بخش 15

متن پيام مقام معظّم رهبري به مناسبت كنگره عظيم حج

« بسم الله الرحمن الرحيم

والحمدلله رب العالمين والصلاة علي سيد المرسلين و علي آله الطيبين و صحبه الصادقين .

موسم حج مانند همه سال با بشارتهاي معنوي فرارسيده و فرصتي گرانبها پيش روي جهان اسلام نهاده است . هرچند دلهاي مشتاق از همه جا به آن سو پر مي كشند ، ليكن نيك بختاني كه به اين آرزو دست مي يابند ، اندكي از بسيارند و اين خود مايه پيوستگي جاودانه اين چشمه هميشه جوشان است . ديدار ساليانه برادران در خانه محبوب ، دلها را از سويي با قبله آفرينش و از سويي با ياران جدا افتاده پيوندي دوباره مي زند و در پيكر امت اسلامي ، هم در معنويت و هم در سياستش طراوت و نشاط مي دمد .

وارستگي از آلودگي هاي مادي و يكسره در همه جا و همه كار ، خدا را ديدن ، هر

326

چند در مدتي چند روزه ، توشه بزرگ براي آدمي است . همه آداب و مناسك حج براي آن است كه حج گزار به اين تجربه معنوي دست يابد و اين لذت را در كام جان دريابد . در بعد سياسي ، محور اصلي در حج ، نمايش هويت متحد امت اسلامي است ؛ دوري برادران از يكديگر ، عرصه را براي بدخواهان مي گشايد و تخم تفرقه ميان مسلمانان را بارور مي كند .

امت اسلامي از ملت ها و نژادها و پيروان مذاهب گوناگون تشكيل يافته است . اين تنوع كه با پراكندگي جغرافيايي در بخش حساس و مهمي از كره زمين همراه است ، مي تواند خود نقطه قوتي براي اين پيكره عظيم به شمار آيد و ميراث و فرهنگ و تاريخ مشترك آنان را در گستره اي پهناور ، از كارآمدي بيشتر برخوردار سازد و انواع استعدادها و قابليت هاي انساني و طبيعي را در خدمت آن به كار گيرد .

استعمار غربي از آغاز ورود به كشورهاي اسلامي ، همين نكته را مدنظر ساخته ، يكسره به تحريك انگيزه هاي تفرقه افكن پرداخته است . سياستمداران استعمارگر به خوبي مي دانستند كه اگر هويت يك پارچه جهان اسلام شكل بگيرد ، راه بر سيطره سياسي و اقتصادي آنان بسته خواهد شد ؛ پس در تلاشي همه سويه و بلند مدت ، به اختلاف ها در ميان مسلمانان دامن زدند و زير چتر اين سياست خبيثانه ، از غفلت توده هاي مردم و سست عنصري زمامداران سياسي و فرهنگي ، بهره برداري كردند و كار خود را در تسلط بر كشورهاي اسلامي پيش بردند .

سركوب حركت هاي آزادي خواهانه در كشورهاي اسلامي در قرن گذشته و پيشروي استعمارگران در سلطه گري بر اين كشورها و ايجاد يا تقويت حكومت هاي مستبد در آنها و غارت منابع طبيعي و نابودسازي منابع انساني آنها ، و در نتيجه عقب نگه داشتن ملت هاي مسلمان از قفاله دانش وفناوري ، همه در سايه تفرقه و بيگانگي ـ كه در مواردي به دشمني و ستيز و برادركشي مي رسيد ـ پديد آمده است . با آغاز بيداري اسلامي كه نقطه اوج آن سربرآوردن جمهوري اسلامي در ايران بود ، اردوگاه استعمار غربي با تهديدي بزرگ روبه رو شد . شكست مكتب هاي سياسي شرق و غرب و غلط در

327

آمدن و فروريختن ارزشهايي كه استعمارگران ، آن را تنها راه خوشبختي بشر وانمود مي كردند ، خودآگاهي اسلامي را در ميان توده هاي مسلمان ريشه دار ساخت و ناكامي هاي پي درپي مستكبران در پوشاندن و خاموش كردن اين فروغ الهي ، نهال اميد را در دل ملت هاي مسلمان بارور ساخت .

نگاه به فلسطين امروز ـ كه در آن دولتي پايبند به اصل بي خدشه « آزادي از اشغال صهونيستي » بر سركار آمده ـ و مقايسه آن با غربت و انزوا و ناتواني ملت فلسطين در گذشته ، نگاه به لبنان كه مسلمانان از جان گذشته در آن توانستند ارتش مجهز اسرائيل را با همه كمك هايي كه آمريكا و غرب و منافقان به آن مي رساندند ، شكست دهند و مقايسه آن با لبناني كه صهيونيست ها هرگاه اراده مي كردند تا هركجاي آن بي هيچ مانعي پيش مي رفتند ، نگاه به عراق كه ملت غيور آن بيني آمريكاي مغرور را به خاك ماليده و ارتش و سياستمداراني را كه با كبر و نخوت ، از مالكيت خود بر عراق دم مي زدند ، در باتلاقي از مشكلات سياسي و نظامي و اقتصادي گرفتار ساخته است ، و مقايسه آن با عراقي كه حاكم خونخوار آن به پشتگرمي آمريكا ، نفس هاي مردم را بند آورده بود ، نگاه به افغانستان كه همه وعده هاي آمريكا و غرب در آن ، فريب و دروغ از آب درآمده و لشكركشي كم نظير جبهه متحد غربي در آن ، جز ويراني كشور و فقر و كشتار مردم و اقتدار روز افزون مافياي مواد مخدر به بار نياورده است .

و بالاخره نگاه به جامعه جوان در كشورهاي اسلامي و نسل روبه افزايشي كه با گرايش به ارزشهاي اسلامي و نفرت روزافزون از آمريكا و غرب درحال رشد و بالندگي است ؛ نگاه به اين همه مي تواند بخت واژگون و سياست هاي شكست خورده مستكبران غربي و پيش از همه آمريكا را به درستي به تصوير بكشد و شكل گيري هويت متحد اسلامي را نويد دهد .

