مسجد مقدس جمکران
مسجد مقدس جمکران مسجد مقدس جمکران نامی آشنا و باصفا برای کسانی است که روز و شب، با ایمان و اخلاص و علاقه و مودّت و محبّت، امام زمان (عج) را می‎خوانند. برای آشنایی بیش‎تر شیفته‎گان امام زمان با این مکان به معرفی این مک
مسجد مقدس جمكران
مسجد مقدس جمكران نامي آشنا و باصفا براي كساني است كه روز و شب، با ايمان و اخلاص و علاقه و مودّت و محبّت، امام زمان (عج) را ميخوانند. براي آشنايي بيشتر شيفتهگان امام زمان با اين مكان به معرفي اين مكان ميپردازيم.
واژه مسجد در لغت، اسم مكان و به معناي جايگاه سجده و محل عبادت است و در اصطلاح، مسجد عبادتگاه خاص مسلمانان است. و اين واژه 28 بار در قرآن كريم ذكر شده است.
در روايات و نصوص پيرامون سيره و برخورد اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ ميبينيم كه آن بزرگواران اهتمام ويژهاي به اين امر مقدس داشتند حتي به دست خودشان مسجد ميساختند و اصحاب را به اين امر ترغيب و تشويق ميكردند.
يكي از آن مساجدي كه به دستور امام زمان (عج) ساخته شده است، مسجد مقدس جمكران ميباشد كه داراي اهميت و جايگاهي بزرگ در ميان مردم و طبق اخبار نقل شده امير مؤمنان علي ـ عليه السّلام ـ از اين مسجد و مكان و جايگاه مقدس آن پيشگويي كرده است. و شخص امام عصر(عج) با بيان جايگاه والاي معنوي اين سرزمين، شيعيان را به حضور در آن جا و عزيز داشتن آن امر فرمودند.
محمد بن محمد بن هاشم حسيني رضوي كتاب ارزشمندي در پيرامون فضيلت شهر در سال 1179 هـ تأليف كرده است و در اين كتاب خبري از وجود مقدس علي ـ عليه السّلام ـ در رابطه با مسجد جمكران خطاب به فرزند يماني آورده است كه ما خلاصه آن حديث را در اين جا ميآوريم و شيخ صدوق در كتاب مونس الحزين از علي ـ عليه السّلام ـ نقل ميكند كه فرمود: «اي پسر يماني، در اوّل ظهور خروج نمايد قائم آل محمد از شهري كه آن را قم ميگويند و مردم را دعوت كند به حق و همه خلايق از شرق و غرب به آن شهر قصد كنند و اسلام تازه گردد... كه كوه سفيد به نزديك دهي كهن در جنب مسجد است و قصري كهن كه قصر مجوس است و آن را جمكران خوانند كه از زير يك مناره آن مسجد بيرون آيد.[1]...
پس طبق اين حديث علي ـ عليه السّلام ـ وجود چنين محلي را در قم و بناي مسجدي در آن را پيشبيني كرده است.
1. تاريخچه مسجد جمكران
مسجد مقدس جمكران در 6 كيلومتري شهر مقدس قم واقع شده و همواره پذيراي زائريني از نقاط مختلف ايران و جهان ميباشد. اين مكان مقدس، تحت توجهات خاصه حضرت بقية الله الاعظم (ارواحنا فداه) قرار دارد و آن حضرت از شيعيانشان خواستهاند كه به اين مكان مقدس روي آورند، چرا كه اين مكان، داراي زمين شريفي است و حق تعالي آن را از سرزمينهاي ديگر برگزيده است.
لذا سزاوار است كه زائرين عزيز، از بركات اين مكان مقدس، حداكثر استفاده را ببرند و مراقب باشند كه مسائل فرعي توجهشان را به خود جلب نكند و خود را در برابر حضرت مهدي (ارواحنا فداه) حاضر ببينند و از انجام اعمالي كه قلب مبارك آن حضرت را آزرده ميسازد خودداري كنند.
