بخش 13

277

دوشنبه 4/10/85

پنجم ذيحجه 1427

همايش ايرانيان خارج از كشور در مكه مكرمه

همايش زائران ايراني خارج از كشور روز دوشنبه در مكّه مكرمه بر ضرورت مقاومت جمهوري اسلامي ايران دربرابر فشارهاي خارجي و تداوم نهضت علمي در ايران اسلامي تأكيد كرد .

هشتمين همايش زائران ايراني بيت الله الحرام ، روز دوشنبه با حضور آية الله محمدي ري شهري ، نماينده ولي فقيه و سرپرست زائران ايراني با عنوان « پاسداران حريم اسلام ؛ ايرانيان و پيامبر اعظم ( صلّي الله عليه وآله ) » در بعثه مقام معظم رهبري برگزار شد .

در اين همايش كه با حضور 400 تن از ايرانيان خارج از كشور ـ كه در حج امسال حضور داشتند ـ دكتر طوبي كرماني دبير همايش ، در سخناني با خوش آمدگويي به ايرانيان خارج از كشور اظهار داشت :

هشتمين همايش زائران ايراني خانه خدا در خارج ازكشور در شرايطي برگزار مي شود كه عوامل استكبار جهاني گستاخانه به ساحت پيامبر اسلام ( صلّي الله عليه وآله ) اسائه ادب كرده اند و به همين دليل مقام معظم رهبري امسال را سال پيامبر اعظم ( صلّي الله عليه وآله ) ناميده اند .

278

وي ضمن محكوم كردن كه قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل عليه جمهوري اسلامي ايران ، ابراز اميدواري كرد اتحاد و مقاومت همه ايرانيان در سراسر كشور ، تهديدهاي كنوني را به فرصت هاي جديدي براي موفقيت هاي بزرگ تر ايران اسلامي تبديل كند .

وي در سخنان خود از جوانان ايراني مقيم آمريكا كه به هنگام پخش سرود جمهوري اسلامي ايران در ابتداي همايش ، اشعار سرود را زمزمه مي كردند ، تجليل كرد و اين جوانان را سرمايه هاي ايران در خارج از كشور دانست .

سخنران بعدي اين همايش « ابوسعيد ايرواني » ، دبير شوراي راهبردي روابط خارجي جمهوري اسلامي ايران بود كه طي سخناني تحليل جامعي از فشارهاي آمريكا به ايران در خصوص موضوع انرژي هسته اي و موضع متزلزل آمريكا در عراق بيان كرد .

وي با اشاره به توانمندي جمهوري اسلامي ايران در منطقه گفت : « ايران اسلامي امروز به يكي از اصلي ترين بازيگران منطقه تبديل شده و امنيت آن فراتر از مرزهاي جغرافيايي رقم مي خورد . »

آقاي ايرواني گفت : « هدف غايي ايران از دستيابي به چرخه سوخت هسته اي توليد انرژي صلح آميز است . »

وي با اشاره به اين كه هيچ كشور عضو « ان . پي . تي » ^{( 1 )} تاكنون به سلاح هسته اي دست نيافته است ، گفت كه ايران تأكيد دارد تا اعتبار معاهده ان . پي . تي حفظ شود . دبير شوراي راهبردي روابط خارجي گفت :

جمهوري اسلامي ايران به نگراني هاي بين المللي توجه دارد و به همين دليل بارها اعلام كرده كه توليد سلاح هسته اي در دكترين دفاعي جمهوري اسلامي ايران جايي ندارد ؛ اما دنياي غرب بنا ندارد ادبيات جمهوري اسلامي ايران را درك كند .

تاكنون چندين راهكار براي حل اختلاف نظرهاي موجود مطرح شده و

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

N . P . T 1 .

279

جمهوري اسلامي ايران معتقد است كه اگر منابع آژانس انرژي هسته اي از ايران تضمين مي خواهند ، مي توانند نظارت هاي خود را افزايش دهند و يا در كنسرسيوم توليد انرژي هسته اي ايران مشاركت داشته باشند و به اين ترتيب اگر خودشان در توليد انرژي هسته اي مشاركت كنند ، متوجه مي شوند كه ايران به دنبال ساخت سلاح هسته اي نبوده و نخواهد بود .

به نفع آمريكاست كه از پيشنهادهاي ايران حمايت كند ؛ زيرا منطقه بيش از اين تحمل بحران آفريني هاي آمريكا را ندارد و همه كشورها توصيه مي كنند كه اين مشكل مسالمت آميز حل شود .

جمهوري اسلامي ايران نمي تواند به آمريكا اعتماد كند و احتمال بحران آفريني جديدي را از سوي آمريكا در منطقه مي دهد ، چراكه معتقد است هيئت حاكمه آمريكا براساس عقل و منطق تصميم نمي گيرد و براي پوشش مشكلات داخلي خود ممكن است در منطقه ، بحران جديدي ايجاد نمايد .

دبير شوراي راهبردي روابط خارجي با اشاره به نقش علم و دانش در پيشرفت كشورها گفت :

كشور قدرتمند در دنياي امروز ، كشوري است كه از پشتوانه علمي و فن آوري هاي نوين برخوردار باشد ؛ جمهوري اسلامي ايران نيز به دستور مقام معظم رهبري نهضت علمي را با سرعت ادامه خواهد داد و جوانان ايران اسلامي روزبه روز خلاقيت هايشان را بروز خواهند داد .

وي از ايرانيان خارج از كشور خواست تا ضمن حفظ وحدت و دفاع منطقي ، از مسير حركت هسته اي ايران دفاع كنند .

آقاي ايرواني تأكيد كرد كه جمهوري اسلامي ايران بحران آفرين نيست و مدبرانه با حفظ عزت ، مسير صلح آميز توليد انرژي هسته اي را ادامه خواهد داد .

