ضرورت هم‌افزایی جبهه فعالان فرهنگی در تحقق بیانیه گام دوم انقلاب

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سومین نشست تبیین اندیشه‌های مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب و نحوه اجرایی سازی سیاست‌های سال 1400 مبنی بر گفتمان تمدن نوین اسلامی و بررسی راهکارهای علمیاتی آن با حضور شخصیت‌های فرهنگی، اندیشمندان و رایزنان فرهنگی ایران در لبنان، تونس، عمان، الجزایر و مصر به صورت وبینار برگزار شد.

در این وبینار که به همت اداره کل همکاری‌های علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی ایمانی‌پور، معاون همکاری‌های علمی و فرهنگی این سازمان در سخنرانی خود، گفت: در تبیین بیانیه گام دوم به عنوان بالاترین سند به دو نکته مهم باید توجه کرد: روایتگری گام اول انقلاب اسلامی و ترسیم راه آینده انقلاب که برای دستیابی به آن لازم است، مؤلفه‌های جدید تعریف شود که در گام دوم مقام معظم رهبری از آن به عنوان آرمان انقلاب اسلامی یاد می‌کنند.

وی اظهار کرد: تلاش‌های چهل سال گذشته ما معطوف به بخش اول بوده است؛ یعنی روایتگری گام اول انقلاب و انعکاس دستاوردها در قالب نمایشگاه، همایش، چاپ کتاب و ... اما در بخش دوم که ترسیم راه آینده است یا تبیین گفتمان تمدن نوین اسلام است، تعریف درستی نداشته‌ایم.

حجت‌الاسلام والمسلمین ایمانی‌پور در ادامه سخنانش، با بیان اینکه لازم است تمدن نوین اسلامی ضمن دارا بودن مؤلفه‌های جدید، کاستی‌های تمدن پیشین را نداشته باشد، عنوان کرد: در حال حاضر با تمدن نوین فاصله داریم و باید درباره گفتمان سازی صحبت و باور پذیری را تقویت کرد و بعد اُفق گشایی کرد. باید بگوئیم شدنی یا نشدنی است که اگر شدنی است وظیفه، نقش و رسالتمان در این شکل‌گیری چه خواهد بود. از نظر من یک طرح 3 مرحله‌ای وجود دارد. گام اول  نقد تمدن معاصر، گام دوم پرسش از چگونگی آینده جهان یعنی ذهن‌ها را باید متوجه آن کنیم که چگونه برای آینده جهان فکر کنند و گام سوم بررسی نقش اسلام در آینده جهان.

معاون همکاری‌های علمی و فرهنگی اذعان کرد: برخی مسائل مثل ۷ مؤلفه که مقام معظم رهبری در بیانیه خود مطرح کردند، بخشی از مؤلفه‌های تمدن اسلامی هستند. اخلاق، معنویات، علم و فناوری، اقتصاد پویا و مرزبندی با دشمن مواردی است که باید انتقال یابد.

جمع بندی نگرش اندیشمندان جهان اسلام در باره تمدن نوین اسلامی

عباس خامه‌یار، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان نیز در این نشست، گفت: در خصوص بیانیه گام دوم با همکاری مرکز استشارات، نشستی با سایر اندیشمندان در حوزه اسلام و مسیحیت با رویکرد اسلامی برگزار و نظرات جمع بندی و به سازمان ارسال شد که کاری ارزشمند با نگاهی کارشناسانه و عمیق در مورد نظریه گام دوم بود ضمن آنکه دومین هم‌اندیشی در تکمیل برنامه‌های قبل، سه ماه پیش برگزار شد.

خامه‌یار افزود: در حال حاضر، مجموعه مقالات شامل موضوعاتی چون تجربیات برون مرزی، نگاه نظریه پردازان معاصر، تلخیص و جمع بندی نگرش اندیشمندان جهان اسلام و نگاهشان در خصوص تمدن اسلامی است. نکته دیگر اینکه ما باید همگام با دیگران قدم برداریم، مکمل هم بوده و هم افزایی داشته باشیم و متناسب با مناطقی که رایزنی‌های فرهنگی فعالیت می‌کنند، تقسیم کار ایجاد شود ضمن آنکه  لازم است محورها، چارچوب و زمان مشخص شود.

توجه به الزامات بندهای بین‌المللی و سیاست خارجی ایران در بیانیه گام دوم

در ادامه، میثم فراهانی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در تونس مطرح کرد: در تعریف تمدن نوین اسلامی، ابتدا لازم است واکاوی مجدد در واژه‌ها و مفاهیم گذشته و معاصر صورت گیرد بنابراین بحث، جدید و تخصصی شده و به یک وحدت رویه و تولید محتوا از طرف مرکز نیاز دارد.

فراهانی گفت: گام دوم قبل از اینکه منشوری جهت ارتقاء آگاهی مردم باشد، راهبردی است که بهره‌گیری از دستاوردهای بشری و تجربه چهل ساله انقلاب اسلامی را مدنظر دارد لذا تحقق آن بیانیه یک راهبردهایی نیاز دارد.

رایزن فرهنگی کشورمان در تونس افزود: توجه به قدرت نرم انقلاب اسلامی به تحولات جدید بین‌المللی باز می‌گردد. ما متولی بحث دیپلماسی فرهنگی در خارج از کشور هستیم توجه به بندهای بین‌المللی و سیاست خارجی که در محتوای گام دوم نهادینه شده، بسیار مهم است. یکی از این موضوعات، بحث فلسطین است که در گام دوم  اقدامات زیادی برای انجام وجود دارد، بحث تمدن اسلامی شامل آیتم‌هایی است که می‌توان از ظرفیت رایزنی‌های فرهنگی مختلف استفاده کرد.

وی اضافه کرد: بحث معرفی صحیح ایران در حال حاضر، گذشته و آینده، بهره مندی از ظرفیت‌های نخبگان دانشگاهی و تعامل پژوهشگران سایر کشورها با همتایان خود در داخل کشور، بحث تولید محتوا در حوزه تمدن نوین اسلامی به منظور تحقق بخشیدن به آن، البته یکی از نقاط ضعف سازمان آن است که محتواهای تولید شده به صورت عام برای نمایندگی‌ها ارسال می‌شود در حالی که لازم است محتوا‌ها متناسب با مقتضیات کشورهای هدف ارسال شود.

لزوم استفاده از ظرفیت فضای مجازی برای معرفی بیانیه گام دوم

سیدعلی موسوی‌زاده، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در عمان از دیگر سخنرانان این وبینار بود.

وی با تأکید بر ضرورت تبیین و تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی عنوان کرد: چنانچه محورها و موضوعات در مرکز مشخص شود، می‌توان با تعدادی از فرهیختگان عمانی، اقداماتی انجام داد.

وی افزود: به نظر می‌رسد با مشارکت یک دانشگاه بتوان همکاری کرد؛ ضمن آنکه به دلیل کرونا کانال‌های اینترنتی در فضای مجازی از جمله کانال «انس» ایجاد شد که برنامه‌های مشترکی ارایه می‌کردیم که می‌توان در این فضا هم به فعالیت پرداخت و فردی که مسلط به زبان عربی است را معرفی کرد تا در این سامانه طرح موضوع کرده و تعدادی از افراد عمانی هم مشارکت داشته باشند.

ایجاد گفتمان بین اندیشمندان خارج از کشور برای تبیین ماهیت بیانیه گام دوم

سید جلال جعفری میرآقایی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در الجزایر نیز در سخنانی، بیان کرد: رایزنی فرهنگی ایران در الجزایر کارهای پژوهشی درباره بحث تمدن نوین اسلامی انجام داده است که در این میان، 7 کتاب را می‌توانم معرفی کنم.

وی پیشنهاد داد: سرفصل‌هایی با موضوع تمدن نوین اسلامی تدوین و وبینارهایی در کشورهای مختلف بر اساس ظرفیت‌های مختلف توسط سازمان طراحی شود تا مقالات و کتاب‌ها نوشته شود.

میرآقایی اظهار کرد: معتقدم برای گفتمان بین اندیشمندان در خارج از کشور و داخل باید ساختمان و مرکزی در تهران اختصاص یابد  که نقشه راه و سرفصل‌ها تبیین شود.

بنی علی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مصر با تأکید بر توجه به بیانیه گام دوم انقلاب و پیشرفت تمدن اسلامی، گزارشی از فعالیت‌های این نمایندگی در زمینه‌های مختلف آموزش زبان فارسی، نشست‌های علمی ـ دانشگاهی و معرفی مشاهیر ایرانی در این کشور داد.

علی اکبر ضیایی، مدیرکل همکاری‌های علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در ادامه این نشست، مطرح کرد: بحث تمدن نوین اسلامی، بحث جدیدی نیست و از آموزه‌های اسلامی و شیعی است.

وی ادامه داد: در حال حاضر بسیاری از کشورها، طرح تمدن اسلامی را مطرح کرده اند، از ترکیه تا مالزی و کشورهای دیگر، بنابراین باید گفتمان مشترک داشته باشیم و به سمت آرمان مشترک حرکت کنیم.

ضیایی اظهار کرد: شما یک کشور اسلامی را پیدا نمی‌کنید که آرمان تمدن اسلامی در آن نباشد. اگر بخواهیم زبان مشترک پیدا کنیم باید مطالبات سایر مسلمانان را بدانیم. ما یک تعریف مشخص و استاندارد از تمدن اسلامی نداریم، گفته‌ها متفاوت است.