متن کامل

نقشه‌ مدینه‌ منوره‌            بقیع‌  بقیع‌ غرقد گورستان‌ مدینه‌ منوره‌ است‌ که‌ در زمان‌ رسول‌ خدا صلی‌ الله‌ علیه‌ و آله‌ بسیاری‌ از صحابه‌ و پس‌ ا

نقشه‌ مدينه‌ منوره‌
map1_k.gif

 
 

 

 

 

 

بقيع‌
  بقيع‌ غرقد گورستان‌ مدينه‌ منوره‌ است‌ كه‌ در زمان‌ رسول‌ خدا صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ بسياري‌ از صحابه‌ و پس‌ از رحلت‌ ايشان‌ چهار تن‌ از ائمه‌ معصومين‌ عليهم‌ السلام‌ و نيز تعدادي‌ از بزرگان‌ تابعين‌ و سادات‌ اهل‌ بيت‌ عصمت‌ و طهارت‌ در آن‌ به‌ خاك‌ سپرده‌ شده‌اند، از آن‌ زمان‌ تاكنون‌ نيز هزاران‌ نفر از دانشمندان‌، زاهدان‌ و صلحا، كه‌ در مدينه‌ از دنيا رفته‌اند، در همين‌ گورستان‌ مدفون‌ شده‌اند. پيامبر صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ براي‌ آرميدگان‌ در اين‌ قبرستان‌ احترام‌ خاصي‌ قائل‌ بود .اين‌ گورستان‌ كه‌ در قسمت‌ شرقي‌ مسجد النبي‌ صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ قرار دارد، در دوره‌ جاهليت‌ اهميت‌ چنداني‌ نداشته‌. بقيع‌ تا يكصد سال‌ قبل‌ حصاري‌ نداشته‌، اما اكنون‌ محصور گشته‌، و از گذشته‌ تاكنون‌ مسلمانان‌ هر فرقه‌ و مذهب‌، پس‌ از زيارت‌ رسول‌ خدا صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ به‌ بقيع‌ آمده‌، اهل‌ بيت‌ پيامبر صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ و ديگر آرميدگان‌ در اين‌ گورستان‌ را زيارت‌ مي‌كنند.
baghi1_k.gif  
baghi2_k.gif  
baghi3_k.gif
 