وي درباره سياست جمهوري اسلامي ايران درباره عراق گفت :

ايران مايل نيست اختلافاتش با آمريكا را به عراق ببرد ، اما در عراق

280

يك طرف محبوب مردم عراق و طرف ديگر آمريكا با 25 هزار معلول و 400 هزار ميليارد دلار هزينه جنگ بازنده است ؛ ازاين رو براي حل مشكل خود دست به سوي ايران دراز كرده تا از باتلاق موجود خارج شود .

دبير شوراي راهبردي روابط خارجي گفت : ايران معتقد است ، آمريكا در عراق حسن نيت ندارد و ايران نمي تواند به آمريكايي ها در عراق اطمينان كند .

ديدار وزير ارشاد و اوقاف و اميرالحاج سودان با بعثه مقام معظم رهبري

دكتر اظهري تيجاني در رأس هيئتي عالي رتبه از مسؤولان وزارت اوقاف و بعثه حج سودان با آية الله ري شهري و ساير مسؤولان بعثه رهبر معظم انقلاب ديدار و گفتوگو كردند .

ابتدا نماينده ولي فقيه با يادآوري سفر فراموش نشدني خود به كشور سودان گفت :

در ملاقاتي كه با مقام معظم رهبري داشتم ، گزارشي اجمالي از سفرم به سودان ارائه دادم و گفتم كه بسياري از ارزش هاي انقلابي حتي شعارهايمان را در سودان ديدم . گفتم : آقاي عمرالبشير تعدادي از جوانان پرشور و انقلابي را به عنوان وزرا و مسؤولان كشور جمع كرده كه مرا به ياد جوانان و مسؤولان اول انقلاب انداخت . من با توجه به روحيات مردم سودان و علمايي كه در آن جلسه ذكر با حضور مسؤولان شركت كرده بودند ، يقين كردم كه حكومت سودان بر مشكلاتش فائق مي آيد . خاصّه وقتي كه از سخنراني هايشان فهميدم كه مفهوم ذكر و ذاكرين را مثل برخي از اهل طريقت ، به معناي انزواطلبي نمي دانند ، بلكه اهتمام فراوان به امور اجتماعي و اصلاح آن دارند .

در آن جلسات بود كه همان مواضع جمهوري اسلامي نسبت به قضاياي فلسطين و دشمني با آمريكا و مقاومت و اصرار بر ارزش هاي اسلامي را شاهد بودم . . .

آية الله ري شهري با تأكيد بر اين كه كشور دوست و برادر ، سودان ، يكي از مهم ترين

281

كشورهاي متحد و هم پيمان با جمهوري اسلامي ايران در آفريقاست ، خواستار تقويت هرچه بيشتر روابط سياسي و فرهنگي و اقتصادي بين دو كشور شد و افزود :

اميدوار هستيم با همكاري اين كشور دوست بتوانيم زمينه وحدت امّت اسلام را هرچه بيشتر فراهم كنيم . و به اين ترتيب نقشه دشمنان اسلام را كه سود خودشان را در تفرقه امت مسلمان دنيا مي دانند ، از بين ببريم .

سرپرست حجاج ايراني با اشاره به انديشه هاي امام خميني كه مي فرمود : « بايد از هر فرصتي براي تقريب مسلمانان استفاده كرد » گفت :

يكي از فرصت هاي بسيار خوب كه امام راحل ( قدس سره ) تأكيد داشتند ، وحدت همه مسلمانان دنيا بود ، خلف صالح ايشان آية الله خامنه اي نيز همين تأكيد را دارند و در پيام هايشان هرساله به مناسبت حج بر همين وحدت همه جانبه امت اسلام در برابر توطئه هاي دشمنان اصرار دارند . ما اين پيام را كه يكي از جامع ترين پيام هاي آية الله خامنه اي است و در روز عرفه منتشر مي شود ، به عنوان هديه فرهنگي حج به شما تقديم مي كنيم .

وزير ارشاد و اوقاف سودان با اظهار خوشنودي از ديدار مجدّد شخصيت هاي علمي و روحاني بعثه جمهوري اسلامي ايران گفت :

ويژگي جمهوري اسلامي اين است كه انسان را به سمت عزّت مي كشاند . اسلام اصيل به عنوان « طرح انقلاب معنوي و ايماني » طرح مشترك دو كشور ايران و سودان و نقطه تلاقي آنهاست .

ما در زمان دانشجويي در كشور سودان ترديد نمي كرديم كه به شكلي خودجوش همه وقايع انقلاب اسلامي ايران را پيگيري كنيم و در پيروزي هايش جشن بگيريم .

آن چه در ايران وجود دارد ، طرح « ارزش محوري » است ؛ درست در مقابل طرح غرب كه « منفعت محوري » است .

سودان اگرچه تجربه اي تازه در ساحت تطبيق حكومت ديني است ، آن هم در اجتماعي كه پر از اختلافات مذهبي و تنوعات اجتماعي است ، اما با

282

وجود دشمني هاي غرب كه طيّ 50 سال ، به هرشيوه ممكن با ما مبارزه
كرده و مي كوشند وقت و نيروي ما را هدر بدهند ، بحمدالله توانستيم با صبر و جهاد مقاومت كنيم ؛ در طرح جنوب كوشيديم كليه مباني دين را رعايت كنيم . وقتي دشمن ديد ما بر مشكل جنوب غلبه پيدا كرديم ، مشكل « دارفور » را ايجاد كرد . « دارفور » منطقه اي است با پنج ميليون جمعيت كه اقليتي اسلامي تلقي مي شود . مساحتش حدود مساحت فرانسه است و محل تلاقي فرهنگي همه مردمي است كه از اروپا به آفريقا مي آيند . يك مسيحي هم در آن جا نيست ، مسلمانان معتقدي دارد و همان جاست كه طي قرن ها پرده كعبه را مي بافته اند .

