مقدمه
مقدمه همان گونه که گفتیم، جریان فکری اسلامی از ابتدای ورود تجدّد به ایران، از خود واکنش نشان داد و از تمامیت اسلام دفاع کرد، این خطّی بود که تا اوایل دهه 1330 تداوم یافت. این جریان، در مقطع بعد از کودتای 28 مرداد به جریان فکری غالب و مسلّط تبدیل شد که از
مقدمه
همان گونه كه گفتيم، جريان فكري اسلامي از ابتداي ورود تجدّد به ايران، از خود واكنش نشان داد و از تماميت اسلام دفاع كرد، اين خطّي بود كه تا اوايل دهه 1330 تداوم يافت. اين جريان، در مقطع بعد از كودتاي 28 مرداد به جريان فكري غالب و مسلّط تبديل شد كه از آن تحت عنوان جريان فقاهتي ـ ولايتي ياد كرديم.
با توجه به اين كه دو جريان التقاطي اصلاحطلب و راديكال سهم بسيار كمي در بنياد انديشه انقلاب اسلامي داشتند، براي جريان فقاهتي ـ ولايتي اين فرضيه را به صورت اثباتي مطرح ميكنيم و ميكوشيم تا اثبات كنيم كه جريان فكري اخير، مبتكر اصلي انديشه انقلاب اسلامي است و انقلاب اسلامي بيش از همه بر اساس نقشه و تفكر آن بوده و به پيش رفته است و هم اكنون نيز در آن مدار قرار دارد.
در اين فصل به برخي از وجوه تفكر جريان فقاهتي ـ ولايتي به طور مفصلتر ميپردازيم تا نحوه تطبيق آن را بر شاخصهاي انديشه انقلاب اسلامي نشان دهيم. بدين منظور، سه شاخص اصلي انديشه انقلاب اسلامي را در تفكرات اين جريان بررسي ميكنيم.
[233] [234]گفتار اول : تأمل نظري و فلسفي
يكي از شاخصهاي اصلي انديشه انقلاب اسلامي تأمل نظري و فسلفي بود و همان گونه كه گفتيم بدين معناست كه براي حل معضلات اجتماعي راه حلهاي نظري و فرمول تئوريك ارايه شود. به عبارت ديگر معضلات اجتماعي قبل از اين كه مشكلي اجتماعي و سياسي باشند، معضلاتي فلسفي هستند كه بايد در حوزه تفكر و نظر حل شوند تا اين پاسخهاي نظري و فلسفي بعداً در حوزه سياسي و اجتماعي به مرحله عمل در آيند; يعني مشكلاتي كه در جامعه وجود دارد، ريشه آنها در جاي ديگري غير از جامعه بايد جستجو شود.
در واقع اين شاخص مبيّن نفي برداشتهاي جامعه شناختي و سياسي از مشكلات جامعه و تأكيد بر برداشتهاي فلسفي و كلامي از مشكل جامعه است و در اين بخش ميخواهيم اين شاخص را در تفكر جريان فقاهتي ـ ولايتي جستجو كنيم و ببينيم براي حل معضلات جامعه چه راهحل نظري ارايه ميدهد و آن را در عرصه اجتماعي چگونه به اجرا ميگذارد؟