذشته، امير الحاج پس از پايان يافتن ايام تشريق و مراسم حج، بار ديگر به مدينه بازگشتند تا از نزديك بر چگونگي مسائل زائران نظارت داشته باشند. بازگشت ايشان از مكه به مدينه، روز 19 بهمن بود و ايشان در ابتداي ورود به اين شهر در جمع خبرنگاران رسانه ها حاضر شد و به پرسش هاي آنان پاسخ گفت.

508

نماينده وليّ فقيه و سرپرست حجاج ايراني، با ارزيابي ويژگيهاي حج امسال گفت:

مراسم حج امسال از نظر اجرايي روان ترين حج در چهارده سال گذشته بود.

به گزارش خبرنگار زائر، وي در جمع خبرنگاران افزود:

استقبال گسترده زائران مسلمان كشورهاي ديگر براي ارتباط با بعثه جمهوري اسلامي ايران نيز نسبت به سالهاي پيش قابل توجه بود.

آقاي ري شهري در بخش ديگري از سخنان خود، نگاه مسلمانان جهان به ايران و انقلاب اسلامي را مثبت توصيف و خاطرنشان كرد:

توجه مسلمانان جهان به ظهور رهبري واحد جهان اسلام بيشتر از گذشته شده است.

وي گفت: ايران نقطه اميد مسلمانان جهان است و كوچكترين تهديدي عليه انقلاب ما، موجب نگراني آنان مي شود.

سرپرست حجاج ايراني در بخش ديگري از سخنان خود به اهميت هفتمين دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي در ايران اشاره كرد و گفت:

ويژگي انتخابات هفتم اين است كه دنيا با حساسيت بسيار به نتيجه اين انتخابات توجه مي كند و دشمنان انقلاب نيز اميدوارند كه حضور مردم در اين عرصه كم شود...

باتوجه به هشياري، بيداري و احساس مسؤوليت مردم، من مطمئنم كه حضور در اين انتخابات بيش از گذشته خواهد بود و دشمنان انقلاب بارديگر نا اميد خواهند شد.

سرپرست حجاج ايراني، همچنين به نامه رؤساي قواي مقننه و مجريه به مقام معظم رهبري و پاسخ ايشان به اين نامه اشاره كرد و افزود: وفاداري اين دو بزرگوار به راه امام، اسلام و قرآن قابل تقدير است; زيرا با وجود گلايه هايي كه داشته و دارند و علي رغم فشارهاي دوستانشان با رهبر معظم انقلاب و مردم همگام شدند و در اين باره احساس مسؤوليت كردند.

آقاي ري شهري گفت: امروز هركس در كنار جمهوري اسلامي ايران و رهبر قرار گيرد، در كنار حضرت امام زمان(عج) قرارگرفته است و هر اقدامي كه به اساس نظام ضربه

509

بزند، ناخرسندي حضرت ولي عصر(عليه السلام) را در پي دارد.

وي افزود:

من به نمايندگان معترض، كه بر اعتراض خود باقي مانده اند، از روي خيرخواهي مي گويم، راهشان را از امام، مردم و رهبري جدا نكنند; زيرا تاريخ نشان داده است، كساني كه در برابر رهبري انقلاب ايستاده اند، عاقبت به خير نشده اند.

نماينده وليّ فقيه و سرپرست حجاج ايراني گفت:

راه ملّت ايران در بيست و دوم بهمن نمايان خواهد شد و در عرصه هاي حماسه سازي اين ملت در سالهاي دفاع مقدس و انقلاب روشن بوده است، لذا نمايندگان مردم بايد راهي را بروند كه اين مردم مي خواهند و جدايي آنان از اين راه، در قدم اول به ضرر خودشان تمام مي شود...

نمايندگان معترض ببينند چه كساني جز آمريكا و اسراييل از اعتراض و موضع گيري آنها عليه نظام و رهبري خوشحال و چه كساني اندوهگين مي شوند.

اين حركت كه با تحصّن شروع شد، صف كشيدن در برابر اصل نظام است و كساني كه داعيه اصلاحگري دارند، بايد بدانند اين راه نه تنها منتهي به اصلاحات نمي شود كه تخريب نظام را هدف گرفته است و مردم نخواهند گذاشت اين راه ادامه يابد همانطور كه جواب مثبتي از مردم نشنيدند.

آقاي ري شهري در پاسخ به اقدامات ايران در باره حوادثي چون كشته شدن گروهي از زائران در هنگام رمي جمرات گفت:

كوشيده ايم با توجيه مديران كاروانها و انجام وقوف اضطراري، براي خانمها و افراد مسن، ازوقوع اين حوادث درباره زائران ايراني جلوگيري كنيم. پيشنهادهاي كارشناسي را نيز به دولت سعودي ارائه كرده ايم كه اميدواريم موردتوجه آنان قرارگيرد.

از روحانيون نخبه هم خواسته ايم مشكلات مردم را در ايام حج به مراجع عظام منتقل كنند تا شايد با حذف بعضي احتياطها راه براي برگزاري آسان تر مراسم ممكن شود.

510

برگزاري جشن عيد غدير در مكه و مدينه

حجاج ايراني ديروز (20 بهمن) در مراسم جشن عيد سعيد غدير كه در بعثه و كاروانهاي شهرهاي مكه و مدينه برپا شده بود، شركت كردند.

