3ـ3 حرکت سیاسی تشیع

3ـ3 حركت سياسي تشيع

ويژگي هاي اعتقادي تشيع به تناسب بسط كمي و كيفي آن، نيروي اجتماعي ممتازي را ايجاد مي كند. عملكرد سياسي و حركت اجتماعي اين نيرو از سويي تابع وضعيت و توان داخلي آن است و از سوي ديگر به موقعيت خارجي آن در قياس با ديگر نيروها بستگي دارد; به همين لحاظ رفتار اجتماعي اين نيرو را به تناسب تحولات داخلي و خارجي اي كه پيرامون آن روي مي دهد، در بخش هايي ممتاز مورد مطالعه قرار مي دهيم.

تبيين حركت هاي سياسي تشيع بعد از رحلت رسول خدا (ص) و تعقيب آن تا دوره هايي كه به قدرت سياسي شيعه در بخش هاي مختلف جامعه اي اسلامي انجاميد و تحقيق در چگونگي گسترش و حضور آن در جامعه ي ايران، از موضوعات ارزنده اي است كه تفصيل آن از اين مختصر كه قصد پرداختن به زمينه هاي تحولات اجتماعي در ايران معاصر را دارد، خارج است; آنچه در پي مي آيد، نكاتي است كه به اجمال حركت سياسي شيعه را توصيف مي كند:

1. ستيز مستمر امامان شيعه.

2. هدفمند بودن مبارزه و هدف نبودن آن.

3. حساسيت حركت سياسي تشيع در سال هاي نخست.

4. گريز حركت هاي سياسي از مركز جامعه ي اسلامي به سوي نواحي مرزي.

5. مقايسه ي دو مقطع رحلت پيامبر (ص) و آغاز غيبت كبرا.

6. زمينه هاي انحراف در مراحل بسط حركت هاي سياسي.