فصل اول : مباحث نظری و معرفت شناختی

فصل اول :مباحث نظري و معرفت شناختي

گفتار اول: انقلاب و تحولات اجتماعي

گفتار دوم: منشأ تحولات اجتماعي

گفتار سوم: مبناي فكري و نظري انقلاب

[42] [43]

مقدمه

هر پژوهشي مبتني بر روش و چارچوب نظري خاص خود بوده، در همان چارچوب قابل ارزيابي است. در اين پژوهش نيز قبل از هر چيز بايد روش كار و نيز چارچوب نظري آن ارائه گردد. همان گونه كه گفتيم، هدف اين پژوهش، جستجوي پيش زمينه هاي فكري انقلاب اسلامي است و اين هدف متناسب با پيش فرض پژوهش مي باشد كه ما پذيرفته ايم و آن اين كه: انقلاب، بدون انديشه و تفكّر وجود ندارد.

اين پيش فرض و نيز فرضيه پژوهش، حساب شده و براساس يك مبنا و چارچوب نظري انتخاب شده كه در ابتداي پژوهش بايد آن را به طور روشن ارائه نمود تا جمع آوري و تجزيه و تحليل داده ها در پرتو آن امكان پذير شده، راهنماي عمل محقق در راستاي تحقق هدف پژوهش قرار گيرد.

بخصوص اگر به اين واقعيت توجه داشته باشيم كه تاكنون چارچوب هاي نظري مختلفي براي تحليل انقلاب اسلامي به كار رفته و هنوز هم تحليل جامع و كاملي از انقلاب اسلامي ارائه نشده كه همه زواياي آن را روشن كند. بر اين اساس، پژوهش حاضر از زاويه خاصي به انقلاب اسلامي توجه كرده كه هيچيك از چارچوب هاي موجود را براي تحقيق در مباني فكري انقلاب اسلامي مناسب نمي داند و لزوماً بايد چارچوب نظري ديگري ارائه نمايد.

چارچوب نظري اين پژوهش، علي رغم بديع و بي سابقه بودن و در ميان چارچوب هاي نظري موجود علوم اجتماعي، به لحاظ اتكا و ابتناي آن بر منابع و موجودي خودي و اسلامي از قوت و استحكام لازم برخوردار است و به دليل

[44]

سنخيت آن با موضوع پژوهش، قابليت كاربرد در تحليل و تبيين انقلاب اسلامي را دارد، در حالي كه غالب چارچوب هاي نظري موجود انقلاب، فاقد چنين مزيّتي هستند.

در اين فصل، طي سه گفتار به چارچوب نظري پژوهش خواهيم پرداخت:

گفتار اول: انقلاب و تحولات اجتماعي;

گفتار دوم: منشأ تحولات اجتماعي ;

گفتار سوم: مبناي فكري و نظري انقلاب.

[45]