فهرست احادیث

  فهرست احادیث اغلبکم علی هذا الامرازلّ...   ص 74 التقیة ترس المؤمن   ص 107 التقیة من دینی...   ص 107 الحکمة ضالة المومن   ص 325 الصلاة معراج المومن...   ص 35 الناس ثلاثه عالم


 

فهرست احاديث

اغلبكم علي هذا الامرازلّ...   ص 74

التقية ترس المؤمن   ص 107

التقية من ديني...   ص 107

الحكمة ضالة المومن   ص 325

الصلاة معراج المومن...   ص 35

الناس ثلاثه عالم رباني...   ص 34

ان الجهاد باب من ابواب الجنه...   ص 374

علينا القاء الاصول...   ص 101

فرايت ان الصبر...   ص 74

قلب المومن عرش الرحمن...   ص 43 ـ 27

لايدركه بعد الهمم...   ص 122

مارايت شيئا...   ص 122

من استبد برايه هلك...   ص 36

يدالله مع الجماعة   ص 372

فهرست اعلام

آپولن    150.

آدميت، عباس قلي خان   214.

آخوندزاده، ميرزا فتحعلي   206، 207، 208، 209، 210، 211، 212، 213، 216، 225، 246، 309، 335.

آشتياني، ميرزا حسن   100.

آقانجفي، آيت الله   257.

آل احمد، جلال   232، 247، 272، 305، 344، 345، 359، 367، 390.

آلبر، ممّي   346.

آل بويه   77، 79، 80، 83.

آير   118.

ابراهيم(ع)   131، 136، 180، 209.

ابراهيم بن عبدالله بن حسن   75.

ابن خلدون   37، 38، 45.

ابن سينا بوعلي، شيخ الرئيس   60، 120، 121، 208.

ابن عباس   45.

ابو حنيفه   62.

ابوذر   73، 76.

ابو سفيان   45، 46، 74، 98.

ابو طالب   84، 85.

ابو عطاالسندي   46.

ابو فراس   47.

ابو لهب   85.

ابو هريره   49.

احمد بن حنبل   53، 54، 55، 56، 62.

ادريسيان   76، 77.

اردشير   248، 249.

ارسنجاني   280.

ارمني، يوسف خان   232.

اريك فروم   389.

اسپينوزا   112.

اسدآبادي، سيد جمال   314.

اسكندر ميرزا   246، 259.

اسكندري، ايرج   214.

اسكندري، سليمان ميرزا   214، 216.

اسكندري، عليخان   214، 216.

اسماعيليه   169.

اشعري، ابوالحسن   54، 56.

اصفهاني، حاج آقا نورالله   257.

اصفهاني، سيد ابوالحسن   253.

افروديت   150.

افشاريه   39، 92، 95.

افلاطون   147، 149، 150، 200.

اقبال، محمد، لاهوري   310، 329، 334، 335، 336، 337، 338، 339، 340، 341، 342، 343، 344، 355، 359، 361، 362، 365، 366.

اكبرشاه   157.

اگوست كنت   112، 116، 117، 140، 331، 332.

امامان شيعه، اهل بيت، عترت، حضرات معصومين   58، 59، 61، 63، 64، 66، 68، 70، 72، 73، 79، 81، 89، 90، 101، 112، 223، 321، 326، 340، 341.

امام جعفر صادق(ع)   58، 69، 90.

امام حسن(ع)   98.

امام حسين(ع)   38، 75، 224، 246.

امام خميني(ره)،امام   121، 125، 282، 297، 298، 299، 303، 304، 306، 307، 308، 315، 319، 321، 322، 326، 333، 363، 364، 367، 377، 384، 385، 386، 395، 398.

امام رضا(ع)   58، 67، 254.

امام زمان(ع)، مهدي   65، 67، 83، 89، 98، 101، 211، 227، 229، 357، 374.

امام علي(ع)، امير مؤمنان   34، 45، 49، 50، 52، 53، 58، 74، 75، 77، 79، 86، 122، 314، 361، 374.

امام محمد باقر(ع)   58.

امام موسي كاظم(ع)   64، 129.

امامي، سيد حسن   286.

امه سه زر   346، 349.

اميركبير   403.

امير گوركاني   200.

اميني، علي   294.

انوشيروان   207.

اوزگان ـ عمار   355.

اوزلي   196.

اوس   45.

اويس   76.

اهل حديث   52، 53، 54، 55.

اهورامزدا   154، 247.

ايلخانان مغول   39، 73، 83، 247.

بابيه   169.

بارون ژوليوس   204.

بازرگان، مهدي، مهندس   324، 325، 329، 330، 331، 332، 334، 361، 365، 385، 386، 389، 395.

بختيار، شاهپور   283، 384.

بُشرحافي   130.

بركلي   112، 405، 414.

برگسون   335.

بروجردي، سيد محمد حسين، آيت الله   277، 287، 288، 289، 290، 292، 297، 304، 322.

بني اسرائيل   115.

بني اميّه   38، 39، 40، 45، 46، 47، 49، 50، 51، 52، 53، 55، 57، 58، 59، 61، 62، 65، 70، 71، 72، 74، 75، 82، 83.

بني صدر، ابوالحسن   386، 387، 395.

بني عبّاس   39، 46، 47، 52، 53، 55، 56، 57، 58، 59، 62، 63، 64، 65، 70، 71، 72، 74، 75، 76، 79، 80.

بني عمّار   77.

بني مرداس   77.

بني مروان   46.

بني هاشم   46، 84، 85.

بوداييان   83.

بهائيت   169.

بهبهاني، سيد عبدالله   232، 233، 275.

بهبهاني، وحيد   94، 95، 101.

بهشتي، سيد حسين، آيت الله   387.

بهلول، محمد تقي   253.

پاپ بنديك چهاردهم   185.

پاپ كلمان دوازدهم   185.

پارسنز   366.

پلپو شيج   351

پوپر، كارل ريموند   117، 118، 380، 388، 389، 390، 391، 392، 393، 395، 396.

پيامبر(ص)، رسول خدا، محمد بن عبدالله   34، 35، 40، 43، 44، 45، 46، 47، 48، 49، 50، 51، 52، 53، 55، 57، 58، 61، 62، 64، 67، 68، 71، 72، 73، 74، 75، 76، 80، 81، 82، 83، 84، 85، 86، 97، 131، 152، 180، 183، 209، 211، 216، 223، 224، 228، 229، 232، 313، 314، 321، 326، 336، 337، 338، 339، 341، 351، 352، 356، 365، 366، 374، 375، 379.

پيرنيا، حسن   246، 259.

تقي زاده، حسن   215، 216، 226، 233، 246، 247، 259.

تولستوي   148، 149.

تيمور   83.

تيمورتاش   249، 257.

تيموريان   39، 83.

ثمرة بن جندب   49.

جان لاك   112، 134.

جبرئيل   18.

جزايري، نعمت الله   89.

جلال الدين ميرزا   208.

جمشيد   207، 247.

جهميّه   52.

حافظ   247.

حائري، شيخ عبدالكريم، آيت الله   256، 257، 258، 288.

حجازي   247.

حكمت، علي اصغر   248.

حكيم، آقا علي   95.

حمدانيان   77.

حنبلي   62.

حنبليان   54.

حنظله   69.

حنفي   62.

خراساني، آخوند، آيت الله   95، 101، 102، 103، 223، 229، 233، 234، 251، 252.

خزرج   45.

خسروپرويز   207.

خوارج   52، 73.

خوارزمشاهيان   39، 83.

داريوش   247، 248.

داور   246، 249،259.

درّي، ضياء الدين   227.

دشتي   247، 259، 344.

دكارت   112، 113، 121، 123، 357، 358.

دوركيم   139.

ربّاني شيرازي   332.

رزم آرا   277، 297، 299.

رستم   247.

رشدي، سلمان   377، 381، 399.

رشيدرضا   310، 323، 325.

رضاخان   215، 221، 238، 241، 242، 244، 245، 246، 247، 249، 250، 252، 253، 254، 255، 256، 257، 258، 259، 268، 269، 270، 271، 272، 274، 275، 276، 284، 286، 291، 294، 318، 321، 322، 350، 402.

روزالين   306.

روسو ژان ژاك   132، 185.

ريمون آرون   145.

زاهدي   279، 283، 293، 296، 299.

زرتشت   247، 248.

زنديه   39، 92، 95.

زنوزي، ملاّ عبدالله   95.

زيد بن علي   75، 79.

زيديه   79.

زئوس   130.

ژوليوس نيرره   349.

سادات   376.

سارتر، ژان پل   346،348.

ساسانيان   246، 249.

سالمي، سيد حسن   279.

سبزواري، حاج ملاّ هادي   95، 326، 334.

سربداران   83.

سيد احمد خان   310، 334، 335.

سلجوقيان   80، 83.

سلمان   73، 76.

سليمان(ع)   183.

سنايي   402.

سنقور   349.

سنگلجي، شريعت   247، 318.

سهروردي، شيخ اشراق   60، 61، 121، 125.

سيد قطب   324، 362.

شاذان   67.

شارل دوم   184.

شارلماني   157.

شافعي   62.

شاه اسماعيل   86، 89، 90، 93، 104.

شاه سلطان حسين   89، 90، 91.

شاهسون   90.

شاه طهماسب   89، 90، 91، 104.

شاه عباس   89، 90، 91.

شريعتي، علي، دكتر   344، 349، 352، 354، 356، 357، 360، 366، 367، 389، 390.

شريعتي، محمد تقي   324، 325.

شريف واقفي، مجيد   333.

شفق، دكتر   248.

شهرستاني، محمد عبدالكريم   59، 133.

شيخ انصاري، مرتضي   66، 67، 95.

شيخ بهايي   87.

شيخ خزعل   244، 255.

شيخ صفي   86.

شيخ طوسي   80.

شيخ مفيد   70.

شيخيه   169.

صدّام، حسين   375، 378، 395.

صدر، محمد باقر   322.

صدرالمتألهين، ملاّصدرا   60، 61، 322، 340.

صفوان جّمال   63.

صفوي، نواب   277، 296.

صفويه   39، 66، 85، 86، 87، 90، 91، 92، 93، 94، 95، 96، 98، 104، 353، 354، 378، 391، 396، 398.

طالقاني، سيد محمود   324، 325، 332، 333، 363، 385.

طباطبايي، سيد ضياءالدين   241، 256، 272.

طباطبايي، سيد محمد   232، 233.

طباطبايي، سيد محمد حسين، علاّمه   171، 172، 321، 322، 323، 328، 407.

طوسي، خواجه نصيرالدين   22، 36، 39، 60، 61، 122، 133، 136.

ظل السلطان   40.

عارف   246، 259.

عاملي، سيد صدرالدين   98، 99.

عباس ميرزا   98، 197.

عبدالله ابن ابي   44.

عبدالله بن حسن مثني   75.

عبده، محمد، شيخ   31، 323، 362.

عثمان   45، 49، 50، 52، 55.

عثمانيه   52، 53، 55.

علا، حسين   296.

علاّمه حلي   90، 94، 354.

علويان، علوي   76، 77، 92.

علي بن يقطين   64، 224.

عمّار    76، 77.

عمربن حنظله   69.

عمر بن عبدالعزيز   52.

عمر مولود   349.

عيسي(ع)   131، 180.

عين الدولة   222.

غزالي، محمد   362.

غيلانيه   52.

فارابي   17، 22، 23، 36، 37، 60.

فاطمه(س)   58.

فاطمي، دكتر   296.

فاطميان   77.

فانون، فرانتس   346، 347، 348، 349.

فتحعلي شاه   96، 97، 98، 99، 100، 105، 196.

فخر رازي   60.

فرانسيس بيكن   112، 115، 116، 119.

فردوسي   248.

فرعون   24، 128، 136، 172، 173، 174، 180.

فروزانفر   248.

فروغي، ذكاءالملك   246، 259، 270، 271، 322.

فروهر   247، 248.

فرويد   344.

فضل بن شاذان   67.

فوت   245.

قاجار، قاجاريه   39، 41، 66، 83، 92، 95، 97، 98، 99، 100، 101، 102، 103، 104، 196، 206، 207، 213، 214، 216، 217، 218، 219، 221، 222، 230، 231، 235، 238، 239، 241، 244، 246، 249، 254، 398، 403، 407.

