استلام

استلام

 لمس کردن حجرالاسود و ارکان کعبه با دست یا بدن واژه استلام از ریشه (س ـ ل ـ م) ...

استوانه توبه

استوانه توبه

 مکان پذیرفته شدن توبه ابولبابه اوسی در مسجدالنبی هنگام ساخت مسجدالنبی(صلی ...

استوانه تهجّد

استوانه تهجّد

 نمازگاه نافله‌های شبانه پیامبر در مسجدالنبی این ستون پشت خانه حضرت فاطمه ...

استوانه حنّانه

استوانه حنّانه

 ستونی در مسجدالنبی(صلی الله علیه و اله) که از جدایی پیامبر ناله سرداد حنّانه ...

استوانه سریر

استوانه سریر

 جایگاه اعتکاف پیامبر(صلی الله علیه و اله) در مسجدالنبی استوانه سریر در سوی ...

استوانه عایشه

استوانه عایشه

 نام ستونی در مسجدالنبی این ستون از ستون‌های روضة النبی است که از سوی منبر ...

استوانه مَحرَس

استوانه مَحرَس

 جای نگهبانی امام علی(علیه السلام) از رسول خدا در مسجدالنبی(صلی الله علیه و اله) ...

ازدواج موقت

ازدواج موقت

 گونه‌ای از پیمان مشروع زناشویی با تعیین مدت و مهر در عقد ازدواج موقت یا ...

ازلام

ازلام

 تیرهای ویژه قمار و قرعه،نگاه ‌داشته شده در کعبه در روزگار جاهلیت اَزلام جمع ...

إساف

إساف

 از بت‌های مشرکان مکه در روزگار جاهلیت «إساف» به کسر و فتح همزه از ...

اسامة بن زید

اسامة بن زید

 صحابی و فرمانده سپاه اسامه در نبرد با روم اسامه از تیره کلب از قضاعه[1] با ...

استخاره

استخاره

 روشی ویژه برای درخواست خیر از خداوند؛ از آداب سفر حج استخاره مصدر باب استفعال ...

محمد امین استرآبادی

محمد امین استرآبادی

از دانشوران نام‌آور امامیه و بزرگان اخباری، ساکن در حرمین، مدفون در جنة المعلات ...

الأرج المسکی...

الأرج المسکی...

کتابی در تاریخ محلی و شرح حال زمامداران مکه و خلفا، نوشته علی بن عبدالقادر طبری ...

اردن

اردن

 کشوری آسیایی؛ از مسیرهای حج اردن کشوری در غرب آسیا است که پس از جنگ جهانی اول ...

ارشاد الزائرین

ارشاد الزائرین

 کتابی در فضیلت و آداب زیارت مدینه، نوشته محمد بن محمد بکری صدیقی (899ـ952ق.) این ...

ارض المعجزات

ارض المعجزات

 سفرنامه حج، نوشته بنت الشاطی این کتاب‌گزارش دو سفر است: یکی عمره (1951م./1370ق.) ...

ارقم بن ابی‌ارقم

ارقم بن ابی‌ارقم

 از نخستین مسلمانان و مهاجران؛ دفن شده در قبرستان بقیع ارقم بن عبدمناف (ابی ...

ارکان حج

ارکان حج

 شماری از مناسک اصلی حج واژه ارکان، جمع رکن به معنای تکیه‌گاه و بخش اساسی ...

ارکان عمره

ارکان عمره

 شماری از مناسک اصلی عمره واژه ارکان جمع رکن است که به پایه و بخش اصلی یا زوایای ...

ارمغان حج

ارمغان حج

 سفرنامه حج، نوشته علی مقدم از نویسندگان معاصر این کتاب، سفرنامه حجّ ...

ارمغان حجاز

ارمغان حجاز

سفرنامه حج و عتبات، نوشته مهندس منوچهر سالور قاجار این کتاب حاوی یادداشت‌های ...

اروپا

اروپا

 از قاره‌های جهان؛ سکونتگاه شماری از حج‌گزاران بخشی از جمعیت حج‌گزار، ...

ازاله مو

ازاله مو

 زدودن موی بدن، از محرمات احرام ازاله از ریشه «ز ـ و ـ ل» و به معنای رفع ...

ازبکستان

ازبکستان

کشوری مسلمان در آسیای میانه، دارای نقش مهم در تاریخ حج هر ساله حدود 5000 تن از ...

اخشبان

اخشبان

 نام دو کوه در مکه مکرمه و نماد پایداری و استواری اخشبان تثنیه اخشب و جمع آن ...

اخشیدیان

اخشیدیان

 خاندانی حکومت‌گر در مصر و شام و بانفوذ در حرمین (حک: 323 ـ 358ق.) بنیان‌گذار ...

اخوان

اخوان

 مجموعه‌ای از قبایل بدوی عرب، پیرو سرسخت وهابیت و بازوی نظامی آل سعود در ...

ادنی‌الحل

ادنی‌الحل

 نزدیک‌ترین منطقه حل به حرم، از مواقیت احرام در موارد خاص و اضطراری واژه ...

