اغوات

اغوات

 خادمان خواجه حرمین شریفین اَغوات، آغوات و آغاوات جمع کلمه آغا و اَغا است که به ...

خیمه گاه

خیمه گاه

 در منطقه نبرد، خیمه ‏ها و چادرهایى براى سکونت خاندان امام حسین علیه السلام و ...

تلّ زینبیه

تلّ زینبیه

 روز عاشورا، به هنگام نبرد و درگیرى، حضرت زینب بر بالاى تپه ‏اى مشرف بر میدان ...

قتلگاه

قتلگاه

قسمت پایانى سمت چپ رواق جنوب غربى، یعنى در امتداد آرامگاه حبیب بن مظاهر، به وسیله ...

حجر الاسود

حجر الاسود

کلیات : حجرالاسود یا سنگ سیاه، یکی از نقاط بسیار مقدس مسجدالحرام بوده و در رکن ...

حطیم

حطیم

از مکان‏هاى محترم در مسجدالحرام، در کنار کعبه، حطیم است و مردم در این قسمت براى ...

ملتزم

ملتزم

در لغت‏ «ملتزم» از «التزام» گرفته شده و در لغت به ‏معناى ...

مستجار

مستجار

موقعیت مستجار به بخشى از دیوار پشت کعبه و کنار رکن یمانى گفته مى‏ شود. روزگارى ...

رکن یمانى

رکن یمانى

موقعیت رکن یمانى، یا رکن جنوبى: این رکن، در زاویه جنوبى خانه و تقریباً مقابل ...

درب کعبه

درب کعبه

در گذشته در دوران حضرت ابراهیم علیه السلام براى کعبه مدخلى قرار داده نشد و قریش ...

شاذروان

شاذروان

موقعیت در چهار طرف دیواره‏ هاى کعبه، یک برآمدگى قرار دارد که به نظر مى ‏رسد ...

ناودان طلا

ناودان طلا

ناودان یا میزاب الرحمه موقعیت ناودان طلا که روى بام کعبه به سمت درون حجر ...

زمزم

زمزم

کلیات چاه زمزم، از دیگر اماکن مسجدالحرام است که با نام‏هاى چاه اسماعیل، ...

مقام‏ ابراهیم‏

مقام‏ ابراهیم‏

کلیات ... فِیهِ آیاتٌ بَیِّناتٌ مَقامُ إِبْراهِیمَ وَ مَنْ دَخَلَهُ کانَ آمِناً ...

حجر اسماعیل

حجر اسماعیل

کلیات در فاصله میان رکن عراقى (شمالی) و شامى(غربی)، دیوارى است با ارتفاع 30/ 1 متر ...

اشراف حسنی

اشراف حسنی

 امیران مکه مکرمه از نسل امام حسن مجتبی(علیه السلام) از نیمه دوم قرن چهارم ق. ...

اشراف حسینی

اشراف حسینی

 خاندانی از سادات حسینی حاکم بر مدینه منوره از قرن چهارم تا پایان قرن یازدهم ق. ...

اشعار و تقلید

اشعار و تقلید

 از سبب‌های انعقاد احرام در حج قران بر پایه برخی مذاهب اسلامی واژه ...

اشناق

اشناق

 دیه جراحت و سازمان‌دهی آن در روزگار جاهلیت در مکه اَشناق جمع شَنَق[1] به ...

اشهر مَعلومات

اشهر مَعلومات

 ماه‌های مخصوص حج این ترکیب از دو کلمه «اَشْهُر» جمع «شَهْر» و ...

اَصحاب صُفَّه

اَصحاب صُفَّه

 ساکنان سایبانی در انتهای مسجد نبوی صفه را همانند سقیفه یا سایبان ...

اصحاب عقبه

اصحاب عقبه

 منافقان سوء قصد‌کننده به جان پیامبر(صلی الله علیه و آله) در مسیر بازگشت از ...

اضطباع

اضطباع

 گذراندن ردای احرام از زیر کتف راست و افکندن آن بر کتف چپ هنگام طواف واژه عربی ...

اَضبَط بن قُریع

اَضبَط بن قُریع

 از متولیان کعبه و موسم حج در روزگار جاهلیت اضبط بن قریع/ عمرو بن عوف بن کعب[1] از ...

اَصفی الموارد...

اَصفی الموارد...

سفرنامه حج ابوالحسن علی اِلغی سوسی (م.1328ق.) اصفی الموارد فی تهذیب نظم الرحلة ...

اصحاب فیل

اصحاب فیل

 سپاهی همراه فیل با عزم تخریب کعبه این عنوان برای سپاهیان یمنی به کار رفته که ...

اسماء بنت عُمَیس

اسماء بنت عُمَیس

 از زنان صحابی، همسر جعفر بن ابی‌طالب، از مهاجران به حبشه و مدینه اسماء دختر ...

اسماء بنت نعمان

اسماء بنت نعمان

 همسر طلاق داده شده پیامبر(صلی الله علیه و آله) اَسماء که از او با نام اَمیمه[1] ...

اسماعیل (ع)

اسماعیل (ع)

از پیامبران الهی، فرزند بزرگ ابراهیم(علیه السلام)، دارای لقب ذبیح الله، ...

