ایسنا: صحرای عرفات و منا، آزمونی برای حجاج و مدیران حج
مسافران حج امسال در قالب کاروان‌های خود، روز هشتم ذی‌الحجه با هدف وقوف به‌موقع در مشاعر مقدسه (عرفات و مزدلفه و منا) و انجام مناسک حج تمتع از مقابل یا نزدیکی هتل یا ساختمان‌های محل استقرارشان در مکه‌ی مکرمه، به طرف صحرای عرفات حرکت می‌کنند و تا روز دوازدهم ذی‌الحجه بین این سه نقطه جابه‌جا می‌شوند. در نهایت، ظهر روز دوازدهم ذی‌الحجه سرزمین منا را به سمت مکه‌ی مکرمه ترک می‌گویند و در مکه به انجام بقیه‌ی اعمال حرم می‌پردازند.
روزهای انجام اعمال و مناسک حج با عزیمت به صحرای عرفات که نزدیک می‌شود، تکاپو و اضطراب زائران، مدیران و مسئولان سامان‌دهی امور آن‌ها به این دلیل ظاهر می‌شود که هر همه احساس می‌کنند به زمان یک آزمون نزدیک می‌شوند.
در واقع، عمل‌کنندگان به دعوت حج ابراهیمی، پای در صحرا گذاشته، از همه‌ی تعلقات رها شده، بخشی از آنچه را که حضرت ابراهیم (ع) در آزمون الهی انجام داد و پیامبر عظیم‌الشأن اسلام (ص) نیز به آن دعوت کرد، به انجام می‌رسانند تا تعبد خویش را به اثبات رسانده باشند. مسئولان امور اجرایی حج هم با این آزمون بزرگ مواجه‌اند که ده‌ها هزار نفر زائر و حاجی ایرانی را باید منزل به منزل به مشاعر مقدسه منتقل کنند، آن‌ها را به‌طور موقت اسکان دهند و در نهایت به مکه‌ی مکرمه بازگردانند. پس از این ایام شاید مشخص شود که هر کدام از این دو گروه تا چه اندازه از آزمون خود سربلند بیرون آمده‌اند و در این مسیر، دشواری‌ها را چگونه از سر می‌گذرانند؟
به گزارش خبرنگار اعزامی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به سرزمین وحی، امسال آمار کلی زائران 69هزار و 809 نفر است که در قالب 450 کاروان به سفر حج آمده‌اند. البته این تعداد را حدود پنج‌هزار نفر نیروی ستادی، خدماتی و پشتیبانی همراهی می‌کنند؛ حدود 800 نفر تیم پزشکی، 900 نفر روحانی و معین کاروان و...
مسافران حج امسال در قالب کاروان‌های خود، روز هشتم ذی‌الحجه با هدف وقوف به‌موقع در مشاعر مقدسه (عرفات و مزدلفه و منا) و انجام مناسک حج تمتع از مقابل یا نزدیکی هتل یا ساختمان‌های محل استقرارشان در مکه‌ی مکرمه، به طرف صحرای عرفات حرکت می‌کنند و تا روز دوازدهم ذی‌الحجه بین این سه نقطه جابه‌جا می‌شوند. در نهایت، ظهر روز دوازدهم ذی‌الحجه سرزمین منا را به سمت مکه‌ی مکرمه ترک می‌گویند و در مکه به انجام بقیه‌ی اعمال حرم می‌پردازند.
طیق اعلام، در کل برای اعزام زائران ایرانی 500 اتوبوس عادی و روباز 49 نفره در نظر گرفته شده است. حج امسال، سومین سالی است که حجاج ایرانی به روش ترددی به مشاعر مقدس منتقل می‌شوند. این اتوبوس‌ها در هر نوبت انتقال زائران حدود 25هزار نفر را جابه‌جا می‌کنند و طبعا در روز هشتم، کل زائران در سه نوبت منتقل خواهند شد.