به گزارش خبرنگار زائر، در مراسمي كه با حضور نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج ايراني و همچنين انبوه دوستداران خاندان اهل بيت عصمت و طهارت در بعثه مقام معظم رهبري در مدينه برگزار شد، يكي از مداحان اهل بيت(عليهم السلام) به مدح حضرت اميرمؤمنان علي(عليه السلام) پرداخت. سپس حجت الاسلام والمسلمين درّي نجف آبادي با تشريح آخرين حج حضرت رسول(صلي الله عليه وآله) در سال دهم هجري قمري گفت:

در صورتي كه مسلمانان به خطبه غدير عمل مي كردند، سرنوشت بشر بسيار متحوّل مي شد... دين در غدير خلاصه مي شود و پيامبر(صلي الله عليه وآله) ، حضرت علي(عليه السلام) را به دستور خداوند به جانشيني خود منصوب كردند. اما اگر برخي اجازه مي دادند اين ميراث گرانقدر را كه پيامبر(صلي الله عليه وآله)براي آيندگان گذاشت، ادامه پيدا مي كرد، سرنوشت بشريت به شكلي دگرگونه به سمت تعالي حركت مي كرد.

دري نجف آبادي، با تطبيق وضع فعلي جمهوري اسلامي ايران با عصر حضرت رسول(صلي الله عليه وآله) ، برلزوم هوشياري وآگاهي مردم متدين ايران اسلامي تأكيد كرد وگفت:

پيامبر هميشه درباره آينده اسلام و دشمنان شرقي و غربي آن زمان نگران بودند و حتي رهبري برخي جنگها با دول خارجي آن زمان مثل جنگ تبوك را كه با روميان بود، خود به عهده گرفتند.

اكنون ما نيز بايد هوشيارانه درمقابل دسيسه هاي آمريكا و اسراييل از كشور خود محافظت كنيم تا واقعه بعد از پيامبر، كه موجب انحراف اسلام شد دوباره رخ ندهد.

دري نجف آبادي، همچنين به انتخابات اول اسفند پرداخت و گفت:

همانطور كه شما 25 سال قبل در مقابل شاه و آمريكا ايستاديد، بايد با وحدت و انسجام در مقابل دشمنان ايستادگي كنيم و همه ما وظيفه داريم اولا در اين انتخابات به صورت گسترده شركت كنيم و ثانياً يك انتخاب آگاهانه كه برگرفته از

511

سفر معنوي و تأثيرات زيارت قبور متبركه پيامبر و ائمه بقيع است، داشته باشيم.

ديگر حجاج ايراني حاضر در شهرهاي مكه مكرمه و مدينه منوره نيز روز عيد فرخنده و سعيد غدير را جشن گرفتند.

در روز عيد، بسياري از كاروانها با برگزاري جشن هاي پرشور درمحل هاي اسكان به جشن وشادماني پرداختند و اين روز مبارك را،كه روز عزيز ولايت است، گرامي داشتند.

زائران ايراني در آغاز اين روز، عيد را به هم تبريك گفته و شكر خداوند را به جاي آوردند كه در اين روز بزرگ در سرزمين وحي حضور دارند.

ديدار حجت الاسلام و المسلمين ري شهري با علماي اهل سنت

ديروز به مناسبت عيد غدير علماي اهل سنت ايراني حاضر در مدينه منوره با اميرالحاج ايران ديدار كردند. در اين ديدار كه در محلّ بعثه مقام معظم رهبري برگزار شد. آقاي ري شهري با تبريك عيد سعيد غدير خم اظهار اميدواري كرد محبت اهل بيت(عليهم السلام) كه توانسته است در ايران اسلامي اهل سنت را به شيعيان پيوند دهد، بتواند تمام مسلمين جهان را با هم متّحد نمايد و اين محبت است كه مي تواند زمينه ساز حكومت جهاني حضرت مهدي(عج)، كه مورد اتفاق همه مذاهب اسلامي است، بشود.

آقاي ري شهري افزود:

حضرت امير(عليه السلام) در نهج البلاغه مي فرمايد: كرائم قرآن درباره اهل بيت است، آنها گنجهاي قرآن هستند و آغاز جهان با آنهاست و پايان آن نيز با آنهاست.

اين محبت اهل بيت(عليهم السلام) است كه در تاريخ ايران، اهل سنت را در كنار شيعه
قرار داد و منجر به پيروزي انقلاب اسلامي شد. من اميدوارم يكبار ديگر آن
حماسه بزرگ در راهپيمايي 22 بهمن و انتخابات مجلس شوراي اسلامي تكرار
شود.

در ابتداي اين جلسه، حجت الاسلام و المسلمين زماني، مسؤول واحد اهل سنت بعثه مقام معظم رهبري با بيان اينكه محبّت اهل بيت(عليهم السلام) در ميان اهل سنت بسيار عميق

512

است، خاطرنشان كرد:

اين محبت را مي توان در نامگذاري فرزندان ايشان ملاحظه كرد; به طور مثال، يكي از ميهمانان اهل سنت حاضر در جلسه نامش سيدمهدي است كه رييس شوراي شهر سنندج است.

پدر ايشان نيز علي و عموهاي وي حسن و حسين هستند.

وي در ادامه، خاطره يكي از علماي اهل سنت كه خود را آزاد شده امام حسين(عليه السلام)مي دانست نيز بيان كرد.

در اين جلسه، مولوي عبدالرحمان ملازهي، امام جمعه چابهار نيز بر محبت و عشق و علاقه اهل سنت به خاندان عصمت و طهارت تأكيد كرد و گفت:

دشمنان همواره خواسته اند در ميان شيعه و سني اختلاف ايجاد كنند ولي اهل سنت تا به حال نشان داده اند كه در برابر ائمه اطهار خاضع و خاشع هستند.

وي افزود: اهل سنت هميشه در مراسم غم و شادي ائمه اطهار شركت مي كنند.

