گذشت و بخشش
سیره پیامبر اعظم r 15 لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنة علی اصغر عطاران طوسی attarantoosi@gmail.com گذشت و بخشش عفو و بخشش را بر انتقام‌ج
|
لقد كان لكم في رسول الله اسوة حسنة
علي اصغر عطاران طوسي attarantoosi@gmail.com
گذشت و بخشش عفو و بخشش را بر انتقام‌جويي ترجيح مي داد. از بد رفتاري ها و بي حرمتي هاي ديگران به حريم خويش مي‌گذشت و با آنها به ديده اغماض مي نگريست. كينه كسي را به دل نمي گرفت. در برابر جفا و بي ادبي آنان، برآشفته و از خود بيخود نمي شد، بلكه خويشتن داري را پيشه كرده و متناسب با موقعيت و شرايط، از آنان دلجويي و تفقد مي‌كرد. در جنگ اُحد با آن همه اهانت كه به جنازه عمويش حمزه روا داشتند و در حالي كه از مشاهده آن به شدّت متأثر بود، دست به رفتارهاي تلافي جويانه با كشته هاي قريش نزد و بعدها كه به مرتكبين آن جنايات - از جمله هند زن ابوسفيان - دست يافت، در مقام انتقام برنيامد، و حتّي ابوقتاده انصاري را كه مي‌خواست زبان به دشنام آنها بگشايد از بدگويي منع كرد. پس از فتح خيبر، جمعي از يهوديان كه تسليم شده بودند، غذايي مسموم براي حضرت فرستادند. او از سوء قصد و توطئه آنها آگاه شد، امّا آنان را به حال خود رها كرد. باري ديگر، زني يهودي، دست به عملي مشابه زد و خواست زهر در كام حضرت كند، اما او را نيز بخشيد. عبدالله بن ابّي سر دسته منافقين، از اين كه با هجرت رسول اكرم r به مدينه، بساط رياست او برچيده شده بود، كينه آن حضرت را در دل مي‌پرورانيد و ضمن همكاري با يهوديان مخالف اسلام، از كار شكني و كينه توزي و شايعه سازي بر ضد حضرتش فرو گذار نبود. آن حضرت نه تنها اجازه نداد تا اصحاب و يارانش او را به سزاي عمل خويش برسانند، بلكه با كمال مدارا با وي رفتار كرد و حتي در بستر بيماري به عيادتش رفت. در مراجعت از غزوه تبوك، جمعي از منافقان، قصد جان حضرت را كردند و چنين طرّاحي كردند كه به هنگام عبور حضرت از گردنه، مركب او را رَم دهند تا در پرتگاه سقوط كند. حضرت با اين كه تمامي آنها، چهره خويش را پوشانده بودند، آنها را شناخت و در عين اِصرار و پافشاري اصحاب، ماهيت آنها را فاش نساخت و از مجازاتشان صرف نظر كرد. اين سيره رفتاري و سعه صدر بي‌نظير، چهره اي دوست داشتني از پيامبر اعظم r در ميان امّت برجا گذاشت، و بدين ترتيب؛ عشق و علاقه امّت به پيامبر رحمت، روز افزون گرديد، و او به عنوان اسوه برتر بشريّت، جاودانه تاريخ ماند. و رهرو راستين آن حضرت، در اقتدا به آن نبيّ مكرّم، براي كسب سعادتمندي دنيوي و اخروي، گذشت و مسامحه را طريق راه خويش قرار مي دهد، و ذرّه اي از اين اصل اخلاقي تخطي نمي كند. البته در اين مسير، تفاوتي ميان رفتارهاي سياسي، مناسبات اجتماعي، و يا روابط فردي و خانوادگي وجود ندارد. بدون ترديد؛ در حوزه روابط فاميلي و فردي، در پاره اي موارد حركات زننده و زشتي از فرد سر مي زند، ولي برخورد سنجيده، و حلم و بردباري در برابر چنين رفتارهايي، از اخلاق نبوي به شمار رفته، و حكايت از كرامت نفس و سعه صدر فرد مي كند. همچنانكه در عرصه مبارزات سياسي و انتخاباتي، و يا تغيير و تحول در مسئوليت هاي دولتي و اجرايي، و يا در گفتگوهاي فيما بين انديشمندان و رجال و شخصيتهاي سياسي _ با توجه به اختلاف نظرها و گرايشات حاكم _ احياناً كدورت‌ها و دلگيري‌هايي پديد مي‌آيد، ولي آنچه خواست و سيره پيامبر اعظم r است، ناديده گرفتن بي مهري ها، به فراموشي سپردن تندروي ها، تهمت ها و توهين و ناسزاها از ميان قاطبه امت اسلامي مي‌باشد. به هر تقدير؛ كنار گذاردن كينه توزي ها، رفع كدورت ها، گذشت از تنگ نظري ها، تلافي سوء رفتارها با اخلاق نيكو و پسنديده، جبران زشتي ها و سوء نيت ها با عفو و اغماض، ره آورد تأسّي امّت به پيامبر اعظم r است.
|