مدفون‌ شدگان‌ در بقيع‌
  

 روبروي‌ درب‌ كنوني‌ كمي‌ سمت‌ راست‌، قبور مطهر چهار امام‌ معصوم‌ عليهم‌ صلوات‌ الله‌ قرار دارد :  1-امام‌ حسن‌ بن‌ علي‌ عليه‌ السلام  امام‌ مجتبي‌ عليه‌ السلام‌ در نيمه‌ رمضان‌ سال‌ سوم‌ هجرت‌ در مدينه‌ زاده‌ شد و از همان‌ دوران‌ كودكي‌ شديدا مورد علاقه‌ رسول‌ خدا صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ قرار گرفت‌. ايشان‌، در كنار پدر بزرگوارش‌ اميرمؤمنان‌ عليه‌ السلام‌ در جنگهاي‌ جمل‌، صفين‌ و نهروان‌ شركت‌ جست‌. و پس‌ از شهادت‌ پدر، به‌ امامت‌ منصوب‌ و مدت‌ حدود شش‌ ماه‌ خلافت‌ كرد سپس‌ معاويه‌ جنگي‌ را بر آن‌ حضرت‌ تحميل‌ نموده‌، مردم‌ نيز ايشان‌ را تنها گذاشتند و سرانجام‌ به‌ تحريك‌ معاوية‌ بن‌ ابي‌سفيان‌ در سال‌ 50 ه. ق‌ توسط همسرش‌ جعده‌ دختر اشعث‌ بن‌ قيس‌، مسموم‌ و به‌ شهادت‌ رسيدند، و در بقيع‌ به‌ خاك‌ سپرده‌ شدند. 2- امام‌ زين‌ العابدين‌ علي‌ بن‌ الحسين‌ عليه‌ السلام‌ امام‌ سجاد عليه‌ السلام‌ در سال‌ 38 ه. ق‌ به‌ دنيا آمد، و در دوران‌ امامت‌ حسن‌ بن‌ علي‌ عليه‌ السلام‌ و پدر بزرگوارشان‌ حسين‌ بن‌ علي‌ عليه‌ السلام‌ رشد يافتند، در كربلا همراه‌ پدر بودند اما به‌ دليل‌ بيماري‌ نتوانستند سلاح‌ بدست‌ گيرند سپس‌ با ديگر اسيران‌ آن‌ حضرت‌ را به‌ شام‌ بردند و از آن‌ پس‌ نزديك‌ سي‌ و چهار سال‌ امامت‌ كرد. و سرانجام‌ در سال‌ 94 ه. ق‌ به‌ تحريك‌ وليد بن‌ عبدالملك‌ مسموم‌ و به‌ شهادت‌ رسيد و در كنار امام‌ مجتبي‌ عليه‌ السلام‌ در بقيع‌ مدفون‌ گرديد. زهد و عبادت‌ و كرم‌ و بزرگواري‌ آن‌ حضرت‌ زبانزد خاص‌ و عام‌ و دوست‌ و دشمن‌ بود. 3- امام‌ محمد بن‌ علي‌ بن‌ الحسين‌ عليه‌ السلام‌ امام‌ باقر عليه‌ السلام‌ در سال‌ 58 ه. ق‌ به‌ دنيا آمد و تا سال‌ 94 ه. ق‌ در كنار پدر بزرگوارش‌ در مدينه‌ زندگي‌ كرد پس‌ از شهادت‌ پدر رهبري‌ را در دست‌ گرفت‌ و توانست‌ شاگردان‌ فراواني‌ را تربيت‌ نموده‌، در نشر معارف‌ اسلامي‌ و اهل‌ بيت‌ پيامبر صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ گام‌هاي‌ بلندي‌ بردارد، آن‌ حضرت‌ را باقرالعلوم‌ يعني‌ شكافنده‌ دانش‌ها لقب‌ داده‌اند. امام‌ باقر عليه‌ السلام‌ در سال‌ 114 و يا 117 ه. ق‌ به‌ تحريك‌ هشام‌ بن‌ عبدالملك‌ به‌ شهادت‌ رسيدند و در كنار پدر بزرگوارشان‌ در بقيع‌ به‌ خاك‌ سپرده‌ شدند. 4- امام‌ جعفر بن‌ محمد الصادق‌ عليه‌ السلام‌ آن‌ حضرت‌ در سال‌ 80 يا 83 ه. ق‌ به‌ دنيا آمدند و پس‌ از شهادت‌ پدر، رهبري‌ پيروان‌ اهل‌ بيت‌ عليهم‌ السلام‌ را بر عهده‌ گرفتند و در دوران‌ حيات‌ پر بار خود هزاران‌ شاگرد را در رشته‌ها و علوم‌ مختلف‌ تربيت‌ كردند. منصور دومين‌ خليفه‌ عباسي‌ بر آن‌ حضرت‌ به‌ شدت‌ سخت‌ گرفت‌ و سرانجام‌ نيز در 25 شوال‌ 148 ه. ق‌ به‌ تحريك‌ وي‌، آن‌ حضرت‌ مسموم‌ و به‌ شهادت‌ رسيد و در بقيع‌ كنار جد و پدرش‌ مدفون‌ شد. در كنار قبور چهار امام‌ از اهل‌ بيت‌ رسول‌ خدا صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ دو قبر ديگر وجود دارد كه‌ يكي‌ از آنها قبر عباس‌ بن‌ عبدالمطلب‌ عموي‌ پيامبر صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ و ديگري‌ قبر فاطمه‌ بنت‌ اسد مادر اميرمؤمنان‌ علي‌ عليه‌ السلام‌ است‌. عباس‌ بن‌ عبدالمطلب‌ (ع‌) وي‌ از شخصيتهاي‌ بزرگ‌ قريش‌ و 2 يا 3 سال‌ از رسول‌ خدا صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ بزرگتر بود. در سال‌ دوم‌ با اكراه‌ به‌ همراه‌ قريش‌ در جنگ‌ بدر شركت‌ جست‌ سپس‌ به‌ اسارت‌ مسلمانان‌ درآمد و با فديه‌ آزاد شد و سرانجام‌ در زمره‌ بهترين‌ ياران‌ پيامبر صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ به‌ شمار آمد پس‌ از رحلت‌ رسول‌ خدا صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ به‌ اميرمؤمنان‌ علي‌ بن‌ ابيطالب‌ عليه‌ السلام‌ وفادار ماند و در سال‌ 33 ه. ق‌ در مدينه‌ درگذشت‌ و در قبرستان‌ بقيع‌ مدفون‌ شد. فاطمه‌ بنت‌ اسد او همسر ابوطالب‌، مادر علي‌ بن‌ ابيطالب‌ عليه‌ السلام‌ و از نخستين‌ بيعت‌كنندگان‌ با رسول‌ خدا صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ بود و در سرپرستي‌ پيامبر سهم‌ بسزائي‌ داشت‌. وي‌ از آن‌ چنان‌ قداستي‌ برخوردار گرديد كه‌ به‌ درون‌ كعبه‌ راه‌ يافت‌ و فرزندش‌ علي‌ بن‌ ابيطالب‌ عليه‌ السلام‌ را در آن‌ جا به‌ دنيا آورد. در ماتم‌ او رسول‌ خدا صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ به‌ شدت‌ متأثر شد و بر جنازه‌اش‌ نماز گزارد و در حالي‌ كه‌ بر وي‌ مي‌گريست‌ او را در قبر نهاد. قبر منسوب‌ به‌ حضرت‌ فاطمه‌ (س‌) علماي‌ برجسته‌ شيعه‌ نظ‌ير شيخ‌ صدوق‌، شيخ‌ مفيد، شيخ‌ طوسي‌، ابن‌ طاووس‌ و علامه‌ مجلسي‌ مدفن‌ حضرت‌ را خانه‌ خودش‌، كه‌ بعدا در مسجد قرار گرفت‌ مي‌دانند. محلي‌ كه‌ به‌ عنوان‌ قبر آن‌ حضرت‌ در بقيع‌ مشخص‌ شده‌، پايين‌تر از قبور ائمه‌ چهارگانه‌، در قسمت‌ راست‌ ( شمال‌ غرب‌ ) آنها قرار گرفته‌ است‌ و احتمال‌ دارد كه‌ اينجا محل‌ قبر فاطمه‌ بنت‌ اسد باشد.


