در کوچه باغ خاطره یَوم تَرویه 8 ذی‌حجه
یَوم تَرویه 8 ذی‌حجه زائرانی که از جرعه زمزم نوشیده‌اند، از طواف و نماز، درس دلدادگی و بندگی آموخته‌اند و از سعی صفا، به سرچشمه صفا و به قلّه عبودیّت دست یافته‌اند، اکنون باید از دیار یار، به صحرای عشق و عرفان محبوب روند و مقدمات آن، باید در «یوم تَرویه»
يَوم تَرويه 8 ذي‌حجه
زائراني كه از جرعه زمزم نوشيده‌اند، از طواف و نماز، درس دلدادگي و بندگي آموخته‌اند و از سعي صفا، به سرچشمه صفا و به قلّه عبوديّت دست يافته‌اند، اكنون بايد از ديار يار، به صحراي عشق و عرفان محبوب روند و مقدمات آن، بايد در «يوم تَرويه» فراهم شود. يوم ترويه، در بيان امام صادق(ع) روز آب دادن و آب خوردن و آب برداشتن است.
آن حضرت فرمود: «يوم ترويه، بدين مناسبت به اين نام ناميده شده، كه وقتي حضرت ابراهيم(ع) مي‌خواست به عرفات برود، جبرئيل نازل شد و گفت: اي ابراهيم، براي خود و خانواده‌ات آب بردار، زيرا در ميان مكّه و عرفات، آبي يافت نمي‌شود».1
همچنين، امام صادق(ع) درباره علت اين نامگذاري، در زمان پس از حضرت ابراهيم(ع)، در جواب «حلبي» كه سؤال كرد: «لِمَ سُمِّيَتْ التَّروِيَةُ؟براي چه ترويه ناميده شده است» فرمود: «چون در عرفات آب وجود نداشت و مردم از مكّه آب تهيه مي‌كردند و بعضي افراد به ديگران سفارش مي‌كردند: تَرَوَّيْتُمْ مِنَ الْماءِ، فَسُمِّيَتْ التَّرْوِيَةُ لِذلِكَ؛ آب برداريد و بدين جهت، اين روز يوم ترويه ناميده شد».2 غير از تهيه آب (در شرايط آن روزگار) زائران مؤمن و شيدا، كه عموماً راهي عرفات مي‌شوند، اعمال واجب و مستحبّي دارند كه انجام مي‌دهند.
امام صادق(ع) فرمود: «اگر تصميم گرفتي يوم ترويه محرم شوي، همان اعمالي را كه قبلاً براي محرم شدن (عمره) انجام دادي، انجام بده، شارب و ناخن خود را كوتاه نموده، غسل كن، دو لباس احرام خود را بپوش، سپس وارد مسجدالحرام (نزد مقام ابراهيم يا حجر اسماعيل) شو، قبل از احرام شش ركعت (سه تا دو ركعتي) نماز بخوان، دعا كن، از خدا كمك بخواه و بگو: خدايا! من تصميم انجام حج دارم، اعمال را بر من آسان گردان و همان گونه كه با احرام مرا ممنوع از انجام بعضي از كارها مي‌گرداني، با قدرت خود مُحِلّ و آزادم گردان. خدايا! من، براي تو موي خود، پوست خود، گوشت خود، و خون خود را، از زنان و بوي خوش و لباس دوخته، محرم مي‌كنم و از اين كار، جز رضاي تو و پاداش آخرت منظور ديگري ندارم، آن گاه از مسجدالحرام لبّيك بگو و اگر بتواني بعد از طلوع آفتاب وارد مِنا شو، و اگر نه در هر وقتي از يوم ترويه توانستي محرم شو».3
پي‌نوشت‌ها
1. المحاسن برقي، ص 336.
2. قرب الاسناد، ص 194، ح 917؛ المحاسن، ص 336.
3 . كافي، ج 4، ص 455؛ وسائل الشيعه، ج 10، ص 2.