مشكل دارفور با پشتيباني آمريكا ، انگليس و فرانسه شروع شد و از همان ابتدا تلاش كردند با كمك مزدوران منطقه ، وجدان اسلامي مردم را به وجداني عربي و قومي تبديل كنند . آنها طرحشان را براي ضربه زدن به حكومت سودان آن چنان قوي پيش بردند كه اين مشكل طي چند ماه به بحران تبديل شد . اما مسؤولان حكومت به دقت و با درك كامل شرايط ايجاد شده آن را پيگيري مي كنند و درصدد حلّ آن هستند . شنيده ايد كه شيخ بشير قسم ياد كرده كه ميدان را براي دشمن خالي نكند . او با پشتياني وحدت ملت مسلمان درصدد غلبه بر همپيمانان شرور مسيحي است .

او در پايان با تقدير از تلاش هاي ايران در نزديك كردن صفوف مسلمانان دنيا به يكديگر گفت :

اين حركتي حكيمانه و هوشمندانه است كه كشور شما پيش گرفته و مخلصانه در راه تقريب مذاهب عمل مي كند . تقريبي نه براي الغاي ويژگي هاي هر مذهب ، بلكه براي تكيه بر كليات و اصول مشترك و رسيدن به وحدت عمل !

ما به آينده اطمينان داريم و نياز به ارتباط بيشتر با كشورهايي مثل ايران ، براي تبادل افكار و تجارب را حس مي كنيم ؛ از طرفي چون وسايل تبليغاتي غرب و رسانه هاي عمومي دشمن ، بسياري از مردم ما را جذب و منحرف

283

مي كند ، نياز به تجربيات جمهوري اسلامي در زمينه هنر و رسانه عمومي داريم .

گفتوگوي هيئت پزشكي جمهوري اسلامي ايران با مسؤولان بعثه

در اين جلسه ابتدا توضيحات متعددي درباره نحوه عملكرد هيئت پزشكي در حج امسال ارائه شد :

پزشكان كاروان ، همگي دكتر عمومي هستند و اين امتياز است ؛ چون بايد تجربه طبابت عمومي را داشته باشند . مشكلي در گذشته بود كه دكترهاي متخصص خود را به عنوان دكتر عمومي معرفي مي كردند و مي آمدند كه كارآيي لازم را در كاروان ها نداشتند .

پزشك ها همگي آموزش هاي لازم را ديده اند و ما مديريت پزشكان كاروان ها را تشكيل داده ايم كه بر كموكيف كارها نظارت مي كند .

آمار بستري شدن بيماران ايراني در بيمارستان هاي سعودي تغييري نكرده است .

كساني كه بدون معرفي پزشك كاروان به بيمارستان مراجعه كرده اند ، طي روزهاي گذشته در حدود 31 بود و اين روزها 41 شده و نشان مي دهد « فرهنگ ارجاع » دارد نهادينه مي شود . در ايران سه وزير در سه دوره اين شعار را دادند ، اما آن جا چون بار مالي زياد دارد موفق نشدند .

نظارت و ارزشيابي پزشكان همين جا با دقت صورت مي گيرد و ارزشيابي را به بعد از برگزاري موسم حج موكول نمي كنيم ، بلكه طي همين مدّت مشخص مي شود كه سال آينده بيايند يا نه .

در مورد زنان زائر اگر نگوييم غفلت كرده ايم ، حداقل سرمايه گذاري لازم نشده ، در حالي كه در كاروان ها بايد پزشك زن داشته باشيم .

ما با توجه به اين كه طي 10 ماه از هر سال در عربستان زائر حاجي يا عمره گزار داريم ، در صورت امكان بايد يك بيمارستان را در مكّه و مدينه

284

احداث كنيم . آقاي طلال قطب قول داده كه حركت مشتركي را شروع كنيم ، ولي نمي شود خيلي اعتماد كرد .

يك مشكل كه هرسال داريم وقوف اضطراري است ، مي توان با رايزني و بررسي راه هاي ممكن كاري كرد كه به لحاظ احكام شرعيه ، اطمينان خاطر بيشتري براي زوار فراهم گردد .

آية الله ري شهري در ادامه جلسه با تشكر از زحمات پزشكان كاروان ها ، پزشكان و كادر بيمارستان و مسؤولان هيئت پزشكي ، براي آنان آرزوي موفقيت و اجر فراوان كرد و افزود :

روايتي از رسول اكرم ( صلّي الله عليه وآله ) را تذكر مي دهم كه فرمود :

« مَنْ كانَ يُحِبُّ أَنْ يَعرِفَ مَنزِلَتَهُ عِند الله فَلْيَنْظُر كيفَ مَنزلةُ الله عندَه »

همه زائران بيت الله ، همه مسؤولان و خدمتگزاران زائرين مي خواهند بدانند عملشان چقدر پيش خدا ارزش دارد . رسول خدا ( صلّي الله عليه وآله ) مي فرمايد : اين قابل سنجش است ؛ بايد ببيند خدا نزد او چقدر ارزش دارد . هرچقدر خدا در نزد انسان ارزش بيشتري داشته باشد ، به همان اندازه او و عملش پيش خدا از ارزش برخوردار است .

در روايت ديگري آمده كه شخصي از امام رضا ( عليه السلام ) پرسيد : چطور مي توانم بفهمم كه شما چه مقدار ارزش براي من قائليد ؟ فرمود : ببين من نزد تو چقدر منزلت دارم ؟

هر ميزان انسان براي خدا ، رسول خدا ( صلّي الله عليه وآله ) و اهل بيت ( عليهم السلام ) ارزش قائل است ، بداند كه به همان نسبت نزد خدا ، رسول خدا ( صلّي الله عليه وآله ) و اهل بيت ( عليهم السلام ) ارزش دارد . حال براي اين كه بداند خدا در نزدش چقدر ارزش دارد ، [ يك راه اين است كه ] ببيند مهمان هاي خدا نزدش چقدر ارزش دارند . به هر ميزان كه هركدام از ما براي حاجي ها و مهمان هاي خدا ارزش قائل هستيم ، خدا هم براي ما و حج ما و كار ما ارزش قائل است .

البته شما پزشكان با مهمان هايي سر و كار داريد كه دلشكسته هم هستند .

285

آمده اند تا حج و زيارت انجام بدهند ، حالا مريض و بستري شده اند ، تلاش براي اينها نشانه منزلتي است كه شما براي خدا قائل هستيد .

آية الله ري شهري وظيفه پزشكان را علاوه بر استفاده از دانش و مهارت هاي پزشكي ، رعايت اخلاق پزشكي دانست و براي هريك از اين دو وظيفه ارزشي مستقل قائل شد و گفت : « يك پزشك حتي اگر توفيق رفتن به حرم و انجام زيارت را كمتر از ديگران داشته باشد ، به خاطر رعايت اين دو وظيفه نسبت به زائران حرم ، در نزد خدا و اهل بيت ( عليهم السلام ) ارزشي ويژه خواهد داشت . »

ايشان در پايان از همه مسؤولان و كادر هيئت پزشكي حج تشكر كرد و اظهار اميدواري كرد كه همگان با رعايت حرمت مهمانان خدا ، توفيق رعايت حرمت خدا و رسول خدا را داشته باشند .

در اين جلسه يكي از پزشكان گفت : « 70% كاروان ها محل مطب پزشك كاروان را در انبار يا آشپزخانه قرار داده اند يا جايي بسيار كوچك و نامناسب را در اختيار پزشك گذاشته اند ؛ طوري كه بيماران رغبت به مراجعه ندارند و اعتماد نمي كنند .

در همين زمينه پيشنهاد شد كه در انتخاب هتل هاي محل اسكان ، يك نفر از هيئت پزشكي به عنوان نماينده بهداشت شركت داشته باشد .

برگزاري همايش فرهيختگان جهان اسلام در مكه مكرمه

اين همايش دوشنبه شب با حضور جمعي از انديشمندان و صاحب نظران كشورهاي اسلامي در سالن اجتماعات بعثه مقام معظم رهبري برگزار شد . شركت كنندگان در اين همايش با تأكيد بر اين واقعيت كه سيره پيامبر اكرم ( صلّي الله عليه وآله ) بهترين راه حل مشكلات كنوني جهان معاصر است ، با بحث و بررسي چالش هاي مختلف كشورهاي اسلامي و ملت هاي مسلمان ، درباره راهكارهاي اجرايي سيره پيامبر عظيم الشأن اسلام ( صلّي الله عليه وآله ) و راه هاي خروج از بحران هاي كنوني در پرتو تعاليم قرآن و سنت به تبادل نظر پرداختند .

286

در اين نشست علمي ، شخصيت هاي شركت كننده عامل اصلي بروز مشكلات اجتماعي ، اقتصادي و سياسي در هريك از جوامع اسلامي دنيا را عدم آشنايي مردم و مسؤولان با معارف اسلامي و سيره و سنت پيامبر ( صلّي الله عليه وآله ) و اهل بيت ( عليهم السلام ) و اجرايي نشدن آنها برشمردند و تأكيد كردند : « روش زندگي پيامبر ( صلّي الله عليه وآله ) به زمان و مكان خاصي تعلق ندارد ، بلكه در همه زمان ها ، در همه جاي دنيا و توسط همه نسل ها مي تواند مورد استفاده قرار گيرد . »

دكتر هادوي دبير همايش فرهيختگان طي سخناني ضمن تشكر از انديشمندان و متفكراني كه از كشورهاي مختلف دنيا در زمره « ضيوف الرحمن » ، در اين همايش شركت كرده اند ، اظهار داشت :

بررسي سيره نبي اكرم ( صلّي الله عليه وآله ) نشان مي دهد مي توانيم مفاهيم جهان شمول اسلام را همان گونه كه پيامبر ( صلّي الله عليه وآله ) در صدر اسلام با موفقيت به اجرا گذاشت و تحولاتي اساسي در همه ابعاد جامعه ايجاد كرد ، در عصر كنوني نيز براي هدايت و آرامش انسان معاصر به كار بگيريم .

وي با تأكيد بر لزوم بهره گيري از فرصت بي بديل موسم حج گفت :

در عصر حاضر سئوالات فراواني در حوزه هاي سياسي ، فرهنگي ، اقتصادي ، بين المللي و اجتماعي وجود دارد كه سيره پيامبر ( صلّي الله عليه وآله ) بهترين منبع براي پاسخ گويي به آنهاست . اما آن چه مهم است ، برنامه ريزي مشترك و همياري فرهيختگاني است كه از همه جاي دنيا در مراسم حج گردهم مي آيند و مي توانند با همفكري و ياري يكديگر در يافتن اين پاسخ ها سهيم باشند .

در ادامه اين همايش ، صاحب نظران باديدگاه هايي متفاوت حول محور عملياتي ساختن آموزه هاي خويش از سيره و سنت رسول گرامي اسلام ( صلّي الله عليه وآله ) براي جواب گويي به نيازهاي جوامع بشري و قشرهاي مختلف امت اسلامي سخنراني كردند .

