مقام والای مادر در قرآن کریم

قرآن كريم وقتي احترام به پدر و مادر را ذكر مي‏كند، براي گرامي داشت مقام زن، نام مادر را جداگانه و به صورت مستقل طرح مي‏كند.
قرآن كريم مي‏فرمايد: اگر يكي از آن دو يا هر دو، در كنار تو به سالخوردگي رسيدند به آنها حتي «اوف‏» مگو و به آنها پرخاش مكن و با آنها سخني شايسته بگوي(1) و در بخشي ديگر مي‏فرمايد: ما سفارش كرديم به انسان كه احسان را نسبت ‏به پدر و مادر فراموش نكند: و انسان را نسبت ‏به پدر ومادرش به احسان سفارش كرديم.(2) پروردگار تو مقرر كرد كه جز او را مپرستيد و به پدر و مادر خود احسان كنيد.(3) و در جاي ديگر احسان به پدر و مادر را در كنار عبادت حق ياد مي‏كند: شكرگزار من و پدر و مادرت باش.(4)
اما با همه اين تجليل‏هاي مشترك، وقتي مي‏خواهد از زحمات پدر و مادر ياد كند، از زحمت مادر سخن مي‏گويد، نه از زحمت پدر، آنجا كه مي‏فرمايد: زحمات سي ماهه مادر را مي‏شمارد، كه: دوران بارداري، زايمان، ودوران شيرخوراگي براي مادر دشوار است(5). و همه اينها را به عنوان شرح خدمات مادر ذكر مي‏كند.
قرآن كريم به هنگام يادآوري زحمات حتي اشاره‏ اي هم به اين موضوع ندارد كه پدر زحمت كشيده است. بنابراين، آيات قرآن كه در مورد حق شناسي از والدين آمده است ‏بر دو قسم است: يك قسم حق شناسي مشترك پدر و مادر را بيان مي‏كند و قسم ديگر، آياتي است كه مخصوص حق شناسي مادر است، قرآن كريم اگر درباره پدر حكم خاصي بيان مي‏كند فقط براي بيان وظيفه است، نظير: خوراك وپوشاك مادران به طور شايسته به عهده پدر فرزند است.(6) وليكن هنگامي كه سخن از تجليل وبيان زحمات است، اسم مادر را بالخصوص ذكر مي‏كند.
پي نوشت: 1. اسراء، 23 2. احقاف، 15 3. اسراء، 23 4. لقمان، 14 5. احقاف، 15 6. بقره، 233