مبانی تفکر سیاسی در قرآن

مباني تفكر سياسي در قرآن

1. خلافت الهي

از ديدگاه قرآن، انسان جانشين خدا و عهدهدار استقرار حاكميت او در زمين است. بر همين اساس وظيفه دارد ويژگيها و شرايط لازم را براي دريافت اين مسئوليّت بزرگ به دست آورد و از همهي امكانات مادي و معنوي كه خدا در اختيارش نهاده است، بهره گيرد.

اگر قرآن از مسخّربودن جهان در دست انسان سخن ميگويد، براي آن است كه به او بفهماند توانايي به دوش كشيدن چنين مسئوليت بزرگي را دارد و امكانات لازم نيز در صورتي كه بخواهد، در اختيارش نهاده ميشود. اين بينش، مسئوليت و عمل سياسي گستردهاي را در زندگي مسلمان به دنبال ميآورد.(34)

 

2. امت واحد

قرآن انسانها را، با وجود تمايزهاي گوناگون، مجموعهاي همگرا، همگون، متشكل، و مانند كاروان منسجم و در حال حركت به سوي هدف واحد ميداند وضمن دعوت او به سازماندهي فراگير، اين حالت را كيفيت نخستين جامعهي بشري و شكل مطلوب و معقول آيندهي آن ميداند.(35)

بر اساس اين بينش و اعتقاد، مسلمان مؤظف است يكپارچگي را نخست در جامعهي كوچكتر ـ جهان اسلام ـ تحقّق بخشد و آنگاه به جامعهي بشري گسترش دهد.