madfon_k.gif    
احد
  احد در ناحيه‌ شمالي‌ مدينه‌ رشته‌ كوهي‌ به‌ طول‌ تقريبي‌ شش‌ كيلومتر از شرق‌ به‌ غرب‌ كشيده‌ شده‌ كه‌ به‌ دليل‌ جدايي‌ آن‌ از ديگر رشته‌ كوهها، " احد " خوانده‌ مي‌شود. اين‌ كوه‌ خاطره‌ يكي‌ از مهمترين‌ جنگهاي‌ صدر اسلام‌ را كه‌ بسيار دردناك‌ بوده‌ در سينه‌ دارد در اين‌ غزوه‌ بود كه‌ عده‌ زيادي‌ از اصحاب‌ رسول‌ خدا (ص‌) به‌ دليل‌ بي‌توجهي‌ جمعي‌ از مسلمانان‌ به‌ اوامر آن‌ حضرت‌، به‌ شهادت‌ رسيدند.
ohod_k.gif 
  
مقبرة‌ الشهداء
  مسلمانان‌ به‌ دفن‌ شهداي‌ غزوه‌ احد پرداختند و به‌ ياد آنان‌، مقبره‌اي‌ در دامنه‌ كوه‌ احد ايجاد شد. بهترين‌ عزيزان‌ اسلام‌، از مهاجر و انصار از جمله‌ حمزه‌ ( عموي‌ پيامبر ) و... در آنجا دفن‌ شده‌اند. حمزه‌ و دو تن‌ از ديگر شهدا در يك‌ قسمت‌، و ديگر شهيدان‌ در فاصله‌ 25 متري‌ آنها مدفون‌ شده‌اند. علاقه‌ و علقه‌ مسلمانان‌ با كوه‌ احد، آن‌ اندازه‌ بود كه‌ رسول‌ خدا (ص‌) فرمود : احد ،كوهي‌ است‌ كه‌ ما را دوست‌ دارد، و ما نيز آن‌ را دوست‌ داريم‌.
alshohada_k.gif 
  
