نورانیّت و نشانه قبولی حج

نورانيّت و نشانه قبولي حج

نورانيّت حج را، كه از نور آسمان‌ها و زمين (سوره نور، آيه 35) نشأت مي‌گيرد و در بستر نور كعبه و طواف و سعي و عرفات و مشعر و منا و مناجات پرورش مي‌يابد، بايد پرارزش‌ترين، زيباترين و ماندگارترين ارمغان و ميراث حج دانست. براي تحصيل اين نورانيّت، بايد مطالعه كرد، تلاش نمود و زحمت كشيد و از آن مهم‌تر، براي حفظ و استمرار آن، مراقبت جدّي نمود. درباره اصل نورانيّت به وجود آمده در پرتو حج، امام صادق(عليه السلام)فرموده است: اَلْحاجُّ لا يَزالُ عَلَيْهِ نُورُ الْحَجِّ، ما لَمْ يُلِمَّ بِذَنْب.( من لايحضره الفقيه، ج 2، ص 145/89) حج كننده، پيوسته داراي نور حج خواهد بود، تا زماني كه خود را به گناهان كوچك آلوده نكرده است. باري، اين نورانيّت بر اثر حج و اعمال نوراني آن، در درون و زبان و حركات و سكنات زائر خانه خدا نمودار است، در برخوردها و روابط اخلاقي و اجتماعي و حقوقي با همراهان و همسفران مشاهده مي‌شود و غنيمت و سرمايه بسيار ارزش‌مندي است، كه پس از بازگشت از سفر، ديگران نيز بايد اثر عيني آن را در همه روابط و مناسبات حاجي مشاهده كنند و تحت تأثير آن نيز واقع گردند.

باري، اين نورانيّت حج را مي‌توان عالي ترين ارمغان انساني حج دانست و عنايت فوق العاده خداوندي را كه حتّي پس از بازگشت نيز حاجي را مشمول خود قرار داده است، به فراموشي نسپرد و آن را حفظ نمود و استمرار فزاينده بخشيد. حسين بن خالد، مي‌گويد: از امام رضا(عليه السلام) سؤال كردم: چرا خداوند متعال براي حاجي تا مدّت چهار ماه گناه او را نمي‌نويسد؟ فرمود: خداوند آمدن مشركان را در حرم به مدت چهار ماه مباح شمرد، آن جا كه مي‌فرمايد: در زمين چهار ماه سياحت كنيد(سوره توبه، آيه 2)، و آنان را معاف داشت، بدين جهت درباره ميهمانان خويش كوتاهي نخواهد كرد. (كافي، ج 4، ص 255/10) و آنان را از مجازات چهار ماه معاف مي‌دارد.

نشانه قبولي حج

نورانيتي را، كه به عنوان يك ارمغان و يك نتيجه فوق العاده ارزش‌مند براي حج مطرح كرديم، مي‌تواند در سراسر زندگي و در مراحل مختلف خوشي‌ها و سختي‌ها، امتحان‌ها، تمايلات نفساني و خودمحوري‌ها، چنان زواياي فكر و روح انسان را روشن گرداند، تا از تاريكي‌هايي كه موجب گم كردن راه و افتادن در چاله‌ها و سنگلاخ‌هاي تباهي و فساد مي‌شود، حفظ گرداند و زائر خانه خدا صلاح و سِداد و راه درستي را كه در كنار كعبه از خدا خواسته است، فراروي او قرار دهد و اثر عيني حج را در همه روابط و اعمال فردي و اجتماعي او نمودار سازد. بدين جهت، رسول گرامي اسلام (صلي الله عليه وآله) فرموده است: آيَةُ قَبُولِ الْحَجِّ، تَرْكُ ما كانَ عَلَيْهِ الْعَبْدُ مُقِيماً مِنَ الذُّنُوبِ. (الجعفريات، ص 115) نشاني قبولي حج (در پيشگاه پروردگار عالم) اين است، كه بنده گناهاني را كه مرتكب مي‌شد ترك كند. در بيان ديگري، كه امام علي(عليه السلام) آن را از پيامبر(صلي الله عليه وآله) روايت نموده مي‌خوانيم: رسول خدا (صلي الله عليه وآله) فرموده: از جمله نشانه‌هاي قبولي حج اين است، كه انسان گناهاني را كه قبل از حج مرتكب مي‌شد كنار بگذارد و اگر از حج برگردد و همچنان به گناهاني كه آلوده بود مبتلا گردد، حجّ او به خودش برمي‌گردد. (الجعفريات، ص 115) و مقبول درگاه الهي قرار نمي‌گيرد. بنابراين، آثار و منافع حج را، كه با زحمات زيادي به دست آمده و عمده آن عبارت است از: آمرزش گناهان و پيراسته شدن از معصيت، سلامتي و طول عمر، مقام ميهماني خدا، مصونيّت خويشتن و بستگان، افزايش مال و ثروت، اصلاح ايمان، خير دنيا و آخرت، پيشگيري از فقر و مرگ بد و به خصوص نورانيت اين عبادت بزرگ را، كه نتايج آن در قبولي حج نيز نمايان مي‌گردد، بايد با مراقبت و تلاش فراوان حفظ نمود، و اگر اين صدهاهزار نفري، كه هر سال به حج مشرف مي‌شوند، به چنين دست آوردهاي بزرگي دست يابند، تحوّل فرهنگي، اقتصادي و انساني عظيمي در جوامع اسلامي به وجود خواهد آمد.