اكنون دولت آمريكا و سرمايه سالاري غرب و فعالان مفسد صهيونيست حقيقت زنده بيداري اسلامي را حس مي كنند و با اعتراف به اين كه سلاح و قدرت نظامي در برابر اين حقيقت ، كارآيي ندارد ، همه توان خود را در حيله ها و شيوه هاي سياسي به كار

328

مي گيرند . امروز روزي است كه امت اسلامي ، چه نخبگان سياسي و فرهنگي و ديني و چه توده هاي مردم در آن ، بايد بيش از هميشه هوشيار باشند و حيله هاي دشمن را بشناسند و با آن مقابله كنند . يكي از كارآمدترين حيله ها ، افروختن آتش اختلاف است . آنان با صرف پول و تلاش سراسيمه و بي درنگ ، در پي آنند كه مسلمانان را سرگرم اختلاف ميان خود كنند و بار ديگر با بهره گيري از غفلت ها و كج فهمي ها و تعصب ها ، ما را به جان يكديگر بيندازند . امروز هر حركت تفرقه انگيز در دنياي اسلام ، گناهي تاريخي است . آنان كه عنودانه گروه هاي عظيمي از مسلمين را به بهانه هاي واهي تكفير مي كنند ، آنان كه با گمان هاي باطل ، به مقدسات فرقه هايي از مسلمين اهانت مي كنند ، آنان كه به جوان هاي از جان گذشته لبنان ـ كه مايه سربلندي امت اسلامي شدند ـ از پشت خنجر مي زنند ، آنان كه براي خوشامد آميركا و صهيونيست ها از خطر موهومي به نامه « هلال شيعي » سخن مي گويند ، آنان كه براي شكست دولت مسلمان و مردمي در عراق ناامني و برادركشي را دامن مي زنند ، آنان كه دولت حماس را كه محبوب و منتخب ملت فلسطين است از هر سو زير فشار قرار مي دهند ، چه بدانند و چه ندانند ، مجرماني به شمار مي روند كه تاريخ اسلام و نسل هاي آينده از آنان با نفرت ياد خواهند كرد و آنان را مزدوران دشمن غدار خواهد دانست .

مسلمانان در همه جهان بدانند كه دوران تحقير و عقب ماندگي جهان اسلام به سر آمده و دوران تازه اي آغاز شده است . اين گمان باطل كه كشورهاي مسلمان بايد براي هميشه در پنجه اقتدار فرهنگي و سياسي غرب اسير باشند و در انديشه و عمل و رفتار فردي و جمعي از آنان تقليد كنند . به دست خود غربي ها و براثر طغيان و افراد و غرور آنان ، از ذهنيت توده هاي مسلمان زدوده شده است . غرب به ويژه پس از سردمداري آمريكا ، با ستم هاي آشكار و رفتارهاي بي منطق و استكبار و غرور بي حد و حصر ، در جهان اسلام به يك ضد ارزش تبديل شده است .

رفتار آنان با مردم فلسطين و متقابلا رفتار آنان با دولت خونخوار صهيونيست ، موضع آنان در قبار اعتراف رژيم صهيونيستي به سلاح اتمي و متقابلا موضع آنان در برابر

329

استفاده غير نظامي ايران از انرژي هسته اي ، حمايت آنان از حمله نظامي به لبنان و كمك تسليحاتي و سياسي به حمله كننده و متقابلا ضديت آنان با مدافعان جان بر كف لبناني ، باج گيري دائمي آنان از دولت هاي عربي و متقابلا باج دهي هميشگي آنان به رژيم صهيونيستي ، حمايت از اهانت كنندگان به مقدسات اسلام و حتي افترا و اهانت صريح بلندپايگان غربي همچون پاپ به اين آيين الهي و متقابلا جرم شمردن تحقيق و ترديد درباره هولوكاست و كيان صهيونيستي ، حمله نظامي و كشتار و ويراني در عراق و افغانستان به نام دموكراسي ، و توطئه برضد دولت هاي منتخب مردم سالار در فلسطين و عراق و آمريكاي لاتين و هرجاي ديگري كه عوامل آمريكا و صهيونيست بر سر كار نيامده باشند ، غوغاي مبارزه با تروريسم و متقابلا گفت و گوي پنهاني و حتي كمك به تروريست هاي جرار در عراق و غيره .

اين رفتارهاي نامعقول و كينه توزانه بر ملت هاي مسلمان حجت را تمام كرده و به بيداري اسلامي كمك رسانده است . امروز چه بخواهند و چه نخواهند ، حركتي عميق و ريشه دار در دنياي اسلام آغاز شده و همين حركت است كه در زمان متناسب خود به استقلال و عزت و حيات دوباره امت اسلامي خواهد انجاميد . اين يك مقطع تاريخي تعيين كننده است . نخبگان ، علما و روشنفكران وظيفه سنگيني در اين مقطع بر دوش دارند ؛ هرگونه ضعف و سست عنصري و غرضورزي و كوتاهي آنان مي تواند به فاجعه منتهي شود . علماي دين در برابر اختلاف افكني مذهبي ساكت ننشينند ؛ روشنفكران در دميدن روح اميد در جوانان كوتاهي نكنند ؛ سياستمداران و زمامداران ، مردم خود را در صحنه نگه دارند و به آنان تكيه كرده ، دولت هاي اسلامي همبستگي خود را تقويت كنند و از اين قدرت حقيقي در برابر تهديد سلطه گران بهره مند شوند .

امروزه سرويس هاي جاسوسي آمريكا و انگليس در عراق ، لبنان ، و در كشورهايي از شمال آفريقا و در هرجاي ديگري كه بتوانند ، با همه قوا در حال پراكندن ويروس اختلاف مذهبي اند . اجتماع حج بايد ما را در برابر اين بيماري مهلك مصون سازي كند و آيه شريفه : ( وَ أَطِيعُوا اللهَ وَرَسُولَهُ وَلا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَاصْبِرُوا إِنَّ

330

اللهَ مَعَ الصّابِرِينَ ) را پيوسته در برابر چشم ما قرار دهد . امروزه برائت از مشركان نداي قلبي و فطري همه ملت هاي مسلمان است . موسم حج تنها نقطه اي است كه اين ندا مي تواند از سوي همه اين ملت ها با صداي بلند طنين افكند .

اين فرصت را مغتنم بشماريد و با دعا براي امت اسلامي و دعا براي تعجيل در ظهور مهدي موعود ( سلام الله عليه و عجل الله فرجه ) ، از هر كرانه خود را در اين اقيانوس عظيم شست و شو دهيد .

توفيق و خوشبختي و حج مقبول را براي همه شما مسئلت مي كنم .

سيد علي خامنه اي

سوم ذيحجه 1427 ، مصادف با سوم دي ماه 1385

پس از اين كه سرپرست زائران ايراني بيت الله الحرام پيام حضرت آية الله خامنه اي را به زبان فارسي خطاب به زائران كشورمان در صحراي عرفات قرائت كرد ، ترجمه پيام معظم له به زبان عربي نيز قرائت شد .

331

شنبه 9/10/85

دهم ذيحجه 1427

پيام تبريك سرپرست حجاج ايراني به مناسبت عيد سعيد قربان

نماينده ولي فقيه و سرپرست حجاج ايراني با انتشار پيامي در صحراي مني ، ضمن تبريك فرارسيدن عيد سعيد قربان به مسلمانان جهان ، بر ضرورت توجه آحاد مردم مسلمان به مسئوليت هاي معنوي و سياسي اجتماعي پيش رو تأكيد كرد .

آية الله محمدي ري شهري ، عيد قربان را عيد رهايي از تعلقات غيرخدايي ، قرباني كردن دلبستگي هاي دنيوي ، شكوفايي ايمان و يقين و دل سپردن به رضايت محبوب توصيف و براي همگان برخورداري از بركات و نعمت هاي اين عيد پرفضيلت را آرزو كرد .

به گزارش واحد ارتباطات خبري بعثه مقام معظم رهبري ، در پيام نماينده ولي فقيه آمده است : « زائران كوي يار با درك عارفانه عرفات و وقوف با شعور مشعرالحرام ، اينك با تضرع و دعا قلب خود را آماده پذيرش رحمت الهي در روز عيد عاشقي و بندگي خدا و پيروي از سنت نبوي مي كنند . »

سرپرست حجاج ايراني همچنين در اين پيام با تقدير و تشكر از زائران ايراني به دليل حضور باشكوه ، هوشمندانه و توأم با نظم و اخلاق اسلامي در مراسم برائت از

332

مشركان ـ كه از اصول مسلم و اجزاي جدايي ناپذير مراسم عبادي سياسي حج ابراهيمي محمدي است ـ اظهار اميدواري كرد كه برگزاري اين مراسم ، وحدت مسلمانان و تقريب مذاهب اسلامي را در برابر استكبار جهاني تحكيم بيشتري بخشد و زمينه خنثي شدن توطئه هاي دشمنان و عوامل تفرقه افكن را فراهم آورد .

وي از حجاج خواست با استفاده از فرصت به دست آمده در كنار سفره الهي و در عيد قربان ، دست دعا به سوي معبود بي همتا بلند كرده ، پيروزي مسلمانان جهان را از خداوند مسئلت نمايند .

آية الله محمدي ري شهري در بخش ديگري از اين پيام ، با اشاره به چالش هاي پيش روي جهان اسلام گفت :

در شرايطي كه دشمنان با به كارگيري مزدوران آگاه و ناآگاه در پي مقابله با رشد اسلام خواهي و جنبش بيداري اسلامي برآمده اند ، بر علما و انديشمندان و نخبگان سياسي فرهنگي جهان اسلام فرض است كه تمام همت خود را حول محور قرآن كريم و سيره نبوي ، صرف وحدت ، همدلي و تقريب در ميان مسلمانان نمايند .

اميرالحاج ايران در اين پيام براي پيروزي مردم عراق ، لبنان ، افغانستان و فلسطين ـ كه پيروزي همه مسلمانان جهان است ـ ، عزت روزافزون نظام مقدس جمهوري اسلامي و طول عمر بابركت ولي امر مسلمين دعا كرد .

اعدام ديكتاتور

خبر اعدام ديكتاتور عراق ، صدام حسين منتشر و موجي از شادي را در ميان زائران ايراني خانه خدا درپي داشت . اين اقدام شجاعانه واكنش هاي وسيعي نيز در بين زائران ديگر كشورها و رسانه هاي عمومي و جهاني ايجاد كرد .

يك روزنامه نگار برجسته انگليسي در واكنش به اعدام صدام حسين ، ديكتاتور سابق عراق از محاكمه نشدن وي براي ارتكاب بزرگ ترين جنايات جنگي از جمله حمله

333

به ايران و كشتار مردم انتقاد كرد .

« رابرت فيسك » در مقاله اي در روزنامه « اينديپندنت » ، چاپ لندن نوشت : « صدام براي بعضي از بزرگ ترين جنايات جنگي خود از جمله اشغال ايران كه منجر به كشته شدن يك و نيم ميليون نفر شد ، محاكمه نشد . »

وي با بيان اين كه با توجه به حمايت غرب از صدام در حمله به ايران ، اين مسئله چندان عجيب نيست ، افزود : « در سال 1980 صدام را ترغيب به اشغال نظامي ايران كرده ، تسليحات شيميايي به وي فروختيم تا ضد ايران و كردها از آن استفاده كند . »

روزنامه نگار با سابقه انگليسي فاش كرد : « با وجود آن كه اين اعمال صدام بزرگ ترين جنايات جنگي وي محسوب مي شود ، آمريكا همواره از مطرح شدن اين مسائل در دادگاه جلوگيري كرده است ؛ زيرا چنين روندي منجر به از ميان رفتن اعتبار غرب مي شد . »

فيسك با تصريح بر اين كه صدام ديكتاتوري بود كه آمريكا آن را ساخت و سپس نابود شد ، نوشت : « اعدام صدام به عنوان يك تصميم آمريكايي در تاريخ ثبت شد و زمان ، اين تفكر را گسترش خواهد داد كه غرب به اين علت يك رهبر عربي را معدوم كرد كه وي ديگر از تصميم هاي واشنگتن اطاعت نمي كرد . »

گزارشي از طرح قرباني و عمليات انجام شده در عيد قربان

جايي در همين نزديكي

از سال هايي كه انجام قرباني يكي از سخت ترين و طاقت فرساترين مراحل مناسك به شمار مي آمد ، زمان زيادي نگذشته است ؛ زائراني كه به ياد ابراهيم پا به عرصه قرباني مي گذاشتند ، با مشكلات عديده اي نظير تهيه دام مناسب براي قرباني ، دسترسي به ذابح واجد شرايط و انجام صحيح عمل قرباني دست و پنجه نرم مي كردند . درواقع پيروزي بر اين مشكلات جز از طريق چانه زني و اندكي رفتار رندانه ممكن نبود ؛ آن چنان كه حتي برخي براي كاميابي در اين عمل از هيچ كاري فروگذار نمي كردند ! بعد از انجام عمل

334

قرباني ، زائران با لباس هاي احرام خون آلود و در حالي كه گاهي تا ساق پا در لاشه هاي روي هم انباشته گوسفندان فرو مي رفتند ، از قربانگاه باز مي گشتند و عملاً همّت زائران بر اين بود تا قرباني را انجام دهند و از معركه بگريزند !

ماجرا به همين جا ختم نمي شد ؛ دولت سعودي بايد وارد عمل شده ، به سوزاندن يا دفن لاشه هاي برجاي مانده اقدام مي كرد . كه اين امر علاوه بر تحميل هزينه هاي مستقيم اثرات سوئي نيز چون تخريب محيط زيست داشت و چهره اي مكدر از تعاليم آسماني اسلام برجاي مي گذاشت .

سرانجام همين حساسيت ها و دغدغه هاي مبارك مسلمانان و كشورهاي اسلامي باعث شد تا دولت عربستان با اجراي سياست احداث قربانگاه هاي مدرن و مكانيزه و انتخاب متولي توانمند براي مديريت طرح قرباني ، زمينه را براي يك حركت عظيم خداپسندانه فراهم كند ؛ آن چنان كه امروز گوشت حاصل از عمليات قرباني در طرح متمركز به مصرف نيازمندان بيش از 30 كشور مسلمان مي رسد . فرآيندي كه تا 8 ماه ممكن است به طول بيانجامد ؛ بنابراين اگر چند ماه پس از سفر نوراني حج ، ناگهان جلوه لبخند الهي را در زندگي خود ديديد ، شايد به بركت دعاي گرسنه اي باشد كه در گوشه اي از عالم گوشت قرباني شما به دست او رسيده است .

جمهوري اسلامي پيشگام در طرح جديد

دولت عربستان سعودي براي اجراي طرح جديد ، بانك توسعه اسلامي را كه وابسته به سازمان كنفرانس اسلامي است ، برگزيد و تسهيلات كافي سخت افزاري و نرم افزاري را براي انجام بهينه طرح يادشده در اختيار اين بانك قرار داد . مزيت هاي طرح جديد باعث شد تا سازمان حج و زيارت كشورمان جزو پيشگامان استفاده از طرح متمركز باشد ؛ چرا كه اين طرح در ارائه چهره اي درخشان از مديريت و همبستگي اسلامي بسيار مؤثر مي نمود .

شش سال از طرح جديد مي گذرد و در اين سال ها مديريت طرح قرباني در سازمان

335

حج در اختيار آقاي رضانيا بوده است ؛ رضانيا به تمامي زواياي طرح قرباني اشراف كامل دارد . او تأكيد دارد نوآوري هايي كه تاكنون در اجراي طرح بهوجود آمده است ، در سال هاي بعد هم ادامه خواهد داشت .

هر روز بهتر از ديروز

رضانيا و همكارانش سعي كرده اند تدريجاً روال هاي اجرايي را اصلاح كنند و هر روز بهتر از ديروز باشند ؛ راه اندازي كاروان ذابحين از طريق برگزاري آزمون عملي بين 600 ذابح واجد شرايط ، تعامل مستمر با مراجع عظام تقليد از طريق معاونت آموزش و پژوهش بعثه با هدف ايجاد تسهيلات جهت خروج از احرام و انجام ذبح شبانه ، واريز وجه قرباني در ايران به جاي دريافت پول از زائران در عربستان ، كاهش و بهينه سازي تعداد افراد حاضر در سالن هاي قرباني و اصلاح نظام ارائه كوپن قرباني ، گوشه اي از اقداماتي است كه در طول اين سال ها انجام و باعث شده طرح قرباني به شكل يك طرح كارآمد ، منظم و آسان درآيد .

او مي گويد با اجازه اي كه امسال از بعضي از مراجع عظام تقليد براي ذبح شبانه گرفته شده ، روال كارها از سال هاي قبل هم ساده تر خواهد شد . همچنين مانند سال هاي گذشته ، امسال هم تمهيدات لازم براي مشاركت ايرانيان خارج از كشور در طرح قرباني در نظرگرفته شده است .

مدير طرح قرباني مي گويد : « همه حجاج ايراني ، قرباني خود را از طريق طرح متمركز انجام مي دهند كه اين استقبال ، نشان از اعتماد حجاج به خدمتگزاران دارد . » او وعده مي دهد كه در سال هاي آتي ، واريز پول از طريق كارت هاي اعتباري الكترونيكي صورت بپذيرد كه در اين صورت گم شدن كوپن ديگر معنايي نخواهد داشت .

باقيات الصالحات بين المللي

گوشتي كه پس از طي مراحل بهداشتي بسته بندي مي شود ، در مدت زماني بين

336

6 تا 8 ماه بين نيازمندان مسلمان توزيع مي گردد . توزيع گوشت حاصل از طرح قرباني
ايرانيان توسط كميته امداد صورت مي گيرد . آن چنان كه همين امسال 60 هزار قرباني براي جنگ زدگان لبنان و 20 هزار ديگر براي مسلمانان كشور آذربايجان فرستاده شده است .

رضانيا درباره اين كه چرا گوشت قرباني به كشور خودمان آورده نمي شود ، مي گويد : « به خاطر حساسيت هاي سازمان دامپزشكي تا سال گذشته فقط موفق به اخذ مجوز ترانزيت گوشت از خاك ايران شده بوديم ، اما با تلاش هاي صورت گرفته مقرر شده است امسال يك تيم از سازمان دامپزشكي بروند و به فعاليت هاي كشتارگاه نظارت كنند تا در صورت تأييد تيم ناظر ، گوشت قرباني را بين نيازمندان كشور خودمان توزيع كنيم . »

مديريت ايراني ، الگوي كشورهاي اسلامي

نظم و هماهنگي حجاج ايراني همواره زبانزد كشورهاي ديگر بوده است . يكي از مهم ترين عرصه هاي جلوه اين نظم طرح قرباني است . مدير طرح قرباني با طيب خاطر توضيح مي دهد :

ظرفيت استاندارد سالن هاي در اختيار ما معادل انجام 62500 فقره قرباني در هر روز است در حالي كه سال قبل با نظم و همت مثال زدني ، عوامل اجرايي كاروان ها و همكارانمان موفق به انجام 75500 فقره ذبح شرعي شديم .

اين مسئله باعث تحسين بانك توسعه اسلامي و ديگر كشورها شد ؛ تا جايي كه بعضي از كشورها از جمهوري اسلامي ايران درخواست كرده اند تا در مديريت طرح قرباني با آنها همكاري كند و بانك توسعه هم به تمامي كشورها توصيه مي كند كه ايران را به عنوان الگوي موفق طرح قرباني مدنظر داشته باشند .

337

او صف طولاني مديران در ابتداي صبح عيد قربان را يادآوري و اظهار مي كند كه هيچ يك از همكارانش تصور نمي كردند كه اين حجم قابل توجه از مديران كاروان ها ابتداي صبح براي قرباني آماده باشند .

طرح ترافيك قربانگاهي !

سالن هاي قرباني ، بلافاصله بعد از نماز عيد قربان گشوده مي شوند . البته مديران ( يا عوامل اجرايي شان ) از چند ساعت قبل آن جا حاضر مي شوند و زنبيل مي گذارند ! مديران در سالن مسؤولان استاني سازمان هستند تا ارتباط بين مديران كاروان ها و مديران ستادي را به خوبي برقرار كنند . براي سهولت كار ، ذابحين لباس سبز ، رابطين لباس سفيد و سلاخان غيرايراني لباس قرمز بر تن دارند . سختي كار ، محدوديت فضا و الزامات بهداشتي باعث شده تا براي ورود به سالن هاي كشتار محدوديت برقرار شود . درواقع از هر كاروان فقط افراد زير مجوز ورود به طرح را دارند :

مديران ، معاونان ، روحانيون و روحانيون معين ، يك نفر به عنوان خدمه قرباني و به ازاي هر 50 نفر يك نفر به عنوان وكيل و مسؤول انجام « پروژه وقوف اضطراري » و 5 نفر از روحانيون كاروان ذابحين . 95 نفر ذابح بايد در روزهاي دهم و يازدهم تا قبل از ظهر هريك بيش از هزار فقره ذبح انجام دهند و اين در حالي است كه ذابحين و كليه عوامل اجرايي قرباني به سبب حضور در قربانگاه در روزهاي نهم تا يازدهم ذيحجه از انجام اعمال محرومند .

چرخه قرباني « كاملاً » ايراني

تعداد قابل توجه زائران ايراني ـ كه نزديك به صدهزار نفر هستند ـ مديران طرح قرباني را به اين فكر واداشته كه دام مورد نياز براي عمليات قرباني ايرانيان را از كشور خودمان تأمين كنند ؛ اتفاقي كه دو فوريت مهم را در پي دارد : يكي تأمين شرايط شرعي دام و ديگري ايجاد يك بازار اقتصادي مناسب براي كشور ؛ چرا كه چرخه پرورش ،

338

فروش و عمليات صادرات صد هزار دام زنده مي تواند فرصت هاي شغلي مستقيم و غيرمستقيم زيادي ايجاد كند . اما مديران طرح قرباني با دو مشكل عمده مواجه اند كه ممنوعيت صادرات دام از كشورمان و ممنوعيت ورود دام زنده به عربستان از آن جمله اند . رضانيا مي گويد :

با مساعدت و همكاري مسؤولان كشورمان ، به خصوص مساعدت شخص وزير جهاد كشاورزي مسئله صدور دام حل شده و اخذ مجوز ورود دام به عربستان هم مراحل آخر خود را طي مي كند . اين مسئله اگر در حج امسال هم محقق نشود ، براي حج 86 حتماً صورت خواهد پذيرفت . بدين ترتيب چرخه قرباني حجاج ايراني كاملاً بومي خواهد شد و دام زنده مورد نياز از ايران تأمين مي گردد و با نظارت دامپزشكي كشور و توسط ذابحين ايراني ، عمليات قرباني صورت مي پذيرد و ان شاءالله نهايتاً توسط كميته امداد بين هموطنان نيازمند توزيع مي گردد .

طرح نوين قرباني آن چنان موفق عمل كرده كه وقتي مراجع عظام تقليد هم در جريان مزاياي طرح قرار گرفته اند ، به مقلدان خود مشاركت در اين طرح را ( به جاي ساير الگوها مانند انجام ذبح در ايران ) توصيه فرموده اند .

آيين پاسداشت سربلندي ابراهيم در آزمون الهي امروز به عرصه اي براي تجلي سربلندي و عزت مسلمين تبديل شده است . طرح نوين قرباني مي تواند الگوي مناسبي براي حركت در ساير ساحات براي ملت مسلمان به شمار آيد ؛ آن چنان كه در هرجا وحدت كلمه بر پايه انديشه هاي پوياي اسلام و با استفاده از نوآوري هاي بشري سرلوحه كار قرار گيرد ، بي گمان ظفر نزديك و نصر در پيش روست .

طرح جديد سعودي ها در توسعه جمرات سه گانه

ـ كشتار چند هزار نفر از حجّاج در منطقه رمي جمرات خصوصاً رمي جمره عقبه طي چند سال اخير ، عاقبت سعودي ها را به تدبيري واداشت كه درهمين فاز اول نتيجه مطلوبي را به همراه داشت . كسي كشته نشد و ازدحام جمعيّت اگرچه منتفي نشده بود ،

339

قابل تحمل به نظر مي رسيد .

ـ افزايش ارتفاع ستون ها و افزايش عرض هر ستون تا حدود 25 متر و وسعت دادن پل ها به مقدار 30 متر در همين اولين بخش اجرايي « پروژه توسعه جمرات » ، سبب كاهش چشمگير ازدحام و فشار جمعيّت بود و قطعاً زماني كه دو طبقه ديگر نيز بر پل جمرات افزوده شود ، ديگر هيچ نگراني نسبت به ازدحام هاي خطرآفرين وجود نخواهد داشت . پنج طبقه براي رمي جمرات ( طبقه زيرزمين ، طبقه همكف ، و سه طبقه اول ، دوم و سوم ) به خوبي گنجايش حجم رو به افزايش حجاج را خواهد داشت ؛ به ويژه اگر برنامه زمان بندي سيرحجّاج هم عملي گردد .

ـ طرح يادشده نشان داد كه سعودي ها اگر اراده كنند ، مشكلات ديگر در زمينه طواف ، سعي ، حركت به مشاعر مقدسه ، و بازگشت از آنها را نيز مي توانند برطرف نمايند . و اگر امسال مشكلي همچون انتقال زائران بيت الله از عرفات به مشعر الحرام پيچيده تر از سال هاي گذشته و آزاردهنده تر از هميشه بود ، دليلش كم توجّهي مسؤولان سعودي در حل ريشه اي اين مشكل است .

ـ رضايت مندي زائران بيت الله و سكوت حاكي از رضايت مراجع محترم تقليد هم نشان داد كه با وجود سخت گيري ها و احتياطات واجب و مستحب برخي از اين بزرگواران ، باز هم حلّ مشكل مردم را در اولويّت قرار مي دهند و اينكه ستون جمره با عرض كم يك باره به ستوني به عرض 25 متر تبديل شود ، برايشان جاي اشكال باقي نمي گذارد .

ـ مسؤولان بعثه و سازمان حج و زيارت مسئوليت سنگيني در اطّلاع از جزئيّات همه اينگونه طرح ها ، حتّي پيش از عملي شدن آنها دارند ؛ تا در صورت مشكل دار بودن آنها از ديدگاه مراجع محترم تقليد ، خاصّه مقام معظم رهبري ، بتوانند اقدامات لازم را در فرصت مناسب انجام دهند .

ـ اطّلاع رساني مناسب و دقيق به مراجع محترم تقليد ، روحانيون معظّم ، مديران كاروان ها و زائران بيت الله الحرام توسط مراجع ذيربط ، چه نسبت به مشكلات موجود و

340

كيفيّت برخورد با آنها و چه نسبت به طرح هايي كه در حل اين مشكلات انجام شده يا بايد بشود ، مي تواند موجب كاهش اضطراب و سردرگمي ها از يك طرف و كم شدن و يا از بين بردن صدمات ، تلفات و خلل هاي احتمالي در اعمال و مناسك حجاج از طرف ديگر باشد .

341

دوشنبه 11/10/85

دوازدهم ذيحجه 1427

برگزاري سومين جلسه شوراي هماهنگي بعثه در مكّه مكرمه

سومين جلسه شوراي هماهنگي بعثه مقام معظم رهبري در مكّه مكرمه در تاريخ 11/10/85 با شركت كليه اعضا در حضور نماينده محترم ولي فقيه و سرپرست حجاج تشكيل شد . اهم مباحث مطرح شده و تصميمات گرفته شده در اين جلسه به شرح ذيل است :

1 . نماينده محترم ولي فقيه و سرپرست حجاج با اشاره به پايان بخش اعظم عمليات حج ، از تلاش ها و كوشش هاي جناب آقاي خاكسار قهرودي ، رييس محترم سازمان حج و زيارت و همكاران محترم ايشان ، سفير محترم ايران در عربستان و سركنسول محترم جمهوري اسلامي در جده ، تقدير وتشكر و اظهار اميدواري نمودند كه با تداوم تلاش ها ، خدمت رساني به حجاج محترم تا پايان عمليات حج به شكل شايسته اي ادامه يابد .

2 . پس از ارائه گزارش مربوط به برنامه هاي اجراشده در ايام تشريق ، خصوصاً مراسم برائت از مشركان و دعاي عرفه ، نماينده محترم ولي فقيه از مجريان برنامه ها بهويژه آقايان : آخوندزاده و سليمي و همكاران ارجمند آنان و ساير معاونت ها كه در اين امر همكاري داشته اند ، قدرداني نموده ، اظهار داشتند : « با تدابير انديشيده شده مشكل

342

حاد و ويژه اي وجود نداشت ؛ بااين حال لازم است در سال هاي آتي موارد ذيل نيز بيشتر رعايت شود :

الف ) ضمن كنترل دقيق اشعاري كه قرار است در مراسم قرائت شود ، مداحان و قاريان محترم دعا توجيه شوند كه از بيان مطالب اختلاف برانگيز و غير صحيح ( به صورت صريح و يا با كنايه ) اكيداً خودداري نموده ، قاري دعاي عرفه فرازهايي از ترجمه دعا را نيز قرائت نمايد .

ب ) معاونت اجرايي تدابيري اتخاذ نمايد كه هنگام برگزاري مراسم برائت ، از ايجاد راه بندان و ترافيك در خيابان هاي اصلي عرفات جلوگيري شود .

ج ) زائران شركت كننده در مراسم برائت از مشركان توجيه شوند كه در پايان برنامه از حمل پلاكاردها و شعارهايي كه بين آنان توزيع مي شود ، خودداري نمايند .

د ) استحكام چادرهاي ويژه برگزاري مراسم دقيقاً كنترل و با برقراري پست هاي انتظامات از ورود افراد از لابه لاي چادرها جلوگيري شود .

هـ ) روابط عمومي بعثه مقام معظم رهبري نسبت به توزيع دعاي عرفه با ترجمه ( مورد تأييد معاونت آموزش و پژوهش ) در بين شركت كنندگان در مراسم دعا اقدام نمايند .

و ) براي جلوگيري از اختلاط خانم ها و آقايان در مراسم برائت از مشركان ؛ بهويژه هنگام ورود و خروج از درها برنامه ريزي شود .

ز ) توجيه بيشتر مديران و روحانيون كاروان ها براي شركت به موقع زائران در مراسم .

ح ) مداحان در پايان مرثيه سرايي در دعاي عرفه به ذكر « العفو » بسنده نمايند .