مسجد قبا
  منطقه‌ قبا در فاصله‌ شش‌ كيلومتري‌ جنوب‌ مسجد النبي‌ قرار دارد و از نقاط خوش‌ آب‌ و هواي‌ اطراف‌ مدينه‌ به‌ شمار مي‌آيد. بنا به‌ نقل‌ روايات‌ بسيار، مسجد قبا مصداق‌ آيه‌ " لمسجد أسس‌ علي‌ التقوي‌ من‌ أول‌ يوم‌ أحق‌ أن‌ تقوم‌ فيه‌ " مي‌باشد. مسجد قبا نخستين‌ مسجدي‌ است‌ كه‌ رسول‌ خدا (ص‌) آن‌ را بنا كرده‌ است‌. مسجد قبا يكي‌ از مهمترين‌ و زيباترين‌ مساجد مدينه‌ است‌.
ghoba1_k.gif  
ghoba2_k.gif  
ghoba3_k.gif  
ghoba4_k.gif
  
مسجد فضيخ‌
  درباره‌ فضيخ‌ گفته‌ شده‌ است‌ كه‌ نام‌ درخت‌ نخل‌ بوده‌ و يا اشاره‌ به‌ مسكري‌ است‌ كه‌ از درخت‌ نخل‌ گرفته‌ مي‌شد. در جريان‌ غزوه‌ بني‌ نضير رسول‌ خدا (ص‌) در آنجا خيمه‌اي‌ داشته‌ و بدين‌ مناسبت‌ آن‌ مكان‌ را مسجد فضيخ‌ ناميده‌اند. مسجد فضيخ‌ در ميان‌ نخلستانها، در شرق‌ مسجد قبا و منطقه‌ عوالي‌ واقع‌ شده‌ محل‌ اين‌ مسجد در خيابان‌ عوالي‌، پيش‌ از مستشفي‌ الوطني‌ قرار دارد.
fazip_k.gif   
fazip_k.gif
  
مسجد الاجابه‌
  مسجد الاجابه‌ در شمال‌ بقيع‌ واقع‌ است‌ و با مسجد النبي‌ پانصد متر فاصله‌ دارد. اين‌ مسجد به‌ نام‌ مسجد بنومعاويه‌ هم‌ شناخته‌ مي‌شود. در منابع‌ شيعه‌ از مسجد مباهله‌ در مدينه‌ ياد شده‌ كه‌ اكنون‌ شهرت‌ دارد كه‌ همين‌ مسجد الاجابه‌ است‌.
ejabah_k.gif 
  
مسجد غمامه‌ ( مصلي‌ )
  نخستين‌ مسجد در منطقه‌ غرب‌ مدينه‌ كه‌ نزديكترين‌ فاصله‌ را در حال‌ حاضر با مسجد النبي‌ دارد ( حدود پانصد متر ) مسجد غمامه‌ يا مصلي‌ كه‌ رسول‌ خدا (ص‌) در آن‌ نماز عيد را برگزار كرده‌ است‌. ( مصلي‌ محلي‌ است‌ كه‌ براي‌ برگزاري‌ نماز عيد و خارج‌ از حدود شهر در يك‌ فضاي‌ باز ساخته‌ مي‌شود )
ghamame_k.gif 
  
مساجد سبع‌
  در شمال‌ غربي‌ مدينه‌، كوهي‌ وجود دارد به‌ نام‌ كوه‌ سلع‌. در سمت‌ غربي‌ كوه‌ و سپس‌ در پايين‌ آن‌ تعدادي‌ مسجد وجود دارد كه‌ آنها را به‌ نام‌ مساجد فتح‌ مي‌خوانند كه‌ مساجد در حال‌ حاضر شش‌ عدد است‌. در همان‌ سمت‌، مسجدي‌ با نام‌ قبلتين‌ وجود دارد كه‌ همراه‌ شش‌ مسجد ديگر هفت‌ مسجد مي‌شود و به‌ " مساجد سبعه‌ "، يعني‌ " مساجد هفتگانه‌ " شهرت‌ يافته‌ است‌.   
مسجد قبلتين‌
  مسأله‌ تغيير قبله‌ در پانزدهم‌ شعبان‌ سال‌ دوم‌ هجرت‌ روي‌ داد. تا پيش‌ از آن‌ مسلمانان‌ به‌ سوي‌ بيت‌ المقدس‌ نماز مي‌خواندند. طعنه‌ يهوديان‌ و دعاي‌ رسول‌ خدا (ص‌) سبب‌ شد تا خداوند ضمن‌ آيات‌ 142 تا 150 سوره‌ بقره‌، تغيير قبله‌ را به‌ سوي‌ كعبه‌ بيان‌ كند. بنابر برخي‌ روايات‌ اين‌ آيات‌ در اين‌ مسجد نازل‌ شد. اين‌ مسجد محرابي‌ در جهت‌ كعبه‌ دارد و محل‌ قبله‌ پيشين‌ آن‌ نيز در داخل‌ مسجد مشخص‌ شده‌ است‌. مسجد قبلتين‌ در شمال‌ غربي‌ مدينه‌ در فاصله‌ 5/3 كيلومتري‌ مسجد النبي‌ قرار دارد.
gheblat1_k.gif   
gheblat2_k.gif
  