حجة الاسلام والمسلمين مبلّغي از محققين حوزه علميه قم ، دكتر مهدي مصطفوي قائم مقام وزارت امور خارجه ايران ، دكتر سوداني استاد دانشگاه شهيد چمران اهواز ،

287

دكتر هادوي ، آية الله صابري همداني ، قاضي القضاة كنيا ، مصطفي رحماني رييس دفتر حافظ منافع ايران در واشنگتن و خانم دكتر علي احمد از دانشگاه دارفور سودان ، هركدام در سخناني جداگانه بر لزوم وحدت مسلمانان بر محور قرآن و سيره پيامبر ( صلّي الله عليه وآله ) تأكيد كردند و به موضوعاتي همچون استخراج مكانيزم اجرايي عدالت در صحنه سياسي و بين المللي ، كشف و به كارگيري روش هاي پيامبر اكرم ( صلّي الله عليه وآله ) در دو زمينه تربيت فردي و اجتماعي ، لزوم رفع موانع در مسير اجراي حدود و احكام اسلام و قرآن ، بررسي علمي ضعف هاي گذشته و عوامل انحطاط جوامع اسلامي ، توجه واقعي به اتحاد عملي بين سران و تصميم گيران مذاهب مختلف ، سرمايه گذاري براي جلوگيري از انحطاط اخلاقي جوانان و رفع ظلم از زنان و اعطاي جايگاه متناسب با هر قشر اجتماع ، به عنوان راهكارهاي رسيدن به مجد و عظمت درباره اسلام پرداختند .

اختلاف فتاوا در مورد خروج از مكّه پس از عمره تمتّع

آنان كه به نيت انجام حج تمتع از هر كشوري مانند ايران به عربستان سفر مي كنند ، وارد شدنشان به مكه مكرمه با احرام از ميقات و به نيت انجام عمره تمتع صورت مي گيرد . اين زائران بيت الله پس از انجام عمره تمتع از احرام درآمده ، هر مقدار زمان كه تا هشتم ذيحجه باقي است ، در مكّه مي مانند تا در آن روز پس از محرم شدن در مكه مكرمه براي انجام اعمال حج تمتع روانه صحراي عرفات شوند .

حال اگر كساني به ضرورت كار و شغل خود در ستاد يا بعثه يا اداره كاروان هاي حج ، يا هر ضرورت ديگر ، يا بدون درنظر گرفتن هر نوع ضرورت و به شكل اختياري بخواهند قبل از رسيدن ايام حج از مكّه خارج شوند و پيش از موسم به مكّه بازگردند ، چه حكمي دارند ؟

امروز بعثه حج آية الله فاضل لنكراني ( رحمه الله ) فتواي ايشان را در اين باره منتشر كرد :

1 . خروج از مكه مكرمه بعد از عمره تمتع اختياراً ، چنانچه وقوف و اطمينان به رسيدن به حج باشد ، جايز است ؛ ليكن در صورتي كه عنوان ماه تغيير نمايد و در ماهي كه

288

داخل مكّه مي شوند ، غير از ماهي باشد كه خارج شده اند ، لازم است مجدّداً محرم شوند و عمره تمتّعي كه در ماه قبل انجام گرفته ، لغو و باطل است . و بايد در يكي از مواقيت معروفه براي عمره تمتّع محرم شوند و در صورت عدم تمكّن ، خارج از حرم به مقدار ممكن محرِم شوند .

2 . در مسئله قبل فرقي بين مناطق بعيده و قريبه نيست ؛ بنابراين نسبت به رفتن به مني چنانچه عرفاً آنجا را خارج از مكّه بدانند و اين امر محرز باشد ، بايد همين حكم رعايت شود و تشخيص اين امر كه امروزه مني خارج است يا داخل ، برعهده خود افراد و حجاج محترم است .

آتش سوزي در بازار مكّه

روز گذشته بخشي از بازار مكّه در آتش سوخت . به دنبال آتش گرفتن بخشي از بازار ، نماينده بعثه رهبري در مكّه گفت : « خوشبختانه به هيچ يك از زائران ايراني در اين حادثه آسيبي نرسيده است . گفتني است آتش سوزي بازار نزديك صفا و مروه توسط نيروهاي امنيتي عربستان به سرعت مهار شد . تا لحظه تنظيم اين خبر علّت دقيق اين آتش سوزي از سوي مقامات دولت عربستان اعلام نشده است . همچين مدير روابط عمومي سازمان حج و زيارت خبر از آتش سوزي بعثه يمن در يكي از خيابان هاي مكّه خبر داد . اين آتش سوزي در يكي از طبقات زيرين ساختمان بعثه يمن روي داد كه بر اثر آن تعدادي از مغازه هاي بازار نزديك مسعي دچار حريق شد . در پي اين حادثه به ساختمان بعثه يمن خسارات جزئي وارد شده است . هيچ يك از 98 هزار زائر ايراني در منطقه آتش سوزي حضور نداشتند .

289

سه شنبه 5/10/85

ششم ذيحجه 1427

يادي از شهيدان جمعه خونين مكّه ( قربانيان فاجعه سال 66 )

گاهي ميني بوس هاي مخصوص حمل و نقل زائران ايراني كه مسيرشان از جلوي قبرستان ابوطالب ( عليه السلام ) مي گذرد ، وقتي به زير پل « حُجون » مي رسند ، برخي اهل دل را به ياد مظلوميت رسول الله ( صلّي الله عليه وآله ) و وابستگان و پيروان واقعي اش مي اندازند . اينجاست كه به ياد حضرت عبدالمطلب و عبدمناف و حضرت ابوطالب و حضرت خديجه و فرزندان رسول الله ( صلّي الله عليه وآله ) و شهداي مظلوم در فاجعه قتل عام سال 1366 صلوات دسته جمي مي فرستند و فاتحه مي خوانند .

امروز در نوزدهمين سالگرد كشتار بي رحمانه صدها نفر زن و مرد بي دفاع شركت كننده در مراسم برائت آن سال ، قرار داريم .

خداوند بر علو درجات آنان بيفزايد .

