تصدیه: کف زدن مشرکان در کنار کعبه تصدیه یک بار در قرآن کریم (انفال/8، 35) در مقام ...

تغییر قبله: رخدادی مهم در مدینه به سال دوم ق. تاریخ‌نگاران و سیره‌نویسان و ...

تقبیل: بوسیدن حجرالاسود و دیگر مکان‌های مقدس در حرمین شریفین «تقبیل» از ...

تفث: واژه‌ای قرآنی به معنای آلودگی‌های برآمده از احرام برای واژه ...

تقیه: همسویی با مخالف در گفتار یا رفتار از روی هراس یا مصلحت «تقیه» برگرفته ...

تَکَتُّف: نهادن دست راست بر دست چپ و قرار دادن آن روی شکم در حال قیام نماز ...

تکبیر: گفتن ذکر مخصوص؛ از کارهای مستحب در مناسک و آداب حج و حرمین «تکبیر» از ...

تکفیر (1(): نسبت دادن کفر به مسلمان، به ناروا «تکفیر» از «ک ـ ف ـ ر» به ...

تونس: کوچک‌ترین کشور مسلمان شمال افریقا جمهوری تونس کوچک‌ترین کشور در شمال ...

توگو: کشوری در افریقای غربی در کرانه اقیانوس اطلس، عضو سازمان همکاری اسلامی ...

توسلی محلاتی، محمد رضا: از نمایندگان امام خمینی در حج 1400ق./ 1359 ش. و 1401 ق./1360 ش. محمد ...

توسل: دست آویختن به واسطه‌ای برای نزدیک شدن به خداوند «توسل» از ریشه «و ...

توبه: پشیمانی از گناه و عزم بر ترک آن، از آداب سفر حج «توبه» مصدر از ریشه ...

تَنعیم: نزدیک‌ترین محل احرام به مسجدالحرام تنعیم در مدخل شهر مکه از مسیر مدینه ...

تنضید العقود السنیة... : کتابی در تاریخ مکه، نوشته سید رضی ‌الدین بن محمد موسوی ...

تمیم‌ داری: صحابی، نخستین قصه‌گوی مسلمان ƒپیش از مسلمانی: تمیم بن اوس بن ...

تمیم بن مُر: جد قبیله بنی‌تمیم، از کارگزاران کعبه در روزگار جاهلیت نسب وی چنین ...

تلبیه: گفتن جمله‌های خاص مشتمل بر «لبیک» در احرام حج و عمره «تلبیه» ...

تیر اجل در صدمات راه جبل: رساله‌ای در گزارش سفر حج و مشکلات راه جبل از ...

تهلیل: گفتن لا اله الاّ الله، از آداب حج و عمره «تهلیل» از ریشه «ه ـ ل ـ ...

ثابت بن عمرو: صحابی پیامبر(ص) و از شهدای احد ثابت بن عمرو بن زید بن عَدی[1] از ...

تیموریان: سلسله‌ای حاکم بر ایران و بنیان‌گذار اقداماتی در حرمین سلسله ...

ثابت بن قیس: از صحابه، معروف به خطیب رسول الله(ص) و خطیب انصار ابومحمد ...

ثَقَف بن فَروه: صحابی پیامبر(ص) و از شهیدان اُحد ثقف (عبدالله)[1] یا ثقب/ثقیب[2] بن ...

ثعلبة بن سعد: از انصار و شهیدان احد ثعلبة بن سعد بن مالک بن خالد از تیره ...

ثَبیر: کوهی در شرق مکه نزدیک منا ثبیر نام کوهی در شرق مکه و روبه‌روی غار حرا است ...

ثابت بن وَقش انصاری: صحابی رسول خدا(ص) و از شهیدان احد ثابت بن وقش بن زغبه[1] ...

ثُوَیبه: دایه پیامبر(ص) ثویبه، کنیز ابولهب بن عبدالمطلب بود.[1] از اصل و نسب و همسرش ...

ثور (2): کوه و غاری در جنوب مکه کوه ثور به ارتفاع 759 متر از سطح دریا در جنوب مکه در ...

ثَور (1(): کوهی در شمال مدینه و حد حرم ثور نام کوهی کوچک و خیمه‌مانند، نزدیک کوه ...

ثَنِیة الوَداع: گردنه‌ای در شمال مدینه در مسیر شام ثنیه به معنای راهی ...

ثَنِیه کَداء: محل ورود پیامبر(ص) به مکه ثنیه کَداء گردنه‌ای است که در منطقه ...

ثنیّه خَلّ: حد شرقی حرم مکی ثنیه به معنای راهی در کوه و نیز گردنه آن است و گاه در ...

ثَقیف: مهم‌ترین قبیله ساکن در طائف، تأثیرگذار بر تحولات مکه و تاریخ آغاز اسلام ...

جاسر حمد: پژوهشگر معاصر عربستانی، دارای آثاری در باره حرمین حمد بن محمد بن جاسر ...

جاریة بن قدامه: از صحابه پیامبر اکرم(ص) و از فرماندهان امام علی(ع) در حجاز ...

جارالله: عنوانی برای مجاوران مکه «جارالله» اصطلاحی ترکیبی به معنای همسایه ...

جادة العاشقین: کتابی حاوی سفرنامه حج شیخ کمال الدین حسین خوارزمی نوشته شریف الدین ...

جابر بن عبدالله انصاری: صحابی مشهور و راوی حجة الوداع پیامبر(ص) و مدفون در بقیع ...

جاهلیت: سنت‌های غیر الهی پیش از اسلام در حجاز ƒ مفهوم جاهلیت: «جاهلیت» از ...

الجامع اللطیف... : کتابی در تاریخ محلی مکه، نوشته محمد جارالله بن محمد بن ابی‌بکر ...

جده: شهری بندری در غرب مکه، از راه‌های اصلی حج‌گزاران جده نام شهری است بندری ...

جد بن قیس: از انصار متهم به نفاق ابوعبدالله[1] (ابووهب)[2] جَد بن قیس بن صَخر انصاری ...

جدال: از محرمات احرام در فقه امامی، به معنای سوگند خوردن با تعابیری خاص واژه ...

جحفه: از میقات‌های مهم حج و عمره جحفه منطقه‌ای کهن در 189 کیلومتری مکه و یکی از ...

جُبَیر بن مُطعِم: عهده‌دار سقایت حاجیان، از مؤلفة قلوبهم جبیر بن مطعم بن عَدی، ...

جبل الرَّحْمَه: کوهی در عرفات «جبل الرحمه» نام کوهی در شمال شرقی عرفات[1] و ...

جبرئیل(ع): فرشته وحی، آموزگار حج به پیامبران (ص) «جبرئیل» مرکب از «جبر» ...