همچنین در مرحله‌ی انتقال از مکه به عرفات و همچنین ازعرفات به مزدلفه یا منا، یک نیروی انسانی ایرانی در هر اتوبوس برای راهنمایی حضور دارد برای سرعت و صحت عملیات و مراقبت از راننده که عملا خودرو حامل زائران را هدایت خواهد کرد. طبق برنامه‌ریزی‌ها، بیشتر کاروان‌های ایرانی بعدازظهر روز هشتم ذی‌الحجه از مکه به سمت عرفات حرکت می‌کنند تا بتوانند از ظهر روز نهم تا غروب شرعی آن روز، وقوف در سرزمین عرفات را درک کنند. بخشی از حجاج اهل تسنن نیز صبح روز هشتم ذی‌الحجه ابتدا به منا می‌روند و روز نهم از منا خود را به عرفات می‌رسانند.
اما تمام حجاج باید پس از نماز مغرب شرعی روز عرفه، منطقه را به سمت منا یا مزدلفه ترک کنند. بنا بر اعلام مسئولان مربوط، جمعیت ایرانی مستقر در منطقه‌ی عرفات هنگام خروج از محوطه به دو گروه تقسیم می‌شوند؛ ابتدا زنان و افراد کم‌توان طبق فهرست کاروان با عنوان وقوف اضطراری (متعجلین) با عبور از مزدلفه و توقف کوتاه اتوبوس در نقطه‌ی مشخصی در مشعرالحرام برای ادای نیت وقوف، مستقیما به محل خیمه‌های حاجیان ایرانی در منا منتقل می‌شوند و سپس شبانه برای رمی جمره عقبه حرکت می‌کنند. در ادامه، بقیه‌ی افراد کاروان‌ها با عنوان وقوف اختیاری به نوبت از عرفات به مزدلفه منتقل می‌شوند تا بتوانند وقوف را از اذان صبح تا طلوع آفتاب روز عید قربان درک کنند.
جابه‌جایی حجاج با بیش از 20هزار دستگاه اتوبوس
اتحادیه‌ی حمل و نقل عربستان اعلام کرده است، بیش از 20هزار دستگاه اتوبوس برای جابه‌جایی حجاج در این ایام تأمین شده است. البته قطار مشاعر نیز قرار است امسال با ظرفیت جابه‌جایی 500هزار نفر برای این منظور به‌کار گرفته شود و در ایام باقی‌مانده به تقویم اعمال، آخرین مراحل آزمایشی خود را سپری می‌کند.
مسیر اختصاصی زائران ایرانی
چند روز پیش، فرمانده‌های راهنمایی و رانندگی مستقر مشاعر مقدسه، در دیدار با اعضای حمل و نقل عمومی گروه‌های خدمات میدانی مؤسسه‌ی مطوفان حجاج ایران، شرح کافی از طرح حمل و نقل حج امسال را در مقر این مؤسسه در مکه‌ی مکرمه ارائه کردند.
آن‌ها دستور داده‌اند جاده‌ی طایف برای حجاج ایرانی اختصاص داده و 80 درصد این جاده برای این موضوع در نظر گرفته شود، چراکه این جاده از مناطق شلوغ دور است و به مناطق غربی و جنوبی منطقه‌ی العزیزیه که تعداد زیادی از حجاج ایرانی در آن اسکان داده شده‌اند، نزدیک است.
برخورد با اتوبوس‌های متخلف در موسم حج
فرمان‌دهی نیروهای بازدارنده و واحد کنترل موتورسیکلت‌ها در موسم حج، اعلام کرد: این نیروها، اتوبوس‌هایی را که قوانین راهنمایی و رانندگی را نقض کنند، از طریق بازرسی هوایی و میدانی شناسایی می‌کنند و مجازات لازم درباره‌ی آن‌ها اعمال خواهد شد.
شش هواپیمای امدادرسان برای موسم حج
شش فروند هواپیما در موسم حج امسال در مأموریت امدادرسانی شرکت می‌کنند.