قدريه   51، 55.

قريش   43، 45، 74.

قزلباش   39، 86، 87، 88، 90، 91، 92، 93، 104.

قشقايي، ناصر خان   279.

قطيفي، شيخ محمد ابراهيم   98.

قمشه اي، آقا محمد رضا   95.

قوام، احمد، قوام السلطنه   279، 280، 283، 286.

قيصر   154.

كارتر   306.

كاشاني، سيد ابوالقاسم، آيت الله   272، 277، 278، 279، 280، 281، 282، 283، 284، 285، 286، 287، 289، 292، 293، 296، 297، 298، 299، 305، 374، 383.

كاشف الغطا   95، 96، 97، 98، 99، 105، 221.

كانت   113، 115.

كالوين   179.

كرامول   184.

كسرا   154.

كسروي   247، 248، 259، 318، 319.

كعب الاحبار   49.

كِنِدي   294، 297، 299.

كَني، ملاّ علي   100، 204، 222.

كواكبي   310، 323.

كوروش   247، 248، 249.

كيسانيه   79.

كيناتا   349.

كيومرث   207.

گريبايدوف   206، 222.

گشتاسب   207.

گورباچف   121، 125، 377.

لاهيجي، محقق   60.

لايب نيتز   112.

لبّاف، صمد   333.

لنين   254، 268.

لوتر   179.

ماركس   124، 132، 138، 140، 331، 332، 365، 388، 389، 390، 392، 395.

مازندراني، آيت الله   101، 223، 229.

ماكس وبر   132، 147، 148، 149، 150، 152، 243، 374.

مالك ابن انس   53.

مالكي   62.

مأمون   47، 53.

مجلسي، محمد باقر، علاّمه   91، 354.

محقق اوّل   94.

محقق بحراني   89.

محقق كركي، ثاني   86، 89، 90، 93، 94، 98، 101، 104، 354.

محمد حنفيه   79.

محمد خدابنده   89.

محمدعلي شاه   214، 229.

محمود افغان   91، 92.

مختار   75.

مدرّس، سيد حسن   235، 236، 242، 244، 253، 254، 255، 257، 259، 282، 285، 286، 289.

مرجئه   52.

مرعشيان   83.

مستشارالدولة   211، 212، 224، 233.

مسيح   32، 169، 180.

مسيلمه   40.

مشبهه   52، 55.

مشيرالدولة   204، 226، 246، 255، 259.

مصدق، دكتر، مصدق السلطنه   246، 255، 277، 278، 279، 280، 281، 282، 283، 287، 292، 296.

مطهري، مرتضي   94، 322، 324، 334، 335، 339، 340، 343، 361، 363،366، 367، 384، 389، 407.

معاويه   45، 46، 49، 50، 98.

معتزله، معتزليان   51، 52، 53، 54، 59.

معتصم   53.

مقداد   73، 76.

ملكم خان   197، 198، 200، 201، 202، 204،205، 206، 209، 214، 216، 224، 236، 246، 271، 309، 335، 390.

منتسكيو   135، 185.

موسي(ع)   23، 24، 115، 131، 172، 173، 180.

مولانا   341.

مؤمن آل فرعون   173.

ميرداماد   60، 354.

ميرزا الوالحسن خان ايلچي   196، 198، 216.

ميرزا حسين خان سپهسالار   204، 216، 221، 222.

ميرزا صادق خان اميري، اديب الممالك   214.

ميرزا صالح شيرازي   197، 231.

ميرزا عسكر خان ارومي   196.

ميرزا كوچك خان   235، 255، 256.

ميرزاي دوم   253.

ميرزاي شيرازي   101، 102، 105، 228، 256، 314.

ميرزاي قمي   95، 96، 97، 98، 105، 222.

ميل، جان استوارت   112، 155، 156، 159، 212.

ناپلئون   196.

ناصرالدين شاه   99، 100، 101، 105، 197، 198، 204، 205، 206، 214، 218.

ناييني، آيت الله   102، 223، 225، 233، 234، 252، 253، 304.

نجّار   349.

نجفي، محمد حسن، صاحب جواهر   95، 398.

نفيسي، سعيد   248.

نوافلاطونيان   54.

نوري، شيخ فضل الله   100، 101، 102، 103، 223، 226، 227، 228، 229، 230، 231، 232، 233، 234، 239، 251، 275.

نيكسون، ريچارد   379، 380، 382.

واصل بن عطا   54.

وثوق الدّولة   221، 233، 236، 237، 252، 255، 271، 390.

وجدي فريد   362.

ولتر   185.

وهابيت   166، 376.

ويلفرد دو پارتو   145.

هابس    134.

هارون   64، 173.

هگل   112، 113، 114، 123، 124، 128، 132.

هلاكوخان   83.

هندرسن   279.

هيتلر   165، 185، 374.

هيوم   112، 115، 124، 138.

ياسپرس، كارل   168.

يزدي، سيد كاظم، آيت الله   233.

يزيد   46، 375.

يوسف(ع)   151.

يونانيان   150.

يهوديان   51، 183، 185.

ــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ سورة الواقعه، آيات 11 ـ 10.

2 ـ بحار الانوار، ج 23، ص 45.

3 ـ سورة الواقعه، آيات 11 ـ 7.

4 ـ بحار الانوار، ج 82، ص 303.

5 ـ سورة البقره، آيات 3 ـ 2.

6 ـ سورة المائده، آيه 66.

7 ـ ابوالحسن محمد بن سيد رضي، نهج البلاغه، تصحيح: صبحي صالح، انتشارات هجرت، قم، 1395 هـ .ق، قصار الحكم، ش 161.

8 ـ ظل السلطان ـ مسعود ميرزا ـ فرزند ناصر الدين شاه است كه در سال 1291 هـ .ق. به حكمراني اصفهان منصوب شد. او بربسياري از ايالات جنوب ايران مسلط بود و در نزد مردم آن نواحي رفتارهاي ظالمانه ي او صورتي اسطوره اي پيدا كرده است.

9 ـ بحار الانوار، ج 58، ص 39.