شايان توجه است كه علما و شيفتگان آن حضرت استفادههاي فراوان از اين مسجد مقدس بردهاند. بنابراين سعي كنيد در اين مكان مقدس، لحظاتي را با ياد آن عزيز بگذرانيد و خالصانه براي ظهور مقدس حضرتش دعا كنيد، چرا كه برطرف شدن گرفتاريها تنها با ظهور آقا امكان پذير است.
شما اي زائران عزيز كه به اين محل نوراني مشرف شدهايد! در نظر داشته باشيد كه مسجد مقدس جمكران، احتمالاً محل رفت و آمد امام مهدي (ارواحنا فداه) است و آن حضرت بر اعمال همه ما در اين مكان نظارت دارند. لذا به گونهاي در اين مسجد باشيم كه آقا از ما خشنود شود و الطاف و عناياتش شامل حالمان گردد.
تاريخچه
شيخ حسن بن مثله جمكراني ميگويد: من شب سه شنبه، 17 ماه مبارك رمضان سال 373 هجري قمري در خانه خود خوابيده بودم كه ناگاه جماعتي از مردم به در خانه من آمدند و مرا از خواب بيدار كردند و گفتند:
برخيز و مولاي خود حضرت مهدي ـ عليه السّلام ـ را اجابت كن كه تو را طلب نموده است.
آنها مرا به محلي (كه اكنون مسجد جمكران است) آوردند، چون نيك نگاه كردم، تختي ديدم كه فرشي نيكو بر آن تخت گسترده شده و جواني سيساله بر آن تخت، تكيه بر بالش كرده و پيرمردي هم نزد او نشسته است، آن پير، حضرت خضر ـ عليه السّلام ـ بود كه مرا امر به نشستن نمود، حضرت مهدي ـ عليه السّلام ـ مرا به نام خودم خواند و فرمود:
برو به حسن مسلم (كه در اين زمين كشاورزي ميكند) بگو: اين زمين شريفي است و حق تعالي آن را از زمينهاي ديگر برگزيده است، و ديگر نبايد در آن كشاورزي كند.
عرض كردم: يا سيدي و مولاي! لازم است كه من دليل و نشانهاي داشته باشم و گرنه مردم حرف مرا قبول نميكنند، آقا فرمود: تو برو و آن رسالت را انجام بده، ما نشانههايي براي آن قرار ميدهيم، و همچنين نزد سيد ابوالحسن (يكي از علماي قم) برو و به او بگو: حسن مسلم را احضار كند و سود چند ساله را كه از زمين به دست آورده است، وصول كند و با آن پول در اين زمين مسجدي بنا نمايد. چون به راه افتادم، چند قدمي هنوز نرفته بودم كه دوباره مرا باز خواند و فرمودند: بزي در گله جعفر كاشاني است، آنرا خريداري كن و بدين مكان آور و آن را بكش و بين بيماران انفاق كن، هر بيمار و مريضي كه از گوشت آن بخورد، حق تعالي او را شفا دهد.
حسن بن مثله جمكراني گويد: من به خانه بازگشتم و تمام شب را در انديشه بودم، تا اين كه نماز صبح را خواندم و به سراغ علي المنذر رفتم و ماجراي شب گذشته را براي او نقل كردم و با او به همان مكان شب گذشته رفتيم، و در آنجا زنجيرهايي را ديديم كه طبق فرموده امام ـ عليه السّلام ـ حدود بناي مسجد را نشان ميداد.
سپس به قم نزد سيد ابوالحسن رضا رفتيم و چون به در خانه او رسيديم، خادم اوگفت: آيا تو از جمكران هستي؟ به او گفتم، بلي! خادم گفت: سيد از سحر در انتظار تو است. آن گاه به درون خانه رفتيم و سيد مرا گرامي داشت و گفت: اي حسن بن مثله من در خواب بودم كه شخصي به من گفت: حسن بن مثله، از جمكران نزد تو ميآيد، هر چه او ميگويد، تصديق كن و به قول او اعتماد نما، كه سخن او سخن ماست و قول او را رد نكن.