برگزاري همايش بين المللي اهل بيت ( عليهم السلام )

علي رغم برنامه ريزي ها و انجام مقدمات لازم براي برگزاري هرچه با شكوه تر همايش اهل بيت ( عليهم السلام ) در مكه مكرمه ، از همان ابتدا مشكل عدم حضور به موقع

290

دعوت شدگان ، باعث تأخير نيم ساعته در شروع برنامه و افت چشم گير كيفيت آن ، بهويژه در يك ساعت ابتداي همايش بود . دقايقي از ساعت 9 صبح گذشته بود كه همايش با قرائت قاري ممتاز ايراني آغاز شد و پس از آن دبير همايش ، دكتر هادوي با مقدمه اي كوتاه ، حجة الاسلام سيد علي رضوي از روحانيون و مبلغين هندي را براي سخنراني به جايگاه دعوت كرد .

ساعت از 30/9 هم گذشته بود و تنها تعدادي از صندلي هاي چهار رديف جلوي جايگاه پر شده بود . حجة الاسلام والمسلمين مهدوي معاون بين الملل بعثه گفت : « امروز اتوبوس هاي حمل و نقل درون شهري رفت و آمدشان تعطيل شده و اهالي كاروان ها در آمدن به بعثه مشكل دارند . تنها كساني كه خيلي انگيزه براي شركت در همايش داشته باشند ، حاضرند با تاكسي خود را به بعثه برسانند . »

در اين همايش سخنرانان مختلف از كشورهاي اسلامي ، با تأكيد بر نقش پيامبر اكرم ( صلّي الله عليه وآله ) به عنوان بنيان گذار مكتب اهل بيت ( عليهم السلام ) ، التزام به جاودانگي و جهاني بودن آيين اسلام را حكمت اصلي لزوم اعتقاد به ولايت و امامت اهل بيت ( عليهم السلام ) برشمردند .

در اين سخنراني ها بر كامل نبودن دين بدون ولايت ، عدم مصونيت قرآن و سنت از انحراف در فرض عدم وجود رهبران معصوم و تمام نبودن اعمالي همچون حج بدون تبعيت از اهل بيت ( عليهم السلام ) تأكيد شد .

نماينده ولي فقيه نيز طي سخناني با تأكيد بر نقش پيامبر اكرم ( صلّي الله عليه وآله ) در تعيين و تبيين مرجعيت علمي و سياسي اهل بيت ( عليهم السلام ) گفت : « همه احاديثي كه بر جايگاه علمي اهل بيت ( عليهم السلام ) دلالت مي كند ، درواقع تأكيدي بر مرجعيت علمي آن بزرگواران براي امت اسلامي به شمار مي روند . »

وي در همين زمينه به حديث مشهور ثقلين كه مورد قبول كليه مذاهب اسلامي است اشاره كرد و افزود :

اين حديث كه دلالت بر مرجعيت علمي اهل بيت ( عليهم السلام ) در كنار قرآن دارد ، تصريح مي كند كه تمسّك به اهل بيت ( عليهم السلام ) در كنار قرآن موجب مصونيت

291

امت اسلامي در مسائل ديني است و كساني كه اين مرجعيت را نپذيرند ، نمي توانند به صحت مجموعه باورهاي ديني خود مطمئن باشند .

سرپرست حجاج ايراني در ادامه يادآور شد :

پيامبر خدا ( صلّي الله عليه وآله ) خوب مي دانست كه مرجعيت علمي اهل بيت ( عليهم السلام ) بدون رهبري سياسي آنان عملاً امكان پذير نيست . و تا رهبري امت با آنان نباشد ، جامعه اسلامي و مردم جهان نمي توانند به طور شايسته از اقيانوس بي كران علم اهل بيت ( عليهم السلام ) استفاده كنند . در يك جمله از نگاه رسول الله ( صلّي الله عليه وآله ) دين از سياست جدا نيست و قرآن كه برنامه تكامل انسان و قانون اداره جوامع بشري است ، نمي تواند از عترت پيامبر ( صلّي الله عليه وآله ) كه پاسداران اين پيام و تطبيق دهندگان اين قانون در سطح جامعه و تداوم بخش سنت نبوي هستند ، جدا شود .

تجربه تاريخي هم نشان مي دهد كه بدون رهبري اهل بيت ( عليهم السلام ) ، حاكميت ارزش هاي اسلامي دست يافتني نيست . در آينده بشريت هم طبق وعده قرآن و تصريح پيامبر خدا ( صلّي الله عليه وآله ) ، اسلام بهوسيله تشكيل دولت كريمه اهل بيت ( عليهم السلام ) در سراسر جهان به حاكميت خواهد رسيد .

وي پيروزي انقلاب اسلامي در ايران را گام اول در جهت زمينه سازي براي دولت اهل بيت ( عليهم السلام ) برشمرد و گفت :

مقاومت اسلامي در لبنان كه يكي از بركات بزرگ انقلاب اسلامي است كه با پيروزي هاي مكرر بر رژيم صهيونيستي و حاميان آن توانست گام دوم در جهت تشكيل اين دولت جهاني را محقق سازد و اميدواريم با ياري خداوند و در پي بيداري اسلامي و وحدت و يكپارچگي امت هاي مسلمان در كلّ دنيا ، گام هاي بعدي نيز تكميل گردد .

ديدار نمايندگان بعثه آية الله محقق كابلي با نماينده ولي فقيه

سرپرست حجاج ايراني در اين ديدار با تأكيد بر نقش علما و روحانيون افغانستان در سرنوشت سياسي ، فرهنگي ملت افغان ، توصيه كرد كه با هوشياري و تدبير از كليه

292

زمينه ها براي تقويت اسلام در كشور و خنثي كردن نقشه هاي دشمن استفاده كنند .

