خلاصه

خلاصه

بيستوهشت مرداد 1332 نقطه ي عطف ديگري در كيفيت نيروهاي سه گانه است. ابتكار عمل براي تغيير نسبت نيروها در دست استبداد بود كه با كودتاي زاهدي به قدرت رسيد. موقعيت استبداد در سال هاي 1332 ـ 1342 و پس از آن تا 1357 به دليل وابستگي به آمريكا تابع موقعيت جهاني و سياست هاي خارجي آمريكا بود. استبداد تا سال 1340 با خشونت، همه ي نيروهاي رقيب را در انزواي كامل قرار داد و پس از آن به دليل قدرت گرفتن دموكرات ها در آمريكا و سياست خارجي جديدي كه كندي تعقيب مي كرد، تحولاتي در خط مشي آن رخ داد. انقلاب سفيد شاه حركتي جهت تعقيب سياست هاي جديد آمريكا مبني بر تخريب كامل ساختار اقتصادي و فرهنگي كشورهاي تحت نفوذ در جهت تأسيس بازارهاي مصرف و اعطاي نوعي دموكراسي كنترل شده ي آمريكايي بود.

هدف هاي اصلاحات ارضي شاه عبارت بودند از: الف: از بين بردن اقتصاد كشاورزي. ب: ترويج تجارت و صنعت وابسته. ج: رشد شهرنشيني و فسادهاي شهري. د: تك محصولي كردن اقتصاد ايران.

رهبري جبهه ي ملي با استراتژي مبارزه ي قانوني، به بهانه ي اين كه استبداد مانع از اين مبارزه است، با سكوت به نظاره ي حوادث بعد از كودتا پرداخت. سكوت و انتظار جبهه ي ملي تا سال 1340 كه چراغ سبز امريكا براي اجراي دموكراسي كنترل شده نشان داده مي شود، ادامه مي يابد.

استبداد بعد از تحكيم قدرت، امكانات خود را در جهت محدوديت و كنترل آيت الله كاشاني به كار برد و سرانجام پس از دستگيري فداييان اسلام او را به جرم حكم قتل رزم آرا كه به وسيله ي فداييان اسلام اجرا شده بود، محاكمه كرد.

با رحلت آيت الله بروجردي در سال 1340 قدرت توانمند و قوي نيروي مذهبي كه مانع اجراي بسياري از سياست هاي ضد ديني رژيم بود، فرو مي ريزد و استبداد پس از آن براي اجراي سياست هايي كه وجود ايشان مانع آن شمرده مي شد، هجوم نويني را آغاز كرد.

مقاومت مرجعيت شيعه در برابر سياست هاي شاه كه با حضور امام خميني(ره) در سطح رهبري سياسي نيروي مذهبي همراه بود، در نهايت به بسيج مردمي و حركت خونين پانزده خرداد و شهادت پانزده هزار نفر منجر شد.