پس از وي آقاي ملاقادر قادري امام جمعه پاوه و از علماي شافعي مذهب، با بيان اينكه وجود اسامي اهل بيت در ميان خانواده هاي اهل سنت نشان از عشق و عميق واقعي آنان به خاندان پيامبر(صلي الله عليه وآله) مي باشد، گفت: ما نمي توانيم بگوييم آنها را قبول داريم، بلكه ائمه اطهار هستند كه بايد بگويند آيا ما را به عنوان مسلمان قبول دارند يا خير.

وي افزود: مردم كردستان آنچنان علاقه به ائمه اطهار به خصوص امام حسين(عليه السلام)دارند كه ايشان را در گل و گياه جستجو كرده و ضرب المثل و اشعار زيادي در منقبت اهل بيت نبي مكرم اسلام(صلي الله عليه وآله) دارند.

گفتگو با حجت الاسلام و المسلمين هادوي

* با توجه به روايات معصومين(عليهم السلام) مهم ترين مشخّصه حاجي بعد از مناسك حج چيست؟

* حج، در واقع دعوتي است از سوي خداوند كه دعوت كننده آن حضرت

513

ابراهيم(عليه السلام) است. خداوند به او مأموريت داد كه "  وَ أَذِّنْ فِي النّاسِ بِالْحَجِّ... "  . حج، يك مجموعه است كه در دو مرحله عمره و حج طي مي شود. البته ميزان بهره گيري از اين دو مرحله، بستگي به ميزان ظرفيت وجودي و تلاش هركس دارد.

نخستين نكته; در اين ايام، به تعبير روايات، اين است كه همه آمرزيده خواهند شد و به منزله كسي خواهند بود كه از مادر زاده شده است. بنابراين، حج يك تولّد دوباره است، امّا نه مانند كودكي كه بي خبر از اطراف خود است، بلكه انساني هستيم با كوله باري از تجربيات گذشته كه فرصتي دوباره براي حيات معنوي پيدا كرده است; حياتي كه مي تواند تضمين كننده سعادت واقعي او باشد.

نكند دوم; براي مرگ، تقاضاي فرصت ديگري بكنيم كه آنجا جاي عزم و اراده نيست. بلكه آنجا به ما گفته خواهد شد كَلاّ... ، يعني هرگز.

* فرموديد حج فرصت و تولّدي ديگر است. چگونه مي توان در اين روزها اين تولّد دوباره را محقّق ساخت؟

* در حج بايد مفاهيمي را تمرين كنيم. با برخي از معارف ارتباط نزديكتري پيدا كنيم. اگر معارفي را كه در حج به دست مي آوريم، حفظ و تثبيت كنيم، به تولّدي نو و ارزشمند دست خواهيم يافت.

بزرگترين معرفتي كه در حج براي انسان پيدا مي شود، معرفت به توحيد است. اينكه انسان بداند كه خداوند قادر مطلق و فعّال مايشاء است. اين حقيقت را درك كند و با تمام وجود باور كند، نه اينكه مفهوماً و علماً بداند. چون ميان اين دو، بسيار فاصله است. در واقع حج تمريني است براي رسيدن از معرفت مفهومي به مفهوم شهودي و سپس رسيدن به يك ايمان قلبي.

* چه نسبتي بين معرفت و ايمان قلبي است؟

در واقع هر انساني به اندازه معرفت خودش، ايمان و عبادت دارد. ايمان و عبادت يكي از مقدماتش معرفت است. به ميزاني كه مي داند باور دارد. البته نه اينكه هر كس مي داند لزوماً باور هم دارد. چه بسا بداند و انكار كند. مراد اين است كه فراتر از معرفت

514

خودش ايمان ندارد. حج در واقع تعميق معرفت براي دستيابي به ايماني عميق تر است، تا انسان باور كند كه خداوند بر همه شؤون زندگي مسلط است. ربّ العالمين است. همه چيز توسط او قيمومت و سرپرستي مي شود.

* چگونه مي توان به چنين باوري رسيد؟

* حج، تجربه اي است كه انسان خودش را در درياي جمع بيندازد "  ثُمَّ أَفِيضُوا مِنْ حَيْثُ أَفاضَ النّاسُ... "  . از همان جاهايي كه مردم راه مي روند راه برود، قطره اي شود از آن دريا، وقتي شما از طبقه سوّم مسجدالحرام مردم را مي نگريد، احساس مي كنيد اين انسانها فرديت خودشان را از دست داده اند.

در مكه، قطرات انسانها مانند دريا، جريان به هم پيوسته مي شوند كه دور كعبه مي چرخند. اين يك نماد است. كه انسان هويت و منيّت هاي خودش را از دست بدهد و با يك حركت آگاهانه و ارادي هويت الهي پيدا كند.

* قصد و اراده چه نقشي در تحوّل دروني و حيات معنوي انسان دارد؟

* اهل معرفت گفته اند: داشتنِ عزم، اوّلين مرحله تغيير است.

البته حضرت امام(قدس سره) عزم را جزو مراحل نمي دانستند، بلكه جزو مقدّمات مي شمردند. انسان اگر عزم و اراده تغيير نداشته باشد، عوض نخواهد شد. بنابراين، اگر كسي عزم و اراده كسب توشه معنوي از حج را نداشته باشد، توشه اي نخواهد برد. اين عزم با قصد و نيت آغاز مي شود و بايد تا آخر ادامه بيابد وگرنه آن عمل باطل مي گردد; مانند قصد و نيت نماز است كه از اوّل تا آخر بايد ادامه داشته باشد. البته اراده خداوند بر عفو و بخش و تفضّل است. اين بشر است كه بايد تصميم بگيرد و اراده كند تا تغييري در مسير زندگي گذشته خودش ايجاد كند.

