امام علی(ع) از دیدگاه اندیشمندان غیرمسلمان

امام علي(ع) از ديدگاه انديشمندان غيرمسلمان

علي عليه السلام شخصيتي بزرگ و بي بديل است كه در طول تاريخ همواره مورد مدح و ستايش بزرگان قرار گرفته و حتي كساني كه به امامت علي (ع) باور ندارند نيز، او را در نوع خود يگانه و بي نظير مي دانند؛ مطلبي كه پيش رو داريد نمونه اي است از گفتار انديشمندان غير مسلمان درباره حضرت علي(ع) است.

جبران خليل جبران

از علماي بزرگ مسيحيت، مرد هنر و صاحب ذوق بديعي است. او لب به ستايش علي گشوده و چنين مي گويد:«به عقيده من علي بن ابي‌طالب ( پس از پيامبر) نخستين مرد از قوم عرب است كه وجودش، همه فضائل كامل بودن را در قوم خويش دميد و آهنگ آن را به گوش مردمي رسانيد كه پيش از آن مانند آن را نشنيده بودند و در بين تاريكي هاي جاهليت از روش روشن او متحير ماندند؛ پس كسي كه طريق علي را پسنديد به فطرت سليم بازگشت و آن كه از باب خصومت وارد شد، جاهليت را ترجيح داد.جبران معتقد بود: «دو طايفه شيفته روش علي بودند: يكي خردمندان پاكدل و ديگري نيكو سرشتان با ذوق، علي بن ابي‌طالب شهيد عظمت خويش گشت. او از دنيا رفت در حالي كه نماز بر زبانش جاري و دلش از شوق خدا لبريز بود.»

جبران هميشه نام علي (ع) را در مجالس خاص و عام به زبان مي آورد، تعظيم مي كرد و مي گفت علي از جهان رفت، درحالي كه هنوز رسالتش را به كمال، تبليغ نكرده بود.

شبلي شميل

دانشمندي است كه در سال 1335 هجري درگذشت، وي شاگرد برجسته مكتب داروين بود و نخستين كسي است كه نظريه قوه را در شرق منتشر كرد. سپس برخلاف مكتب استاد خود كه فردي الهي بود، به انكار مقدسات و جهان ماوراء طبيعت برخاست وتا لحظه مرگ از مكتب مادي‌گري پيروي نمود. وي با اصراري كه در انكار توحيد داشت، در برابر شخصيت علي ( ع) سرتعظيم فرود آورده و درباره او چنين مي گويد:« امام و پيشواي انسان ها علي بن ابي‌طالب بزرگ بزرگان ... هرگز اهل شرق و غرب، سخنراني نظير او در گذشته و حال نديده است.»

ميخائيل نعيمه

كه از دانشمندان مسيحي است در مقدمه اي كه بر كتاب صوت العدالة الانسانية نوشته درباره حضرت علي (ع) چنين مي گويد: پهلواني امام( ع) تنها در ميدان جنگ نبود؛ بلكه او در روشن بيني، پاكدلي، بلاغت، سحر بيان، اخلاق فاضله، شور ايمان، بلندي همت، ياري ستمديدگان و نااميدان، متابعت حق و راستي و بالجمله در همه صفات پهلوان بود. اگر چه مدت زيادي از حضور او گذشته، اما هر گاه بخواهيم بنياد زندگي نيكو و سعادتمندي را بگذاريم، بايد به روش او رجوع كرده و دستور و نقشه را از او بگيريم.- جرج جرداقمسيحي، نويسنده معروف لبناني در كتاب صوت العدالة الانسانية درباره علي ( ع) چنين مي نويسد: «اي دنيا چه مي شد اگر همه نيروهايت را در هم مي فشردي و دوباره شخصيتي مانند علي با آن عقل، قلب ، زبان و شمشير نمودار مي كردي؟»

كارلايل

فيلسوف انگليسي، هر گاه به نام علي (ع) مي رسيد، بزرگي علي چنان او را به وجد مي آورد و نيروي عظمت آن حضرت چنان تحريكش مي كرد كه از بحث علمي بيرون مي شد و بي اختيار شروع به مديحه سرايي او مي كرد، او درباره علي چنين مي گويد: ما نمي توانيم علي را دوست نداشته باشيم و به وي عشق نورزيم؛ زيرا هر چه خوبي هست كه ما آن را دوست داريم همه در علي جمع است. او جوانمرد شريف و بزرگواري بود كه دلش سرشار از مهر و عطوفت و دليري بود، از بشر شجاع تر، اما شجاعتش آميخته با مهر و عطوفت و لطف و احسان بود.پيش از رحلت خود درباره قاتلش از او نظر خواستند، فرمود: اگر زنده ماندم خود مي دانم چه كنم و اگر درگذشتم اختيار با شماست، اگر مي خواهيد او را قصاص كنيد، يك ضربت بيشتر به او نزنيد و اگر عفو كنيد به تقوا نزديك تر است.

لامنس

يك كشيش بلژيكي است كه در زبان عربي و تاريخ عرب مهارت داشت. او درباره علي (ع) مي گويد: براي عظمت علي اين بس كه تمام اخبار و تواريخ علمي اسلامي از او سرچشمه مي گيرد. او حافظه و قوه شگفت انگيزي داشت. علماي اسلام از مخالف و موافق، از دوست و دشمن مفتخرند كه گفتار خود را به علي مستند دارند؛ چرا كه گفتار او حجيت قطعي داشت، او باب مدينه علم بود و با روح كلي پيوستگي تام داشت. - مادام ديالافوا، (سيّاح فرانسوي ) در مقام تمجيد از حضرت علي (ع) چنين مي نويسد: احترام علي (ع) در نزد شيعه به منتها درجه است و حقاً هم بايد اين طور باشد زيرا اين مرد بزرگ علاوه بر جنگ ها و فداكاري هايي كه براي پيشرفت اسلام كرد، در دانش، فضائل ، عدالت و صفات نيك بي نظير بود و نسلي پاك و مقدس نيزاز خود باقي گذارد. فرزندانش نيز از او پيروي كردند و براي پيشرفت اسلام مظلومانه تن به شهادت دادند.

علي(ع) كسي است كه در قضاوت به منتها درجه عدالت رفتار مي كرد و در اجراي قوانين الهي اصرار و پافشاري داشت. علي كسي است كه اعمال و رفتارش نسبت به مسلمانان منصفانه بود، او كسي است كه تهديد و نويدش قطعي بود.