مسجد فتح‌
  مهمترين‌ مسجد از مساجد فتح‌ مسجدي‌ است‌ كه‌ به‌ نام‌ مسجد فتح‌ يا مسجد الاعلي‌ و مسجد الاحزاب‌ شهرت‌ دارد. و بر روي‌ كوهي‌ قرار گرفته‌ كه‌ پشت‌ آن‌ كوه‌ مسير حفر خندق‌ در جنگ‌ احزاب‌ بوده‌ است‌. حضرت‌ در اين‌ مكان‌ براي‌ پيروزي‌ سپاه‌ دعا كردند. مساحت‌ مسجد فتح‌ حدود 24 متر مربع‌ و ارتفاع‌ آن‌ حدود سه‌ متر است‌.   
مسجد فاطمة‌ الزهراء (س‌)
  در نزديكي‌ مسجد فتح‌ واقع‌ شده‌ و در حال‌ حاضر مسجد حضرت‌ فاطمه‌ (س‌) داراي‌ 5/7 متر طول‌ و حدود 5/2 متر عرض‌ است‌ و محراب‌ كوچكي‌ نيز در آن‌ وجود دارد.
zahra_k.gif 
  
مسجد حضرت‌ علي‌ (ع‌)
  از ميان‌ شش‌ مسجد موجود، مسجدي‌ نيز اختصاص‌ به‌ علي‌ بن‌ ابي‌طالب‌ (ع‌) دارد. برخي‌ از محققان‌ برآنند مسجدي‌ كه‌ اكنون‌ به‌ نام‌ ابوبكر شهرت‌ دارد همان‌ مسجد علي‌ (ع‌) است‌، كما اينكه‌ مسجدي‌ كه‌ با نام‌ مسجد علي‌ (ع‌) شناخته‌ مي‌شود، مسجد ابوبكر است‌. اين‌ مسجد نيز بر زميني‌ مرتفع‌ قرار گرفته‌ كه‌ با پشت‌ سر گذاشتن‌ چند پله‌ مي‌توان‌ به‌ آن‌ رسيد. مساحت‌ اين‌ مسجد در حدود 20. متر مربع‌ است‌.
ali_k.gif 
  
مسجد سلمان‌
  اين‌ مسجد داراي‌ شبستان‌ و صحن‌ است‌ و 50/8 متر طول‌ و 7 متر عرض‌ دارد.
salman_k.gif 
  
مسجد ابوذر
  مسجدي‌ است‌ كه‌ امروزه‌ به‌ نام‌ مسجد ابوذر، صحابي‌ راستگوي‌ رسول‌ خدا (ص‌)، شهرت‌ داشته‌ و در خيابان‌ ابوذر، در فاصله‌ پانصد متري‌ مسجد النبي‌ واقع‌ شده‌ است‌. نام‌ اصلي‌ اين‌ مسجد، مسجد البحير يا مسجد الاسواف‌ يا مسجد السجده‌ بوده‌ است‌. در روايت‌ آمده‌ كه‌ حضرت‌ سجده‌ طولاني‌ در اين‌ مسجد داشته‌ است‌.   
مسجد ثنية‌ الوداع‌
  ثنية‌ الوداع‌ به‌ مدخل‌ ورودي‌ شهر اطلاق‌ مي‌شود، جايي‌ كه‌ از مسافران‌ استقبال‌ به‌ عمل‌ مي‌آيد. مدينه‌ داراي‌ دو ثنيه‌ بوده‌ است‌، يكي‌ به‌ سمت‌ مكه‌ و ديگري‌ به‌ سوي‌ شام‌. آنچه‌ اكنون‌ باقي‌ مانده‌ و جاي‌ آن‌ مشخص‌ است‌، مدخل‌ شام‌ است‌ كه‌ در جاده‌ احد قرار دارد. در اين‌ مسير، در قسمت‌ غرب‌ آن‌، كوههاي‌ سلع‌ و ذباب‌ و در سمت‌ راست‌ آن‌ مسجد ثنية‌ الوداع‌ قرار دارد. رسول‌ خدا (ص‌) در بازگشت‌ از تبوك‌، در اينجا مورد استقبال‌ قرار گرفت‌.   
مسجد سقيا
  اين‌ مسجد در حره‌ سقيا قرار داشته‌ و طبق‌ روايتي‌، رسول‌ خدا (ص‌) در آنجا از آب‌ چاه‌ سقيا وضو گرفته‌ و براي‌ مردم‌ مدينه‌ دعا كرده‌ است‌. همچنين‌ گفته‌اند كه‌ رسول‌ خدا (ص‌) در مسير حركت‌ به‌ بدر در آنجا تأمل‌ كرده‌ و پس‌ از سان‌ ديدن‌ از سپاه‌، افراد كم‌ سن‌ و سال‌ را بازگرداند. برخي‌ بر اين‌ باورند كه‌ اين‌ مسجد از بين‌ رفته‌ و برخي‌ آن‌ را باقي‌ مي‌دانند.   
مسجد و مشربه‌ ام‌ ابراهيم‌
  مشربه‌، يعني‌ بستان‌. در اين‌ مكان‌ ماريه‌ قبطيه‌، ابراهيم‌ فرزند رسول‌ خدا (ص‌) را به‌ دنيا آورده‌ است‌. مشربه‌ ام‌ ابراهيم‌ از جاهايي‌ است‌ كه‌ در روايت‌ امام‌ صادق‌ (ع‌) رفتن‌ به‌ آنجا و نماز خواندن‌ در آنجا به‌ عقبة‌ بن‌ خالد توصيه‌ شده‌ و حضرت‌ فرموده‌ است‌ كه‌ : " و هي‌ مسكن‌ رسول‌ الله‌ و مصلاه‌ " در حال‌ حاضر آثار بناي‌ مشربه‌ از بين‌ رفته‌ و صورت‌ يك‌ قبرستان‌ باقي‌ مانده‌ است‌. منابع‌ شيعه‌، زيارت‌ مشربه‌ ام‌ ابراهيم‌ و نماز خواندن‌ در آنجا تأكيد شده‌ است‌.
omebrahim_k.gif 
  