10 ـ سورة النجم، آيات 4 ـ 3.

11 ـ سيوطي، عبدالرحمن جلال الدين، الدر المنثور، دارالفكر، چاپ اول، بيروت، 1403 هـ .ق، ج 4، ص 120.

12 ـ ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه، مؤسسه ي مطبوعاتي اسماعيليان، قم، ج 9، ص 53.

13 ـ اصفهاني، ابوالفرج، مقاتل الطالبيين، منشورات رضي، چاپ دوم، قم، 1405 هـ .ق، ص 45 ـ بحار الانوار، ج 44، ص 53 ـ شرح نهج البلاغه، ج 16، ص 15.

14 ـ ابن كثير، البداية و النهاية، دارالفكر، بيروت، 1402 هـ .ق، ج 8، ص 191.

15 ـ دينوري، ابو محمد عبدالله بن مسلم، ابن قتيبه، الشعر و الشعرا، دارالكتب العلميه، چاپ دوم، بيروت، 1405 هـ .ق ص 519.

16 ـ شرح ميمية ابي فراس، ص 119 به نقل از: العاملي، جعفر مرتضي، الحياة السياسية للامام الرضا، مؤسسه ي نشر اسلامي، چاپ دوم، قم، 1362 هـ .ش، ص 96.

17 ـ ابن طاوس، ابوالقاسم، علي بن موسي، الطرائف، قم، 1400 هـ .ق، ص 282 ـ 281 ـ بحار الانوار، ج 49، ص 214.

18 ـ بخاري، ابوعبدالله، محمد بن اسماعيل، صحيح بخاري، داراحياء التراث العربي، بيروت، ج 1، ص 39.

19 ـ ر.ك: ابوريه، محمود، أضواء علي السنة المحمديه او دفاع عن الحديث، الطبعة الخامسه، نشر البطحاء ـ محمود ابوريه، شيخ المضيره ابوهريره، منشورات دار الذخائر، قم، 1368 هـ .ش ـ موسوي، السيد عبدالحسين شرف الدين، ابوهريره، انتشارات انصاريان، قم.

20 ـ سورة البلد، آيات 10 ـ 8.

21 ـ سورة الفجر، آيه 22.

22 ـ سورة الفتح، آيه 10.

23 ـ صحيح بخاري، ج 2، ص 66.

24 ـ ابو داود، سليمان بن اشعث، سنن ابو داود، دار احياء السنة النبويه، بيروت، ج 4، ص 222 باب في القدر، ح 4691 و 4692 ـ ابو عيسي، محمد بن عيسي، سنن ترمذي، دار احياء التراث العربيه، بيروت، ج 4، ص 454، ح 2149.

25 ـ ابونعيم، احمد بن عبدالله، حلية الاولياء، دار الكتب العربي، چاپ دوم، بيروت، 1387 هـ .ق، ج 6، ص 326 ـ ابوعبدالله، شمس الدين محمد ذهبي، تذكرة الحفاظ، منشورات رضي، چاپ سوم، قم، 1362 هـ .ش، ج 1، ص 209 ـ ابوالفتح، محمد بن عبدالكريم شهرستاني، الملل و النحل، منشورات رضي، چاپ سوم، قم، 1362 هـ .ش، ج 1، ص 85.

26 ـ و اعظم خلاف بين الامة خلاف الامامة، إذ ما سل سيف في الاسلام علي قاعدة دينية مثل ما سل علي الامامة في كل زمان ـ الملل و النحل، ج 1، ص 30.

27 ـ طوسي، خواجه نصير الدين محمد بن محمد، شرح الاشارات و التنبيهات، دفتر نشر كتاب، چاپ دوم، تهران، 1403 هـ .ق ج 3، ص 363.

28 ـ سهروردي، شهاب الدين، شيخ اشراق، حكمة الاشراق، مجموعه مصنفات، تصحيح و مقدمه: هانري كربن، انجمن حكمت و فلسفه ايران، چاپ اول، تهران، 1397 هـ .ق، ج 2، ص  12.

29 ـ ملاصدرا، صدر الدين محمد، صدر المتألهين، اسفار، مكتبة المصطفويه، قم، ج 2، ص 291.

30 ـ احمد بن حنبل، مسند احمد، دارالفكر، بيروت ج 3، ص 17 ـ نيشابوري، ابوعبدالله، حاكم، المستدرك علي الصحيحين، دارالمعرفة، بيروت، ج 3، ص 148.

31 ـ سورة الانعام، آيه 57.

32 ـ سورة الاحزاب، آيه 6.

33 ـ سورة النساء، آيه 59.

34 ـ سورة النساء، آيه 60.

35 ـ ابوجعفر، محمد بن علي ابن بابويه (صدوق)، كمال الدين، موسسه نشر اسلامي، چاپ اول، قم، 1405 هـ .ق، ج 2، ص 284.

36 ـ ابوجعفر، محمد بن علي ابن بابويه (صدوق)، علل الشرايع، داراحياء التراث العربي، چاپ دوم، بيروت، 1385 هـ .ق، ص 253.

37 ـ انصاري، شيخ مرتضي، مكاسب، مكتبة العلامه، چاپ سوم، قم، 1368 هـ .ش، ص 154 ـ 153.

38 ـ ابوجعفر، محمد بن يعقوب كليني، اصول كافي، تصحيح: علي اكبر غفاري، دارالكتب الاسلاميه، چاپ سوم، تهران، 1388 هـ .ق، ج 1، ص 67 ـ بحار الانوار، ج 2، ص 221 ـ 220.

39 ـ ابوعبدالله، محمد بن محمد، شيخ مفيد، المقنعة، موسسه نشر اسلامي، چاپ دوم، قم، 1410 هـ .ق، ص 252.

40 ـ التقية تُرس المومن ـ اصول كافي، ج 2، ص 221، ح 23.

41 ـ التقية من ديني و دين آبائي ـ اصول كافي، ج 2، ص 219.

42 ـ نهج البلاغه، خطبه 3.

43 ـ شرح نهج البلاغه، ج 6، ص 40.

44 ـ ميراحمدي، مريم، دين و مذهب در عصر صفوي، مؤسسه ي انتشارت اميركبير، تهران، 1363 هـ .ش، ص 122.

