حج چیست؟ حاجی کیست؟
حج چیست؟ حاجی کیست؟ «حج»، گسستن همة زنجیر‌های وابستگی، رها شدن از انانیّت‌ها و تشخّص‌ها و تمرین و تجربة زندگی توحیدی است. «نماز» و «روزه» برای همة ایمان‌‌‌آورندگان خداجو و رهروان طریق حق، امری است لازم، اما انجام «حج&#
حج چيست؟ حاجي كيست؟
«حج»، گسستن همة زنجير‌هاي وابستگي، رها شدن از انانيّت‌ها و تشخّص‌ها و تمرين و تجربة زندگي توحيدي است.
«نماز» و «روزه» براي همة ايمان‌‌‌آورندگان خداجو و رهروان طريق حق، امري است لازم، اما انجام «حج»، بيش از همه بر افراد متمكّن واجب است. در نظام الهي، هر كس كه امكان حضور در همايش عظيم حج را داشته باشد و بتواند از عهدة انجام برنامه‌ها و هزينه‌هاي آن در نهايت سادگي برآيد، مكلف به عزيمت به خانة امن و هجرت از خويشتن خويش به سوي خالق منان است.
واقع امر اين است كه همواره كساني كه از تموّل و تمكّن بيشتري در زندگي شخصي و اجتماعي برخوردارند، بيش از ديگران در معرض آسيب‌پذيري‌هاي رفتاري و كژروي‌هاي اجتماعي قرار مي‌گيرند.
به كلامي ديگر، اگر تموّل و تمكّن با تزكيه و تهذيب همراه نباشد، مي‌تواند زمينه‌اي براي تمرّد و طغيان شود. انسان متمكّن بيش از ديگران تكليف دارد.1 آن كس كه از نعمتهاي الهي نصيب بيشتري دارد، از قدرت بدني، ظرفيت فكري و امكانات اقتصادي فوق‌العاده‌اي برخوردار است، بدون ترديد مي‌بايست احساس مسؤوليت بيشتري كند و همواره با تهذيب نفس و صفاي درون در ايفاي رسالت‌هاي فردي و اجتماعي توفيقات افزون‌تري كسب نمايد.
از اين رو «حج» امري واجب بر انسان‌هاي متمكّن است، تا مبادا اين تمكّن و برخورداري در زندگي اجتماعي براي آنان ماية تشخص و تفاخر، خودنمايي و برتري‌طلبي، تمرّد و طغيان‌گري باشد و «حج» برنامة جامعي است براي زدودن همة آفات شخصيتي و ايمن شدن در برابر محرّك‌هاي شيطاني. اگر به ديدة تأمّل بر سير مناسك و اعمال «حج» و احكام آن از آغاز تا پايان بنگريم، به نيكي در‌مي‌يابيم كه «حج»، پالايش نفس از همة آسيب‌هاي رواني و كژروي‌هاي اجتماعي و پردازش و پديد‌آوري شخصيتي است قابل اعتماد، مصون از هر فساد، متواضع و آرام، غالب و حاكم بر كشش‌هاي نفساني و محرّك‌هاي اجتماعي، بي‌نياز از آزمندي‌ها، فزون‌خواهي‌ها و به‌دور از نشانه‌هاي خودنمايي و برتري‌جويي و عبدي است صالح و آزاده، حليم و امين در خانه و اجتماع و «حاجي» چنين است.
از اين رو كسي كه به سفر عرشي «حج» مي‌انديشد، احساس مي‌كند كه به دنياي ديگري عزيمت مي‌كند و مي‌بايد از وابستگي‌هاي دنيوي رها شود، از دغدغه‌هاي خاطر، نگراني‌ها و اضطراباتِ حاصل از پيوندهاي اجتماعي و تعامل و دادوستد‌هاي بين‌‌فردي آزاد گردد تا با دلي آرام و قلبي مطمئن را‌حل ديار توحيد شود.
________
1- «لا يكلف الله نفساً الا وسعها»: ـ خداوند بركسي، بدون توجه به توانايي‌ها و وسعت وجودش تكليف نمي‌كند (بقره، 286).
<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />