حدیث غدیر

حديث غدير

يكي ديگر از ادله اي كه شيعه ذكر كرده اند حديث غدير است. [خواجه نصير] مي گويد: حديث غديري كه متواتر است.

[متواتر] اصطلاحي است در علم حديث، مي گويند خبر واحد و خبر متواتر. مقصود از خبر واحد اين نيست كه ناقل آن يك نفر باشد بلكه يعني خبري كه نقل آن در حدي است كه مفيد يقين نيست خواه ناقل يك نفر باشد و خواه ده نفر باشند. مثلا شخصي نقل مي كند كه من فلان خبر را از راديو شنيدم.

شما گمان پيدا مي كنيد كه اين سخن راست باشد اما هنوز منتظريد كه ديگران چه مي گويند. از يك نفر ديگر هم مي شنويد، گمانتان قويتر مي شود. بعد مي بينيد كه افراد زيادي همين حرف را مي زنند. نمي توانيد احتمال بدهيد كه همه اينها خواسته اند دروغ بگويند. حتي بايد [تعداد ناقلان] در حدي باشد كه تباني بر دروغ هم در آن درست نباشد چون در يك حدي ممكن است افراد بشر تباني كنند ولي اگر از آن حد بيشتر باشد تباني امكان ندارد. تواتر يعني [مقدار نقل خبر] فوق تباني باشد. مثلا در همين مثالي كه عرض كردم ممكن است ده نفر با همديگر تباني كنند كه بگويند ما فلان خبر را از راديو شنيديم. تا دويست نفر ممكن است تباني كنند ولي گاهي قضيه به حدي مي رسد كه اصلا نمي شود احتمال داد كه تباني باشد. مثلا شما مي رويد به جنوب تهران مي بينيد شخصي مي گويد راديو چنين چيزي گفته. بعد مي رويد شر ق تهران مي بينيد افرادي آن خبر را نقل مي كنند. بعد مي رويد غرب تهران همينطور.

نمي توانيد احتمال بدهيد كه همه اينها با يكديگر تباني كرده اند. اين را مي گويند تواتر. شيعه مدعي است كه نقل خبر غدير در حدي است كه ما احتمال تباني هم در آن نمي توانيم بدهيم و بگوئيم مثل چهل نفر از صحابه پيغمبر تباني كردند بر يك دروغ، خصوصا كه بسياري از ناقلان اين خبر جزء دشمنان علي (ع) بوده يا از طرفداران ايشان شمرده نشده اند. اگر ناقلان فقط از تيپ سلمان و ابوذر و مقداد يعني همانها كه دور علي مي چرخيدند بودند، مي شود احتمال داد كه اينها علاقه مفرطي به علي (ع) داشتند و با تباني چنين حرفي زده اند. در حاليكه اين خبر را كساني نقل كرده اند كه علاقه اي به علي (ع) نشان نداده اند. امثال ملا علي قوشچي مي گويند اين خبر واحداست و به حد تواتر نرسيده است، ولي شيعيان مي گويند خير، خبر واحد نيست [و متواتر است]، اين هم كتابها.

در حديث غدير پيغمبر (ص) فرمود: الست اولي بكم من انفسكم؟ قالوا بلي. آيا من از خود شما بر شما اولويت ندارم؟ [1]  گفتند: بلي. بعد فرمود: من كنت مولاه فهذه علي مولاه معلوم است كه مي خواهد همان اولويت خودش بر نفوس را براي علي (ع) تصويب كند.

] اشاره به آيه قرآن (سوره احزاب، آيه 6) است كه: النبي اولي بالمومنين من انفسهم پيغمبر چون از جانب خداست، بر جان و مال و بر همه چيز مردم از خود مردم اولويت دارد. هر كسي اختيار مال و جان و همه چيز خودش را دارد اما پيغمبر در همين اختيارداريها از خود صاحب اختيارها صاحب اختيارتر است. البته پيغمبر هيچگاه كاري را العياذ بالله به خاطر نفع خودش انجام نمي دهد. او نماينده جامعه اسلامي از طرف خداست. انسان اختيار مال و جان خودش را دارد براي خودش، پيغمبر اين اختيار را بيشتر دارد براي جامعه اسلامي.