مسجد شجره
۱. کلیات سه مسجد با این نام شهرت دارد. نخست مسجد شجره در مدینه که میقات است. دوم مسجد شجره در داخل مکه نزدیک پل سلیمانیه؛ سوم مسجدى با همین نام که در منطقه حُدَیبیه در نزدیکى مکه بوده است. ۲. مسجد شجره در حدیبیه ۲. ۱. موقعیت نام این منطقه برگرفته از د
۱. كليات
سه مسجد با اين نام شهرت دارد. نخست مسجد شجره در مدينه كه ميقات است. دوم مسجد شجره در داخل مكه نزديك پل سليمانيه؛ سوم مسجدى با همين نام كه در منطقه حُدَيبيه در نزديكى مكه بوده است.
۲. مسجد شجره در حديبيه
۲. ۱. موقعيت
نام اين منطقه برگرفته از درخت حدباء است، همان درختى كه عمر دستور قطع آن را داد. اين منطقه در ۲۴ كيلومترى غرب مسجد الحرام است و در حال حاضر به آن شُمَيْسى گفته مى شود. اين منطقه در مسير جاده قديم مكه به جده واقع شده است.
۲. ۲. فضيلت
رسول خدا صلي الله عليه و آله در سال ششم هجرت براى انجام عمره به مكه آمد، اما مشركان مانع شدند و آن حضرت براى اينكه با آنها درگير نشود، به طرف غرب تغيير مسير داد و در حديبيه توقف نمود، سپس نمايندهاى به مكه فرستاد و پس از آنكه اين نماينده از مكه برنگشت! آن حضرت زير درختى از اصحاب خود بيعت گرفتند تا در صورت نياز برابر دشمن بايستند. اين بيعت با نام «بيعت رضوان» و «بيعت شجره» شناخته مى شود. با بازگشت نماينده رسول خدا صلي الله عليه و آله از مكه، جنگ منتفى شد و سپس با گفتگوهايى كه با قريش صورت گرفت، صلح حديبيه ميان آنان منعقد شد.
در جاى اين درخت، مسجدى با نام مسجد شجره بنا شده بود كه دولت سعودى آن را خراب كرد. خليفه دوم نيز در زمان حكومت خود، اين درخت را از ريشه كَند! امروزه ديگر اثري از اين مسجد وجود ندارد.
۳. مسجد شجره در مكه
۳. ۱. كليات
فاكهى آورده است: از جمله مساجدى كه نماز خواندن در آنها مستحب است و آثار رسول خدا صلي الله عليه و آله به شمار مى آيد، مسجدى است كه آن را «مسجد شجره» مى نامند. در آنجا درختى بوده كه رسول خدا صلي الله عليه و آله آن را صدا كرده و آن درخت به اذن الهي از جاى خود حركت كرده، نزد آن حضرت آمده است.
۳. ۲. موقعيت و مشخصات
جداى از مسجد شجره معروف، كه ميقات است، مسجد ديگرى با همين نام در شهر مكه و در شمار كهنترين مساجد اين شهر و برابر مسجد الجن است. به عبارت بهتر وقتي از مسجد جن به سمت مسجدالحرام در حال حركت هستيد در همان سمت خيابان اندكي قبل از پل سليمانيه اين مسجد كوچك قابل رويت است.
طول و عرض تقريبى آن دوازده در بيست (۲۰* ۱۲) متر است و در حال حاضر تابلوى: «مسجد رقم ۴۳» روى آن به چشم مىخورد.
۳. ۳. فضيلت
• فاكهى خبرى نقل كرده و مى نويسد: گفته اند كه رسول خدا صلي الله عليه و آله در مسجد شجره نماز خوانده است.