* علاوه برقصد و اراده كه اوّلين قدم است، چگونه مي توان ارتباط با خدا را حفظ كرد؟

* زائر در حج، ارتباطي تازه مي يابد. با خدا آشتي مي كند. بايد اين آشتي را حفظ كند; مَنْ أَصْلَحَ فِيمَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَصْلَحَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَي فِيمَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ

515

النَّاسِ ;(1) اگر كسي ميان خود و خدا را اصلاح كرد، خداوند ميان او و مردم را اصلاح خواهد كرد. اگرمشكلي است در ارتباط ما و خداست. از ناحيه خداوند كه بُخلي نيست.

به تعبير استاد ما آقاي حسن زاده آملي، اگر ما يك قدم به سوي خدا برداريم، خدا دوان دوان به سوي ما مي آيد. آن طرف قدرت و فيض مطلق است. اگر ما بهره اي نمي بريم، به خاطر محدوديت و ناتواني ماست. ما رابطه را با خدا قطع كرده ايم وگرنه او وَ "  ...نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ " است. او حتّي از رگ گردن به ما نزديك تر است. "  وَاعْلَمُوا أَنَّ اللّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ "  ; ميان انسان است و قلبش .

حج، فرصتي براي آشتي با خدا است. فرصتي براي انديشيدن در زندگي گذشته و تغيير و تحوّل در آن. آيا در خانواده، محيط كار، دوستان، در قضاوتها و... اشتباه نمي كرديم، دچار عناد، لجاج، حبّ و بغض ها و... نبوديم. حج فرصتي است براي بازخواني اعمال و كردار گذشته و بازگشت به زندگي انساني و اسلامي.

* مسير الهي، مستقيم، بسيار باريك و مشكل است، چگونه مي توان آن را طي كرد؟

* "  ...إِنْ تَنْصُرُوا اللهَ يَنْصُرْكُمْ... "  ; اگر ما خدا را ياري كنيم، خدا ما را ياري مي كند.

البته اين راهي نيست كه بدون كمك خدا بشود طي كرد، تاكنون هر چه راه آمده ايم، به كمك خداوند بوده است. البته ما بايد اراده كنيم. خداوند اين گونه خواسته است. ما را مختار آفريده و خواسته است كه ما با اراده اختيار كنيم. در بينش، زبان و... بايد تغيير ايجاد نماييم. چون با گفتن يك كلمه و رنجاندن دل مؤمن، با توجه به روابط پيچيده عالم در جاي ديگر اثر مي گذارد و به مصيبتي دچار مي شويم كه ربطش را نمي فهميم. بايد مراقب اعمال، رفتار و گفتار خودمان باشيم.

نكند خداي نخواسته همه آنچه كه در مكه و مدينه به ما دادند، بگذاريم و بگذريم! و همان آدم قبلي شويم، همه را فراموش كنيم. همه معارف و بينش هايي كه خداوند به ما تفضّل كرد، همه را فراموش كنيم. كه اين خسران مبين (الْخُسْرانُ الْمُبِينُ) است. اگر نيامده بوديم و فرصت پيدا نمي كرديم، فرق مي كرد، حالا كه فرصت به ما دادند و ما را

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1  . الكافي، ج8 ، ص307

516

طلبيدند، خداي نخواسته كفران نعمت نكنيم كه دچار خسران بزرگ خواهيم شد.

نكند وقتي بر مي گرديم فقط عنوان حاجي را يدك بكشيم. اگر چنين باشد، كفران نعمت است; "  لَئِنْ شَكَرْتُمْ لاََزِيدَنَّكُمْ... "  ; اگر شاكر نعمت باشيد و قدر نعمت را دانستيد، خداوند زياد مي كند وگرنه عذاب خداوند سخت است (إِنَّ عَذابِي لَشَدِيدٌ).

* به عنوان آخرين نكته، اگر مطلبي هست بفرماييد؟

* تمام حج به اين است كه انسان با امام زمانِ خودش، ارتباط پيدا كند. با اسم اعظم خداوند سر و سرّي داشته باشد. ارتباط به اين است كه در مسير او باشيم. شيعه يعني پيرو و در راه معصوم(عليه السلام)  بودن. بايد بگونه اي عمل كنيم كه از ما ناراحت نشوند. وقتي آمديم پيش پيامبرخدا و توبه كرديم و پيامبرخدا هم شفاعت كرد و خدا هم قبول كرد، طوري نشود كه دوباره همه چيز را فراموش كنيم و به حالت نخست برگرديم و قلب پيامبرِ رحمت را و قلب امام زمان (عج) را بدرد آوريم.

همايش مدينه مهد تمدّن اسلامي

واحد اهل سنت، كه طي ايام حج موفق به برگزاري چند كنفرانس شده است، براي مدينه بعد، كنفرانسي را با عنوان بالا در نظر گرفت و چند روز پيش از آن اطلاعيه اي به اين مضمون در نشريه زائر به چاپ رساند:

بسمه تعالي

همايش مدينه، مهد تمدّن اسلامي

در هنگامه اي كه بشريت در تاريكي و جهالت به سر مي برد، خداوند پيامبر رحمت را فرستاد تا با تشكيل جامعه مدنيِ اسلامي در مدينه منوره، پايه هاي تمدّن شكوهمند و بزرگ جهاني اسلام را استوار نمايد.

همايشي به منظور گفتگو در باره همين موضوع تشكيل مي شود.

زمان: 19 ذيحجه 1424 ساعت: 30/9 تا 30/11

مكان: مدينه منوره، بعثه مقام معظم رهبري ـ سالن اجتماعات

بعثه مقام معظم رهبري

واحد اهل سنت

517

در اين همايش، كه در موعد مقرر، با حضور بسياري از علماي اهل سنت و پيروان اين مذهب برگزار شد، حجت الاسلام والمسلمين زماني، مسؤول واحد اهل سنت بعثه مقام معظم رهبري گفت:

نگاهي به جلوه هاي شاخص تمدّن اسلامي در زمان حيات رسول الله نشان مي دهد كه از چه رو آيين اسلام توانست در مدّت كوتاهي جهان را فراگيرد...

در حالي كه پيش از نزول اسلام در جزيرة العرب، تنها 7 نفر سواد خواندن و نوشتن داشتند و باتأكيدات فراوانِ پيامبر(صلي الله عليه وآله) وحمايتهاي معنوي واجراييِ آن وجود بزرگوار در قرون سوم وچهارم پس از اسلام، تمدن اسلامي حرف اول را در دانش و معرفت درسطح جهان مطرح مي نمود. ايجاد كتابخانه هايي با ميليونها نسخه كتاب و پيدايي دانشمنداني چون ابن سينا، ذكرياي رازي و جابربن حيان، دستاورد اين تمدّن بزرگ هستند.

آخوند عبدالرزاق رهبر، امام جمعه گلستان نيز در سخنانش با تشريح چگونگي هجرت پيامبر از مكه به مدينه، به صلحي كه او در آغاز ورود به مدينه ميان قبايل متخاصم ايجاد كرد، اشاره نمود و گفت:

پيامبر فرموده است من براي تكميل مكارم اخلاق آمده ام و براي همين سعي در توسعه و بسط اسلام به عنوان آيين مترقّي انسان مدار و معنوي داشت كه بشر را به آرامش و هدايت مي رساند.

مولي عبدالصمد ساداتي از سيستان و بلوچستان نيز كه از ديگر سخنرانان جلسه بود، گفت:

در هر برهه اي كه انسانيت در ورطه نابودي قرارگرفت، خداوند انبيا و رسولان را فرستاد و هنگامي كه جهالت جزيرة العرب را فراگرفت، خداوند نبي آخرالزمان را مبعوث كرد. وي تمدّن ديني را كه از مدينه و توسط پيامبر(صلي الله عليه وآله)آغاز شد، تمدّني فاقد نظام طبقاتي دانست كه افراد هيچ امتيازي به لحاظ نژاد، رنگ، زبان و... بر يكديگر ندارند. آنچه نزد خداوند مقبول است، تقواي بيشتر است.

518

حجت الاسلام والمسلمين دري نجف آبادي نيز در سخناني ضمن گراميداشت بيست و پنجمين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي ايران، اين نهضت عظيم مردم را يكي از تحوّلات دامنه دار تمدّن اسلامي دانست كه 1400 سال پيش توسط نبيّ مكرّم اسلام پايه گذاري شد. وي گفت:

حركت امام در راه حركت فرهنگ نبوي بود و همانطور كه پيامبر در مكتب خويش اصحاب گرانقدري را پرورش داد و به بشريت عرضه كرد، امام نيز با حركت داهيانه خويش و تربيت علما و انديشمندان بزرگ، اسلام را مجدّداً احيا كرد.

حجت الاسلام درّي نجف آبادي، از گروههاي اهل سنت كشورمان خواست به جاي توجه به نقاط اختلاف انگيز بين مذاهب و به جاي دست گرفتن چماق تكفير، در راه وحدت كلمه و تشكيل امت واحد اسلامي در برابر دشمنان حوزه اسلام گام بردارند. (تصوير 27)

مسافرت غير مجاز ايراني و دشواري ها

سركنسول جمهوري اسلامي ايران در بندر جده عربستان گفت: با تلاشهاي اين نمايندگي، پنج تن از زائران ايراني، كه به اتهام حضور غيرقانوني در عربستان بازداشت شده بودند، آزاد شدند. محمدشريف مهدوي در گفتگو با ايرنا افزود:

بازداشت شدگان جزو حدود 500 ايراني بودندكه بعد ازعمره مفرده ماه مبارك رمضان براي مناسك حج تمتع به صورت غيرقانوني در عربستان سعودي مانده بودند.

وي گفت:

برخي از آنها به دليل ترس از امكان بازداشت شدن از سوي مقامات عربستان، امكان استفاده از هتل را نداشته و در محيط هاي ناامن و ناسالم زندگي مي كردند... اين زائران همچنين به دليل دسترسي نداشتن به روحانيون كاروانها، در برخي اعمال

519

خود نيز دچار مشكل شده اند.

سركنسول ايران در بندر جده همچنين گفت: اين عده در مراجعه به فرودگاه نيز دچار مشكل شده اند; چراكه بليت هاي بازگشت آنها مربوط به ماه مبارك رمضان بوده و اكنون براي بازگشت به ايران ناچار به پرداخت مابه التفاوت ريالي بليت هستند.

حجت الاسلام و المسلمين محمدشريف مهدوي سركنسول جمهوري اسلامي ايران در جده، به حضور غيرمجاز حجاج ايراني در عربستان سعودي هشدار داد و گفت:

تعدادي ازهموطنان، كه ازطريق شركتهاي مسافرتيِ غيرمجاز درايران به عمره آمده اند وتاكنون به صورت قاچاق دراين كشوراقامت دارند، مدتي را در بازداشت بسربرده اند.

آقاي مهدوي افزود: هر چند مقامات عربستان، تعداد اين گروه از حجاج ايراني را 2900 نفر اعلام كرده اند اما بررسي هاي ما نشان مي دهد كه آنان حدود 500 نفر هستند.