آية الله ري شهري نسبت به توطئه هاي دشمنان اسلام هشدار داد و گفت : « دشمن در پي ايجاد اختلاف ميان مردم افغانستان است و علما و سياسيون وظيفه دارند از فضاي نسبتاً مناسب كنوني كه مردم افغانستان به دشمن اشغالگر تحميل كرده اند ، براي تثبيت موقعيت اسلام و تقويت وحدت ملي افغانستان بهره بگيرند . »

نماينده ولي فقيه با اشاره به اين كه آمريكايي ها هرگز مصلحت افغانستان و ملت مسلمان را نخواسته ، همواره در جهت تأمين منافع سياسي ، اقتصادي خود حركت مي كنند ، گفت : « دشمن تلاش مي كند از طريق فرهنگي ، هويت اسلامي و ملي مردم افغانستان را ضعيف كند . »

رييس بعثه آية الله محقق كابلي نيز به عمق علاقه مردم مسلمان افغانستان به بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران اشاره كرد و افزود : « مردم افغانستان پس از ارتحال امام امت ، همه ساله روز 14 خرداد را چون عاشورا و اربعين به عزاداري مي پردازند كه اين نمونه اي از علاقه وافر آنان به ولايت و اهل بيت ( عليهم السلام ) است . »

نشست « شب عراق در موسم حج » دربعثه مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق در مكّه

دبير كلّ مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي در نشست « شب عراق در موسم حج » ملّت عراق را به وحدت و همدلي با يكديگر و تبعيت از احكام الهي براي ساختن آينده اي روشن و كشوري آباد و مستقل دعوت كرد .

به گزارش روابط عمومي مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي ، آية الله تسخيري دبير كلّ مجمع به نمايندگي از بعثه مقام معظّم رهبري در نشست « شب عراق در موسم حج » كه با حضور تمامي گروه هاي عراقي شيعه و سنّي در بعثه مجلس اعلاي انقلاب اسلامي در مكّه مكرمه برگزار شد ، سخنراني كرد . دبير كلّ مجمع در اين نشست با اشاره به مشكلات مردم عراق و عوامل تفرقه انگيز در اين كشور ، حجاج عراقي را به پيروزي حق بر باطل و شكست طرح هاي استكبار جهاني و از بين رفتن گروه هاي تكفيري نويد

293

داد . وي در خاتمه از شهداي ملّت بزرگ عراق به ويژه شهيد صدر و آية الله سيّدمحمّد باقر حكيم ، به عنوان روشن كنندگان مسير اين ملّت به سوي تعالي و ساختن آينده اي روشن و تأثيرگذار بر جهان اسلام ياد كرد .

همايش توجيهي امور مشاعر مقدّسه

طبق معمول سنوات گذشته ، در آستانه عزيمت حجاج به عرفات و مني ، مديران كاروان هاي حج سال 85 و مسؤولان اجرايي بخش هاي مختلف ستاد ، در همايشي توجيهي در سالن اجتماعات بعثه گرد هم آمدند ، تا ضمن دريافت آخرين دستورالعمل ها ، در جريان آخرين وضعيت مشاعر مقدسه و مناسك مربوط به ايام تشريق قرار گيرند .

« سيد مصطفي خاكسار قهرودي » در اين اجتماع ضمن گرامي داشت سالروز 6 ذيحجه و شهادت بيش از 400 زائر ايراني در جريان مراسم برائت از مشركان سال 1366 ، امور اجرايي حج در سال جاري را روان و خوب توصيف كرد .

رييس سازمان حج با ابراز رضايت نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت ، از عملكرد اجرايي حج و بهويژه مديران كاروان ها ، از اهتمام ويژه مديران به امور فرهنگي قدرداني كرد و حضور جدي آنان و همه زائران را در آيين برائت خواستار شد .

قهرودي با اشاره به وضعيت جديد جمرات سه گانه پس از طرح و توسعه به مسئله زمان بندي اشاره كرد و افزود كه اين امر باعث اخلال در برنامه رمي جمرات حجاج ايراني نخواهد شد .

وي در پايان با تشريح آخرين وضعيت طرح قرباني ، نحوه انتقال و استقرار زائران در مني و تغذيه آنان ، از مديران كاروان ها خواست كه دستورالعمل هاي مربوط به مشاعر مقدسه را با دقت به كار بندند .

در اين اجتماع ، رييس ستاد مكّه مكرمه نيز در مورد نحوه قرباني ، استفاده از كوپن ها و حفظ آنها توضيحاتي داد و بر ضرورت تسويه حساب در روز 12 ذيحجه تأكيد كرد .

294

در ادامه اين همايش حجة الاسلام والمسلمين كاظم صديقي از روحانيون اعزامي به حج امسال نيز طي سخناني مديران كاروان هاي حج تمتع را « أمناء الرحمن » خواند .

او گفت : « نواميس مردم و مهمان هاي خدا امانت هايي هستند كه به مدت يك ماه مسئوليت اداره و پذيرايي از آنها برعهده مديران كاروان ها قرار مي گيرد و آنان با پذيرش چنين مسئوليت سنگيني بايد مبدأ نور باشند و نشاني كارهاي خير را به اين امانت هاي الهي بدهند . »

صديقي با استناد به آيه قرآن ، مديريت در كاروان ها و خدمات رساني به زائران خانه كعبه را با كار حضرت ابراهيم و اسماعيل ( عليهما السلام ) مشابه خواند و اضافه كرد : « مديران نيز مانند اين دو پيامبر بزرگ ، بايد امكانات لازم را براي مهمانان خدا آماده و از آنان پذيرايي كنند . »

آمادگي همه جانبه براي آغاز حج تمتع

زائران بيت الله الحرام از سراسر جهان اسلام در تكاپوي آمادگي براي آغاز اعمال حج تمتع هستند . در شهر مكّه جنب و جوش وسيعي به چشم مي خورد . رفت و آمد خودروها با اجراي تدابير ويژه ترافيكي وضعيت ويژه اي دارد . خريد و تدارك اقلام مورد نياز كاروان ها براي ايام تشريق ، دست اندركاران مديريت و خدمات كاروان ها را به آماده باشي كامل كشيده است . برگزاري جلسات آموزشي و توجيهي براي زائران ، روحانيون و مسؤولان امور فرهنگي را به تلاشي جديد واداشته است .