3 . قرار شد كه سازمان حج و زيارت مسائل و مشكلات مربوط به ايام تشريق ، از جمله نابساماني وضعيت ترافيك ، كمبود دستشويي ها در عرفات ، عدم رعايت نظافت در مني و انباشته شدن زباله در مقابل چادرهاي زائران در مني ، كمبود ظرفيت چادرها در مني ، نامناسب بودن مكان حلق و . . . را جمع آوري و نسبت به انعكاس آن به مقامات

343

سعودي اقدام نمايند .

4 . فعاليت رسمي بعثه مقام معظم رهبري در مدينه منوره از پانزدهم ذيحجه به مسئوليت حضرت آية الله اميني آغاز و تا پايان روز سي ام ذيحجه تداوم يابد .

همچنين مقرر شد كه مسؤولان كليه قسمت ها درصورت مراجعت به ايران ، جانشين خود را خدمت حضرت آية الله اميني معرفي و تأكيد نمايند تا پايان تاريخ تعيين شده به همراه پرسنل ذيربط در مدينه منوره حضور داشته ، معاونت اجرايي نيز از اعزام آقايان پيش از تاريخ مقرر اكيداً خودداري نمايند .

5 . پس از مراجعت نماينده محترم ولي فقيه و سرپرست حجاج به ايران ، فعاليت هاي بعثه مقام معظم رهبري در مكّه مكرمه به مسئوليت حجة الاسلام والمسلمين جناب آقاي نواب ، تا تاريخ بيست و چهارم ذيحجه ادامه يابد و به صورت فعال پاسخ گوي مراجعان محترم باشند و مسؤولان محترم قسمت ها نيز پس از مراجعت به ايران و يا مدينه ، نسبت به تعيين و معرفي جانشين اقدام و تأكيد نمايند كه تا تاريخ مورد نظر در مكّه مكرمه حضور داشته باشند .

6 . مدير محترم امور حج و زيارت صدا و سيما ضمن هماهنگي با مسئولين ذيربط ، ترتيبي اتخاذ نمايند كه اخبار مربوط به ادامه عمليات حج به صورت مناسب پوشش داده شود و دو دعاي كميل مدينه بعد نيز به صورت مستقيم از شبكه هاي سيما پخش گردد .

ديدار سرمربي تيم ملي فوتبال ايران با سرپرست حجاج ايراني

امير قلعه نويي ، سرمربي تيم ملي فوتبال ايران كه براي اعمال حج تمتع به عربستان سفر كرده است ، شامگاه يكشنبه در منطقه مني با آية الله محمدي ري شهري ديدار كرد .

قلعه نويي در اين ديدار ابراز اميدواري كرد كه تجربه هاي معنوي كسب شده در اين سفر ، در زندگي و فعاليت ورزشي آينده وي مفيد و مؤثر باشد .

ري شهري نيز در اين ديدار براي وي و اعضاي تيم ملي فوتبال ايران به عنوان نمايندگان جمهوري اسلامي در ميدان هاي ورزشي آرزوي موفقيت كرد .

344

پايان موفقيت آميز اعمال و مناسك حج ايرانيان

مدير دفتر نمايندگي سازمان حج و زيارت در عربستان گفت : « امسال اعمال زائران ايراني در ايام تشريق به بهترين شكل و با نظم و انضباط خاص انجام شد . »

محمدمهدي امينيان در گفت و گو با خبرنگار زائر گفت : « تمام زائران ايراني قرباني هايشان را انجام داده ، در حال حاضر همه از منطقه مني خارج شده اند . »

وي افزود : « اگرچه به علت تراكم ترافيكي خيابان ها ، جمعي از زائران پس از رمي جمرات به صورت پياده به محل اسكان راهنمايي شده اند ، اما تقريباً با سهولت و رواني خاصي كليه زائران به مقصدهاي خود رسيده اند . »

وي افزود : « ويژگي برجسته امسال در منطقه مني تغييرات در رمي جمرات بود كه باعث سهولت انجام اعمال توسط زائران شد . همچنين امسال براي اولين بار غذاي گرم در ظروف آلومينيومي و كائوچويي به زائران داده شد كه هم حمل و نقل غذا را تسريع كرده بود و هم از جهت بهداشتي كاملاً مناسب بود . علاوه بر اينها امداد گمشدگان سه ايستگاه در خيابان عزيزيه داير كرده بود و با گشت هاي متعدد در مسير برگشت ، زائران را به مقاصد خود هدايت مي كردند . »

امينيان گفت : « تعدادي از زائران به خاطر تراكم بالاي جمعيت از كاروان خود جدا شده بودند كه با كمك نيروهاي امداد در حال پيدا كردن و رساندن آنها به كاروان هايشان هستيم . »

گفتني است كه در طول مدت ايام تشريق ، پنج نفر از زائران ايراني در عرفات و مشعر و مني فوت كرده اند و هشت نفر از زائران هم به خاطر بيماري در بيمارستان بستري شده اند . زائران ايراني پس از سه روز حضور در منطقه عرفات ، مشعر و مني روز دوشنبه به شهر مكّه بازگشتند تا اعمال حج تمتع شان را كامل كنند .

345

سه شنبه 12/10/85

سيزدهم ذيحجه 1427

مصاحبه مطبوعاتي و راديو ـ تلويزيوني سرپرست حجاج ايراني

نماينده ولي فقيه و سرپرست زائران ايراني در يك مصاحبه مطبوعاتي و راديوتلويزيوني حج 85 را حجي روان ، پرمفهوم و پربركت براي جمهوري اسلامي خواند .

آية الله ري شهري روز سه شنبه به مناسبت پايان يافتن مناسك حج 85 و بازگشت زائران ايراني از مني و عرفات در مصاحبه با خبرنگاران روزنامه ها ، خبرگزاري ها و بخش هاي مختلف صدا و سيما كه در مراسم حج امسال شركت داشتند به سئوالات آنان درباره ويژگي ها و دست آوردهاي مراسم حج امسال پاسخ داد و گفت :

واقعه حج يكي از مهم ترين رويدادهاي جهان اسلام است و به همين دليل مقام معظم رهبري با عنايت خاصي كه به اين رويداد مهم دارند ، هرساله جامع ترين و عميق ترين پيام خود را به مسلمانان جهان در موسم حج صادر مي كنند كه در مراسم برائت از مشركان قرائت و به همه مسلمانان جهان ابلاغ مي شود .