بنا بر اعلام مسئولان سعودی، یگان هواپیمایی امداد هوایی در جمعیت هلال احمر عربستان در موسم حج امسال بر فراز مشاعر مقدسه میان منطقه‌ی عرفات و پایگاه الشمیسی و پایگاه دریایی جده پرواز می‌کند. همچنین یک هواپیما در برج شمالی در منطقه جمرات تمرکز می‌کند.
57 ایستگاه و 350 اتوبوس درجه‌ی 1 در خدمت حاجیان ایرانی
نکته‌ی آخر این‌که با توجه به محل اسکان زائران ایرانی در مکه که بیشتر در منطقه‌ی العزیزه قرار دارد و برای دستیابی به حرم مطهر باید از مسیر تونل مظله گذشت که خود حدود سه کیلومتر طول دارد، سازمان حج و زیارت با اجاره‌ی 350 دستگاه اتوبوس از چهار شرکت نقلیه و با هماهنگی دوایر ذی‌صلاح دولت عربستان در 12 خط و مسیر، حجاج را شبانه‌روزی از محل اقامت به حرم و برعکس منتقل می‌کند. بنا بر اطلاعات اعلام‌شده، با توجه به حضور فعلی 50هزار نفر زائر ایرانی در مکه‌ی مکرمه، در این ایام حدود 300 دستگاه اتوبوس در حال جابه‌جایی زائران هستند که تعداد این اتوبوس‌ها نهایتا به 350 دستگاه خواهد رسید. در شهر مکه مجوز استفاده از پنج ایستگاه در اطراف مسجدالحرام به نام‌های جمرات (محبس الجن) باب علی، غزه، باب ملک و کدی برای استفاده حجاج ایرانی از مسئولان انتظامی کسب شده و تعداد ایستگاه‌هایی که مورد استفاده زائران ایرانی قرار می‌گیرد، 57 ایستگاه است.
با این حال، با توجه به کوهستانی و کم‌عرض بودن خیابان‌های شهر مکه که به حرم منتهی می‌شود و اختصاص مساحت بسیار محدود به ایستگاه‌های اطراف مسجدالحرم، همواره خیابان‌ها و ایستگاه‌های اطراف مسجدالحرام بار ترافیکی سنگینی دارند و بویژه در ایام پرازدحام موسم حج، گره‌های ترافیکی آزاردهنده چندساعته، بخصوص در یک ساعت قبل و یک ساعت بعد از نماز ایجاد می‌شود که زائران و حجاج ایرانی نیز از این ترافیک سنگین مستثنا نیستند.
براساس اطلاعات موجود، کشورهای ترکیه، ایران ، عراق، اندونزی، پاکستان، سودان، هند، مصر و چند کشور دیگر برای جابه‌جایی 670هزار نفر زائر به‌صورت رسمی با چند شرکت حمل و نقل قرارداد بسته‌اند که در روز برای شرکت در نمازهای جماعت و انجام طواف به حرم انتقال یابند.
همچنین بنا بر اعلام مسئولان سعودی، شبکه‌ی حمل و نقل درون‌شهری، از ظهر یکشنبه پنجم ذی‌الحجه، مطابق 30 مهرماه، به علت اعمال محدودیت‌های ترافیکی از سوی پلیس و همچنین آماده کردن اتوبوس‌ها و سازمان‌دهی مجدد آن‌ها برای انتقال زائران به مشاعر مقدس، تعطیل خواهد بود. فعالیت مجدد این خطوط از سه‌شنبه 14 ذی‌الحجه (نهم آبان‌ماه) تدریجا آغاز خواهد شد.
برابر روال هر ساله و ابلاغ پلیس سعودی، روزهای جمعه به‌منظور اقامه‌ی نماز جمعه از ساعت 11 تا 14:30 خیابان‌های اطراف مسجدالحرام تا فاصله‌ی دو کیلومتری، بویژه تونل مظله - باب علی، مسیر پیاده اعلام و از تردد اتوبوس‌ها جلوگیری می‌شود.