اسماعیل بن جعفر

اسماعیل بن جعفر

 فرزند امام صادق(علیه السلام) که قبر او در بقیع در گذر قرن‌ها بقعه‌ای ...

اسماعیلیه

اسماعیلیه

 از فرقه‌های شیعه، معتقد به امامت اسماعیل فرزند امام صادق(علیه السلام)، ...

اَسوَد عَنْسی

اَسوَد عَنْسی

 از نخستین مدعیان دروغین نبوت در عصر پیامبر(صلی الله علیه و آله) عَبهلة بن کعب ...

اُسَید بن حُضَیر

اُسَید بن حُضَیر

از سران اوس و در زمره نقبای انصار دفن شده در بقیع اُسَید بن حُضَیر بن سماک، از ...

اُسَید بن عمرو

اُسَید بن عمرو

 از متولیان کعبه در روزگار جاهلیت اسید بن عمرو بن تمیم، از اشراف قبیله ...

اشاعره

اشاعره

 پیروان مذهب کلامی اشعری، دارای دانشوران و پیروان فراوان در حرمین شریفین مکتب ...

اشپور، هاجر

اشپور، هاجر

 بانوی آلمانی حج‌گزار در سال 1990م. و نگارنده کتاب سفر به مکه باربِل (Bärbel) که ...

اشتراط تحلل

اشتراط تحلل

 از مستحبات احرام به معنای شرط کردن برای خروج از احرام هنگام پیش آمدن مانع واژه ...

اسفار اربعه

اسفار اربعه

 کتابی مشتمل بر سفرنامه حج، نوشته علی حجتی کرمانی این کتاب ‌گزارش چهار سفر ...

اسفار الانوار...

اسفار الانوار...

نوشته میر حامد حسین موسوی نیشابوری هندی از دانشوران بزرگ شیعه کتاب اسفار الانوار ...

اِسکَنْدَر

اِسکَنْدَر

 پادشاه نامی مقدونیه و فاتح مشرق زمین، دارای نقش در تاریخ مکه و جزیرة العرب ...

اسلام

اسلام

 از بزرگ‌ترین ادیان توحیدی، دارای حج و دو حرم مقدس، از شرایط صحت حج و عمره ...

اسماء بنت ابوبکر

اسماء بنت ابوبکر

از زنان صحابی دارای نقش در تحولات مکه اسماء با ازدواج ابوبکر خلیفه اول، از ...

اسحاق

اسحاق

 دومین پسر ابراهیم(علیه السلام)، از پیامبران و در زمره نیاکان بنی‌اسرائیل، ...

اسد بن خزیمه

اسد بن خزیمه

از متولیان خانه خدا در روزگار جاهلیت اسد بن خزیمة بن مُدرِکه از عرب عدنانی ...

اسراء

اسراء

 سفر شبانه پیامبر(صلی الله علیه و اله) از مسجدالحرام به مسجدالاقصی اسراء به ...

اَسعد بن زُراره

اَسعد بن زُراره

 نخستین سازنده مسجد، برپاکننده نماز جمعه در مدینه، نخستین انصاری مدفون در بقیع ...

استوانه مخلقه

استوانه مخلقه

محل نهادن عود و نزدیک‌ترین ستون به محراب پیامبر(صلی الله علیه و اله) در مسجدالنبی ...

استوانه مقام جبرئیل

استوانه مقام جبرئیل

 ستونی کنار در خانه حضرت فاطمه(سلام الله علیه) در مسجدالنبی، مکان ورود جبرئیل ...

استوانه وفود

استوانه وفود

 جای دیدار پیامبر (صلی الله علیه و اله) با نمایندگان قبایل عرب در مسجدالنبی این ...

استهلال

استهلال

 دیدن یا آشکار شدن ماه نو، دارای نقش مهم در ادای مناسک واژه استهلال،‌ مصدر ...

استطاعت

استطاعت

 توانایی خاص برای ادای مناسک حج، از شرایط وجوب حج استطاعت از ریشه «ط ـ و ـ ...

استظلال

استظلال

 بهره‌گیری احرام‌گزار از سایه، از محرمات احرام واژه استظلال از ریشه «ظ ...

استغفار

استغفار

آمرزش‌خواهی از خداوند، از مستحبات مؤکد در مناسک حج و عمره استغفار از ریشه «غ ...

استقبال از حاجیان

استقبال از حاجیان

به پیشواز حاجی یا زائر رفتن استقبال از ریشه «ق ـ ب ـ ل» به معنای روی آوردن[1]، ...

استقبال

استقبال

روی کردن به سوی کعبه واژه استقبال از ریشه «ق ـ ب ـ ل» به معنای پیش آمدن، روی ...

استقبال حَجر

استقبال حَجر

روی آوردن به حجرالاسود، از مستحبات مسجدالحرام استقبال حجر ترکیبی است از ...

استقرار حج

استقرار حج

 ثبوت حج بر عهده مکلف به سبب ترک آن پس از استطاعت استقرار از ریشه «ق ـ ر ـ ...

اِستِگر، ونیفرد

اِستِگر، ونیفرد

 بانوی ساکن استرالیا، مسافر حج در 1927م. نگارنده کتاب نواهای جاودانه (Always Bells) ...