45 ـ بهرامي، يوسف بن احمد، لؤلؤ البحرين، چاپ دوم، نجف، 1969 م، ص 153 ـ 152.

46 ـ همان، ص 153.

47 ـ خوانساري، محمد باقر، روضات الجنات، مكتبة اسماعيليان، چاپ اول، تهران، 1390 هـ .ق، ج 4، ص 363 ـ 362.

48 ـ مطهري، مرتضي، خدمات متقابل اسلام و ايران، انتشارات صدرا، قم، 1357 هـ .ش، ص 664.

49 ـ همان، ص 664.

50 ـ ملا عبدالله زنوزي، در زمان فتحعلي شاه از اصفهان به تهران آمد و در مدرسه ي مروي به تدريس كتب فلسفي همت گمارد; آقا محمد رضا قمشه اي نيز بعد از آمدن به تهران حوزه ي فلسفي و عرفاني آن جا را از رونقي كم سابقه برخوردار ساخت.

51 ـ ميرزاي قمي، نامه به فتحعليشاه، كيهان فرهنگي، تحقيق: رضا استادي، سال يازدهم، شماره يكم، 1373 هـ .ش، ص 4.

52 ـ ميرزاي قمي، جامع الشتات، منشورات رضوان، تهران، ج 1، كتاب الجهاد ص 92.

53 ـ كاشف الغطاء، شيخ جعفر، كشف الغطاء، منشورات رضوان، تهران، كتاب الجهاد، ص 394.

54 ـ همان.

55 ـ عبدالهادي، حائري، نخستين رويارويي هاي انديشه گران ايران، مؤسسه ي انتشارت امير كبير تهران، 1367 هـ .ش، ص 331.

56 ـ افندي اصفهاني، ميرزا عبدالله، رياض العلماء، تحقيق السيد احمد حسيني، مكتبة آية الله المرعشي، قم، 1401 هـ .ق، ص 17 ـ 15.

57 ـ كشف الغطاء، ص 394.

58 ـ حرّ عاملي، محمد بن الحسن، وسائل الشيعه، دار احياء التراث العربي، بيروت، ج 18، ص 41.

59 ـ سورة البقره، آيه 55.

60 ـ ارون، ريمون، مراحل اساسي انديشه در جامعه شناسي، ترجمه: باقر پرهام، سازمان انشتارات و آموزش انقلاب اسلامي، چاپ چهارم، تهران، 1376 هـ .ش، ج 1، ص 6 - 125.

61 ـ حس گرايي در دهه هاي نخستين قرن بيستم در حلقه ي وين به صورت پوزيتويسم و آمپريسم منطقي بر محور وجود شليك شكل گرفت. اصل تحقيق پذيري تجربي ـ

Verifiability principle

ـ قضاياي علمي در اين حلقه و در نزد برخي اقمار آن از اثبات پذيري به ابطال پذيري و يا تأييدپذيري بسنده نمود.

62 ـ الف. ج. آير، زبان، حقيقت و منطق، ترجمه: منوچهر بزرگمهر، مؤسسه انتشارات علمي دانشگاه صنعتي شريف، تهران، 356 هـ .ش، ص 24 ـ 23.

63 ـ سورة الدخان، آيه 91.

64 ـ بوعلي، الالهيات من الشفاء، مراجعه: الدكتور ابراهيم مدكور، منشورات مكتبة آية الله المرعشي، قم، 1405 هـ .ق، ص 53 ـ 52.

65 ـ سهروردي، شهاب الدين، شيخ اشراق، المشارع و المطارحات، مجموعه مصنفات شيخ اشراق، تصحيح: هانري كربن، انتشارات انجمن حكمت اسلامي و فلسفه اسلامي، تهران، 1355 هـ .ش، ج 1، ص 484.

66 ـ شرح الاشارات و التنبيهات، ج 2، ص 297 ـ 296.

67 ـ سورة الرحمن، آيه 27.

68 ـ سورة البقره، آيه 115.

69 ـ فيض كاشاني، علم اليقين، انتشارات بيدار قم، ج 1، ص 49.

70 ـ نهج البلاغه، خطبه 1.

71 ـ سورة الحشر، آيه 19.

72 ـ توبه ي بُشر به دست امام موسي كاظم (ع) را اعيان الشيعه از منهاج الكرامة نقل مي كند ـ امين، سيد محسن، اعيان الشيعه، دار التعارف للمطبوعات، بيروت، 1403 هـ .ق، ج 3، ص 579.

73 ـ سورة النور، آيه 40.

74 ـ سورة البقره، آيه 18 ـ 17.

75 ـ مراحل اساسي انديشه در جامعه شناسي، ج 1، ص 5.

76 ـ وبر، ماكس، دانشمند و سياستمدار، ترجمه: احمد نقيب زاده، انتشارات دانشگاه تهران، 1368 هـ .ش، ص 166.

77 ـ همان، ص 94.

78 ـ همان، ص 93.

79 ـ همان، ص 81 ـ 80.

80 ـ همان، ص 76 ـ 74.

81 ـ همان، ص 77 - 76.

82 ـ

Aphrodite

خداي عشق در يونان باستان.

83 ـ

Apollon

خداي الوهيت و هنر و نور يونان باستان.

84 ـ دانشمند و سياست مدار، ص 89.

85 ـ سورة يوسف، آيه 39.

86 ـ سورة الغافر، آيه 16.

87 ـ دانشمند و سياستمدار، ص 9.

88 ـ همان، ص 88.

89 ـ ميل، جان استوارت، رساله درباره ي آزادي، ترجمه: جواد شيخ الاسلامي، مركز انتشارات علمي فرهنگي، تهران، 1363 هـ .ش، ص 231.

90 ـ همان، ص 135.

91 ـ اكبر شاه (1605 ـ 1542) پادشاه مسلمان هند كه نام اصلي اش جلال الدين محمد بود.

92 ـ شارلماني (714 ـ 742) پادشاهان فرنگ و امپراطور روم، معاصر خليفه ي عباسي، هارون الرشيد.

93 ـ رساله درباره آزادي، ص 46 - 44.

94 ـ سورة الروم، آيه 30.