وي گفت: با تلاش نمايندگي جمهوري اسلامي ايران در عربستان، مشكلات اوليه اين افراد، كه برخي از آنان به همراه خانواده خود هستند، برطرف شده اما همچنان بازگشت آنان به ايران امكان پذير نشده است.

آقاي مهدوي با اشاره به اينكه اينگونه اقداماتِ خودسرانه، مشكلات زيادي براي سفارت ايران در عربستان بهوجود آورده است، از زائران بيت الله الحرام خواست از ورود غيرقانوني به عربستان سعودي خودداري كنند; زيرا پيامدهاي نامطلوبي به همراه دارد.

وي يادآور شد: تعدادي از اين افراد در تهران عليه مسؤولان آژانسهاي مسافرتي غيرمجاز شكايت كرده اند.

گفته مي شود برخي از اين افراد مدتها در لباس احرام به اتفاق خانواده در زندان بوده اند و قبل از بازداشت نيز به دليل عدم امكان استفاده از هتل، در محيطهاي ناامن و ناسالم زندگي مي كردند.

مسؤولان سازمان حج و زيارت هم ضمن هشدار به عواقب نامطلوب اينگونه اقدامات غيرمجاز مي گويند: متأسفانه اين روند هر ساله رو به افزايش است و با وجود

520

اخطارهاي مقامات و سازمانهاي مسؤول در كشور، برخي افراد بدون توجه به پيامدهاي آن اقدام به اين كار مي كنند.

گفتگو با حجت الاسلام والمسلمين دُرّي نجف آبادي

مناسك حج، پر از نماده و سمبل هاي مذهبي است كه تك تك آنها، از نظر نشانه شناسي و زبان رمز ، الهام بخش مفهوم خاصي است، اما در اين ميان آنچه مهم است، رمزگشايي از كليدي ترين و مهمترين رموز حج است; رمزي كه حقيقت و جوهره حج درآن، چون گوهري نهفته است و بدون آن، حج تهي خواهد شد. اكنون در زمينه، پاي صحبتهاي حجت الاسلام والمسلمين درّي نجف آبادي، رييس ديوان عدالت اداري و عضو هيأت رئيسه خبرگان رهبري مي نشينيم:

* حضرت عالي اعمال عبادي حج را چگونه توصيف مي كنيد؟

* حج يكي از كاملترين و جامع ترين عبادات الهي و منتهاي سير و سفر سالكان الي الله و عارفان لله است. هر آنچه در عبادات ديگر وجود دارد، در حج تجلّي يافته است. هدف از عبادت كه فناي في الله ، ولايت حضرت حق و قرب الي الله است، در حج به طور كامل تجلّي و تبلور پيدا مي كند. رنگهاي غير الهي كنار زده مي شود و وابستگي به حضرت حق پررنگ مي گردد. مفاد دعاي شريفه شعبانيه به نوعي تبلور پيدا مي كند كه:

إِلَهِي هَبْ لِي كَمَالَ الانْقِطَاعِ إِلَيْكَ وَ أَنِرْ أَبْصَارَ قُلُوبِنَا بِضِيَاءِ نَظَرِهَا إِلَيْكَ حَتَّي تَخْرِقَ أَبْصَارُ الْقُلُوبِ حُجُبَ النُّورِ فَتَصِلَ إِلَي مَعْدِنِ الْعَظَمَةِ .

* به نظر شما، اوج انقطاع حاجي از حبّ دني و اتصال به قرب الي الله در مناسك حج كجاست؟

* حاجي وقتي بين ركن و مقام طواف مي كند، در حقيقت اوج تعلّقش به حضرت حق و كمال انقطاع خودش را از دنيا نشان مي دهد.

در روايات داريم كه حجرالاسود يَمِينُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ ; دست خداوند در زمين

521

است و حاجي به واسطه استلام و يا بوسيدن آن، بيعت خودش را با دست خداوند اعلام
مي كند. يا گفته مي شود مظهر يدالله و مردمك چشم حق در اين عالم است.

نهايت سيرِ انسان هم، فناي في الله است. نهايت اسفار اربعه هم، همان ولايت حضرت حق است كه در مناسك حج به خصوص در طواف ميان ركن و مقام، ظهور و بروز پيدا مي كند.

* در مناسك حج، تكرار برخي اعمال را مشاهده مي كنيم، فلسفه آن چيست؟

* سفر حج در واقع يك دوره چله نشيني در مقام صفا و اخلاص، سير وسلوك و رياضت نفس و باطن است. اگر اين رياضت نفس، استمرار پيدا كند، نتايج و آثار بسياري به دنبال دارد.

ما بابي در اصول شريف كافي داريم به نام باب تداوم برعمل ; يعني عبادت اگرچه كم است، ولي مناسب است كه تداوم داشته باشد. ممكن است كسي عبادت سنگيني را انجام دهد ولي بعد رها كند. اين گونه عبادت، در انسان تحوّل جدّي ايجاد نمي كند. وقتي تكرار مي شود و استمرار مي يابد، آثار ارزنده اي دارد. مثل قصه; آب و چشمه و سنگ خارا است كه آب قطره قطره ريخت تا اينكه سنگ خارا سوراخ شد و از آن عبور كرد.

فلسفه تكرار اعمال حج هم (هفت شوط طواف، هفت دور سعي صفا و مروه، هفت بار رمي جمره و ...) در واقع تمريني براي تداوم، تكرار و استمرار است تا عادت شود، چون تكرار موجب ممارست و تربيت است.

استمرارِ اين روحيه مي تواند انسانها را به ملكوت اعلاي آفرينش سوق دهد.