۳. ۴. معجزه اي از پيامبر
• حضرت علي عليه السلام در نهج البلاغه مي‌فرمايند: من همراه رسول خدا صلى الله عليه و آله بودم كه دسته اى از بزرگان قريش نزد او آمدند، و گفتند: اى محمّد، تو مسأله عظيمى را ادعا مى كنى كه پدرانت و احدى از خاندانت آن را ادعا نكردند، ما كارى از تو مى خواهيم كه اگر آن را بپذيرى و به ما بنمايانى، مى دانيم كه تو پيامبر و فرستاده خدايى، و گر نه به اين نتيجه مى رسيم كه جادوگر و دروغگويى! آن حضرت صلى الله عليه و آله فرمود: چه مى خواهيد؟ گفتند: اين درخت را به خاطر ما صدا كن كه از ريشه درآيد و جلو آمده در برابرت بايستد.
پيامبرصلى الله عليه و آله فرمود: خداوند بر هر كارى تواناست، اگر خداوند اين برنامه را برايتان انجام دهد ايمان مى آوريد و به حق شهادت مى دهيد؟ گفتند: آرى. فرمود: آنچه را مى خواهيد به شما نشان مى دهم، ولى مى دانم كه به خير و نيكويى باز نمى گرديد، در ميان شما كسى است كه به چاه افكنده مى شود (در جنگ بدر)، و نيز كسى است كه احزاب را فراهم خواهد آورد. سپس آن حضرت صلى الله عليه و آله فرمود: اى درخت، اگر به خدا و قيامت ايمان دارى، و آگاهى كه من فرستاده خداوندم، با ريشه از جاى بيرون آى تا به اذن خدا در برابر من بايستى.
قسم به خدايى كه او را به راستى بر انگيخت درخت همراه ريشه هايش از زمين بر آمد، و در حالى كه آوازى شديد و صدايى چون صداى بال پرندگان داشت آمد تا آنكه چون مرغى بال گشاده در برابر پيامبر صلى الله عليه و آله ايستاد، و شاخههاى بلند خود را بر پيامبرصلى الله عليه و آله و بعضى از شاخه هايش را به روى دوش من گستراند و من در جانب راست رسول خدا صلى الله عليه و آله بودم. چون قريش اين واقعه را ديدند، از باب برترى جويى و گردنكشى فرياد زدند: بگو نصف درخت نزد تو آيد و نصف ديگر بر جايش بماند.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمان داد نيمى از آن با حالتى شگفت آور و صداى سخت ترى به حضرت روى آورد كه نزديك بود به رسول خدا صلى الله عليه و آله بپيچد. پس از آن از روى كفر و سركشى گفتند: بگو اين نصفه درخت پيش نصفه ديگرش باز گردد. حضرت رسول صلى الله عليه و آله امر فرمود پس درخت بازگشت.
من فرياد زدم: لا اله الّا اللّه، اى رسول خدا، من اولين كسى هستم كه به تو ايمان آوردم، و نخستين كسى كه اعتراف كرد كه درخت آنچه را دستور دادى به فرمان خدا انجام داد تا به پيامبريت شهادت دهد و سخنت را بزرگ شمارد. ولى همه آنان گفتند: بلكه ساحرى است دروغگو، و جادوگرى است عجيب جادو و تردست! آيا رسالتت را جز امثال اين تصديق مى كند؟ - منظورشان من بودم-.
۳. ۵. در تاريخ
فاكهى خبر ديگرى آورده كه در آن آمده است: هر زمان عبدالله بن عمر به مكه مى رفت، ابتدا در مسجدى فرود مى آمد كه درختى نزديك آن بود. وقتى آن را خلوت مى يافت، نماز مى خواند و اگر خلوت نبود به جاى ديگر مى رفت. گفتنى است عبدالله بن عمر مقيد بود كه هر كجا رسول خدا صلي الله عليه و آله توقف كرده يا نماز خوانده، نماز بخواند.
۳. ۶. يك نكته
گفتنى است روبروى مسجد شجره، (پيش از پل سليمانيه دست چپ كسى كه به طرف مسجد الحرام مي‌رود) مسجد كوچك ديگرى است كه به نظر برخى ساكنان مسجد الرايه است كه درست نمي‌باشد.