95 ـ مصاحبه ي اشپيگل با پوپر در سال 1992 به نقل از: نكوروح، محمود، بحران ايدئولوژي، چاپخش، تهران، 1372 هـ .ش، ص 247.

96 ـ سورة النساء، آيه 77.

97 ـ سورة المدثر، آيه 40 - 38.

98 ـ ياسپرس، كارل، آغاز و انجام تاريخ، ترجمه: محمد حسن لطفي، انتشارات خوارزمي، تهران، 1362 هـ .ش، ص 185.

99 ـ سورة الزخرف، آيه 54.

100 ـ سورة الزخرف، آيه 51.

101 ـ سورة الزخرف، آيه 53 ـ 52.

102 ـ سورة الغافر، آيه 26.

103 ـ سورة الغافر، آيه 29.

104 ـ سورة طه، آيه 63.

105 ـ سورة الزخرف، آيه 54.

106 ـ سورة الغافر، آيه 26.

107 ـ سورة الروم، آيه 60.

108 ـ رائين، اسماعيل، فراموشخانه و فراماسونري در ايران، مؤسسه ي انتشارات امير كبير، چاپ دوم، تهران، 1347 هـ .ش، ج 1، ص 309.

109 ـ ميرزا ابوالحسن خان ايلچي، حيرت السفراء يا حيرت نامه، به كوشش محمد حسن مرسلوند، رسا، تهران، 1364 هـ .ش، ص 210.

110 ـ ميرزا صالح شيرازي، گزارش سفر ميرزا صالح شيرازي، ويرايش: همايون شهيدي، مؤسسه ي انتشاراتي راه نو، تهران، 1362 هـ .ش، ص 205.

111 ـ الگار، حامد، ميرزاملكم خان، ترجمه: جهانگير عظيما، شركت سهامي انتشار، تهران، 1369 هـ .ش، ص 14 ـ 13.

112 ـ ميرزا ملكم خان، كتابچه ي غيبي يا دفتر تنظيمات، مجموعه آثار، مقدمه و تنظيم: محمد محيط طباطبايي، كتابخانه دانش، تهران، 1327 هـ .ش، ص 11.

113 ـ همان، ص 13.

114 ـ دفتر قانون، مجموعه آثار، ص 126.

115 ـ همان، ص 127.

116 ـ همان، ص 16.

117 ـ همان، ص 163 - 160.

118 ـ ميرزا ملكم خان ناظم الدوله، كليات ملكم، مجموعه رسائل، مطعبه ي مجلس، 1325 هـ .ق، ص 36 ـ 31.

119 ـ همان، ص 30 - 29.

120 ـ همان، ص 23.

121 ـ همان، ص 26.

122 ـ آخوندزاده، ميرزافتحعلي، تمثيلات، ترجمه: محمد جعفر قراچه داغي، انتشارات خوارزمي، چاپ دوم، تهران، 1349 هـ .ش، ص 156.

123 ـ آخوندزاده، ميرزافتحعلي، مكتوبات كمال الدوله، ص 16.

124 ـ همان، ص 213.

125 ـ آخوندزاده، ميرزافتحعلي، الفباي جديد و مكتوبات، گردآورنده، حميد محمدزاده، نشريات فرهنگستان علوم شوروي سوسياليستي، باكو، 1963 .م، ص 172.

126 ـ مكتوبات، ص 10.

127 ـ بوعلي سينا، الالهيات من الشفاء، افست از طبع سنگي، انتشارات بيدار، قم، ص 555.

128 ـ مكتوبات، ص 141 ـ 140.

129 ـ تمثيلات، ص 379.

130 ـ همان.

131 ـ مكتوبات، ص 148.

132 ـ آدميت، فريدون، انديشه هاي ميرزافتحعلي آخوندزاده، تهران، 1349، ص 220.

133 ـ الفبا، ص 293.

134 ـ مكتوبات، ص 12.

135 ـ همان.

136 ـ الفبا، ص 201 ـ 200.

137 ـ مكتوبات، ص 58 ـ 57.

138 ـ آخوندزاده، ميرزافتحعلي، مقالات، مقدمه: باقر مؤمني، انشتارات تيرنگ، تهران، 1375 هـ .ش، ص 101.

139 ـ الفبا، ص 268.

140 ـ مقالات، ص 97.

141 ـ ميل، جان استوارت آزادي فرد و قدرت دولت، ترجمه: محمود صالحي، گوهر نام، تهران، ص 251 ـ رساله درباره ي آزادي، بخشي از اين رساله از سوي آخوندزاده به نام تفهيم حريت ترجمه شده است (مقالات، ص 97 - 93).

142 ـ مكتوبات، ص 56 - 55.

143 ـ همان، ص 56.

144 ـ همان، ص 63.

145 ـ فراموشخانه و فراماسونري در ايران، ج 2، ص 458 ـ 457.

146 ـ او در اين ادعا كه اولين مقلد است كاذب است. دكتر شريعتي در حاشيه ي عبارت او مي نويسد: همين را هم دروغ مي فرمود، نشان مي دهد كه آن مرحوم حتي در ننگ هم اصالت نداشت و بمب تقليد و رجز تسليم، حقِ ميرزا ملكم خان ارمني لاتاري دزد است ـ شريعتي، علي، چه بايد كرد؟، مجموعه آثار، ج 20، ص 328.

147 ـ مدني، سيد جلال الدين، تاريخ سياسي معاصر ايران، چاپ دوم، دفتر انتشارات اسلامي، قم، 1361 هـ .ش، ج 1، ص 71.

148 ـ كرماني، ناظم الاسلام، تاريخ بيداري ايرانيان، اهتمام: علي اكبر سعيدي سيرجاني، انتشارات آگاه، چاپ سوم، 1367 هـ .ش، ج 3، ص 513 ـ 512.

149 ـ جفعريان، رسول، بررسي و تحقيق جنبش مشروطيت ايران، انتشارات طوس، قم، 1369 هـ .ش، ص 270.

150 ـ تركمان، محمد، مجموعه اي از رسائل، اعلاميه ها، مكتوبات و.. و روزنامه شيخ فضل الله نوري، مؤسسه خدمات فرهنگي رسا، تهران، 1362 هـ .ش، ج 1، ص 378 - 377.