آية الله ري شهري با تأكيد بر ضرورت تشريح ابعاد معنوي و رمز و رازهاي حج در

346

رسانه ها اعلام كرد : « بعثه مقام معظم رهبري براي آموزش خبرنگاري حج آمادگي دارد ؛ تا خبرنگاران به دليل نقش مهمي كه در انعكاس تحولات و رويدادها دارند ، با معرفت بيشتري تحولات معنوي و حال و هواي حج را به مردم ايران و جهان منعكس كنند . »

وي در تشريح دست آوردهاي بين المللي حج اظهار داشت : « ايام حج بهترين زمان براي بهره گيري از ديدگاه ها و نظرات نخبگان جهان اسلام است كه در همايش هاي بين المللي بعثه توانستيم با سه هزار تن از صاحب نظران و انديشمندان جهان اسلام درباره موضوعات مهم جهان اسلام تبادل نظر داشته باشيم .

آية الله ري شهري گفت : « مسؤولان و كارشناسان حج كشورهاي اسلامي در مذاكرات و ديدارهايي كه داشتند ، موضوعات مختلفي را مطرح كردند كه مهم ترين آنها تحسين آنان از نظم ، انضباط و سازماندهي زائران ايراني در ايام حج و درخواست استفاده از تجارب ايران در زمينه حج بود كه قرار شد در قالب كميته هاي مشترك عملياتي شود . روش آموزش زائران ايراني امروز الگويي براي ساير كشورهاي اسلامي است كه اين تجارب تدوين و در اختيار علاقه مندان قرار خواهد گرفت . »

آية الله ري شهري گفت : « مراسم برائت از مشركان ، امسال با شكوه خاصي برگزار شد و پيام ولي امر مسلمين در آن قرائت و به زبان هاي مختلف در سطح گسترده منتشر شد . از نظر اجرايي با توجه به تمهيدات سازمان حج و زيارت يكي از بهترين حج ها در سال هاي اخير را برگزار كرديم و نظرسنجي كارشناسان بعثه نشان مي دهد كه حج امسال يكي از كم مشكل ترين حج ها بود و زائران ايراني رضايت نسبي بالايي از مسائل اجرايي و فرهنگي حج داشتند .

رضايت نسبي زائران به اين معنا نيست كه در بخش اجرايي مشكلي وجود نداشت ، بلكه بدين معناست كه با توجه به محدوديت هاي موجود در عربستان و جمعيت بالاي شركت كننده در حج ، امسال كمترين مشكل را داشتيم و دست اندركاران تلاش كردند بهترين شرايط رفاهي را براي زائران فراهم كنند . »

347

وي ضمن انتقاد از دريافت ويزاي مستقيم از دولت عربستان گفت : « از اين كه تعداد بيشتري از متقاضيان حج توفيق زيارت پيدا كنند ، خوشحال مي شويم . اما اگر امكاني براي شركت ايرانيان در حج وجود دارد ، بايد براساس اولويت به كساني داده شود كه ده سال در نوبت مانده اند . »

ري شهري درباره پاسخ سئوال خبرنگار صدا و سيما كه به حج امسال چه نمره اي مي دهيد ، گفت : « نمره حج را بايد خدا و مردم به ما بدهند ، اما چيزي كه مي توانم بگويم اين است كه همه كارگزاران حج تمام تلاش خود را براي برگزاري باشكوه حج ابراهيمي به كار بستند و ما نسبت به گذشته يك گام اساسي به جلو برداشته ايم . »

اطلاعيه ستاد مكّه در مورد نحوه تحويل بار و انتقال به فرودگاه

ستاد مكّه با صدور اطلاعيه اي اعلام كرد :

حجاج مدينه قبل كه در مكه مكرمه به سر مي برند ، اعم از اين كه با خطوط سعودي يا ايران اير از جده به ايران بازمي گردند ، وسايل خود را بايستي قبلاً آماده و بسته بندي نمايند و 30 ساعت قبل از انجام پرواز در مقابل ساختمان محل اقامت مكّه به كاميون هاي ارسالي از طرف شركت هاي هوايي تحويل دهند و مدير كاروان رسيد آن را دريافت كند .

در ادامه اين اطلاعيه آمده است :

بار ديگر يادآور مي گردد كه برابر اعلام شركت هاي ايران اير و خطوط هوايي سعودي ، بار مجاز زائران شامل دو عدد ساك در ابعاد استاندارد و مصوب و وزن مجموعاً 40 كيلوگرم به اضافه يك ساك دستي 5كيلوگرمي است .

بديهي است همراه داشتن وسايل خارج از وزن و اندازه مذكور چنان چه داراي شكل ، وزن و اندازه استاندارد باشد با خريد تگ قرمز به ارزش 200 ريال سعودي از دفاتر هواپيمايي واقع در هتل سمر ( مكّه ) قابل حمل است ؛ هرچند ديرتر به مقصد خواهد رسيد . ولي چنان چه بار اضافه فاقد مختصات اعلام شده باشد ، حتي در قبال

348

خريد تگ قرمز نيز به هيچ وجه تحويل گرفته نخواهد شد .

زائران عزيز بايد به اين نكته توجه داشته باشند كه همراه داشتن بار اضافي و يا گذاشتن وسايل ممنوعه داخل ساك ـ چون با اشعه كنترل مي شوند ـ باعث معطلي و اذيت و نهايتاً اجحاف به ساير مسافراني است كه مقررات را رعايت مي كنند .

اطلاعيه ستاد مكّه در پايان چند نكته ديگر را متذكر شد كه عبارت بود از :

ـ زمان حضور زائران در فرودگاه جده 6 ساعت پيش از پرواز مي باشد . حضور پيش از موعد موجب ناراحتي زائران و حضور ديرهنگام نيز مشكلاتي را دربردارد .

ـ زائران بايستي مراقب ساك هاي دستي و دوربين و موبايل و . . . خود در فرودگاه باشند .

ـ مديران بايستي ساختمان و همين طور اتوبوس ها را هنگام تخليه بازبيني كامل نمايند .

ـ از آوردن مواد غذايي و ظروف به محوطه فرودگاه خودداري شود .

ـ نسبت به توجيه زائران در مورد عدم پراكندگي و جدا نشدن از كاروان تذكر داده شود .