فصل چهارم : سلطنت مطلقه و ستیز با نیروهای اجتماعی

فصل چهارم : سلطنت مطلقه و ستيز با نيروهاي اجتماعي

پس از تبعيد امام خميني و سركوب نيروهاي اجتماعي، شكاف ميان اين نيروها و نظام سياسي عميق تر گشت. در حالي كه رژيم سياسي در اجراي برنامه اصلاحات خود ناكام مانده و مشكلات بي شماري گريبانگير اقتصاد كشور شده بود، درآمدهاي كلان نفتي به سمت تقويت قدرت نظامي و ايجاد يك سيستم پليسي مقتدر پيش مي رفت. خريد سرسام آور تجهيزات نظامي كه يكي از اهدافش كنترل مخالفان سياسي رژيم بود، نفوذ روزافزون امريكا و غرب را به دنبال داشت. همچنين تمايل شاه به برقراري پيوندهاي بسيار نزديك با امريكا روز به روز افزايش مي يافت.

شرايط موجود، موج جديد ستيز مخالفان سياسي را برضد رژيم شاه ايجاد كرد. در اين ميان نيروهاي مذهبي به رهبري روحانيت، با فراگير ساختن مبارزه در ميان توده مردم جنبش عظيمي به راه انداختند و رژيم سياسي را به شدت آسيب پذير ساختند. روحانيت و شخصيت هاي مذهبي كه هيچ گاه از دشمني و آزار مأموران حكومت مصون نبودند و هميشه تعداد زيادي از آنان مورد تعقيب و خصومت حكومت بودند، اما مبارزه مستمر خود را تا سرنگوني رژيم شاهنشاهي به سرانجام رساندند. افزون بر رفتار خشونت بار نظام سياسي، رفتار تحقيرآميز غربي ها نسبت به مردم مسلمان ايران، عملا بخشي از مبارزات آنان را به سوي رويكردهاي قهرآميز سوق داد.