اذاخر

اذاخر

 نام مکانی در مکه در شمال مسجدالحرام اذاخر جمع اِذخِر[1]، نام مکانی است میان مکه ...

اذان سوم

اذان سوم

 اذانی که در سده‌های نخستین ق. پیش از اذان نماز جمعه گفته می‌شد از زمان ...

اذان و اقامه

اذان و اقامه

 ذکرهای مخصوص اعلان وقت نماز و آمادگی برای آن واژه «أذان» مصدر یا اسم ...

اذخر

اذخر

 گیاهی خوشبو و مستثنا از حکم حرمت چیدن و کندن گیاهان حرم اِذْخِر گیاهی است ...

اراک

اراک

درخت مسواک؛ از گیاهان حرم؛ سوغات حاجیان از مکه   «اَراک» نام درختی است[1] ...

اَراک

اَراک

مکانی نزدیک نَمره در مرز عرفات اَراک مکانی در سرزمین عرفات به طرف شام و نزدیک ...

ارتداد

ارتداد

گرویدن به کفر پس از اسلام؛ از سبب‌های باطل شدن احرام حج و عمره   ارتداد از ...

الارتسامات اللطاف...

الارتسامات اللطاف...

سفرنامه حج شکیب ارسلان (1869 ـ 1946م.) نویسنده و سیاستمدار اصلاح‌گرای عرب این کتاب ...

احمد بن اقبال قزوینی

احمد بن اقبال قزوینی

 از دانشوران و قاریان ایرانی مکه ابوالعباس احمد بن عمر[1] اقبال[2] یا ابوالعباس ...

احمد بن حنبل

احمد بن حنبل

 امام اهل حدیث و پیشوای مذهب حنبلی و چهره اثرگذار بر سلفی‌گری ابوعبدالله ...

الاخبار الغریبه...

الاخبار الغریبه...

 کتابی در تاریخ مدینه، نوشته جعفر بن حسین موسوی مدنی (1342ق.)   اخبار الغریبة ...

اخبار المدینه علوی

اخبار المدینه علوی

 از منابع گمشده در تاریخ محلی مدینه، اثر یحیی بن حسن حسینی عقیقی علوی (214ـ277ق.) ...

اَخبار المدینه مدائنی

اَخبار المدینه مدائنی

 از آثار کهن و گمشده مدینه‌شناسی، نوشته ابوالحسن علی بن محمد مدائنی (135ـ225ق.) ...

الاخبار المستطابه

الاخبار المستطابه

 از کتب فضایل مدینه، نوشته جلال الدین بن خیر الدین حنفی، از دانشوران سده دهم ق. ...

اخبار مکه ابن اعرابی

اخبار مکه ابن اعرابی

از کتاب‌های گمشده تاریخ محلی مکه، نوشته احمد بن محمد بن الاعرابی بصری صوفی ...

اخبار مکه ابن ساج

اخبار مکه ابن ساج

 کهن‌ترین تاریخ محلی مکه، اثر عثمان بن عمرو بن ساج (م. حدود180ق.) در منابع کهن، ...

اخبار مکه ابن شَبَّه

اخبار مکه ابن شَبَّه

 از تواریخ محلی گمشده مکه، نگاشته عمر بن شَبَّه (173ـ262ق.) آگاهی‌های بسیاری از ...

اخبار مکه ابن منده

اخبار مکه ابن منده

 از آثار گمشده تاریخ محلی مکه، نوشته عبدالرحمن بن محمد بن منده عبدی اصفهانی ...

اخبار مکه أزرَقی

اخبار مکه أزرَقی

 کتابی کهن در تاریخ محلّی مکه، نگاشته محمد بن عبدالله بن احمد بن محمد غسّانی ...

اخبار مکه حسنی

اخبار مکه حسنی

 کتابی در تاریخ مکه، نوشته زید بن هاشم حسنی (زنده در 676ق.) این کتاب از آثار گمشده ...

اخبار مکه رازی

اخبار مکه رازی

از کتاب‌های گمشده درباره تاریخ محلی مکه، نوشته عبدالرحمن بن ابی‌حاتم رازی ...

اخبار مکه فاکهی

اخبار مکه فاکهی

 کتابی کهن در تاریخ محلی مکه، نوشته محمد بن اسحاق بن عباس فاکهی مکّی ابن ندیم ...

اخبار مکه مدائنی

اخبار مکه مدائنی

 از آثار کهن در تاریخ مکه، نوشته ابوالحسن علی بن محمد مدائنی (135ـ215ق.) این اثر از ...

اخبار مکه واقدی

اخبار مکه واقدی

 از منابع گمشده تاریخ محلی مکه، نوشته محمد بن عمر واقدی (م.207ق.) این اثر از ...

اخبار مکه وستنفلد

اخبار مکه وستنفلد

 مجموعه‌ای از پنج اثر مهم در تاریخ محلی مکه، همراه تصحیح و ترجمه گزیده آن به ...