بنابراين، همانطور كه در ماه مبارك رمضان، يك ماه تمرين مي كنيم تا اينكه در يازده ماه ديگر مراقب رفتارمان باشيم، حج هم نوعي تمرين است براي همه عمر تا اينكه در باقي مانده عمر، مثل روزي كه تازه از مادر متولد شده ايم حالت احرام، حالت طواف، حالت سعي صفا و مروه، حالت عرفات و حالات مشعر و منا را حفظ كنيم. همواره در
بيتوته حضرت حق باشيم; "  ...فَإِذا أَفَضْتُمْ مِنْ عَرَفات فَاذْكُرُوا اللهَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرامِ... "  ،(1) "  فَإِذا قَضَيْتُمْ مَناسِكَكُمْ فَاذْكُرُوا اللهَ كَذِكْرِكُمْ آباءَكُمْ أَوْ أَشَدَّ ذِكْراً... "  .(2)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1  . بقره : 198

2  . بقره : 200

522

خود قرآن مرتب تأكيد روي ذكر و ياد خدا مي كند. درحقيقت روح حج چيزي جز ياد و ذكر خداوند نيست. منتها نكته اين است كه روحيه اي را كه كسب كرده ايم، بايد حفظ كنيم و بايد تبديل به شاكله شود. فرهنگ حج بايد شخصيت و شاكله ما را بسازد و سامان بدهد. چون به قول قرآن "  قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلي شاكِلَتِهِ... "  ; بايد شخصيت باطني با آموزه هاي قرآن، رياضتها و تمرينهاي حج، ساخته شود و شكل بگيرد.

اگر اين وضعيت را براي سالهاي متوالي ادامه دهيم، به مقام پيغمبري و اولياي الهي مي رسيم، منتها هنر در حفظ اين روحيه است.

* به نظر حضرت عالي فلسفه طواف ميان مقام ابراهيم و ركن چيست؟

* مفهوم آن اين است كه حركت حاجي بايد ميان توحيد و مقام ولايت و امامت باشد. مقام ابراهيم مقام امامت و ولايت است و مقام كعبه، مقام توحيد است. آن چيزي كه حافظ انسانهاست، تا انسانها از مرزها خارج نشوند، مرز امامت و ولايت است. امام و ولايت، هم حافظ توحيد است، هم حافظ نبوّت، معاد و جامعه اسلامي است. بنابراين، طواف ميان ركن و مقام، چنين الهامي دارد.

* آيا اين الهام را مي شود مستند به روايات كرد؟

* بلي، در اين باره، روايات قابل توجه است. در وسايل الشيعه جلد چهاردهم اين روايات را مي شود ملاحظه كرد. مرحوم شيخ حرّ عاملي نقل مي كند كه: تَمَامُ الْحَجِّ لِقَاءُ الاِْمَامِ ; درحقيقت تبلور حقيقتي حج در امامت است.

تجلّي واقعي توحيد در امام است. حج ابراهيمي حج حقيقي است. و الاّ در زمان جاهليت هم حج انجام مي شد ولي حج مقبول نبود. مي آمدند اطراف كعبه عريان مي شدند، كف مي زدند و اشعاري مي خواندند. ولي آن حج واقعي نبود. حج حقيقي، حجي است كه حضرت ابراهيم، با مقام امامتش انجام مي داده است. ولذا است كه خداوند مي فرمايد: "  ...إِنِّي جاعِلُكَ لِلنّاسِ إِماماً... "  . اين امامت در حقيقت تجلّي ولايت

523

مطلقه حضرت حق است كه به بندگان صالح و خالص عنايت شده است. بندگان غير صالح شايستگي آن را ندارند، چون: "  ...قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظّالِمِينَ "  .

بنابراين، پرگاري كه مسير جامعه توحيدي و اسلامي را ترسيم مي كند، پرگار امامت است كه تحقّق و تجلّي عدل مطلق، حقّ مطلق، ولايت حق و عصمت حضرت حق است كه صيانت از هرگونه انحراف، تحجّر و تعصّب است. در حقيقت تنظيم كننده خط اصلي هدايت و صراط مستقيم، ولايت و امامت است.

بنابراين، مسأله امامت و ولايت به خصوص براي ما، كه پيرو ائمه معصوم(عليهم السلام)هستيم، بسيار مهم است. اين همان چيزي است كه امام خميني(قدس سره) و خلف صالح ايشان، مقام معظم رهبري، تعبير به حج ابراهيمي مي كنند. بدون آن، حجّ ما صرفاً صورت است و تنها شرط صحّت را دارا است.

* فرموديد حقيقت حج ابراهيمي در طواف حول توحيد و امامت و ولايت خلاصه مي شود. آيا مي توان گفت كه حقيقت حج احمدي(صلي الله عليه وآله) نيز حركت در مدار توحيد و ولايت علوي است؟ و حتي دين بدون ولايت و غديرخم ناقص است؟

* در حقيقت ولي الله تبلور حقيقي ارزشهاي اسلامي در جامعه بشري است. نشانگر الگوي تمام نماي دين است. قرآن ناطق است. علت اينكه حضرت رسول(صلي الله عليه وآله) در حجة الوداع مأمور مي شود نزديكي جحفه و در غديرخم با آن كيفيت مردم را با حدود 124000 نفر جمع كند و آيه 67 سوره مائده "  يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ... " نازل مي شود و سپس حضرت علي(عليه السلام) را به عنوان رهبر و زعامت امّت اسلامي معرفي مي كند و حتي بنا به نقل مرحوم طبرسي در احتجاج، حضرت مهدي(عليه السلام) را هم در غدير معرفي مي كند.

معناي اين كار اين است كه اكمال و اتمام دين، به بركت وجود امامت است. وگرنه حج بني عباس و بني اميه و ... فاقد روح و جوهره است. حاجي واقعي بايد از طهارت شروع كند و به طهارت و ولايت و قرب الي الله ختم كند. همانطور كه مولوي گفته:

كيست مولا آنكه آزادت كند *** بند رقّيت ز پايت وا كند

524

بايد نفس خودمان را آزاد كنيم. الآن بعد از هزار و چهارصد سال مي آيند دم از حج مي زنند. تظاهر هم مي كنند. ريششان هم بلند است. نماز اول وقت هم مي خوانند، ولي تعصب، تحجّر، جمود، تكفير ديگران و ردّ كلامشان است. در حالي كه خود پيامبر(صلي الله عليه وآله) در وقتي مريض بودند، در روزهاي آخر عمرشان به قبرستان آمده، قبور مطهّر آن را زيارت كردند. اين تعصّب غلطي است كه ضدّ آزادي بشر است. تعصبي كه حتي منجر به مباح دانستن خون برادر مسلمان مي گردد. امروز من ملاقاتي با برخي برادران پاكستاني داشتم همين را گفتم كه چطور در مسجد كويته پاكستان مي ريزند و عده اي مسلمان را با اسم خدا و پيامبر(صلي الله عليه وآله) مي كشند.

اينها به خاطر اين است كه از ولايت و امامت فاصله گرفتند. در هر صورت غديرخم مكمل اسلام واقعي است; "  الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَ رَضِيتُ لَكُمُ اْلإِسْلامَ دِيناً... " نه اسلام اموي و عباسي و... انساني كه آزادي اش، تقوايش، عدالتش، عصمتش و ... همه در هم آميخته است، يك انسان كامل است. انسان يك بعدي نيست. اين است كه حج واقعي را بايد در غديرخم و ولايت جستوجو كرد. بدون غديرخم، حج از باطن تهي است. فقط صورت حج است. فقط شرط صحت را داراست. فاقد شرط قبول است.

سرماخوردگي شايع ترين بيماري در مكه و مدينه

بيشترين علّت مراجعه زائران ايراني به بيمارستانهاي تخصّصيِ حج، سرماخوردگي بوده است.

در يك ماه اخير، بيش از 25600 زائر ايراني به بيمارستانهاي تخصّصي حج جمهوري اسلامي ايران در مكه و مدينه مراجعه كرده اند كه براي اين افراد 29225 نسخه صادر و داروهاي مربوط نيز تحويل آنها شده است.

همچنين از ميان زائران مدينه بعد، كه در مدينه ساكن هستند، تاكنون 8 نفر به بيمارستانهاي عربستان سعودي اعزام شده اند كه 7 نفر از آنها به كاروانهاي خود بازگشته اند. اين بيماران بيشتر از ناحيه قلب و ريه رنج مي بردند.

بيمارستان تخصّصي حجّ جمهوري اسلامي ايران شامل بخش هاي سي.سي.يو،

525

دندانپزشكي، ارتوپدي، آزمايشگاه، سونوگرافي، آكوكارديوگرافي، تزريقات و پانسمان است كه در طول شبانه روز آماده خدمات دهي به زائران ايراني در مكه و مدينه مي باشد.

برگزاري مراسم جشن غدير و سالگرد انقلاب اسلامي

در دوّمين روز از ايام جشن پيروزي انقلاب اسلامي، صبح روز پنجشنبه، جمع ديگري از حجاج ايرانيِ خانه خدا از كاروانهاي مختلف، با حضور در بعثه مقام معظم هبري در مدينه منوره، اين روز تاريخي و نيز عيد سعيد غديرخم را گرامي داشتند.

در مراسمي كه به همين منظور و با حضور آقاي ري شهري، نماينده وليّ فقيه و سرپرست حجاج ايراني برگزار شد، ابتدا اشعاري در بزرگداشت سالروز پيروزي انقلاب اسلامي و عيد سعيد غديرخم قرائت شد. سپس آيت الله نمازي شاهرودي، در باره منزلت و جايگاه شهر مدينه منوره به سخنراني پرداخت.

وي با اشاره به نزديكي پايان يافتن زمان حضور حجاج در مدينه منوره گفت:

به استثناي امام علي(عليه السلام) كه در خانه خدا متولّد شده است و نيز حضرت مهدي(عج) كه در سامرا ديده به جهان گشود، تماميِ ائمّه معصوم(عليهم السلام) در مدينه منوّره متولّد شده اند، لذا علاوه بر قدوم مبارك پيامبر(صلي الله عليه وآله) در جاي جاي اين شهر، امامان ما قدم گذاشته اند، پس بايد درك كنيم كه در كجا هستيم و در چه فضاي با اهميت و با بركتي نفس مي كشيم.

آيت الله نمازي سپس با اشاره به بركات مدينه منوره، از حجاج ايراني خواست، در زمان كوتاه باقي مانده، خود را به عطر رسول الله، فاطمه زهرا و ائمه بقيع معطر سازند و آن را در مراجعت به كشورمان حفظ نمايند.

وي افزود: از انواري كه در اينجا به قلوب شما تابيده است، استفاده ببريد و در ايران، براي ديگران منشأ نور شويد. اجازه ندهيد امور دنيوي، شما را از خود و خدايتان غافل كند.

در پايان اين مراسم، اميرالحاج ايران، مراتب تقدير و تشكّر خود را از حجاج ايراني كه از راههاي دور و نزديك به بعثه مقام معظم رهبري آمده بودند، بيان كرد.

مراسم جشن شماري از زائران كشميري در بعثه ايران

جمعي از مسلمانان كشمير عصر روز چهارشنبه، باحضور در بعثه مقام معظم رهبري