مسجد مصبح‌
  از جمله‌ مساجدي‌ كه‌ در قبا بوده‌ مسجد مصبح‌ است‌. بنا به‌ گفته‌ خياري‌ اين‌ مسجد هنوز باقي‌ است‌، ساختماني‌ است‌ بدون‌ سقف‌ در كنار مستودعات‌ غسان‌ در قبا، در جنوب‌ غربي‌ مسجد قبا.   
مسجد بنات‌ بني‌ النجار
  مسجدي‌ كوچك‌ در فاصله‌ تقريبي‌ صد متري‌، در شمال‌ مسجد جمعه‌ با مساحت‌ تقريبي‌ دوازده‌ متر مربع‌ تا سال‌ 1373 شمسي‌ وجود داشت‌. اين‌ مسجد از مساجد قديمي‌ مدينه‌ بوده‌ و شايع‌ بوده‌ كه‌ دختران‌ بني‌ نجار در اينجا ايستاده‌ و وقتي‌ رسول‌ خدا (ص‌) وارد قبا شدند سرود " طلع‌ البدر علينا... " را مي‌خواندند.   
مسجد رد شمس‌
  در كتابهاي‌ تاريخي‌ آمده‌ است‌ كه‌ مسجد رد شمس‌ با مسجد فضيح‌ يكي‌ است‌ و درباره‌ نامگذاري‌ آن‌ به‌ " رد شمس‌ " يا " شمس‌ " نيز آمده‌ است‌ كه‌ در جريان‌ محاصره‌ قلعه‌ بني‌ نضير، رسول‌ خدا (ص‌) هنگام‌ عصر به‌ خواب‌ رفت‌ و سرش‌ روي‌ زانوي‌ امير مؤمنان‌ ، علي‌ (ع‌) بود. نزديك‌ غروب‌ خورشيد بيدار شد و وقتي‌ متوجه‌ گرديد كه‌ امام‌ هنوز نماز عصر را نخوانده‌ است‌ از خداوند خواست‌ خورشيد را بازگرداند تا امام‌ نماز بگزارد. اين‌ روايت‌ را به‌ نام‌ " حديث‌ رد شمس‌ " مي‌شناسند و جمعي‌ از راويان‌ اهل‌ سنت‌ نيز آن‌ را نقل‌ كرده‌اند.   
مسجد الدرع‌
  از يادگارهاي‌ غزوه‌ احد مسجد الدرع‌ است‌، مسجدي‌ كه‌ سر راه‌ رسول‌ خدا قرار داشت‌. در تاريخ‌ آمده‌ است‌ كه‌ رسول‌ خدا (ص‌) در آنجا توقف‌ كوتاهي‌ داشته‌اند و براي‌ نماز ( درع‌ و ) زره‌ خود را درآوردند. مسجد الدرع‌ كه‌ اكنون‌ در اين‌ مسير قرار دارد يادگار رسول‌ خدا (ص‌) در آنجاست‌. گفته‌ شده‌ حضرت‌ نماز مغرب‌ و عشاء را در آنجا خوانده‌ و تا صبح‌ روز بعد ماندند. اين‌ مسجد بعدها به‌ نامهايي‌ چون‌ مسجد الدرع‌، مسجد البدائع‌ و مسجد الشيخين‌ ناميده‌ شده‌ است‌.   
مسجد مباهله‌
   مسجدي‌ را كه‌ به‌ نام‌ " مسجد مباهله‌ " نشان‌ مي‌دهند، نماينده‌ رويدادي‌ تاريخي‌ و بزرگ‌ است‌. " مباهله‌ " در لغت‌ " بر يكديگر نفرين‌ و لعنت‌ كردن‌ " است‌. در سال‌ دهم‌ هجرت‌ گروهي‌ از ترسايان‌ نجران‌ ( ناحيه‌اي‌ است‌ در يمن‌ در جنوب‌ عربستان‌ ) نزد رسول‌ (ص‌) آمدند و درباره‌ عيسي‌ (ع‌) با او گفتگو كردند. رسول‌ خدا (ص‌) فرمود : عيسي‌ بنده‌ خدا و كلمه‌ او بود كه‌ آن‌ را بر مريم‌ القا فرمود. گفتند چگونه‌ ممكن‌ است‌ انساني‌ بي‌پدر به‌ دنيا آيد ؟ قرآن‌ در اينباره‌ نازل‌ شد كه‌ مثل‌ عيسي‌، مثل‌ آدم‌ است‌. چون‌ گفتگو دراز گرديد رسول‌ (ص‌) به‌ حكم‌ خدا فرمود : ما و شما پسران‌، زنانمان‌ و خودمان‌ به‌ مباهلت‌ شويم‌ تا لعنت‌ خدا بر دروغگويان‌ باشد. در آن‌ روز كه‌ بيست‌ و چهارم‌ و به‌ قولي‌ بيست‌ و يكم‌ ذوالحجه‌ بود، رسول‌ خدا با علي‌ مرتضي‌ و زهرا و حسن‌ و حسين‌ عليهم‌ السلام‌ بيرون‌ شدند. ترسايان‌ چون‌ هما و جلال‌ آن‌ بزرگواران‌ را ديدند، ترسيدند و از مباهله‌ چشم‌ پوشيدند و با رسول‌ خدا (ص‌) مصالحت‌ كردند و جزيه‌ پذيرفتند.   
مسجد المغسله‌
  اين‌ مسجد با نام‌ مسجد بني‌ دينار نيز شناخته‌ مي‌شود. ابن‌ شبه‌ نوشته‌ است‌ كه‌ رسول‌ خدا (ص‌) بارها در اين‌ مسجد نماز خوانده‌ است‌. اين‌ مسجد اكنون‌ در منطقه‌اي‌ قرار دارد كه‌ آن‌ را " مالحه‌ " نامند و خانه‌هاي‌ زيادي‌ اطراف‌ آن‌ را گرفته‌ است‌.



| شناسه مطلب: 80257