۴. منابع جهت مطالعه بيشتر:
- نهچ البلاغه (خطبه قاصعه)
- اخبار مكه فاكهي
- شفاءالغرام
- آثار اسلامي مكه و مكدينه
- تاريخ و آثار اسلامي مكه و مدينه
- فرازهايي از تاريخ اسلام
سه مسجد با اين نام شهرت دارد. نخست مسجد شجره در مدينه كه ميقات است. دوم مسجد شجره در داخل مكه نزديك پل سليمانيه؛ سوم مسجدى با همين نام كه در منطقه حُدَيبيه در نزديكى مكه بوده است.
۲. مسجد شجره در حديبيه
۲. ۱. موقعيت
نام اين منطقه برگرفته از درخت حدباء است، همان درختى كه عمر دستور قطع آن را داد. اين منطقه در ۲۴ كيلومترى غرب مسجد الحرام است و در حال حاضر به آن شُمَيْسى گفته مى شود. اين منطقه در مسير جاده قديم مكه به جده واقع شده است.
۲. ۲. فضيلت
رسول خدا صلي الله عليه و آله در سال ششم هجرت براى انجام عمره به مكه آمد، اما مشركان مانع شدند و آن حضرت براى اينكه با آنها درگير نشود، به طرف غرب تغيير مسير داد و در حديبيه توقف نمود، سپس نمايندهاى به مكه فرستاد و پس از آنكه اين نماينده از مكه برنگشت! آن حضرت زير درختى از اصحاب خود بيعت گرفتند تا در صورت نياز برابر دشمن بايستند. اين بيعت با نام «بيعت رضوان» و «بيعت شجره» شناخته مى شود. با بازگشت نماينده رسول خدا صلي الله عليه و آله از مكه، جنگ منتفى شد و سپس با گفتگوهايى كه با قريش صورت گرفت، صلح حديبيه ميان آنان منعقد شد.
در جاى اين درخت، مسجدى با نام مسجد شجره بنا شده بود كه دولت سعودى آن را خراب كرد. خليفه دوم نيز در زمان حكومت خود، اين درخت را از ريشه كَند! امروزه ديگر اثري از اين مسجد وجود ندارد.
۳. مسجد شجره در مكه
۳. ۱. كليات
فاكهى آورده است: از جمله مساجدى كه نماز خواندن در آنها مستحب است و آثار رسول خدا صلي الله عليه و آله به شمار مى آيد، مسجدى است كه آن را «مسجد شجره» مى نامند. در آنجا درختى بوده كه رسول خدا صلي الله عليه و آله آن را صدا كرده و آن درخت به اذن الهي از جاى خود حركت كرده، نزد آن حضرت آمده است.
۳. ۲. موقعيت و مشخصات
جداى از مسجد شجره معروف، كه ميقات است، مسجد ديگرى با همين نام در شهر مكه و در شمار كهنترين مساجد اين شهر و برابر مسجد الجن است. به عبارت بهتر وقتي از مسجد جن به سمت مسجدالحرام در حال حركت هستيد در همان سمت خيابان اندكي قبل از پل سليمانيه اين مسجد كوچك قابل رويت است.
طول و عرض تقريبى آن دوازده در بيست (۲۰* ۱۲) متر است و در حال حاضر تابلوى: «مسجد رقم ۴۳» روى آن به چشم مىخورد.
۳. ۳. فضيلت
• فاكهى خبرى نقل كرده و مى نويسد: گفته اند كه رسول خدا صلي الله عليه و آله در مسجد شجره نماز خوانده است.
۳. ۴. معجزه اي از پيامبر
• حضرت علي عليه السلام در نهج البلاغه مي‌فرمايند: من همراه رسول خدا صلى الله عليه و آله بودم كه دسته اى از بزرگان قريش نزد او آمدند، و گفتند: اى محمّد، تو مسأله عظيمى را ادعا مى كنى كه پدرانت و احدى از خاندانت آن را ادعا نكردند، ما كارى از تو مى خواهيم كه اگر آن را بپذيرى و به ما بنمايانى، مى دانيم كه تو پيامبر و فرستاده خدايى، و گر نه به اين نتيجه مى رسيم كه جادوگر و دروغگويى! آن حضرت صلى الله عليه و آله فرمود: چه مى خواهيد؟ گفتند: اين درخت را به خاطر ما صدا كن كه از ريشه درآيد و جلو آمده در برابرت بايستد.
پيامبرصلى الله عليه و آله فرمود: خداوند بر هر كارى تواناست، اگر خداوند اين برنامه را برايتان انجام دهد ايمان مى آوريد و به حق شهادت مى دهيد؟ گفتند: آرى. فرمود: آنچه را مى خواهيد به شما نشان مى دهم، ولى مى دانم كه به خير و نيكويى باز نمى گرديد، در ميان شما كسى است كه به چاه افكنده مى شود (در جنگ بدر)، و نيز كسى است كه احزاب را فراهم خواهد آورد. سپس آن حضرت صلى الله عليه و آله فرمود: اى درخت، اگر به خدا و قيامت ايمان دارى، و آگاهى كه من فرستاده خداوندم، با ريشه از جاى بيرون آى تا به اذن خدا در برابر من بايستى.
قسم به خدايى كه او را به راستى بر انگيخت درخت همراه ريشه هايش از زمين بر آمد، و در حالى كه آوازى شديد و صدايى چون صداى بال پرندگان داشت آمد تا آنكه چون مرغى بال گشاده در برابر پيامبر صلى الله عليه و آله ايستاد، و شاخههاى بلند خود را بر پيامبرصلى الله عليه و آله و بعضى از شاخه هايش را به روى دوش من گستراند و من در جانب راست رسول خدا صلى الله عليه و آله بودم. چون قريش اين واقعه را ديدند، از باب برترى جويى و گردنكشى فرياد زدند: بگو نصف درخت نزد تو آيد و نصف ديگر بر جايش بماند.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمان داد نيمى از آن با حالتى شگفت آور و صداى سخت ترى به حضرت روى آورد كه نزديك بود به رسول خدا صلى الله عليه و آله بپيچد. پس از آن از روى كفر و سركشى گفتند: بگو اين نصفه درخت پيش نصفه ديگرش باز گردد. حضرت رسول صلى الله عليه و آله امر فرمود پس درخت بازگشت.
من فرياد زدم: لا اله الّا اللّه، اى رسول خدا، من اولين كسى هستم كه به تو ايمان آوردم، و نخستين كسى كه اعتراف كرد كه درخت آنچه را دستور دادى به فرمان خدا انجام داد تا به پيامبريت شهادت دهد و سخنت را بزرگ شمارد. ولى همه آنان گفتند: بلكه ساحرى است دروغگو، و جادوگرى است عجيب جادو و تردست! آيا رسالتت را جز امثال اين تصديق مى كند؟ - منظورشان من بودم-.
۳. ۵. در تاريخ
فاكهى خبر ديگرى آورده كه در آن آمده است: هر زمان عبدالله بن عمر به مكه مى رفت، ابتدا در مسجدى فرود مى آمد كه درختى نزديك آن بود. وقتى آن را خلوت مى يافت، نماز مى خواند و اگر خلوت نبود به جاى ديگر مى رفت. گفتنى است عبدالله بن عمر مقيد بود كه هر كجا رسول خدا صلي الله عليه و آله توقف كرده يا نماز خوانده، نماز بخواند.
۳. ۶. يك نكته
گفتنى است روبروى مسجد شجره، (پيش از پل سليمانيه دست چپ كسى كه به طرف مسجد الحرام مي‌رود) مسجد كوچك ديگرى است كه به نظر برخى ساكنان مسجد الرايه است كه درست نمي‌باشد.
۴. منابع جهت مطالعه بيشتر:
- نهچ البلاغه (خطبه قاصعه)
- اخبار مكه فاكهي
- شفاءالغرام
- آثار اسلامي مكه و مكدينه
- تاريخ و آثار اسلامي مكه و مدينه
- فرازهايي از تاريخ اسلام