از هنگام بيدار شدن تا اين ساعت منتظر تو بودم، آن گاه من ماجراي شب گذشته را براي وي تعريف كردم، سيد بلافاصله فرمود تا اسبها را زين نهادند و بيرون آوردند و سوار شديم، چون به نزديك روستاي جمكران رسيديم، گله جعفر كاشاني را ديديم، آن بز از پس همه گوسفندان ميآمد، چون به ميان گله رفتم، همين كه بز مرا ديد به طرف من دويد، جعفر سوگند ياد كرد كه اين بز در گله من نبوده و تاكنون آن را نديده بودم، به هر حال آن بز را به محل مسجد آورده و آن را ذبح كرده و هر بيماري كه از گوشت آن تناول كرد، با عنايت خداوند تبارك وتعالي و حضرت بقية الله ارواحنا فداه شفا يافت.
ابوالحسن رضا، حسن مسلم را احضار كرد و منافع زمين را از او گرفت و مسجد مقدس جمكران را بنا كرد و آن را با چوب پوشاند.[2]
2. مسجد مقدس جمكران از ديدگاه علما
مسجد مقدس جمكران از ديدگاه علماي بزرگ شيعه و مؤلفين گرانقدر و مبلغين بلند آوازه و بندگان وارسته پروردگار موقعيت ممتازي داشته و همواره ملجأ و پناه آنان به هنگام احساس نياز به دستگيري در رسيدن به كمالات و حل مشكلات به شمار ميرفته است.
عارف بزرگوار و معلم اخلاق حضرت آيت الله بهاء الديني ميفرمودند: هر مشكلي كه براي حوزه علميه قم و مؤسس محترمش آيت الله حائري پيش ميآمد با مشرف شدن به مسجد مقدس جمكران برطرف ميگرديد.
مراجع بزرگ تقليد به اين پايگاه عظيم تشيع و مركز انوار ولايت اهتمام ويژه مبذول ميداشتند و چه بسا فاصله 6 كيلومتري را با پاي پياده همراه با قلبي آكنده از ايمان و ارادت به ولي الله اعظم،طي ميكردند.
آيات عظام حاج سيد محمد تقي خوانساري، محمد علي اراكي، مرتضي حائري، مرعشي نجفي، محمد تقي بهجت، فاضل لنكراني، مكارم شيرازي، صافي گلپايگاني و... خاطراتي از عنايت حضرت ولي عصر (عج) به اين مكان مقدس و قداست آن دارند.
آيت الله مرعشي نجفي ميگويند: حقير خودم مكرر كراماتي در آن جا «مسجد جمكران» مشاهده كردم، چهل شب چهارشنبه مكرر موفق شدم كه در آن مسجد بيتوته كنم و جاي ترديد نيست كه از امكنهاي كه مورد توجه و منزول بركات الهي است اين مسجد است.
آيت الله بروجردي فرمودند: اگر موفق بشوم، در قم دو كار بزرگ انجام خواهم داد. اوّل اين كه: راه مسجد جمكران را باز خواهم كرد و دوّم اين كه بيمارستاني در شهر قم بنا خواهم نمود.
مقام معظم رهبري ميفرمايند: مسجد جمكران گنجينه فناناپذير شيعه ميباشد و بايد از آن بهرهمند شويم.[3]
در اين مسجد مقدس كرامات بزرگي ديده شده كه مجال تعريف آن نيست و همة اين كرامات در واحد كرامات مسجد مقدس جمكران به ثبت رسيده است.
ن: 1326 م مختار اصلاني
[1] . انوار المشعشعين، ج 1، ص 197.
[2] . نوري،حسين، نجم الثاقب، ص 230، ناصر الشريعة، تاريخ قم، ص 60.
[3] . جمكران، تجليگاه صاحب الزمان، سيد جعفر مير عظيمي، ص 35.