151 ـ همان، ج 2، ص 325 ـ 324.

152 ـ همان، ج 1، ص 246 ـ 245.

153 ـ همان، ج 1، 264 ـ 262.

154 ـ همان، ج 1، ص 268.

155 ـ كسروي، احمد، تاريخ مشروطه ايران، انتشارات اميركبير، تهران، 1357 هـ .ش، ج 1، بخش دوم، ص 412 ـ 411.

156 ـ مجموعه اي از رسائل، ج 2، ص 325.

157 ـ همان، ج 2، ص 299.

158 ـ همان.

159 ـ آل احمد، جلال، غرب زدگي، ص 78.

160 ـ مدرس در روزهاي نخستيني كه زمينه هاي به قدرت رسيدن رضاخان فراهم مي آيد، در پيام به احمد شاه مي گويد: در رژيم نوي كه نقشه ي آن را براي ايران بينوا طرح كرده اند نوعي از تجدد به ما داده مي شود كه تمدن مغربي را با رسواترين قيافه تقديم نسل هاي آينده خواهند نمود. و آن روز فرا خواهد رسيد كه چوپان هاي قريه هاي ورامين و كنگاور با فكل و كراوات خودنمايي مي كنند، ممكن است شمار كارخانه هاي نوشابه سازي روزافزون گردد; اما كوره ي آهن گدازي و كاغذسازي پا نخواهد گرفت. درهاي مساجد و تكايا به عنوان منع خرافات و اوهام بسته خواهد شد; اما سيل ها از رمان ها و افسانه هاي خارجي به وسيله مطبوعات و پرده هاي سينما به اين كشور جاري خواهد گشت و عقايد و انديشه هاي پوچ را به عنوان فرهنگ غربي، آن هم با رقص و آواز و دزدي هاي عجيب آرسن لوپن و بي عفتي ها و مفاسد اخلاقي ديگر به ما تحميل خواهند كرد و اينها را لازمه ي تمدن غربي مي دانند (مدرسي، علي، مدرس، بنياد تاريخ انقلاب اسلامي ايران، تهران، 1366 هـ .ش، ج 1، ص 180).

161 ـ تاريخ سياسي معاصر ايران، ج 1، ص 134.

162 ـ دولت آبادي، يحيي، حيات يحيي، انتشارات عطار، تهران، 1361 هـ .ش، ج 4، ص 325.

163 ـ آل احمد، جلال، در خدمت و خيانت روشنفكران، انتشارات رواق، چاپ سوم، ص 228 ـ 223.

164 ـ ذاكر حسين، عبدالرحيم، مطبوعات سياسي ايران در عصر مشروطيت، انتشارات دانشگاه تهران، 1368 هـ .ش، ص 99.

165 ـ اين بيان نشان مي دهد كه زمان گفتوگوي با مرحوم سيد ابوالحسن اصفهاني در سال 1310 بوده است.

166 ـ سينا، واحد، قيام گوهرشاد، وزارت ارشاد اسلامي، 1361 هـ .ش، ص 233.

167 ـ دولت فروغي كه وزارت معارف آن را نيز علي اصغرحكمت عهده دار بود، حكمي در چگونگي استفاده از كلاه بين المللي صادر كرد تا مردمي كه در پرتو تعاليم پرورش يافتگان لژهاي ماسوني در مسير ترقي گام برمي دارند، مورد تمسخر اسوه هاي آدميت قرار نگيرند. حكم از طرف وزارت داخله به حكام ولايات در مورد شيوه ي كلاه برداري و كلاه گذاري به اين صورت ابلاغ شد:

   چون لازم است در اين موقع تغيير كلاه و استعمال كلاه بين المللي و آداب استعمال آن كاملا رعايت شود، لهذا موارد ذيل اعلام مي گردد، قدغن فرماييد. مراتب را به عموم مأمورين حوزه ي حكومتي ابلاغ و به وسائل مقتضيه به اطلاع طبقات برسانند:    1 ـ كاسك كلونيال كه منحصراً از دو رنگ سفيد و خاكي خواهد بود، فقط در ايام تابستان و تا موقع غروب آفتاب استعمال مي شود.    2 ـ انواع كلاه هاي حصيري (پانا) نيز مخصوص تابستان است.    3 ـ انواع شاپوها، كپي و غيره در تمام فصل، شب و روز استعمال مي شود (مگر در مواقع مخصوص رسمي كه در نظام نامه دستور داده خواهد شد).    4 ـ در مواقع ورود به اتاق حتماً بايد كلاه را بردارند براي احترام كامل; البته بايستي كلاه را خارج اتاق بگذارند و در موارد ديگر ممكن است، دست بگيرند.    5 ـ در مواقع برخورد در خيابان و معابر عمومي براي اجراي مراسم تعارف، شخص كوچك تر (چه از حيث مقام و چه از لحاظ سن) بايد قبلا كلاه خود را برداشته و پس از اداي همان مراسم از طرف، مجدداً كلاه را به سر بگذارند.    6 ـ در مواقعي كه چند نفر در نقطه اي جمع هستند، يا عبور مي نمايند چنانچه شخص خارجي كه با يك نفر از آن جمعيت آشنايي داشته باشد، موقعي كه مبادله ي تعارف و سلام بين اين دو نفر به وسيله ي كلاه مي شود، سايرين هم بايد به احترام رفيق همراه خودشان به شخصي كه جهت آن ها كلاه برداشته، كلاه خود را بردارند.    7 ـ رعايت نظافت شرط حتمي است و حتي الامكان بايد لباس اشخاص پاكيزه و اتو كشيده و صورت آن ها تراشيده باشد.    از انتخاب رنگ هاي لباس ناجور و زننده براي لباس پيراهن خودداري نماييد. استعمال كفش سفيد، گيوه با لباس سياه كه غالباً ديده مي شود، پسنديده نيست. كراوات به مقتضاي فصل بايد مناسب با لباس باشد، استعمال كراوات با پاپيون سياه يا سفيد ساده در مواقع عادي خلاف تربيت است.    در بخش نامه ي ديگر، از اين كه برخي از كلاه دوزها دست به ابتكار زده و انواع جديدي از كلاه ها را ساخته اند، دولت اعتراض كرده و دستور اكيد بر منع هرگونه ابتكار مي دهد:    اخيراً ديده مي شود بعضي ها در تبديل كلاه از روي عدم اطلاع و بصيرت كلاه هايي از جنس پارچه هاي معمولي به رنگ هاي مختلف، شبيه به فرم كلاه هاي سبدي (شاپو و پاوي) به سر گذارده اند كه به هيچ وجه سابقه نداشته و قطعاً در تهران تهيه شده است; چون منظور از تغيير كلاه استعمال كلاه هايي است كه معمول به دنيا مي باشد و علاوه بر اين كه اين نوع كلاه ها به كلي بي سابقه است، طبعاً نيز خوش نما نبوده و مورد استهزا خواهد بود. بنابراين به طوري كه ضمن مراسله ي نمره ي 1722; مورخه 9/4/1314 تذكر داده شد، لازم است هر چه زودتر به كليه ي صنف كلاه دوزها تذكر بدهيد كه در ساختن كلاه هاي بين المللي از خود ابتكار ننموده و از تهيه ي كلاه هايي كه متداول و مرسوم نيست، خودداري نمايند.