در اين ميان ، كاروان هاي زائران ايراني با نظم و ترتيب مثال زدني كه بارها توسط مسؤولان عربستان و رؤساي بعثه هاي مختلف كشورهاي اسلامي مورد تحسين قرار گرفته اند ، فعال و پرتلاش با هماهنگي مسؤولان قسمت هاي مختلف بعثه و ستاد ، درصدد انجام حجي بي عيب و نقص ، پربار و سرشار از معنويت هستند .

شركت مديران كاروان ها در جلسات مناطق و دريافت كليه برنامه ها و توصيه ها ، شركت روحانيون كاروان ها در نشست هاي توجيهي بعثه و ايجاد وحدت رويه و

295

هماهنگي هاي لازم ، مشاركت زائران در كليه جلسات تعيين شده ، همگي نويدبخش اجراي حجي همراه با آسايش و رفاه زائران و مطابق با مناسك صحيح و بايسته است .

كليه مقدمات لازم جهت تأمين اسكان ، حمل و نقل ، بهداشت و تغذيه زائران در ايام تشريق صورت گرفته و تدابير لازم جهت برگزاري باشكوه مراسم برائت از مشركان ، دعاي عرفه ، وقوف در مشعر و اعمال مني اتّخاذ گرديده است .

محفل هاي قرآني در پيشگاه كعبه

طبق جدول برنامه هاي اعلام شده توسط روابط عمومي بعثه مقام معظّم رهبري در مكّه مكرّمه ، شب هاي يك شنبه تا چهارشنبه ( شامگاه شنبه سوم ذيحجه تا سه شنبه ششم ذيحجّه ) به مدت 4 شب مراسم قرآني در طبقه فوقاني مسجدالحرام ، روبروي ناودان طلا ، از ساعت 10 شب به مدّت يك ساعت برگزار مي گردد .

در اين مراسم ملكوتي ، اگرچه از هيچ نوع امكانات صوتي نمي توان بهره گرفت ، امّا قاريان بين المللي كشورمان بانواي آسماني تلاوت آيات روح بخش قرآن كريم ، بسياري از شيفتگان وحي را مجذوب ساخته ، آنان را بي اختيار به توقف و نشستن در اطراف حلقه قاريان وامي دارند .

در همه اين برنامه ها ، به طور معمول ، تعدادي از زائران ايراني و خارجي بيت الله الحرام توسط دوربين هاي فيلم برداري يا حداقل دوربين هاي تعبيه شده در تلفن هاي همراه ، به تصوير برداري از اين برنامه بديع و جذّاب مشغول مي شوند .

برنامه همخواني قرآن كريم به صورت دو نفره يا دسته جمعي و نيز اجراي برنامه توسط گروه هاي تواشيح ـ كه هر شب يك گروه از آنها در اين مراسم شركت دارند ـ از ديگر برنامه هاي اين مراسم قرآني است .

لطف اين برنامه به حضور زائران زن و مرد از كشورهاي مختلف جهان اسلام است كه شايد براي اولين بار جمعي از قاريان بين المللي را در يك جا ، آن هم در جوار خانه كبريايي كعبه ، مشغول قرائت قرآن مي بينند . بسياري از آنان با حالت شگفتي مي پرسند :

296

اين ها كجايي هستند ؟ ووقتي مي شنوند كه اينان قارياني از ايران اسلامي هستمند ، بي اختيار لبخند رضايتي برلبانشان مي شكفد .

مهم نيست چقدر از زائران خانه خدا از كشورهاي مختلف ، از اين برنامه مطلع مي شوند و چند نفر قرائت قاريان ايراني را مي شنوند ؛ مهم اين است كه در ميان آنان كساني هستند كه به جمهوري اسلامي ايران به خاطر اين اهتمام به قرآن ارادت پيدا مي كنند . و من خود ديده ام كساني را كه آنچنان تحت تأثير همين قرائت ها قرار گرفته اند كه در طول مدّت برنامه ، بي اختيار اشك مي ريخته اند .

در يكي از شب ها ، حضور چند تن از خواهران جوان كه با اشتياق فراوان در سمت راست حلقه قاريان نشسته و چشم از هر قاري برنمي داشتند ، توجّهم را جلب كرد . به يكي از آنها كه نزديك تر بودم گفتم : « مي توانم بپرسم از كدام كشور هستيد ؟ » گفت : « من و اين چهار خواهر از انگلستان ، براي حج آمده ايم . » گفتم : « براي اولين بار است كه در اين مراسم شركت مي كنيد ؟ » گفت : « آري ، ولي اينها با اينكه ايراني هستند ، خيلي خوب قرآن مي خوانند . » گفتم : « آنچه قرآن خواندنشان را زيبا مي كند ، اين است كه براي خدا مي خوانند . » لبخندي زد و چيزي نگفت . فردا شب همان چند نفر در جمع تعداد زيادتري از زائران انگلستاني بيت الله الحرام در برنامه شركت كرده بودند .

ادب فراوان قاريان و خويشتن داري زائران به ياري خدا باعث مي شد كه هيچ گاه برنامه اي به تشنّج كشيده نشود و در كمال آرامش برنامه هاي مؤثّر قرآني مسجدالحرام در طيّ مدّت اعلام شده ، ادامه يابد .

طبق اعلام روابط عمومي بعثه ، قرار است همين محفل قرآني در مسجدالحرام ، بعد از پايان مناسك حج نيز از چهارشنبه 14 ذيحجه تا يكشنبه 18 ذيحجه به مدّت پنج شب برگزار گردد .