پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) و علم غیب
نویسنده در صفحه 68 از قول آن عالم معاصر نقل می‌کند که آیه مبارکه 50 سوره انعام به وضوح دلالت می‌کند که پیامبر علم غیب نداشته است. در این آیه خداوند می‌فرماید: {قُلْ لا أَقُولُ لَکُمْ عِنْدِى خَزائِنُ اللَّهِ وَ لا أَعْلَمُ الْغَیْبَ وَ ل
نويسنده در صفحه 68 از قول آن عالم معاصر نقل ميكند كه آيه مباركه 50 سوره انعام به وضوح دلالت ميكند كه پيامبر علم غيب نداشته است. در اين آيه خداوند ميفرمايد:
{قُلْ لا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدِى خَزائِنُ اللَّهِ وَ لا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَ لَا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّى مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما يُوحي إِلَىَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِى الْأَعْمي وَ الْبَصِيرُ أَفَلا تَتَفَكَّرُونَ}
بگو: من به شما نميگويم گنجينههاي الهي نزد من است و من [جز آنچه خدا به من بياموزد] از غيب آگاه نيستم و به شما نميگويم من فرشتهام. تنها از آنچه به من وحي ميشود پيروي ميكنم. بگو: آيا نابينا و بينا مساويند؟ پس چرا نميانديشيد؟
بنابراين خداوند از پيامبر(صلي الله عليه و آله) نخواسته است كه راز دل مردم را بگويد يا از رخدادهاي آينده آنها خبر دهد. برخلاف تصور بسياري كه پيامبر(صلي الله عليه و آله) را به يك كاهن داناي به غيب تشبيه ميكنند.
پاسخ
ما نيز چيزي جز مفاد آن آيه نميگوييم. ما ميگوييم پيامبر(صلي الله عليه و آله) جز آنچه خدا در اختيارش قرار دهد چيزي ندارد. او فرشته نيست و فقط پيرو وحي است. سخن در اين است كه آيا خداوند هيچ يك از مسائل غيبي را به پيامبر ياد نداده است؟! اگر آيه ميگويد پيامبر(صلي الله عليه و آله) هيچ امري از امور غيب را نميداند پس اينهمه آيات چيست كه از كارهاي مخفي منافقان پرده برميدارد. آيا اين آگاهي پيامبر از غيب نيست؟! خداوند ميفرمايد:
{يَحْذَرُ الْمُنافِقُونَ أَنْ تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِما فِي قُلُوبِهِمْ...} (التوبه: 64)
منافقان از آن بيم دارند كه سورهاي بر ضد آنان نازل گردد و به آنها از [اسرار] درون قلبشان خبر دهد...
صريح اين آيه نيز ميفرمايد:
{عالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلي غَيْبِهِ أَحَداً * إِلَّا مَنِ ارْتَضـي مِنْ رَسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ رَصَداً} (جن: 26 و 27)
داناي غيب اوست و هيچكس را بر اسرار غيبش آگاه نميسازد، مگر پيامبراني كه [آنان را برگزيده و] از آنها راضي است و مراقبيني از پيش رو و پشت سر براي آنها قرار ميدهد.
همچنين ميفرمايد:
(ما كانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلي ما أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّي يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَي الْغَيْبِ وَ لكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشاءُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ إِنْ تُؤْمِنُوا وَ تَتَّقُوا فَلَكُمْ أَجْرٌ عَظِيمٌ) (آل عمران: 179)
ممكن نبود كه خداوند مؤمنان را به همينگونه كه شما هستيد واگذارد، مگر آنكه ناپاك را از پاك جدا سازد. و ممكن نبود كه خداوند شما را از اسرار غيب، آگاه كند [تا مؤمنان و منافقان را از اين راه بشناسيد]؛ ولي خداوند از ميان پيامبران خود هر كس را بخواهد برميگزيند. [و براي رهبري مردم از غيب آگاهش ميكند]. پس به خدا و پيامبران او ايمان بياوريد و اگر ايمان بياوريد و تقوا پيشه كنيد، پاداش بزرگي براي شماست.
آيا رواياتي كه در كتابهاي معتبر شيعه و اهل سنت از اخبار غيبي پيامبر(صلي الله عليه و آله) آمده است، با اين آيات منافات دارد؟! مگر آيه مباركه نميفرمايد كه پيامبر فقط تابع وحي است. اگر وحي بر تعليم غيب باشد چرا پيامبر(صلي الله عليه و آله) نداند؟ مگر رسول الله(صلي الله عليه و آله) نفرمود كه برخي از اصحاب من در قيامت ميآيند و آنها را به طرف جهنم ميبرند و من ميگويم: «خدايا! اينها اصحاب منند». خطاب ميرسد تو نميداني بعد از تو چه كردند؟ اينها بعد از تو مرتد شدند و به عقب بازگشتند. اين حديث در صحيح بخاري، صحيح مسلم و ديگر كتب با سندهاي متعدد آمده است. آيا اين علم غيب نيست؟
اگر بخواهيم اخبار غيبي پيامبر(صلي الله عليه و آله) را از كتب اهل سنت ذكر كنيم، خود كتاب مفصلي ميشود تا چه رسد به احاديث شيعه. آري، اگر كسي ادعا كند كه پيامبر(صلي الله عليه و آله) بدون وحي الهي علم غيب داشته است، اين آيه آن ادعا را نفي ميكند. ادعاي ما اين است كه پيامبر(صلي الله عليه و آله) به مقداري كه خداوند به ايشان و خاندانش آگاهي داده است از علوم غيب آگاهند.
در مورد حضرت عيسي(عليه السلام) ـ كه يكي از معجزات ايشان آگاهي از غيب بوده است ـ خداوند در قرآن از قول ايشان فرموده است:
{وَ أُنَبِّئُكُمْ بِما تَأْكُلُونَ وَ ما تَدَّخِرُونَ فِى بُيُوتِكُمْ} (آل عمران: 49)
و به شما خبر ميدهم از آنچه ميخوريد و آنچه را در خانههاي خود ذخيره ميكنيد.
همچنين به نقل از اهل سنت «حذيفه بن يمان» ميگويد: «به خدا سوگند! من داناترين مردم به فتنههايي هستم كه از اين زمان تا روز قيامت رخ ميدهد».[1] پس چگونه رسول خدا (صلي الله عليه و آله) و اهل بيت: از اين علوم بيبهرهاند.
آنچه در ذيل كلام نويسنده آمده است كه خداوند از پيامبر نخواسته است راز دل مردم را بگويد... ، مغالطهاي بيش نيست و كسي هم مدعي آن نيست و ربطي هم به علم غيب ندارد.
[1]. صحيح مسلم، ج8، ص172.