168 ـ نجفي، موسي، انديشه ي سياسي و تاريخ نهضت بيدارگرانه ي حاج آقا نورالله اصفهاني، 1369 هـ .ش، ص 385.

169 ـ همان، ص 386.

170 ـ همان، ص 386.

171 ـ در خدمت و خيانت روشنفكران، ص 322 ـ 321.

172 ـ صفوي، نواب، تاريخ فدائيان اسلام، مجله تاريخ و فرهنگ معاصر، شماره 9 و 10.

173 ـ گروهي از هواداران نهضت اسلامي ايران و اروپا، روحانيت و اسرار فاش نشده از نهضت ملي شدن صنعت نفت، دار الفكر قم، ص 185 ـ براي توضيح بيشتر پيرامون نامه رجوع شود به مجله تاريخ و فرهنگ معاصر، شماره 6 و 7.

174 ـ همان، ص 155.

175 ـ تاريخ سياسي معاصر ايران، ج 1، ص 269 ـ 268.

176 ـ همان، ص 277.

177 ـ اطلاعات 26/3/1360.

178 ـ مكّي، حسين، مدرس قهرمان آزادي، بنگاه ترجمه و نشر كتاب، تهران، 1359 هـ .ش، جلد 2، ص 840.

179 ـ تاريخ سياسي معاصر ايران، ج 1، ص 300.

180 ـ رزاقي، ابراهيم، اقتصاد ايران، نشر ني، تهران، 1367 هـ .ش، ص 484.

181 ـ مصباح، محمد تقي، نقش علامه طباطبايي در معارف اسلامي، يادنامه ي علامه طباطبايي، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگي، ج 1، ص 197 ـ 196.

182 ـ راه طي شده به نقل از: حامد الگار و عزيز احمد، نهضت بيدارگري در جهان اسلام، ترجمه: جعفري، سيد محمد، شركت سهامي انتشارت، تهران، 1362 هـ .ش، ص 161.

183 ـ طباطبايي، سيد محمد حسين، علامه، اصول فلسفه و روش رئاليسم، مقدمه و پاورقي: مرتضي مطهري، دفتر انتشارات اسلامي، قم، جلد 5، مقدمه.

184 ـ مطالعه از طريق مطالعه طبيعت و تاريخ.

185 ـ اقبال لاهوري، احياي فكر ديني در اسلام، ترجمه: احمد آرام، نشر پژوهش هاي اسلامي، ص 147 ـ 145.

186 ـ همان، 145.

187 ـ همان، ص 146.

188 ـ مطهري، مرتضي، مقدمه اي بر جهان بيني اسلامي، انتشارات صدرا، قم، ص 173.

189 ـ ملا صدرا، صدر الدين محمد، صدر المتألهين، رساله سه اصل، انتشارات مولي، تهران، 13601 هـ .ش، ص 83.

190 ـ مقدمه اي بر جهان بيني اسلامي، ص 177 ـ 176.

191 ـ همان، ص 174.

192 ـ امه سه زر، بازگشت به زاد بوم، ترجمه: كيانوش، انتشارات آگاه، 1356 هـ .ش، ص 31 - 30.

193 ـ فانون، فرانتس، دوزخيان روي زمين، مقدمه: ژان پل سارتر، انتشارات تلاش، اهواز، 1356 هـ .ش، ص 2.

194 ـ همان، ص 4.

195 ـ چه بايد كرد؟، انتشارات كامل، ص 30.

196 ـ حاج سيد جوادي، علي اصغر، طلوع انفجار، ص 30 ـ 29.

197 ـ همان، ص 43.

198 ـ شريعتي، علي، اجتهاد و نظريه انقلاب دائمي، نشر نظير، چاپ اول، قم ص 15.

199 ـ همان، ص 9.

200 ـ اوزگان، عمار، افضل الجهاد، ترجمه: دكتر حسن حبيبي، ص 395.

201 ـ شريعتي، علي، فلسفه تعليم و تربيت، انتشارات بعثت، تهران، ص 58.

202 ـ شريعتي، علي، با مخاطب هاي آشنا، حسينيه ارشاد، تهران، 1356 هـ .ش، ص 200.

203 ـ مطهري، مرتضي، نهضت هاي اسلامي در صد ساله اخير، انتشارات صدرا، قم، ص 93.

204 ـ سورة الصف، آيه 4.

205 ـ نهج البلاغه، خ 27.

206 ـ نيكسون، ريچارد، فرصت را از دست ندهيد، ترجمه: محمود حداديان، انتشارات اطلاعات، تهران، 1371، ص 201.

207 ـ نجفي، محمد حسن، جواهر الكلام، بيروت، ج 15، ص 422.

208 ـ همان، ج 21، ص 395.

209 ـ رجوع شود به دو جلد كتاب در اثبات اصل مالكيت، اثر آيت الله احمدي ميانجي با عنوان مالكيت خصوصي و مالكيت خصوصي زمين، دفتر انتشارات اسلامي، سال 1361 هـ .ش.

 


| شناسه مطلب: 79343